Xivə sözü azərbaycan dilində

Xivə (özb. XivaXiveh) — müasir Özbəkistanda yerləşən qədim şəhər. == Tarixi == Xivə qədim Xarəzmin mərkəzi şəhərlərindən biri idi. Xivə xanlığının paytaxtı olmuşdu. Özbəkistanda yerləşən Xivə şəhərinin ətrafındakı gil divarlar YUNESKO-nun müdafiəsi altından olan nəhəng İçan-Qala kompleksinin tərkibinə daxildir. Onun uzunluğu 2,5 km, hündürlüyü isə 10 metrdən çoxdur. Divarlar hələ də həyatın davam etdiyi şəhəri uzun əsrlərdir ki, əhatə edir. O, günəş şüaları altında xüsusi şəkildə qurudulmuş və 40х40х10 ölçülərə malik kərpiclərdən hörülmüşdür. Xivə ətrafındakı divarların tikilmə tarixi V əsrə aid edilir. === Xivə xanlığı === == Xarici keçidlər == Xivə Arxivləşdirilib 2008-10-07 at the Wayback Machine Фото Xivə Xivə.

Xivə Xanlığı — 1515–1920-ci illər arası Mərkəzi Asiyada tarixi Xarəzm bölgəsində mövcud olmuş türkmən dövləti. == Tarixi == 150px|thumb|1917-ci ilədək Xivə xanlığının bayrağı thumb|150px| 1917–1920-ci illərdə Xivə xanlığının bayrağı Xanlıq 1740–1746-cı illlər ərzində Nadir şah Əfşar tərəfindən işğal edilmiş və onun ölümünə qədər Əfşar dövlətinə tabe olmuşdur. 1839–1840-cı illərdə rus çarının icazəsi ilə Orenburq hərbi qubernatoru general V. A. Perovski Xivəyə yürüş etmiş, iki aydan çox davam edən döyüşlərdə əsgərlərinin beşdə bir hissəsini itirən Perovski geri qayıtmağa məcbur olmuşdur. Xanlıq 1873-cü il may ayının 29-da Rusiya imperiyası tərəfindən işğal edilmişdir. Xivə hökmdarı olan Əbülqazi Bahadır xan (1643–1665) eyni zamanda tarixçi olmuşdur. O, Türk və türkmən tarixinə aid "Şəcərəyi-Tərakimə" və "Şəcərəyi-Türk" adlı Türk dilində iki kitab yazmışdır. Birinci əsərdə türkmənlərin mənşəyindən, ikinci əsərdə isə hökmdarlıq dövründəki tarixi hadisələrdən bəhs olunur. Bu əsərlər XVIII əsirdə bəzi Avropa dillərinə çevrilmişdir. == Xivə xanları == === Yadigar Şeybani hakimiyyəti === Yadigar Şeybani (ve ya Ərəbşahlılar) xanları (1511–1804) Bunlar Çingiz xan soyundan gələn Qıpçaq dilində danışan Türk-Monqollardır.

Abdulla xan(? - 1855)—Qonquratlar sülaləsindən Xivə xanı. == Həyatı == Məhəmmədəmin xanın yerinə keçən Abdullah xan (Mart-sentyabr 1855) yeni bir ordu ilə türkmənlər üzərinə yürüdüysə də aparılan savaşda yenilərək öldürüldü və Xivə xanlığı türkmənlər üzərindəki hakimiyətini itirdi. Xivə xanlarının Türkmənlərlə uğraşmasından faydalanan ruslar Cənubi Qazaxıstan torpaqlarını işğal edərək Aral gölünün şimal sahilinə qədər endilər. Xivə və Kokand xanlıqlarının etirazlarına rəğmən Aralın şimal sahillərində və Sırdəryanın eyni gölə töküldüyü yerdə qalalar inşa etdiler. Bu arada polkovnik İqnatiyev ilə şərqşünas Nikolay Xanıkov başçılığında bir heyəti Orta Asiyaya göndərən ruslar buradakı ölkələrin əsgəri və iqtisadi quruluşu haqqında bilgi topladılar. İqnatiyev ilə N. Xanıkov Rusiya hökumətinə öncə Kokandın, ardından Buxara ilə Xivənin işğalını tövsiyə etdilər. Bir yandan Orta Asiya Türk dövlətləri, Osmanlı dövlətinin birlik və bərabərlik tövsiyəsinə rəğmən bir-birləriylə sürəkli mücadilə içində olurdular. Buxara ilə Xivənin Mərv bölgəsi hakimiyəti üzündən etdikləri mücadilənin ardından bu dəfə Buxara ilə Kokand arasında mübarizə başladı.