Nikolay Rimski-Korsakov
Nikolay Rimski-Korsakov (6 (18) mart 1844[…], Tixvin, Novqorod quberniyası[d][…] – 21 iyun 1908, Lyubensk[d], Sankt-Peterburq quberniyası[d][…]) — rus bəstəkar, pedaqoq və dirijoru, Qüdrətli dəstənin üzvü.
Rusiyanın Novqorod əyalətində, 1844-cü ilin 18 martında dünyaya gələn rus bəstəkar Nikolay Rimski-Korsakov, XIX əsrdə yaradılmış 5 nəfərdən ibarət məşhur bəstəkar qruplaşmasının (“5”) əvəzedilməz üzvü olmuşdur. 12 yaşında hərbi-dənizçilik akademiyasına yazılan Nikolay, 15 yaşında pianino dərsləri almağa başlayır. 1861-ci ildə görüşdüyü M. Balakiryev (“5”dən 1-i) onu bəstəkarlığa daha da həvəsləndirir. 18 yaşında akademiyanı bitirdikdən sonra 3 illik dəniz səyahətindən təəssüratları (1862–1865), Korsakovun yazacağı operalarda da özünü göstərir. İlk peşəkar simfonik bəstəsini edərkən onun 21 yaşı var idi.
1873də hərbi-dəniz akademiyasını tərk edən Nikolay, 1 il sonra Peterburqda “3-cü simfoniya” ilə ilk peşəkar çıxışını reallaşdırır. 1886-1890cı illərdə Rusiya simfonik konsertlərinin baş icraçılığı ilə yanaşı, Paris Dünya Sərgisindəki (1889) rəhbərliyi ilə Rimski-Korsakov, ölümlərindən sonra həm Borodin, həm də Musorqski‘nin əsərlərinin işlənilib-tamamlanmasında böyük paya malikdir.
Nikolay Qoqolun əsərlərindən “May gecəsi”ni (1880-ci il), Ostrovski‘nin nağıllarından “Qar qızı” (1881-ci il) yazan Rimski-Korsakov, 1888ci ilə qədər durğunluq dövrünü yaşayır və heç bir nəzərəçarpan işə imza atmır. Çox vaxt bu periodun başlıca səbəbi kimi özünə rəqib gördüyü Çaykovskinin uğurları qeyd olunur, hansı ki, 1893cü ildə ölür və bu hadisədən sonra Nikolay ən yaxşı operalarını yazır: “Motsart və Salyeri” (1897-ci il) və “Çarın nişanlısı” (1898-ci il)…
1905-1907ci illərdə baş tutan siyasi çıxışlarda 100-ə qədər tələbəni dəstəkləmiş Rimski-Korsakov’un konservatoriya professorluğu və əsərləri bir müddət qadağan edilsə də, müəllim və tələbə heyətinin etirazlarından sonra yenidən öz vəzifəsinə qaytarılır.