* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 bax xış. Bahar açılan kimi Xudayarbəy zəmilərə cüt göndərib başladı sürdürməyi. C.Məmmədquluzadə. [Cütçü] … ahəstə-ahəstə cütünü sürüb, öz nəğməsini oxudu. S.S.Axundov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / cüt2 zərf 1. Bir yerdə işlənən və bir bütövü təşkil edən iki eyni şey. Bir cüt əlcək. Bir cüt çəkmə. – [Tələbə:] Usta Ağabala … bir imperial və iki cüt başmaq verdi. Başmağın bir cütü ağa üçün, bir cütü külfəti üçündür. Çəmənzəminli. Bu sözlərdən sonra Camal əmi səliqə ilə … üç cüt yun, bir cüt tiftik əlcək, beş cüt yun corab, bir yun başlıq, dörd dənə əl dəsmalı səliqə ilə yeşiyə qabladı. Ə.Vəliyev. 2. İki dənə, iki baş, qoşa. Cüt uşaq. Cüt qardaşlar. Cüt qızlar. – Şuma vacibdi çünki beş cüt kəl; Biçinə çin gərəkdi, xırmana vəl. S.Ə.Şirvani. [Sitarə:] Axır, zalım cüt balamı öldürdü. C.Cabbarlı. 3. İki bərabər ədədə bölünə bilən. Cüt ədəd.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / cüt1 Farscadır (əsli: cift), “qoşa” deməkdir, “xış” anlamında da işlədilir (cütçü baba...). Tək sözü də fars mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / cüt2 I CÜT Çox güvənmə gəl özünə; Mil salaram cüt gözünə; Bir damcı qan əvəzinə; Qoç Koroğlu min qan elər (M.Rahim); CİFT [Bədircahan bəyim:] Onda izin ver sifariş eləyim Hacı Osmana, bir cift qoç göndərsin, bir cift qara köpək, iki de qızmış nər (Ə.Haqverdiyev); İKİ Suğra səssizcə yatır, bir cüt kişi ilə iki arvad söz güləşdirdilər... (Ə.Vəliyev); QOŞA Sərf edəydim yar yolunda qoşa mən! Çevriləydim bir qanadlı quşa mən (M.Rahim). II cüt bax xış
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / cüt1 CÜT – TƏK Onlardan dördü təkdir: ənsə, əsas, alın və xəlbir sümüyü. İkisi isə cütdür: təpə sümüyü, gicgah sümüyü (S.Qədirzadə).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / cüt1 CÜT I is. köhn. Yeri şumlayıb əkin əkmək üçün kənd təsərrüfat aləti və ona qoşulan heyvan birlikdə cüt adlanır. CÜT II num. söz Qoşa. Qaşqa kəlim boz, ala; Tarlaya saldım yola; Tay öküzlə iş aşmaz; Öküz gərək cüt ola (Bayatı).
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / cüt2 1 I сущ. соха (примитивное сельскохозяйственное орудие для вспахивания земли). Cüt sürmək (cütlə əkmək) пахать сохой II прил. сошный (производимый сохой). Cütlə şumlama сошная вспашка, cüt əkinçiliyi сошное землепашество (земледелие) 2 I сущ. 1. пара: 1) два однородных предмета, вместе употребляемые и составляющие целое. Bir cüt çəkmə пара сапог, iki cüt corab две пары носков, beş cüt əlcək пять пар перчаток 2) простореч. две штуки чего-л. Bir cüt alma пара яблок, cütü neçəyədir nəyin сколько стоит пара чего 3) две лошади или два быка, запряженные в повозку. Bir cüt at пара лошадей, bir cüt (bir boyun) öküz пара рабочих быков (волов) 2. разг. чёт; чётное число II прил. 1. парный: 1) состоящий из двух одинаковых предметов, частей. Cüt orqanlar парные органы 2) составляющий с другим пару. Cüt çəkmələr парные сапоги, cüt üzgəclər зоол. парные плавники 2. чётный: 1) делящийся без остатка на два (о числах). мат. Cüt ədədlər чётные числа, cüt əvəzetmə чётная подстановка, cüt funksiya чётная функция 2) обозначаемый числом, делящимся на два. Cüt günlər: 1) чётные дни 2) по четным дням, в чётные дни II нареч. парами, вдвоём. Cüt (qoşa) gəzmək гулять по два, вдвоем ◊ iki cüt bir tək раз-два и обчелся (об очень малом количестве кого-л., чего-л.)
Azərbaycanca-rusca lüğət / cüt1 I. i. pair, couple; bir ~ çəkmə a (one) pair of shoes; iki ~ uzunboğaz corab two pair of stockings; bir ~ öküz a pair of oxen; bir ~ alma a couple of apples; bir ~ qız a couple of girls II. s. (qoşa) twin; even; ~ rəqəm even number
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / cüt1 1) is. paire f, couple m ; bir ~ çəkmə paire de souliers ; iki ~ uzunboğaz corab deux paires de chaussettes hautes ; bir ~ öküz paire de boeufs ; bir ~ alma paire de pommes ; 2) sif. pair, -e ; double ; géminé, -e ; ~ rəqəm nombre m pair
Azərbaycanca-fransızca lüğət / cüt2 1. жуьт, са жуьт; bir cüt corab са жуьт гуьлуьтар; 2. жуьт, кьвед, кьве кьил, къуша (мес. яцар); 3. кьве барабар цифрадиз пайиз жедай, жуьт (цифра).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / cütcüt yətirməx’: (Qazax) ekiz doğmaq. – Hasanın inəyi cüt yətirif
Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.