Alismorkis emarginata
Calanthe masuca (lat. Calanthe masuca) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin calanthe cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Alismorkis masuca (D.Don) Kuntze
Bletia masuca D.Don
Calanthe furcata f.
Alnus emarginata
Adi qızılağac (lat. Alnus glutinosa) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Alnus aurea K.Koch
Alnus cerifera Hartig ex Regel
Alnus dubia Req. ex Regel [Invalid]
Alnus emarginata Krock.
Alnus februaria Kuntze [Illegitimate]
Alnus februaria var. incisa (Willd.) Kuntze
Alnus februaria var. maculata Kuntze
Alnus februaria var. oxyacanthifolia (Lodd.) Kuntze
Alnus februaria var. pinnatifida (Spach) Kuntze
Alnus februaria var. quercifolia (Willd.) Kuntze
Alnus glutinosa f.
Alnus glutinosa var. emarginata
Adi qızılağac (lat. Alnus glutinosa) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Alnus aurea K.Koch
Alnus cerifera Hartig ex Regel
Alnus dubia Req. ex Regel [Invalid]
Alnus emarginata Krock.
Alnus februaria Kuntze [Illegitimate]
Alnus februaria var. incisa (Willd.) Kuntze
Alnus februaria var. maculata Kuntze
Alnus februaria var. oxyacanthifolia (Lodd.) Kuntze
Alnus februaria var. pinnatifida (Spach) Kuntze
Alnus februaria var. quercifolia (Willd.) Kuntze
Alnus glutinosa f.
Amblyglottis emarginata
Calanthe masuca (lat. Calanthe masuca) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin calanthe cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Alismorkis masuca (D.Don) Kuntze
Bletia masuca D.Don
Calanthe furcata f.
Baccharis emarginata
Baccharis emarginata (lat. Baccharis emarginata) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin bakxaris cinsinə aid bitki növü.
Betula emarginata
Adi qızılağac (lat. Alnus glutinosa) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Alnus aurea K.Koch
Alnus cerifera Hartig ex Regel
Alnus dubia Req. ex Regel [Invalid]
Alnus emarginata Krock.
Alnus februaria Kuntze [Illegitimate]
Alnus februaria var. incisa (Willd.) Kuntze
Alnus februaria var. maculata Kuntze
Alnus februaria var. oxyacanthifolia (Lodd.) Kuntze
Alnus februaria var. pinnatifida (Spach) Kuntze
Alnus februaria var. quercifolia (Willd.) Kuntze
Alnus glutinosa f.
Bulbophyllum emarginatum
Bulbophyllum emarginatum (lat. Bulbophyllum emarginatum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Calanthe emarginata
Calanthe masuca (lat. Calanthe masuca) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin calanthe cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Alismorkis masuca (D.Don) Kuntze
Bletia masuca D.Don
Calanthe furcata f.
Fagopyrum emarginatum
Əkin qarabaşağı (lat. Fagopyrum esculentum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qırxbuğumkimilər fəsiləsinin qarabaşaq cinsinə aid bitki növü.
Gagea emarginata
Gagea fragifera (lat. Gagea fragifera) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin qazsoğanı cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Hündürlüyü 8-20 sm olan bitkidir. Soğanağı kiçik olub, yumurtaşəkillidir, tünd-qonur və ya açıq-qonur rəngli qınlarla örtülüdür, ikincisi çox kiçikdir. Kökətrafı yarpaqları bir (bəzən iki ədəd) ədəddir, dar xətvaridir, eni 2,5–3 mm-dir, adətən, çiçək qrupunu ötüb keçir. Çiçək qrupunun altındakı yarpaqlar demək olar ki, qarşı-qarşıya düzülmüşdür; onlardan aşağıda yerləşənlər neştərvaridir, qaidəsinə doğru genişlənmişdir, çiçək qrupu ilə eyni və yaxud onu ötüb keçir; çiçək qrupunun altındakı yerdə qalan yarpaqları kiçiləndir və çiçək qrupundan qısadır. Çiçək qrupu bərabər olmayan, çılpaq və ya tüklü saplaqda yerləşmiş 1-4 ədəd çiçəkdən ibarətdir. Çiçək yanlığının yarpaqcıqları 5–20 m uzunluqdadır, neştərvariellipsşəkili və ya demək olar ki, neştərvaridir, sivritəhərdir, nəzərə çarpan damarları vardır, yaşıl və ya sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Erkəkcikləri çiçək yanlığının yarpaqcıqlarından qısadır. May-iyul aylarında çiçəkləyir.
Iguana emarginata
Adi iquana (lat. Iguana iguana) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl iquanlar fəsiləsinin i̇quana cinsinə aid heyvan növü.
Isandrina emarginata
Senna bicapsularis (lat. Senna bicapsularis) — paxlakimilər fəsiləsinin səna cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Adipera bicapsularis (L.) Britton & Wilson
Adipera spiciflora Pittier
Cassia berterii Colla
Cassia bicapsularis L.
Cassia bicapsularis var. aristata DC.
Cassia aristata Benth.
Cassia bicapsularis var. quadrijuga DC.
Cassia collae G.Don
Cassia emarginata L.
Cassia inflata Spreng.
Cassia laevigata sensu Prain
Cassia limensis Lam.
Cassia sennoides Jacq.
Cassia spiciflora (Pittier) Pittier
Cathartocarpus bicapsularis (L.) Ham.
Chamaefistula inflata G.Don
Isandrina arborescens Raf.
Malpighia emarginata
Malpighia emarginata (lat. Malpighia emarginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin malpigiyakimilər fəsiləsinin malpigiya cinsinə aid bitki növü.
Polygonum emarginatum
Əkin qarabaşağı (lat. Fagopyrum esculentum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qırxbuğumkimilər fəsiləsinin qarabaşaq cinsinə aid bitki növü.
Trichilia emarginata
Trichilia emarginata (lat. Trichilia emarginata) — meliekimilər fəsiləsinin trichilia cinsinə aid bitki növü.
Adiantum emarginatum
Zöhrətüklü adiant (lat. Adiantum capillus-veneris) — bitkilər aləminin qıjıkimilər şöbəsinin qıjılar sinfinin əsl qıjılar dəstəsinin pteriskimilər fəsiləsinin adiant cinsinə aid bitki növü.
== Təbabətdə ==
Məhəmməd Möminə (1697) görə adiant həlimi ilə sarğı saç tökülməsinə, qızılcaya və babasilə qarşı xeyirlidir. Xarici vasitə kimi istifadə olunduqda adiant otu keçəlləşmədə və yeni saçın çıxması üçün kömək edir. Adiantın qurumuş "saçı"nın həlimi ishala qarşı xeyirlidir. Bu bitkinin yarpaqlarındın hazırlanan mərhəm irinli yaraları müalicə edir, həşəratlar dişləyərkən xeyirlidir. Həlimini içmək və həmçinin yarpağının tozu ilə inək sümüyünün iliyini qarışdırıb başa kompres qoymaq və məlhəm sürtmək baş ağrısına xeyirlidir. Adiantın yanmış tozu irinli yaralarda və qoturda istitfadə olunur. Adiantın həlimi astmada, ürək döyüntüsü, sinədə ağrılarda, sarılıqda, daşlarda və doğuşdan sonrakı qanaxmada xeyirlidir. Həddindən artıq qəbul etdikdə dalağa ziyan gətirir, bunu mastika ağacının kitrəsi tarazlaşdırır.
Fagopyrum esculentum var. emarginatum
Əkin qarabaşağı (lat. Fagopyrum esculentum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qırxbuğumkimilər fəsiləsinin qarabaşaq cinsinə aid bitki növü.
Fagopyrum macropterum var. emarginatum
Əkin qarabaşağı (lat. Fagopyrum esculentum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qırxbuğumkimilər fəsiləsinin qarabaşaq cinsinə aid bitki növü.
Phegopyrum emarginatum
Əkin qarabaşağı (lat. Fagopyrum esculentum) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin qırxbuğumkimilər fəsiləsinin qarabaşaq cinsinə aid bitki növü.
Ervum emarginatum
Vicia micrantha (lat. Vicia micrantha) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Abacosa micrantha (Lowe) Alef.
Ervum micranthum (Lowe) Alef.
Vicia loweana Steud.
=== Heterotipik sinonimləri ===
Ervum emarginatum Engelm. ex Alef.
Vicia gracilis Sol.
Halimodendron emarginatum
Caragana halodendron (lat. Caragana halodendron) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin xostək cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Yabanı halda İranda və Şimali-Qərbi Monqolustanda, Zaqafqaziyada və Orta Asiyada yayılmışdır.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 3 m, sallaq zoğlara malik, gövdəsinin rəngi qonur koldur. Bitkinin yarpaqlaması mürəkkəb, 3-6 cüt gümüşü cütlələkvari çılpaq yarpaqlardan ibarətdir. Yarpaqların üzəri bozumtul, gümüşü tükcüklərlə örtülmüş olur. Uc hissədəki tək yarpaq tikanla əvəz olunmuşdur. Bu tikanlar qışda yarpaqcıqlar töküldükdən sonra saplaqlarla birlikdə gövdə üzərində uzun müddət qalır. Yarpaqaltlıqları bizvari tikanlara çevrilmişdir. Çiçəkləri 2-3 ədəd olmaqla yarpaqların qoltuğundakı salxımlarda yerləşir.
