* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••• | 3.43 |
2003 | •••• | 1.57 |
2004 | •••••••••••••••••••• | 9.10 |
2005 | •••••• | 2.70 |
2006 | ••••• | 2.03 |
2007 | ••••••••••••••••• | 7.61 |
2008 | ••••••••••• | 4.87 |
2009 | ••••• | 2.08 |
2010 | ••• | 1.36 |
2011 | •••• | 1.80 |
2012 | •••••• | 2.50 |
2013 | ••••• | 1.90 |
2014 | •• | 0.51 |
2015 | •• | 0.68 |
2016 | ••• | 1.21 |
2017 | ••• | 0.98 |
2018 | ••• | 1.35 |
2019 | ••• | 1.11 |
2020 | ••••• | 2.25 |
1 is. [ər.] 1. Kitabın üzü, üz qabığı. Kitabın cildində qara ramka içərisində döşdən yuxarı çəkilmiş bir adam şəkli vardı. M.İbrahimov. 2. Böyük bir əsərin ayrı-ayrı kitab şəklində olan hissələrindən hər biri, həmçinin ayrıca kitab şəklində olan çap əsəri. Ensiklopediyanın ikinci cildi. – Dəmirov əlini uzadıb cildləri özünə tərəf çəkdi və səliqə ilə düzəltdi. S.Rəhimov. [Vahid:] Gecə-gündüz yazdığın o cildlərin sahibləri heç zaman sənin zəhmətini unutmazlar, ana! B.Bayramov. 3. məc. Don, qiyafə. Ötər keçdiyiniz yerdə bayquşlar; Qəhrəman cildinə girən sərxoşlar! H.Cavid. [Səfərəli:] Deməli, gedək cildimizi dəyişməyə. H.Nəzərli. ◊ Cilddən-cildə girmək – bax dona (min dona) girmək (“don1”da). [Professor:] Cilddən-cildə girən bu bürüncəkli adamlara qarşı çox kəskin, çox amansız mübarizə aparmaq lazımdır… S.Rəhimov. …cildinə girmək – yalandan özünü … oxşatmaq, yalandan özünü … kimi göstərmək. Müəllif sanki özü Fərhad cildinə girərək, irəli gəlir və ürəyini boşaldır. M.İbrahimov. Cildini dəyişmək – başqa dona girmək, hər hansı mühitə, şəraitə uyğunlaşmaq. Kərəmov mühitə uyğun olaraq kərtənkələ kimi cildini dəyişsə də, elə həmin Kərəmovdur. İ.Əfəndiyev.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / cild1 Alınma sözdür. Ərəbcə mənası “dəri” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / cild1 CİLD I is. [ ər. ] Üz, qabıq. Qara cilddə çap eləyin kitabımı; Məndən sonra (M.Araz). CİLD II is. [ ər. ] Böyük bir kitabın bölündüyü qisimlərdən hər biri, nüsxə. Seçilmiş əsərlərin xüsusi bir cildinin bütünlükdə “Dəli Kür” romanı üçün ayrılması təsadüfi deyil (B.Nəbiyev).
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / cild2 I сущ. 1. обложка, переплёт: 1) бумажная, клеёнчатая и т.п. покрышка книги, тетради. Kitabın cildi обложка (переплёт) книги, dəri cild кожаный переплёт, cilddəki sərlövhə заглавие на обложке 2) небольшая кожаная папочка, в которую вкладывается документ. Pasport üçün cild обложка для паспорта 2. том: 1) часть какого-л. сочинения, составляющая отдельную книгу. Romanın birinci cildi первый том романа, lüğətin dördüncü cildi четвертый том словаря, yazıçının külliyyatının beşinci cildi пятый том полного собрания сочинений писателя; юрид. 20 cilddən ibarət şahid ifadələri свидетельские показания из двадцати томов (в 20 томах); cildin redaktoru редактор тома, cildin tərtibçiləri составители тома 2) отдельная книга (в каком-л. собрании книг, библиотеки) …. cildi əhatə edən kitabxana библиотека, заключающая … томов 3. перен. кожа, шкура, покров II прил. обложечный, переплётный. Cild kağızı обложечная (переплетная) бумага, cild kartonu обложечный картон ◊ cildini soyunmaq показать настоящее лицо; cilddən-cildə girmək быть хамелеоном, часто менять шкуру; qurd cildinə girmək лезть в шкуру волка; tülkü cildinə girmək лезть в шкуру лисы, вести себя как лиса; insan cildinə girmiş canavar волк в человеческом облике (в человеческой шкуре); qoyun cildinə girmiş canavar волк в овечьей шкуре; cildini dəyişmək менять кожу, менять облик
Azərbaycanca-rusca lüğət / cild1 i. 1. (kitabın) binding, cover, bookcover; kitabın ~i the cover of a book 2. volume; 3. clothing; ~ini dəyişmək məc. to pretend to be
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / cild1 is. reliure f ; kitabı ~ə vermək donner un livre à la reliure ; volume m ; tom m ; məc. apparence f ; məc. ~ini dəyişmək changer d’apparence, adapter (s’) à telles ou telles circonstances
Azərbaycanca-fransızca lüğət / cild1 [ər.] сущ. жилд (1. ктабдин ччарар хуьн патал адал акъалждай ччин; 2. том, пай (са чӀехи эсердин кьилди ктаб яз акъуднавай паярикай гьар сад; кьилди са ктаб); 3. пер. хам, сумра); ** cilddən-cildə girmək кил. don (dona (min dona) girmək; cildini dəyişmək хам (жилд) дегишун, маса жилдина гьахьун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / cildə. 1) dəri; 2) meşin; 3) kitabın qabığı; 4) böyük kitabın bölündüyü hissələrdən hər biri; hissə; 5) m. görkəm, görünüş; 6) m. paltar, libas, geyim.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti