100-cü il
100-cü il (Yüzüncü il) — Cümədən başlayan uzun il.
== Hadisələr ==
== Doğumlar ==
Yustin
== Vəfatlar ==
İosifus — Qədim Roma tarixçisi.
1223-cü il
== Hadisələr ==
23 may - Kalka çayı üzərində döyüş. Monqolların birləşmiş rus-qıpçaq qüvvələrini məğlub etməsi.
1224-cü il
== Hadisələr ==
Suğdak yürüşü
== Doğumlar ==
VIII Mixail Paleoloq — 1259–1282-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Bizans imperatoru.
123-cü alay
123 saylı zərbə-həmlə alayı — Qarabağ müharibəsi vaxtı mövcud olmuş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahı tabeçiliyində zərbə həmlə alayı. Surətin dəstəsi və yaxud Surət Hüseynov dəstəsi adı ilə tanınıb.
== Yaranması ==
== Döyüş yolu ==
== Batalyonları ==
Birinci batalyon — Yevlaxın Qaramanlı kənd Əfqanıstan müharibəsi veteranlarının rotası əsasında qurulub. Batalyon komandiri Xosrov Əhmədov, daha sonra isə "Azərbaycan Bayrağı" ordenli Dostəli Hacıyev olub.
İkinci batalyon — Borsunluda yerləşmiş İkinci batalyon Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Yevlax rayon şöbəsinin üzvlərindən təşkil olunub. Komandirləri Kobra Murad ləqəbli Murad Qurbanov və Komandir ləqəbli Nağıyev Yusif olub.
Üçüncü batalyon — Bakı, Xaçmaz, Quba, Neftçala, Salyan, Balakən və digər rayonlardan gəlmiş, yüksək döyüş hazırlıqlı könüllülərin əsasında yaradılmış batalyonun komandiri kadr zabit kapitan Hümbət Əliyev olub.
Dördüncü batalyon — "Gəncə batalyonu" adı ilə tanınan Dördüncü batalyon Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Gəncə şöbəsinin üzvlərindən təşkil olunub. Batalyon komandiri Mehman Ələkbərov olub.
Tank batalyonu — OMON-un çevik zirehli dəstəsinin ekipajları əsasında qurulmuş batalyonun ilk komandiri Nazim Bayramov, daha sonra isə Altay Bayramov olub.
1254-cü il
== Hadisələr ==
VII Səlib yürüşü başa çatmışdır.
Monqollar Azərbaycanda 10 yanından 60 yaşına qədər bütün kişiləri siyahıya aldılar.
== Doğumlar ==
15 sentyabr – Marko Polo, İtaliya səyahətçisi.
13-cü döyüşçü
"13-cü döyüşçü" — 1999-cu il istehsalı ABŞ filmi.
== Məzmun ==
Şərq ölkələrindən birində zadəgan və saray şairi olan Əhməd ibn Fəhdlan cəzalandırılaraq şimala, vəhşi vikinqlərin ölkəsinə səfir göndərilir. O burada vikinqlərlə birlikdə vəhşi meyid yeyən millət olan vendallara qarşı döyüşdə iştirak edir.
13-cü əsr
XIII əsr — 1200-cü ilin ilk günündən sonra başlayır. İlk günü 1200-cü ilin 1 yanvar tarixi, son günü isə 1299-cu ilin 31 dekabrıdır.
XIII əsrdən sonra isə XIV əsr gəlir.
14-cü əsr
XIV əsr — 1300-cü ilin ilk günündən sonra başlayır. İlk günü 1300-cü ilin 1 yanvar tarixi, son günü isə 1399-cu ilin 31 dekabrıdır.
XIV əsrdən sonra isə XV əsr gəlir.
3-cü əsr
III əsr — II əsrdən sonra və IV əsrdən əvvəlki əsr. Başlayır 200-ci ilin ilk günü və qurtarır 299-cu ilin son günü.
== Hadisələr ==
İran, Orta Asiya və başqa qonşu ölkələrdə Mani təliminin yayılması. Mani dini təlimi digər dinləri əvəz etməli və ümumdünya dininə çevrilməli imiş.
4-cü əsr
IV əsr — 300-cü ilin ilk günündən sonra başlayır. İlk günü 300-cü ilin 1 yanvar tarixi, son günü isə 399-cu ilin 31 dekabrıdır.
IV əsrdən sonra isə V əsr gəlir.
== Hadisələr ==
Ön Asiyada xristianlığın yayılması.
2024-cü il
== Hadisələr ==
=== Yanvar ===
1 yanvar
Misir, Efiopiya, İran, BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanı BRİKS-ə üzv oldular.
Noto yarımadası zəlzələsi: Yaponiyanın İşikava prefekturasının Noto yarımadasında yerləşən Suzu şəhərindən şimal-şimal-qərbdə 7,5 maqnituda gücündə zəlzələ baş verdi. Zəlzələ və onun ardınca baş verən sunami Noto yarımadasına, xüsusən də Vacima, Suzu və Noto şəhərlərinə böyük ziyan vurdu. Nəticədə 73 nəfər öldü, 392 nəfər yaralındı və 6 nəfər itkin düşdü.
Efiopiya Berbera limanından istifadə etmək üçün Somalilend ilə müqavilə imzaladı. Həmçinin Efiopiya bildirir ki, nəticədə Somalilendin müstəqilliyini tanıyacaq və bunu edən ilk ölkə olacaq.
=== Fevral ===
=== Mart ===
=== Aprel ===
=== May ===
19 may
İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanında helikopter qəzası baş verdi. Qəza nəticəsində İran prezidenti İbrahim Rəisi, xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahiyan, İran Ali Rəhbərinin Şərqi Azərbaycan ostanındakı nümayəndəsi Məhəmməd Əli Əl-Haşimi, Şərqi Azərbaycan ostanının general-qubernatoru Malik Rəhməti və helikopter heyəti də daxil olmaqla 8 nəfər öldü.
2023-cü il
2023 (MMXXIII) — Qriqorian təqviminə görə Bazar günü başlayan ildir. Bizim Era və Miladi tarixin 2023-cü ilidir. III minilliyin və XXI əsrin 23-cü ilidir. 2020-ci illərin 4-cü ilidir.
2023-cü ildə COVID-19 pandemiyasının (Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı qlobal sağlamlıq vəziyyətində fövqəladə vəziyyət adlandırmağı dayandırdı) azalması müşahidə edildi. İl ərzində 2022-ci ildən başlayaraq Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi davam etdi. Aprel ayında Sudanda hərbi konflikt başladı.
2023-cü ildə həmçinin çoxsaylı təbii fəlakətlər oldu. Türkiyə və Suriyada təxminən 60000 insanın ölümünə səbəb olan zəlzələ baş verdi. Bu zəlzələ XXI əsrin beşinci ən ölümcül zəlzələsidir.
Dücanə Cündioğlu
Dücanə Cündioğlu (d. 21 yanvar 1962) — Türkiyənin İstanbul şəhərində anadan olmuş yazar, mütəfəkkir və filosofdur.
== Həyatı ==
2 aprel 1980-ci ildə başladığı yazı həyatına müxtəlif dərgi və qəzetlərdə məqalələr yazaraq davam etdi. 1981-ci ildən Quran elmlərini əsas məşğuliyyət sahəsi olaraq seçdi. Uzun müddət Tarix, Məntiq, Kəlam və Fəlsəfə dərsləri verdi. Bir müddət Berlində yaşamışdır.
== Əsərləri ==
"Həqiqət və Xurafat" (1999)
"Dairəyə Dair" (2007)
"Göz İzi" (2007)
"Hz.
Dərbənd Cümə məscidi
Cümə məscidi — Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Dərbənd şəhərində yerləşən məscid. Bu, müsəlmanların ibadəti üçün tikilmiş ən qədim məscid olmaqla yanaşı, həm də İslam aləmində ən qədim məscidlərdən biridir.
== Ümumi məlumat ==
Sasanilər İmperiyası tərəfindən möhkəmləndirilmiş Dərbənd Yaxın Şərqdə qədim şəhərlərdən biri sayılırdı. VIII əsrdə Məsləmə ibn Əbdülmalikin başçılığı ilə ərəblərin Qafqaza birinci yürüşləri zamanı şəhər işğal olundu. Ərəblər Dərbəndə xüsusi diqqət yetirmiş, hətta onu Bab-əl Əbvab – yəni "Qapılar qapısı" adlandırmışlar. Ərəb sərkərdəsi xilafətin Azərbaycan canişini Məsləmə ibn Əbdülmalik Suriyadan Dərbəndə 24000 əsgər köçürərək şəhəri 4 hissəyə və ya məhəllələrə ayırdı. Hər məhəllənin öz məscidi inşa olunmaqla yanaşı eyni zamanda hicri tarixi ilə 115-ci ildə (miladi 733-734-cü il) ümumşəhər Cümə məscidi inşa olundu.
== Memarlığı ==
Geniş bir meydanda Şərqdən Qərbə doğru istiqamətlənərək düzbucaqlı daş hasarla (67x17m) əhatə olunmuş Cümə məscidinin plan strukturu sütun düzülüşü ilə kvadrat formalı 3 nefə ayrılıb. Məscid şimaldan cənuba doğru istiqamətlənmiş mərkəz xəttin oxvarı daş günbəzlə örtülmüş kvadrat formalı zalla tamamlanır. Plan strukturu baxımından məscidin birbaşa analoqu olmayan daxili hissəsi eni istiqamətində çoxsaylı hissələrə bölünərək nəhəng memarlıq orqanizminə dinamik xarakter verir.
E.ə. 3-cü minillik
E.ə. III minilliyin I yarısı Aratta dövləti qurulmuşdur. Azərbaycan ərazisində yaranan ilk dövlət quruluşu idi. Urmiya gölünün cənub-şərqində yerləşirdi. Mesopotamiyanın Şumer şəhər dövlətləri ilə iqtisadi, siyasi və mədəni əlaqlərə saxlayırdı. Bu dövltə haqqında ən dəyərli məlumatlar Şumer dastanlarından əldə edilmişdir. Paytaxtı Aratta şəhəri idi. Şumerdə olduğu kimi Arattada da çox allahlılıq mövcud idi. Arratanı "en", "enen" adlanan hökmdar idarə edirdi. Bu dövləti türk dilli tayfaların yaratdığı ehtimal olunur.
Ebru Cündübeyoğlu
Ebru Cündübeyoğlu — Türkiyə teatr və kino aktrisası.
== Həyatı ==
Uludağ Üniversitetinin iqtisadiyyat fakültəsinin məzunudur. Aktrisalığa bəzi özəl teatrlardan başlamışdır. 1997-ci ildə film çəkilişlərinə başlayan Cündübeyoğlu, "Deli Yürek" serialında "Vəkil Ayşegül" rolu ilə geniş tamaşaçı sevgisini qazandı. TRT və özəl televiziya kanallarının seriallarına, filmlərinə çəkilir.
Radio aparıcısı Güçlü Mete ilə evlidir, Duru Mete adlı bir qızı var.
== Rol aldığı teatr tamaşaları ==
Deliler
Çalıkuşu
Kibarlık Budalası
Yalandan Kim Ölmüş
Fehim Paşa Konağı
== Filmoqrafiya ==
1997: Gülüm
1999: Deli Yürek
2002: Koçum Benim
2003: Çınaraltı
2004: Omuz Omuza
2006: Gizli Patron
2007: Kuzey Rüzgarı
2007: Şöhret Okulu
2008: Yalancı Romantik
2011: Kalbim Seni Seçti
2011-2013: Avrupa Avrupa
2012: Yalan Dünya (qonaq aktrisa)
2014: Galip Derviş Pelin Öztürk (Konuk Oyuncu)
2015: Kocan Kadar Konuş
2015-2106: Evli ve Öfkeli
2018: Gülizar
== Maraqlı faktlar ==
Boyu : 174 santimetrdir
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Diziler.com : Ebru Cündübeyoğlu
Ebru Cündübeyoğlu Resmi İnternet Sitesi.
Elektron cüzdan
Elektron cüzdan – elektron pulları özündə saxlamağa və elektron ödənişləri yerinə yetirməyə imkan verən ödəniş çipi (CHIP) olan smart-kart, yaxud başqa elektron daşıyıcı. "Elektron cüzdan" termini elektron pulların toplanması, saxlanması və köçürülməsi əməliyyatlarını yerinə yetirməyə imkan verən qurğulara və proqram təminatına da aid ola bilər.
Elmar Qasımov (cüdoçu)
Elmar Qasımov — Halk ləqəbli Azərbaycanlı cüdoçu. Elmar Qasımov Avropa Çempionatının gümüş və bürünc medalçısıdır. 2009-cu ildə Ermənistanın İrəvan şəhərində keçirilən Gənclərin Avropa Çempionatının qızıl medalçısıdır. Azərbaycanı 2012-ci ildə XXX-cu Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi və 7-ci yeri tutdu.
2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi və gümüş medal qazandı və Azərbaycan xalqı ona bu medallara görə təşəkkür edir.
== Həyatı ==
Elmar Qasımov 2 noyabr 1990-cı ildə Azərbaycanın Xırdalan şəhərində anadan olmuşdur. Elmar Qasımov 2000-ci ildən idman ilə məşğul olur. Elmar Qasımov Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin məzunudur.
== Karyerası ==
Elmar Qasımov birinci uğurunu 2007-ci ildə qazandı. O 20 yaşadək Azərbaycan Çempionatında gümüş, 23 yaşadək Azərbaycan Çempionatında isə bürünc medal qazandı.
Elxan Məmmədov (cüdoçu)
Elxan Məmmədov (26 fevral 1982, Bakı) — Azərbaycanı təmsil edən cüdoçu və məşqçi, dünya və Avropa çempionu.
== Karyerası ==
Karyerasında birinci uğuruna Elxan Məmmədov 2003-cü ildə Azərbaycan Çempionatında bürünc medala sahib olmaqla imza atdı. 2004-cü ilin noyabrında isə Elxan Məmmədov Sloveniyanın Lyublyana şəhərində U-23 Avropa Çempionatının bürünc medalına sahib olmaqla beynəlxalq turnirlərdə birinci uğuruna imza atdı.
2005 və 2006-cı illərdə Azərbaycan Çempionatının qalibi olan Elxan Məmmədov 2007-ci ildə Polşa və Azərbaycanda baş tutan beynəlxalq turnirlərdə müvafiq olaraq bürünc və qızıl medallara sahib oldu. Həmin ilin sentyabrında Elxan Məmmədov həm də Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində Dünya Çempionatını yeddinci pillədə başa vurdu.
2008-ci il Elxan Məmmədovun uğurlu mövsümlərindən biri oldu. World Cup seriyalı beynəlxalq turnirlərin Gürcüstan mərhələsində və Çexiya mərhələsində bürünc, Norveç mərhələsində gümüş, Azərbaycan mərhələsində isə qızıl medallara sahib olan Elxan Məmmədov apreldə Lissabon şəhərində (Portuqaliya) baş tutan Avropa Çempionatının final görüşündə məğlub olaraq turniri gümüş medalla başa vurdu. Həmin ilin avqustunda Elxan Məmmədov həm də Azərbaycanı Çində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. Kişilər −90 Kq. turnirində mübarizə aparan Elxan Məmmədov olimpiadanın 1/16 final mərhələsində Tacikistan nümayəndəsi Nemətulla Asranqulov ilə üz-üzə gəldi.
Enlidimdik cürə
Enlidimdik cürə (lat. Spatula clypeata) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin cürə cinsinə aid heyvan növü.
Erqaş Cümənbülbüloğlu
Erqaş Cümənbülbüloğlu (1870–1937) — cığatay (özbək) xalq şairlərindən biri.
== Həyatı ==
O, 1868-ci ildə hazırda Nurata adlanan yerin Kurkan qışlağında anadan olmuşdur. Erqaşın atası Cümən və onun əmiləri Cassaq və Yarləqəb məşhur şairlərdən olub, xalq arasında böyük hörmət qazanmışdılar. Erqaş çox ağır həyat keçirmişdir. O vaxtki ictimai quruluşun təsiri altında şair tamamilə yoxsul vəziyyətə düşmüş, buna görə də yaşadığı qışlağı tərk etmək məcburiyyətində qalmışdır. Xalq ədəbiyyatının mahir bilicisi Erqaş Cümənbülbüloğlunun yazıya köçürdüyü "Gündoğmuş" dastanı lirik-fəlsəfi məzmunu ilə daim diqqət mərkəzində olmuşdur. Bundan başqa "Əlibəy və Balibəy", "Rövşənxan", "Gündüzlə ulduz", "Qızcıbəy" dastanları da onun qələmində yazıya köçürülmüşdür. Erqaş Cümənbülbüloğlu repressiya qurbanlarındandır, o, 1937-ci ildə həbs olunmuş və güllələnmişdir.
Geldeqan cümə məscidi
Makki Davudov adına Geldeqan Mərkəzi Məscidi (çeç. Гелдагана маьждиг Даудова Макка цӀарах дина) — Geldeqan kəndinin mərkəzi küçədə yerləşən baş Cümə məscidi. Dini ibadətgah Geldeqan kəndinin əsas simvolu və görməli yeridir.
== Tarixi ==
1883-cü ilə kimi Geldeqan kəndində 5 məscid, o cümlədən, əsas Cümə məscidi və 4 məhəllə məscidi fəaliyyət göstərirdi.
2010-cu ildə Geldeqanda Makki Davudov adına məscidin təməli qoyulmuş, tikintisi 2011-ci ilin oktyabrında başa çatdırılmışdır. Məscid rəsmən 25 oktyabr 2011-ci ildə açılıb. Məscidin təntənəli açılışına kənd sakinləri toplaşmış, Çeçenistan Respublikasının əsas rəsmiləri gəlmiş, respublikanın rəhbəri Ramzan Kadırov isə əhali qarşısında çıxış etmişdir. Məscid Ramzan Kadırovun adından onun ən yaxın silahdaşı, Çeçenistan Respublikası Parlamentinin sədri Maqomed Daudovun anası - Makki Daudovanın şərəfinə ucaldılıb.
== Memarlığı ==
Geldeqan cümə məscidinin bina nadir ağ mərmərlə işlənib. Binada tamamlama işlərində istifadə edilən mərmər Türkiyədən gətirilib.
Gəncədə Xalq Cümhuriyyəti binası
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin binası — Gəncədə tarixi bina.
“Cümhuriyyət evi”, “Cümhuriyyət binası” kimi tanınan bu binada 1918-ci il iyunun 16-dan sentyabrın 16-dək Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurası və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti yerləşib.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Gəncə dövrü XX əsrdə dövlətçilik tariximizin təməl daşlarının əsasının qoyulduğu böyük tarixi dövürdür.
== Haqqında ==
Bina 1897-ci ildə, Gəncənin memarlıq üslubuna uyğun olaraq kərpicdən tikilmişdir. Binada ilk illərdə Gəncə Şəhər Duması (Zemstvo idarəsi) yerləşmişdir. Binanın memarı Gəncənin ilk ixtisaslı memar-mühəndisi Abuzər bəy Rzayevdir.
1908-ci ildə Gəncə qubernatorunun iqamətgahı olub. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti, yəni I Xoyski və II Xoyski hökuməti bu binada fəaliyyət göstərib.
1920-ci il noyabrın 14-də Nəriman Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakı Politexnik Məktəbinin bazasında M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Politexnik İnstitutu təsis edilib. 1929-cu il mayın 15-də institutun kənd təsərrüfatı fakültəsinin bazasında ayrıca təhsil müəssisəsi - Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu yaradılıb.
Halqalı cürə
Halqalı cürə (lat. Callonetta) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Hərbi məhkəmə (Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti)
Hərbi məhkəmə — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusu tərkibində məhkəmə işlərinə baxan ədliyyə orqanı.
== Yaradıldığı tarix ==
İlk dəfə Nazirlər Şurasının 1918-ci il 5 dekabr tarixli qərarı ilə Gəncə (Yelizavetpol) dairə məhkəməsinin nəzdində yaradılmışdı; tərkibinə sədr, iki üzv, prokuror, prokuror müavini və başqa şəxslər daxil idilər. Sonradan hərbi məhkəmə strukturu və səlahiyyətləri daha da genişləndirilməklə müstəqil quruma çevrildi. 1919-cu il yanvarın 12-də general-mayor Dubrovski hərbi məhkəmənin sədri təsdiq edildi. Hərbi məhkəmənin sədri hərbi nazirin təqdimatı əsasında Nazirlər Şurası tərəfindən təsdiq edilir və nazirin əmri ilə bütün orduya elan olunurdu. 1919-cu il iyulun 14-də general-mayor Dubrovski hərbi nazirliyin hərbi ədliyyə hissəsinin rəisi təyin edildiyindən, hərbi məhkəmənin rəisi vəzifəsinə Teymur bəy Makinski təyin olundu.
== Vəzifəsi ==
Azərbaycanda baş hərbi məhkəmə təsis edildikdən sonra hərbi dairə məhkəmələrinin qərarlarına kassasiya qaydasında şikayət verilməsi ləğv olundu. Hərbi məhkəmə haqqında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il 14 aprel tarixli qanununa əsasən, belə şikayətlər birbaşa hərbi nazirin özünə verilə bilərdi. Hərbi məhkəmlərin qərarlarının icrası ilə bağlı hərbi nazirin geniş səlahiyyətləri var idi. O, məhkəmə işinin yenidən və yeni heyət tərəfindən aparılmasına qərar verə bilər, təyin edilmiş cəzaları dəyişdirə və yügülləşdirə bilərdi.
Həşdad Cüt (Bicar)
Səksən (az.-əski. سکسن, fars. هشتادجفت) — İranın Kürdüstan ostanı Bicar şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 114 nəfər yaşayır (22 ailə). Əhalisini azərbaycan türkləri təşkil edir.
I Cüstan (Salari)
I Cüstan (v. 960) — Salarilər sülaləsindən Azərbaycan hökmdarı
== Həyatı ==
Həyatı barədə çox məlumat yoxdur. Hakimiyyəti əsasən anasının kölgəsində və hərəmdə keçmişdir. Vəziri və adaşı Cüstan ibn Şərmzana Urmiya qalasını vermişdi. Cüstan əmisi Vəhsudanın səfiri olaraq gəlmiş vəzir Nuaymini həbs etdirmişdi. Bu da Cüstan ibn Şərmzanın katibi olan Übeydullah ibn Mərzbana pis təsir etdi. Vəzirə şikayət edərək I Cüstanın yerinə qardaşı İbrahimi gətirmək barədə təklif verdi. İbrahim bu təklifə müsbət cavab verərək Urmiyaya, oradan da Marağaya hərəkət edərək sarayı tutdu. Cüstan bu vaxt Bərdədə idi. Ərdəbilə gələrək Nuaymini azad etdiyi barədə xəbər göndərdi, vəzir Cüstan və katibi Übeydullah bu xəbərə sevinib Urmiyaya qayıtmış, İbrahim isə tək qalmışdı.
Kim Possibl (4-cü seriya)
Çıqqıldama-Çıqqıldama-Çıqqıldama (ing. Tick-Tick-Tick) - Kim Possibl animasiya serialının ilk seriyasıdır. Bu seriya 12 iyun 2002-ci il tarixində yayımlanmışdır.
== Məzmun ==
Böcək alimlərindən biri olan Professor Akarinin inkişaf etdirdiyi robot böcək Kim Possiblın burnuna yapışır. Həkim Drakken də bu böcəyin axtarışındadır. Ancaq arada bir problem vardır. Böcək qısa sürədə özünü məhv edəcəkdir...
== Səsləndirmə ==
== Maraqlı faktlar ==
Bu seriya ilə yanaşı ilk seriyalarda Stiv Barkinin saçları sarışındır.
Bu seriya Professor Akari ve Tara personajlarının göründüyü ilk seriyadır.
Klassik cümhuriyyətçilik
Klassik respublikaçılıq və ya klassik cümhuriyyətçilik, həmçinin vətəndaş respublikaçılığı, vətəndaş cümhuriyyətçiliyi və ya vətəndaş humanizmi — respublikaçılığın antik dövrün dövlət modelləri və yazılarından, xüsusilə də Aristotel, Polibi və Siseron kimi klassik yazıçılardan ilhamlanaraq İntibah dövründə formalaşmış növü. Klassik respublikaçalıq vətəndaş cəmiyyəti, vətəndaş ləyaqəti və qarışıq dövlət kimi anlayışlar ətrafında qurulmuşdur.
== Mənbə ==
=== İstinadlar ===
=== Ədəbiyyat ===
Brugger, Bill (1999). Republican Theory in Political Thought: Virtuous or Virtual?. Basingstoke: St. Martin's Press.
Coutant, Arnaud (2007). Une Critique republicaine de la democratie liberale. Mare et Martin
Fink, Zera (1962). The Classical Republicans: an Essay in the Recovery of a Pattern of Thought in Seventeenth-Century England.
Kordova Cümə məscid-kafedralı
Kordova Cümə məscidi(isp. Mezquita-Catedral de Córdoba) — Kordova əmiri I Əbdürrəhmanın xanəmının şərəfinə tikdirdiyi məscid (lang-en|Cathedral of Our Lady of the Assumption) (isp. Catedral de Nuestra Señora de la Asunción) İspaniyanın Əndəlüs bölgəsində yerləşən daha sonra Müqəddəs Məryəm Kafedralı kilsəsi adlanan Kordova Yeparxiyasının Katolik Kafedralı. Quruluşca Mavritaniya memarlığının qazanılmış abidələrindən biri olaraq qəbul edilir.
Ənənəvi hesaba görə,daha öncə,kiçik bir Vestqot krallığı kilsəsi,Bazilika memarlıq üslubundakı Müqəddəs Vikent Lerinski Katolik kilsəsi olmuşdur .784-cü ildə I Əbdülrəhman, sonrakı müsəlman hökmdarları tərəfindən xeyli genişləndirilən Böyük Məscidin inşasını əmr edir. Kordova, Rekonkista dövründə 1236-cı ildə xristianlar tərəfindən ələ keçirilir və bina Roma Katolik Kilsəsinə çevrilir, daxili interyerinin bazilika memarlıq planına uyğunlaşması ilə XVI əsrdə tam olaraq İntibah dövrünün tələblərinə uyğun xristian kilsəsinə məbədinə çevrilməsi yekunlaşır.
2000-ci illərin əvvəllərindən bəri Kordova Kafedralındakı müsəlman icmasına burada namaz qılmaları üçün icazə verdilər . Bu müsəlman icması həm İspaniyadakı, həm də Vatikandakı kilsə rəhbərliyi tərəfindən dəfələrlə rədd edilmişdi.
== Mənşəyi ==
Ümumiyyətlə inanılır ki,Məscid-Kafedral əvvəlcə Müqəddəs Vikentiy Lerinski monastrı olmuş, Pireney yarımadasının ərəblər tərəfindən fəthindən sonra, müsəlmanlar və xristianlar tərəfindən bölüşdürüldü. Tikilinin bucürə paylaşmasının təşkili 784-cü ilə qədər davam etdi,tikilinin xristianlara aid hissəsinin I Əbdürrəhman tərəfindən satın alındıqdan, sonra orijinal quruluş sökülməyə və yerində Kordovanın möhtəşəm məscidini tikilməyə başladı.
Kordova Cümə məscidi
Kordova Cümə məscidi(isp. Mezquita-Catedral de Córdoba) — Kordova əmiri I Əbdürrəhmanın xanəmının şərəfinə tikdirdiyi məscid (lang-en|Cathedral of Our Lady of the Assumption) (isp. Catedral de Nuestra Señora de la Asunción) İspaniyanın Əndəlüs bölgəsində yerləşən daha sonra Müqəddəs Məryəm Kafedralı kilsəsi adlanan Kordova Yeparxiyasının Katolik Kafedralı. Quruluşca Mavritaniya memarlığının qazanılmış abidələrindən biri olaraq qəbul edilir.
Ənənəvi hesaba görə,daha öncə,kiçik bir Vestqot krallığı kilsəsi,Bazilika memarlıq üslubundakı Müqəddəs Vikent Lerinski Katolik kilsəsi olmuşdur .784-cü ildə I Əbdülrəhman, sonrakı müsəlman hökmdarları tərəfindən xeyli genişləndirilən Böyük Məscidin inşasını əmr edir. Kordova, Rekonkista dövründə 1236-cı ildə xristianlar tərəfindən ələ keçirilir və bina Roma Katolik Kilsəsinə çevrilir, daxili interyerinin bazilika memarlıq planına uyğunlaşması ilə XVI əsrdə tam olaraq İntibah dövrünün tələblərinə uyğun xristian kilsəsinə məbədinə çevrilməsi yekunlaşır.
2000-ci illərin əvvəllərindən bəri Kordova Kafedralındakı müsəlman icmasına burada namaz qılmaları üçün icazə verdilər . Bu müsəlman icması həm İspaniyadakı, həm də Vatikandakı kilsə rəhbərliyi tərəfindən dəfələrlə rədd edilmişdi.
== Mənşəyi ==
Ümumiyyətlə inanılır ki,Məscid-Kafedral əvvəlcə Müqəddəs Vikentiy Lerinski monastrı olmuş, Pireney yarımadasının ərəblər tərəfindən fəthindən sonra, müsəlmanlar və xristianlar tərəfindən bölüşdürüldü. Tikilinin bucürə paylaşmasının təşkili 784-cü ilə qədər davam etdi,tikilinin xristianlara aid hissəsinin I Əbdürrəhman tərəfindən satın alındıqdan, sonra orijinal quruluş sökülməyə və yerində Kordovanın möhtəşəm məscidini tikilməyə başladı.
Kuban Xalq Cümhuriyyəti
Kuban Xalq Respublikası (rusca: Кубанская Народная Республика) — Rusiya İmperiyasının süqutundan sonra Kuban vilayəti və Kuban Kazak Ordusunun ərazilərində yaradılan və 1918-1920-ci illərdə mövcud olmuş keçmiş dövlət quruluşu.
== Tarixi ==
=== Arxa plan ===
Rusiya imperiyası zamanı Kuban bölgəsi Adıgeylərin (Çərkəzlərin) torpaqları idi. Bir çox başqa vilayətlər kimi Kuban xalqı da digər Rusiya quberniyalarından fərqli təşkil edilmişdi. Qərb bölgələri 1792-ci ildə Ukraynadakı Qara dəniz Kazak ordusunun soyundan gələnlərə, cənub və şərq bölgələr isə Don Kazaklarının soyundan gələn Qafqaz Xətti Kazak ordusuna aid olmuşdur.
Daha əvvəllər Kuban Kazakları, 1860-cı ildə 60 il boyunca Qafqaz müharibəsində Dağlı xaqlarına qarşı Rusiya imperiyası sərhədlərini qorumaq üçün istifadə olunmuşdur. Bundan baqşa Kazaklar Rusiya imperiya ordusu ilə birlikdə döyüşmələri üçün böyük ordu birləşmələrinə də göndərilmişlərdir. Hətta Kazaklar Çarın şəxsi qorumaları olaraq da xidmət etmişlər. Bu vəzifələrə görə Kazaklar vergidən azad edilmişdilər. Onların hərbi yaşayış şəkli bölgənin inzibati idarəçilik formasına da təsir göstərmişdir. Stanista adlı yaşayış bölgələri də ənənəvi rus kəndlərinə bənzəyir.
Kurçaloy cümə məscidi
Küntə Hacı Kişiyev adına Kurçaloy cümə məscidi (çeç. Куршлойн гIалар Киши Кунт-Хьажи цӀарах маьждиг) — Çeçenistan Respublikasının Kurçaloy şəhərinin tarixi mərkəzi hissəsində yerləşən müsəlman dini ibadətgahı. Məscid cümə məscidi statusuna malikdır. Burada eyni vaxtda 5000-ə qədər insanın ibadət etməsi üçün şərait vardır.
== Tarixi ==
Kurçaloydakı köhnə məscidin banisi Küntə Hacı Kişiyevdir (1796–1867). Yerli tarixçilərin fikrincə, ilk köhnə Kürçaloy məscidi təxminən 1840-cı illərdə tikilmişdir. Məscid əvvəlcə kiçik bir ibadət evi idi. Sonra bir neçə dəfə genişləndirilərək yenidən inşa edilmişdir.
2007-ci ildə Çeçenistan Respublikasının Prezidenti Ramzan Kadırov məscidin genişmiqyaslı yenidən qurulması təşəbbüsü ilə çıxış etdi. 2008-ci ildə yeni məscidin tikintisinə başlanıldı.
Könüllü ordu ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti arasında demarkasiya xətləri
Könüllü ordu ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti arasında demarkasiya xətləri — Anton Denikinin Könüllü ordusunun işğal etdiyi ərazilərdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti arasında müəyyən olunmuş sərhəd nişanları. Könüllü ordunun işğalı nəticəsində Dağlılar Respublikasının süqutu Azərbaycan üçün ciddi təhlükə yaradırdı.
== Demarkasiya xəttinin yaradılması ==
Denikin Azərbaycan sərhədlərinə yaxınlaşırdı. Bunu nəzərə alan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Xarici İşlər Nazirliyi müttəfiq qoşunların komandanlığına müraciət edərək, cənuba doğru irəliləyən bu ordunun qarşısının alınması və onun hissələrinin Dağıstandan çıxarılması üçün tədbirlər görülməsini tələb etdi. 1919-cü ilin, yanvarında Bakıdakı Böyük Britaniya qoşunlarının baş komandanı general Uilyam Tomson Qafqaz dağları boyunca Dağıstanın şimal hissəsindən keçən demarkasiya xəttini müəyyənləşdirmişdi. Lakin buna məhəl qoymayan Denikinin Könüllü ordusu Dərbəndi tutdu. Azərbaycanla Könüllü ordu arasında demarkasiya xətti pozuldu. Yeni demarkasiya xəttinin müəyyənləşdirilməsinə və Könüllü ordunun bu xətdən geri çəkilməsi haqqında ingilis komandanlığının tələbinə baxmayaraq, Denikinin hərbi qüvvələri Dərbənddə və bütün Dağıstanda qalmaqda davam edirdi. Bundan ciddi narahat olan Cümhuriyyət hökümətinin başçısı Nəsib bəy Yusifbəyli Cənubi Qafqazda ingilis qoşunlarının komandanı general Q.Kori ilə görüşmüşdü. General Q.Kori 1919-cu il iyunun 11-də Nəsib bəy Yusifbəyliyə göndərdiyi məktubunda general Denikinlə Cənubi Qafqaz respublikaları arasında yeni demarkasiya xəttinin keçdiyi əraziləri müəyyənləşdirmişdi.
Kəmiyyət budaq cümləsi
Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin və əlamətin miqdarını bildirir və nə qədər? sualına cavab verir. Kəmiyyət budaq cümləsində də, əsasən, baş cümlə budaq cümlədən sonra gəlir.
Kəmiyyət budaq cümləsinin baş cümləyə bağlanmasında nə qədər, nə qədər ki, hər nə qədər və s. kimi bağlayıcı sözlər iştirak edir. Bu zaman baş cümlədə o qədər, bir o qədər (də), o qədər də, bir elə və s. kimi əvəzlik-qəliblərdən biri qarşılıq söz kimi iştirak edir. Məs: Nə qədər səbirli olsan, bir o qədər xeyirli olar. Ön cəbhə nə qədər möhkəm olsa, insanlar bir o qədər arxayın olar.
Kəmiyyət budaq cümləsi bəzi hallarda hərəkətin deyil, əlamətin kəmiyyətini də bildirir.
Leyla Əliyeva (cüdoçu)
Leyla Əliyeva (1 sentyabr 1997, Bakı) — Azərbaycanı təmsil edən cüdoçu.
== Karyerası ==
Leyla Əliyeva 2012-ci ilin fevralında U-17 Azərbaycan Çempionatının qalibi oldu. Həmin ilin mart-may ayları ərzində Ukrayna, Xorvatiya, Almaniya və Polşada baş tutan yeniyetmələr arasında beynəlxalq turnirləri 2 gümüş və 2 bürünc medalla başa vurdu.
2013-cü ildə o, bu səfər yeniyetmələrin beynəlxalq turnirlərinin Xorvatiya və Polşa mərhələlərinin qalibi oldu, Almaniya mərhələsində isə bürünc medala sahib oldu. İyunda Tallin şəhərində (Estoniya) U-18 Avropa Çempionatının qalibi oldu, avqustda isə Mayamidə (ABŞ) yeniyetmələr arasında Dünya Çempionatını gümüş medalla başa vurdu.
Leyla Əliyeva 2014-cü ilin mart-may ayları ərzində yeniyetmələrin beynəlxalq turnirlərinin Türkiyə və Portuqaliya mərhələlərinin qalibi oldu, Almaniya mərhələsini isə bürünc medalla başa vurdu. İyulda Afina şəhərində (Yunanıstan) U-18 Avropa Çempionatının gümüş medalına sahib oldu.
Avqustda isə Nancin şəhərində (Çin) baş tutan Yeniyetmələrin II Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Qızların turnirində mübarizə aparan Leyla Əliyeva turnirin 1/4 final mərhələsində Qazaxıstan nümayəndəsi Adiya Sayin ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Leyla Əliyeva rəqibinə ipponla qalib gəldi və turnirin yarım-final mərhələsinə adladı.
