XIII sözü azərbaycan dilində

XIII Benedikt (Latınca: Benedictus XIII) (d. 2 fevral 1649 - ö. 21 fevral 1730) — Roma papası.

XIII Karl və ya XIII Çarlz — 1809-cu ildən ölümünə qədər İsveçin, 1814-cü ildən isə Norveçin ( XIII Karl adı ilə taxta çıxsa da, son dövrlərdə II Karl deyə adlandırılmışdır ) kralı olmuşdur. O, İsveç kralı Adolf Frederiklə, II Fridrixin bacısı Prussiyalı Luiza Ulrikanın izdivacından dünyaya gəlmişdir. İsveçdə XIII Karl adı ilə tanınsa da, əslində bu adda VII İsveç kralı idi. 1604-1611-ci illərdə İsveç kralı olmuş IX Karl İsveçin mifoloji tarixini araşdırdıqdan sonra özünü bu addan olan IX İsveç kralı adlandırmışdı. == Həyatının erkən dövrü == Şahzadə Karl Hedviq Elizabet Strömfelt və sonradan Ulrika Sşönströmun himayəsinə verilmişdir. Ona cəmi bir neçə günlük olan zaman admiral hərbi rütbəsi verilmişdi. O, gəncliyində kraliyyət sarayının həvəskar teatrının yaxşı rəqqası olmuşdur. Verilən məlumatlara görə, anası ilə o qədər də yaxın olmamışdır. Kraliça kiçik uşaqları olan Sofi Albertini və Fridirik Adolfu daha üstün tutmuşdur. Hər halda, Karl atasının sevimli övladı idi.

XIII Klement (Latınca: Clemens XIII; 7 mart 1693[…], Venesiya – 2 fevral 1769[…], Roma) — Roma papası. == Həyatı == == İstinadlar == == Xarici keçidlər == http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1737.htm#RezzonicoArxivləşdirilib 2013-07-19 at the Wayback Machine Smith, Sydney (1908). "Pope Clement XIII". In Herbermann, Charles. Catholic Encyclopedia Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Clement /Clement XIII". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press. p.

XIII Lev (Coakino Peççi, 2 mart 1810[…] – 20 iyul 1903[…], Roma və ya Vatikan) — Roma Papası (1878–1903). 1843-cü ildə arxiyepiskop, 1853-cü ildə isə kardinal edilmiş, 1878-ci il fevralın 20-də pontifik seçilmişdir. 1879-cu ildə "Aeterni Patris" ensiklikasında Kilsənin sosial-fəlsəfi təlimi tomizm etmiş, fəhlələr və həmkarlar ittifaqları haqqında 1891-ci ildə "Rerum Novarum" ensiklikasını bəyan etdi.

XIII Lüdovik (fr. Louis XIII de France) — Fransa kralı. 1610–1643-cü illərdə hakimiyyətdə olmuşdur.

XIII Lüdovik (fr. Louis XIII de France) — Fransa kralı. 1610–1643-cü illərdə hakimiyyətdə olmuşdur.

XIII Qriqori (lat. Gregorius PP. XIII; dünyəvi adı: Uqo Bonkompani, it. Ugo Boncompagni; 1 yanvar 1502, Boloniya – 10 aprel 1585[…], Roma) — Roma papası (13 may 1572 – 10 aprel 1585).

XIII İnnokenti (Latınca: Innocentius XIII; 13 may 1655[…] – 7 mart 1724[…], Roma) — Roma papası. Papalıq adı olaraq "İnnokenti" adını alan son Roma papasıdır.

== Doğulanlar ==

== Hadisələr == Tarixdə ilk yazılı müqavilə E.ə XIII əsrin I yarısında Misir fironu II Ramzes Het tayfaları üzərinə yürüş edib Het tayfalarını məğlub edir.Tarixdə ilk müqavilə imzalanır.Bu müqavilədə Qədim Misir Fələstin,Finikiya və Suriyanın cənubunu yenidən Misirin hakimiyyəti altına keçirir.

XIII Alfonso (isp. Alfonso Francisco de Asís Fernando Pío Juan María de la Concepción Gregorio Pelayo) (17 may 1886 – 28 fevral 1941[…], Roma) — İspaniya kralı. Atası XII Alfonso, anası isə Avstriyalı Mariya Kristinadır. Atasının ölümü əsnasında anası ona hamilə idi və bu səbəblə uşağın doğulması gözlənildi. Nəticədə atasının ölümündən 6 ay sonra dünyaya gəldi və eyni gün XIII Alfonso adıyla İspaniya kralı elan edildi. 16 yaşına qədər isə anası Mariya Kristina kral naibəsi olaraq xidmət etdi. == Mənbə == Tuñón de Lara, Manuel (2000) [1967]. La España del siglo XX. Vol. 1. La quiebra de una forma de Estado (1898-1931).

XIII Ptolemey Teos Filopator — e.ə. 51–47-ci illərdə Misir fironu. O, XII Ptolemeyin oğludur və öz bacısı VII Kleopatra ilə evlənmişdir. XIII Ptolemey Roma imperiyasında rəğbət əldə etmək üçün e.ə. 48-ci ildə Sezarın rəqibi Qney Pompeyi öldürtmüşdür, lakin buna baxmayaraq sonradan Sezara qarşı vuruşmuş və e.ə. 47-ci ildə Nil döyüşündə həlak olmuşdur. Onun yerinə qardaşı XIV Ptolemey (e.ə. 59–44-cü illər) keçmişdir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Бивен Э. Династия Птолемеев. История Египта в эпоху эллинизма / Пер.

Dərbəndin tarixi coğrafiyası (XIII-XIV əsrlər) - XIII-XIV əsrlərdə Qafqazda cərəyan edən siyasi hadisələrdə Azərbaycanın ən mühüm strateji əhəmiyyətli mərkəzlərindən biri. Şimaldan cənuba, cənubdan şimala istiqamətlənən yürüşlərin qarşısında sipər rolu oynayan istehkam. İki monqol ulusu arasında sərhəd məntəqəsi. == Dərbəndin strateji və coğrafi mövqeyi == Azərbaycanın Dərbənd şəhərinin yerləşdiyi coğrafi ərazi, strateji mövqe-bir tərəfdən uca dağlarla, digər tərəfdən Xəzər dənizi ilə əhatələnən keçid məntəqəsi olması onun daima diqqət mərkəzində qalmasına səbəb olub. Əbəs yerə şəhər "Dərbənd", yəni "Bağlı qapı", həmçinin "Dəmir qapı", "Bab əl-əbvab" və s. adlandırılmır. Tarixən olduğu kimi, Dərbənd XIII-XIV əsrlərdə də şimaldan cənuba, cənubdan şimala istiqamətlənən yürüşlərin qarşısında sipər rolu oynayan istehkam idi. Bir çoxları şəhərin möhkəmliyini, alınmaz olduğunu bilərək, ondan yan ötməyi daha üstün tutmuşlar.Əlverişli strateji mövqeyə malik Dərbəndin XIII-XIV əsrlərdə, başqa sözlə monqol ağalığı dövründə Monqol imperiyasının hansı ulusuna - Cuçi və Tuli nəslinə, yəni qızılordalılara və ya hülakulara məxsus olduğu tarixi ədəbiyyatda müəyyən fikir ayrılığına səbəb olmuşdur. Bunun əsas səbəbi şəhərin iki monqol ulusu arasında sərhəd məntəqəsi təşkil etməsidir. Odur ki, şəhər daima uluslar arasında gedən müharibələrin meydanına çevrilmiş, əldən-ələ keçmiş və tədqiqatçılar arasındakı fikir ayrılığı da bundan meydana gəlmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının XIII futbol çempionatı — Naxçıvan Muxtar Respublikasının futbol çempionatının 2015-ci ildə başa çatmış mövsümü. "Araz-Naxçıvan" komandası çempionatın qalibi olmuş, "Dinamo" ikinci, Naxçıvan Dövlət Universiteti üçüncü yeri tutmuşdur. == Təşkilatçılar == Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənc­lər və İdman Nazirliyi Naxçıvan Muxtar Respublikasının Futbol Federasiyası == Təqvim == Çempionat 2014-cü ilin sentyabr ayının sonlarında başlamış və 2015-cı ilin may ayında başa çatmışdır. == Format == Çempionatda 10 komanda 18 turdan ibarət ikidövrəli sistem üzrə mübarizə aparmışdır. == Yekun turnir cədvəli == == Klubların performansı == Mövsümün qalibi olan "Araz-Naxçıvan" futbol komandası çempionatı məğlubiyyətsiz başa vurub. Komanda mövsüm ərzində yalnız bir dəfə xal itkisi ilə üzləşməli olub. Belə ki, Şərurda "Arpaçay" komandasının qonağı olan "qırmızı-ağlar" meydanı heç-heçə tərk ediblər. Son 3 tura kimi "Dinamo" futbol klubu "Araz-Naxçıvan"ı izləsə də, rəqiblər arasında keçirilən matç hər şeyi həll edib. Naxçıvan MR Daxili İşlər Nazirliyinin komandası mövsümdə ərzində meydanı 3 dəfə məğlub tərk edib ki, bunun da məhz ikisi "Araz-Naxçıvan"la oyunlara təsadüf edir. Onlar digər məğlubiyyətlə Şərurda "Arpaçay"la oyunda üzləşiblər.

"Qarabağ XIII əsrdən 1920-ci ilə qədər. Azərbaycan tarixinin açılması" (ing. Karabakh from the 13th century to 1920: Unfolding Azerbaijan's history) — Almaniya tarixçisi Maykl Reynhard Hessin 2020-ci ildə Qarabağ regionu haqqında yazdığı kitab. Əsər Münhendə "Gulandot" tərəfindən nəşr edilmişdir. 2022-ci ilin fevral ayında kitabın İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələri ilə yenilənmiş 3-cü nəşri buraxılmışdır. == Məzmun == Kitabda Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münaqişə nöqtəsi olan Qarabağ regionunu tarixi araşdırılır. Burada XIII əsrdə monqol və türk tayfalarının Cənubi Qafqaza gəlişindən 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin qurulması və ardınca Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin qurulması əhatə edilir.