Ermənistan–Hindistan münasibətləri
Hindistan—Ermənistan münasibətləri — Hindistan və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər.
== Tarix ==
=== Orta əsrlər tarixi ===
Moğol İmperatoru Əkbər şah (1556-1605) XVI əsrdə erməniləri Aqrada yerləşməyə dəvət edir. XIX əsrin ortalarında Hindistanda xeyli sayda erməni yaşayırdı. Erməni tacirlər Moğol İmperiyası dövründə Aqranı ziyarət etmişlər. Əkbər ermənilərə bir neçə imtiyaz, xeyli etiqad azadlığı və hökumətdə işləmək imkanı vermişdi. Əkbərin həyat ypldaşlarından biri olan Məryəm Zamani Bequm erməni idi. İmperator fərmanı ilə erməni tacirlər idxal etdikləri və ixrac etdikləri mallara görə vergi ödəməkdən azad edilmişdi. Moğol İmperiyası ərazilərində xaricilərin girişinin qadağan olunduğu ərazilərdə hərəkət etmələrinə icazə verilirdi. 1562-ci ildə Aqrada bir erməni kilsəsi tikildi. XVI əsrdən başlayaraq ermənilər (əksəriyyəti İrandan olanlar), Hindistanın qərb sahilində yerləşən dövrün ən fəal Hindistan limanı olan Suratda əhəmiyyətli bir ticarət birliyi qurmuşdular.
Fayzabad (Hindistan)
Feyzabad(hind. फ़ैज़ाबाद, urdu فیض آباد, ing. Faizabad) — Hindistanın Uttar Pradeş ştatında şəhər. Eyni adlı dairənin mərkəzi.
Fayzabad (hind dilində:फ़ैज़ाबाद, urdu dilində:فیض آباد, ingilis dilində:Faizabad) — Hindistanın Uttar-Pradeş ştatının şimal-şərqində şəhər. Eyni adlı dairənin inzibati mərkəzi.
== Coğrafiya və iqlimi ==
Fayzabad şəhəri Laknaudan 128 km şərqdə, Allahabaddan 165 km şimalda, Varanasidən 200 km şimal-qərbdə, Qxaqxra şayının sahilində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 96 metr yüksəklikdə yerləşir..
Ən isti ayları - aprel ayından iyun ayınadək olan dövrdür (orta aylıq və maksimum temperatur 36 °C -dən 42 °C - yədəkdir. Ən soyuq ayları dekabr və yanvar aylarıdır (orta və minimum temperatur 6 °C -dən 7 °C - yədəkdir.
Feyzabad (Hindistan)
Feyzabad(hind. फ़ैज़ाबाद, urdu فیض آباد, ing. Faizabad) — Hindistanın Uttar Pradeş ştatında şəhər. Eyni adlı dairənin mərkəzi.
Fayzabad (hind dilində:फ़ैज़ाबाद, urdu dilində:فیض آباد, ingilis dilində:Faizabad) — Hindistanın Uttar-Pradeş ştatının şimal-şərqində şəhər. Eyni adlı dairənin inzibati mərkəzi.
== Coğrafiya və iqlimi ==
Fayzabad şəhəri Laknaudan 128 km şərqdə, Allahabaddan 165 km şimalda, Varanasidən 200 km şimal-qərbdə, Qxaqxra şayının sahilində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 96 metr yüksəklikdə yerləşir..
Ən isti ayları - aprel ayından iyun ayınadək olan dövrdür (orta aylıq və maksimum temperatur 36 °C -dən 42 °C - yədəkdir. Ən soyuq ayları dekabr və yanvar aylarıdır (orta və minimum temperatur 6 °C -dən 7 °C - yədəkdir.
Fici hindisi
Fici Hindisi — Ficidə hind mənşəli əhalinin danışdığı dil. Dil fici, hind, holland və afrikaans dillərinin sözləri əsasında yaranıb. Dildə həmçinin çoxsaylı ingilis dili sözləri də var və şərqi hind dialektinə aiddir. Dilin spesifikliyi dildə cingiltinin olmasıdır.
Gürcüstan–Hindistan münasibətləri
Hindistan–Gürcüstan münasibətləri — Hindistan və Gürcüstan arasındakı ikitərəfli münasibətlər. Gürcüstan Nyu-Dehlidə səfirliyə sahibdir. Hindistanın İrəvanda yerləşən səfirliyi həm də gürcüstanda akreditə olunmuşdur.
== Tarixi ==
Gürcü və hind xalqları arasında əlaqələr hələ qədim zamanlardan mövcud olmuşdur. Bunu gürcü xalq əfsanələrindən görmək mümkündüre. Əsasəndə Pançatantra təsiri böyükdür. Orta əsrlərdə gürcü missionerləri, səyyahları və tacirlərinin Hindistana səfəri məlumdur. Gürcülərin hətta Böyük Moğol İmperiyası saraylarında xidmət etmələri də məlumdur. Udaypuri Bequn Böyük Moğollar imperiyasının imperatoru Sultan Övrəngzebin həyat yoldaşı idi. gürcü kökləreə sahib idi.
Hindistan
Hindistan (hind. Bhārat, ing. India) və ya rəsmi adı ilə Hindistan Respublikası (hind Bhārat Gaṇarājya ing. Republic of India) — Cənubi Asiyada yerləşən dövlət. Hindistan qurudan 6 ölkə – Pakistan, Çin, Nepal, Butan, Banqladeş, Myanma, sudan isə Maldiv adaları, Şri-Lanka və İndoneziya ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Yeni Dehli, ən böyük şəhəri Mumbay, ümumi sahəsi isə 3,287,263 kvadrat kilometrdir. Ərazisinə görə dünyada yeddinci, əhalisinin sayına görə isə birinci yeri tutur. Hindistan yarımadası Asiya qitəsinin cənubunda yerləşir.
== Adın etimologiyası ==
Hindistan adı qədim fars dilində İndus adından əmələ gəlmişdir. Bu ad keçmişdən Hind çayı və ətrafı üçün istifadə olunan ad olmuşdur.
Hindistan-Özbəkistan münasibətləri
Hindistan-Özbəkistan münasibətləri — Hindistan Respublikası və Özbəkistan Respublikası arasındakı beynəlxalq münasibətlərdir. Hindistanın Özbəkistan Respublikasının paytaxtı Daşkənd şəhərində səfirliyi, Özbəkistanın isə Hindistan Respublikasının paytaxtı Yeni Dehli şəhərində səfirliyi vardır.
== Arxa plan ==
Hindistan Sovet İttifaqı dövründə Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikası ilə sıx əlaqədə idi. Hindistan liderləri tez-tez Daşkənddə və digər özbək şəhərlərində olurdular.
Baş nazir Lal Bahadur Şastri Pakistanla Daşkənd bəyanatını imzaladıqdan sonra 1966-cı il yanvarın 11-də Daşkənddə vəfat etdi. 1991-ci ilin avqustunda, SSRİ-nin dağılmasına səbəb olan hadisələr görünəndə Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov Hindistana səfər etmişdir.
== Siyasi münasibətlər ==
Hindistanın Daşkənddəki Baş Konsulluğu 7 aprel 1987-ci ildə açılmışdır. Özbəkistan müstəqillik qazandıqdan sonra, 18 mart 1992-ci ildə diplomatik və konsulluq məsələlərinə dair protokol imzalanmışdır. Həmçinin 18 mart 1992-ci ildə Baş konsulluq səfirliyə yüksəldilmişdir.
== Tarixi ==
Hər iki ölkənin Fars, Hind və Buddist imperiyalarının bir hissəsi olan İpək Yolu üzərində bir çox tarixi əlaqələri var.
Hindistan (film, 1959)
Hindistan (it. India Matri Bhumi) 1959-ci ildə Roberto Rossellini tərəfindən çəkilmiş neorealizm dramatik filmdir.
Hindistan 2012 Yeniyetmələrin Qış Olimpiya Oyunlarında
Hindistan — 2012-ci ildə Avstriyada baş tutan Yeniyetmələrin I Qış Olimpiya Oyunlarında. Hindistan Yeniyetmələrin I Qış Olimpiya Oyunlarında 1 idmançı ilə 1 idman növündə təmsil olundu.
Hindistan 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında
Hindistan 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında — 9 fevral-25 fevral tarixləri arasında Cənubi Koreyanın Pxençxan şəhərində keçirilən 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında Hindistan idmancısının iştirakı. Hindistan bu qış olimpiya oyunlarında cəmi 2 iştirakçı ilə təmsil olunur. Ölkə Xizək yarışları və Xizək idmanı olmaqla iki idman növündə yarışır.
== Millinin tərkibi ==
Xizək yarışları
(k)Candiş Sindx
Xizək idmanı
(k)Şiva Keçavan
== Yarışmanın nəticələri ==
==== Xizək yarışları ====
Yarışma qaydararına görə idmançı Beynəlxalq Xizək İdmanı Federasiyasının 21 yanvar 2018-ci il reytinqinə əsasən iştirak hüququ əldə edir. İdmançı «A» kateqoriyalı lisenziya əldə etmək məqsədi ilə BXİF reytinqində 100 xal toplamalıdır. Bununla belə hər milli olimpiya komitəsi «B» kateqoriyasını təmin etmiş 1 kişi və 1 qadın idmançı ilə təmsoil oluna bilər. Qadınlar 10 km, kişilər isə 15 km xizək yarışlarında iştirak etmək hüququ əldə edir. Nəticəyə əsasən Hindistan kişilərin «B» kateqoriyalı 15 km-lik xizək yarışlarında Candiş Sindx təmsil edəcəkdir.
Kişilər
=== Xizək idmanı ===
Olimpiya oyunlarında iştirak etmək üçün 2017/2018 il dünya kubokunda göstərdiyi performans 1 yanvar 2018-ci il reytinqinə əsasən kvota müəyyən edilir. Hindistanı təmsil etmək hüququ Şiva Keçavana məxsusdur.
Hindistan Federativ Respublikası
Hindistan (hind. Bhārat, ing. India) və ya rəsmi adı ilə Hindistan Respublikası (hind Bhārat Gaṇarājya ing. Republic of India) — Cənubi Asiyada yerləşən dövlət. Hindistan qurudan 6 ölkə – Pakistan, Çin, Nepal, Butan, Banqladeş, Myanma, sudan isə Maldiv adaları, Şri-Lanka və İndoneziya ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Yeni Dehli, ən böyük şəhəri Mumbay, ümumi sahəsi isə 3,287,263 kvadrat kilometrdir. Ərazisinə görə dünyada yeddinci, əhalisinin sayına görə isə birinci yeri tutur. Hindistan yarımadası Asiya qitəsinin cənubunda yerləşir.
== Adın etimologiyası ==
Hindistan adı qədim fars dilində İndus adından əmələ gəlmişdir. Bu ad keçmişdən Hind çayı və ətrafı üçün istifadə olunan ad olmuşdur.
Hindistan Həmkarlar İttifaqları Mərkəzi
Hindistan Həmkarlar İttifaqları Mərkəzi və ya qısaca HHİM — Hindistanın ən irimiqyaslı və aparıcı həmkarlar ittifaqı təşkilatı. Mərkəzin baş qərargahı Yeni Dehlidə yerləşir.
== Tarixi ==
1947-1948-ci illərdə Hindistanda 2 aparıcı həmkarlar ittifaqı təşkilatı fəaliyyət göstərirdi. Bunlar Hindistan Kommunist Partiyasının nəzarəti altında olan Ümumhind Həmkarlar İttifaqları Konqresi və millətçilərin təşəbbüsü ilə yaradılan Hindistan Milli Həmkarlar İttifaqları Konqresi idi. Göründüyü kimi, hər iki təşkilat müxtəlif siyasi partiyaların himayəsinə və ideologiyasına söykənmişdi. Bu isə işçilərin hüquqlarını qoruyan bir qurum üçün çox da arzuolunan hal deyildi. Məhz bu səbəbdən 1948-ci ildə tam müstəqil fəaliyyət göstərən, heç bir siyasi partiyadan asılılığı olmayan Hindistan Həmkarlar İttifaqları Mərkəzi yaradıldı.
Təşkilatın yaranmasını təsdiq edən konqresdə Hindistan Əmək Federasiyası, Hind Mazdoor Paçayat və digər müstəqil həmkarlar ittifaqları iştirak ediblər. Konqresdə 427 təşkilat 600 nəfər nümayəndə ilə təmsil olunurdu.
== Fəaliyyəti ==
Mərkəz əməkçi insanların əmək və sosial hüquqlarının müdafiəsini demokratik prinsiplərə əsaslanmaqla özünun prioritet vəzifəsi hesab edir.
Hindistan Hərbi Dəniz Qüvvələri
Hindistan Hərbi Dəniz Qüvvələri Hindistanı dənizdən gözlənilməsi ehtimal edilən istənilən hücuma qarşı müdafiə etmək vəzifəsini daşıyan hərbi dəniz qüvvəsidir. Hindistan Silahlı Qüvvələrinin komandanlığı altında olan IV ən böyük qüvvədir.
Hindistan Memarlıq Şurası
Hindistan Memarlıq Şurası — Hindistanda memarlıq sahəsi ilə bağlı əsas qurum.
== Tarixi ==
1972-ci ildə Hindistan Federativ Respublikasının Parlamenti tərəfindən təsis edilmişdir.
== Fəaliyyəti ==
Ölkədəki bütün memarların Memarlıq Şurasında qeydiyyatdan keçməsi nəzərdə tutulur. Memarların qeydiyyatını aparmaqla yanaşı, bu Şura, ekspertlər komitəsi vasitəsilə memarlıq sahəsi üzrə ixtisaslaşmış təhsil müəssisələrində müvafiq standartlara riayət olunmasına da nəzarət edir.
Hindistan Milli Konqresi
Hindistan Milli Konqresi (ing. Indian National Congress) Hindistanda mövcud olan siyasi partiyalardan biridir.
Partiya, 1885-ci ildə Allan Octavian Hume tərəfindən yaradılmışdır. Partiyanın rəhbərliyində 2006-cı ildən etibarən Sonia Gandhi əyləşmişdir. Partiyanın “Congress Sandesh” adlı mətbuat orqanı mövcuddur. Hindistan Gənclik Konqresi (ing. Indian Youth Congress) isə partiyanın gənclik qolu hesab olunur.
Hindistan Parlamenti
Hindistan Parlamenti (Hindcə: भारत की संसद) 1919-cu ildə yaradılmışdır. Hindistanın rəsmi qanunverici orqanıdır. İki palatalı quruluşa malikdir. İki alt qrupa ayrılır: Rajya Sabha (Əyalətlər Şurası) və Lok Sabha (Xalq Məclisi). 790 üzvü vardır. Üzvləri 5 ildən bir seçkilər yolu ilə seçilirlər.
Hindistan Parlamenti ölkədəki bütün siyasi orqanlar üzərində qanunverici səlahiyyətə malikdir. Beləliklə, ölkədə fövqəladə səlahiyyətlərə malik olan qüvvədir.
Hindistan Premyer Liqası
Indian Premier League (IPL) Hindistanın on şəhərindən yerləşən on komandanın mübarizə apardığı peşəkar kişi kriket liqasıdır. Liqa 2007-ci ildə Hindistanda Kriketə Nəzarət Şurası (BCCI) tərəfindən təsis edilmişdir.
IPL dünyanın ən çox iştirak edən kriket liqasıdır və 2014-cü ildə bütün idman liqaları arasında orta tamaşaçı sayına görə altıncı yerdə qərarlaşıb. 2010-cu ildə IPL YouTube -da canlı yayımlanan dünyada ilk idman tədbiri oldu. 2019-cu ildə IPL brendinin dəyəri 6,3 milyard ABŞ dollarına çatıb.
IPL turnirinin on dörd mövsümü olub. Cari IPL titulunun sahibləri 2021 mövsümünü qazanan Chennai Super Kings komandasıdır.
Hindistan Prezidenti
Hindistan Prezidenti və ya Raştrapati — Hindistan Respublikasının dövlət başçısı, Hindistanın birinci vətəndaşı, həmçinin Hindistan Silahlı Qüvvələrinin ali baş komandanı.
== Prezidentin səlahiyyətləri ==
Hindistanın Prezidenti parlamentarlar və ştat nümayəndələrindən ibarət Elektoral Kollegiya tərəfindən 5 il müddətinə seçilir.. Hindistan Konstitusiyasına əsasən Prezident nəzəri cəhətdən mühüm əhəmiyyətli səlahiyyətlərə: ştatların qanunverici məclislərini buraxmaq, ştatların hökumətlərini ləğv etmək və onların yerinə Prezident üsul-idarəsi tətbiq etmək (ştatların idarəsi qubernatorların ixtiyarına keçir) səlahiyyətlərinə malikdir. Lakin əməli olaraq hakimiyyət başçısı səlahiyyətlərinin əksəriyyəti Baş nazirın başçılıq etdiyi Hindistan hökuməti tərəfindən həyata keçirilir. Prezidentin icra etdiyi vəzifələrin əsas hissəsini formal şəkildə hökumət qərarlarının təsdiq edilməsi təşkil edir. Bir sıra hallarda o, məhkumların bağışlanması hüququna da malikdir.
== Hindistan prezidentlərinin siyahısı ==
Racendra Prasad — 1950–1962
Sarvepalli Radxakrişnan — 1962–1967
Zakir Hüseyn — 1967–1969
Baraxaqiri Venkata — 1969–1974
Faxruddin Əli Əhməd — 1974–1977
Hilam Sanciva Reddi — 1974–1977
Zail Sinqx — 1982–1987
Ramasvamı Venkataraman — 1987–1992
Şankar Şarma — 1992–1997
Koçeril Raman Narayanan — 1997–2002
Abdul Kalam — 2002–2007
Pratibha Patil — 2007–2012
Pranab Mukerci — 2012–2017
Ram Nath Kovind — 2018-indi
== Hindistan Prezidenti vəzifəsini icra edənlər ==
Varaxaqiri Venkata Qiri — 3 may 1969 – 20 iyul 1969
Muxammad Xidayatulla — 20 iyul 1969 – 24 avqust 1969
Basappa Danappa Catti — 11 fevral 1977 – 25 iyul 1977
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Официальный сайт Президента Индии
== Mənbə ==
Варахагири Венката Гири (Люди и события) // Новое время. — М., 1969. — № 20.
Нилам Санджива Редди (Люди и события) // Новое время.
Hindistan Qırmızı Xaç Cəmiyyəti
Hindistan Qırmızı Xaç Cəmiyyəti (ing. Indian Red Cross Society, IRCS) — insan həyatını və sağlamlığını qorumaq üçün Hindistanda yerləşən könüllü bir humanitar təşkilatdır. Beynəlxalq Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara Hərəkatının bir hissəsidir və Beynəlxalq Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara Hərəkatının əsas prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir. Cəmiyyətin missiyası fəlakətlərə / fövqəladə hallara və həssas insanların və icmaların sağlamlığına və qayğılarına yardım etməkdir. Hindistanda 700-dən çox filial şəbəkəsi var. Cəmiyyət Qırmızı Xaç emblemini digər beynəlxalq Qırmızı Xaç cəmiyyətləri ilə vahid bir emblem kimi istifadə edir. Könüllülük, 1920-ci ildə qurulduğu gündən etibarən, Hindistan Qırmızı Xaç Cəmiyyətinin əsas diqqət mərkəzində olmuşdur, cəmiyyətin "Gənclik" və "Yeniyetmələr" adlı könüllülük proqramları mövcuddur. Cəmiyyət, Hindistandakı Müqəddəs Con Ambulansı ilə yaxından əlaqələndirilir.
== Tarixi ==
Birinci dünya müharibəsi dövründə Hindistanda yaralanan əsgərlər üçün yardım xidmətləri qurumları, Birgə Müharibə Komitəsinin şöbəsi tərəfindən, Müqəddəs Con Ambulans Assosiasiyası ilə Britaniya Qırmızı Xaç Cəmiyyəti arasında əməkdaşlıq etdi. 3 mart 1920-ci ildə Sir Klod Hill tərəfindən Hindistan Qanunvericilik Şurasına Britaniya Qırmızı Xaç Cəmiyyətindən müstəqil olaraq fəaliyyət göstərən Hindistan Qırmızı Xaç Cəmiyyəti yaratmaq üçün bir layihə təqdim edildi.
Hindistan Respublikası
Hindistan (hind. Bhārat, ing. India) və ya rəsmi adı ilə Hindistan Respublikası (hind Bhārat Gaṇarājya ing. Republic of India) — Cənubi Asiyada yerləşən dövlət. Hindistan qurudan 6 ölkə – Pakistan, Çin, Nepal, Butan, Banqladeş, Myanma, sudan isə Maldiv adaları, Şri-Lanka və İndoneziya ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Yeni Dehli, ən böyük şəhəri Mumbay, ümumi sahəsi isə 3,287,263 kvadrat kilometrdir. Ərazisinə görə dünyada yeddinci, əhalisinin sayına görə isə birinci yeri tutur. Hindistan yarımadası Asiya qitəsinin cənubunda yerləşir.
== Adın etimologiyası ==
Hindistan adı qədim fars dilində İndus adından əmələ gəlmişdir. Bu ad keçmişdən Hind çayı və ətrafı üçün istifadə olunan ad olmuşdur.
Hindistan Silahlı Qüvvələri
Hindistan Silahlı Qüvvələri (Hindi (in IAST): Bhāratīya Saśastra Senāeṃ) Bu üç peşəkar güc strukturlarının ibarətdir: Hindistan Ordusu, Hindistan Hərbi Dəniz Qüvvələri və Hərbi Hava Qüvvələri.Bundan əlavə, Hindistan Silahlı Qüvvələri Hindistan Sahil Mühafizəsi və Paramilitariya Təşkilatları tərəfindən dəstəklənir
