Dyörd Karpati
Dyörd Karpati (mac. György Kárpáti; 23 iyun 1935, Budapeşt – 17 iyun 2020, Budapeşt) — 1952, 1956, 1960 və 1964 Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak Macarıstan su poloçusu. Su polosu üzrə dörd və ya daha çox olimpiya medalı qazanan səkkiz kişi idmançıdan biridir və su polosu üzrə üç olimpiya qızıl medal qazanan on kişi idmançıdan biridir.
== Karyerası ==
Budapeştdə anadan olub və 1952-ci il Yay Olimpiya Oyunlarında qızıl medal qazanan Macarıstan komandasının üzvü idi. O, beş matç keçirdi və dörd qol vurdu.
Dörd il sonra o, yenidən 1956 Olimpiya turnirində qızıl medal qazanan Macarıstan komandasının üzvü idi. O, iştirak etdiyi altı qarşılaşmada ən azı altı qol vurdu (qol vuranların hamısı məlum deyil).
1960 Olimpiya Oyunlarında Macarıstan komandası ilə bürünc medal qazandı. Keçirdiyi dörd matçda beş dəfə fərqləndi.
Çıxış etdiyi son Olimpiya yarışı 1964-cü ildə Tokio şəhərində keçrilən turnirə təsadüf etdi.
Kamal Karpat
Kamal Karpat (15 fevral 1923, Babadağ – 20 fevral 2019, Madison) — tarixçi.
== Həyatı ==
Türkiyəli tarixçi professor Kamal Karpat ABŞ-dən dəvət aldıqdan sonra bu ölkəyə yollanaraq, Birləşmiş Ştatların Viskonsin Universitetində "Osmanlı tarixi" kafedrasını qurub. K. Karpatın bəzi əsərləri "kitabxanlarda zəruri olan ən yüksək səviyyəli kitablar" arasında göstərilir. Alimin 20 ölkədə 130-dan çox məqaləsi dərc olunub.
== Əsərləri ==
Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji Arxivləşdirilib 2011-08-29 at the Wayback Machine
İslamın Siyasallaşması
Osmanlı Geçmişi və Bugünün Türkiye'si
Osmanlı Nüfusu (1830–1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri
Osmanlı'dan Günümüze Elitler ve Din Arxivləşdirilib 2011-09-01 at the Wayback Machine
Osmanlı'da Değişim Modernleşme ve Uluslaşma
Ottoman Borderlands: Issues, Personalities, and Political Changes (Robert Zens ile beraber)
Ortadoğu'da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk
Ottoman Population 1830–1914. Demographic and Social Characteristics.
Türkiye'de Siyasal Sistemin Evrimi 1876–1980
Osmanlı Modernleşmesi Toplum, Kurumsal Değişim ve Nüfus
Osmanlı ve Dünya Osmanlı Devleti ve Dünya Tarihindeki Yeri.
Karpantra (rayon)
Karpantra (fr. Carpentras) — Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azur regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Voklüz. Suprefektura — Karpantra. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 122 706 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 97 nəf / km². Rayon sahəsi — 1266 km².
Karpat
Karpat dağları — Mərkəzi Avropada dağ sistemi. Slovakiya, Macarıstan, Polşa, Ukrayna, Rumıniya, Serbiya və bir qədər də Avstriya ərazisində yerləşir. Karpat dağlarının yaşı 1,2 milyard ilə yaxındır. O, qədim dağlara aid olunur.
== Geologiyası ==
Karpat dağları Alp dağlarının şərqə davamı hesab edilir. Bu dağlar Dunayın sol sahilində yerləşən Kiçik Karpatlarla başlayaraq, Şərqi Serbiya dağlarına qədər, oraq formasında, təxminən 1300 km məsafədə uzanır. Şərqi Avropa platforması ilə Pannon qurusunun arasında yerləşməsi Karpat dağları zonasında tektonik hərəkətlərin Alp dağlarına nisbətən bir qədər başqa formada baş verməsi ilə nəticələnmişdir. Karpat dağlarında qırışıq əmələgəlmə hadisəsi Alp dağlarına nisbətən bir qədər tez, yəni hələ mezozoy erasının ikinci yarısından başlamışdır. Bu sahədə qüvvətli qırışıqlı tektonik hərəkətlər paleogenin əvvəllərində başa çatmışdır. Neogen və dördüncü dövrdə orogenik hərəkətlər və qalxma amplitudu Karpat dağlarında Alplara nisbətən zəif getmişdir.
Karpat biosfer qoruğu
Karpat biosfer qoruğu (ukr. Карпатський біосферний заповідник) — Ukraynanın Zakarpatya vilayətində qorunan təbiət ərazisi. 1968-ci ildə yaradılmışdır. 1992-ci ildən UNESKO-nun Biosfer qoruqlarının ümumdünya şəbəkəsinə aid olunmuşdur. Ərazinin ümumi sahəsi 57880 hektardır. Qorunan ərazinin sahəsi isə — 31995 hektardır. Karpat biosfer qoruğu daxilində altı ayrıca massiv var. Massivlərdən başqa ərazidə dövlət əhəmiyyətli iki botanika yasaqlığı var: "Qara dağ" və "Yulevski dağı". Qoruq hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 180 metrdən 2061 metrə qədər olan əraziləri əhatə edir. Ərazinin belə struktru qoruğun müxtəlif landşaft və biocoğrafiyaya malik olmasına səbəb olmuşdur.
Karpat zəlzələsi
Qori zəlzələsi — 1920-ci il fevralın 20-də Gürcüstanda baş vermiş zəlzələ. Bəzən bu zəlzələyə Karpat zəlzələsi də deyilir.
Bir gündə iki güclü təkan, birincisi saat 00.00-da 5-6 ball gücündə, ikincisi isə saat 11.45 dəqiqədə dağıdıcı gücdə olmuşdur. Ən güclü təkanlar hiss edilmiş, 1 000 km^2 sahədə olan tikililərin 2/3 hissəsi uçmuş yaxud zədələnmiş, 150-yə qədər adam həlak olmuş və ağır yaralanmışdır. Qori zəlzələsi nəticəsində şəhərdə güclü dağıntılar baş vermişdir. Qoridə və ətrafdakı 30-a qədər kənddə xeyli evlər, kilsələr uçmuş, əyilmiş, şaquli oxu ətrafında dönmüşdür. Çox kəndlərdə zəlzələdən qabaq müəyyən müddət gurultu səsi eşidilmiş və bu müddət adamların evlərdən qaçmasına kifayət etmişdir. Dağlarda uçqunlar olmuş, bulaqlarda suyun miqdarı dəyişmiş, su bulanmış və başqa hallar müşahidə olunmuşdur.
Əsası 1888-ci ildə qoyulmuş, Qori seminariyasının ruhani seminariyanın binası 1920-ci ildə Qoridə baş verən dəhşətli zəlzələ nəticəsində dağılıb.
== Azərbaycanın köməyi ==
1920-ci il fevralın 20-də Gürcüstanda zəlzələ baş vermiş, Qori şəhərində və ətraf kəndlərdə ciddi dağıntılar olmuş, minlərlə adam evsiz-eşiksiz qalmışdı.
Karpaz yarımadası
Karpaz (yun. Καρπασία, türk. Karpaz) — Kipr adasının şimalında yerləşən yarımada. Yarımada de-fakto Şimali Kipr Türk Respublikasınin ərazisində yerləşir.
Yarımada dar və uzun quru parçası olaraq Liquriya dənizinin içərilərinə doğru şimal-şərq istiqamətdə uzanır. Yarımadanın sonunda Həvvari Andrey burnu yerləşir. Yarımadada Kireniya sıra dağları yerləşirki, oda yarmadaya pereoentukulyar istiqamətdə yerləşir. Ən hündür nöqtəsi — 364 metrdir. Yarımadanın cənub və şimal sahillərində gözəl çimərliklər vardır. 2000-ci illərdən Barfa şəhəri yaxınlığında kotejlərlə zəngin olan qəsəbə salınmışdır.
Karpaçço
Karpaçço ( it. Carpaccio) - zeytun yağı və limon əsaslı sousla mövsümlənən və nazik dilimlənmiş çiy mal əti filesi ilə bişirilən yemək.
Ənənəvi olaraq, masaya soyuq yemək və ya məzə kimi verilir.
== Tarix ==
Yemək, 1950-ci ildə Venesiyada yerləşən ikonik "Harrinin barı" restoranın sahibi Cüzeppe Çipriani (Həmçinin "Bellini" kokteylinin ixtirası ilə də tanınır) tərəfindən "kəşf edilmişdi". Yemək, rəsmləri hər cür parıldayan qırmızı və ağ rəng çalarları ilə bol olan Renessans rəssamı Vittore Karpaççonun şərəfinə adlandırılıb. Həmin il Venesiyada rəssamın möhtəşəm sərgisi keçirilirdi. Çipirani də bu resepti həkimlərin istilik emalına məruz qalmış ət yeməsini qadağan etdiyi qrafinya Amaliya Nani Moçeniqo üçün xüsusən hazırlamışdı.:16—17
== Resept ==
Ənənəvi karpaçço, iti bıçaq və ya xüsusi mətbəx aparatı (sleyser) vasitəsi ilə nazik doğranmış mal əti filesindən hazırlanır. Ətin daha yaxşı kəsilməsi üçün ət əvvəlcədən dondurucu kameraya qoyulur və ya yandırılır. Karpaççonun masaya verilməsinin ən məşhur üsulları arasında onun parmezan pendiri, rukkola salatı və ya çerri pomidorları ilə təqdim olunması var. Bu inqredientlər yeməyə daha nəcib dad verirlər.
Moldova Karpat dağları
Moldova Karpat dağları — Şərqi Karpat dağlarının bir hissəsi. Rumıniya ərazisindədir. Paralel silsilələrdən ibarətdir. Hündürlüyü 1956 metrə qədər (Çukaş dağı) yüksəlir.. Çökmə və ox zonalarında kristallik süxurlardan təşkil olunmuşdur. Palıd fıstıq və iynəyarpaqlı meşələrlə, zirvələrə yaxın hissələr dağ çəmənləri ilə örtülmüşdür. Neft, qonur kömür, daşduz yataqları var.
Vittore Karpaçço
Vittore Karpaçço (it. Vittore Carpaccio; təq. 1465, Venesiya, — təq. 1526, ehtimal edilir ki, Kapodistriya) — erkən intibah dövründə yaşamış, Venesiya məktəbinin nümayəndəsi olan italyan rəssamı. Ehtimal edilir ki, Vittore Karpaçço İstriyada anadan olub, amma onun dəqiq doğum yeri bilinmir. Fəaliyyətinin ilk illərində o Vivarininin stilində işləyirdi, lakin Centile Bellininin tələbəsi olduqdan sonra tez bir zamanda onun üslubunu mənimsəyir və tərzini inkişaf etdirir.
Venesiya həmişə bütün İtalyan şəhərlərindən ən müstəqili hesab edilmişdi. Şəhərin bir çox karvan yollarının kəsişmə nöqtəsində yerləşməsi, adalarda olan müstəsna coğrafi mövqeyi, şəhərin tarixi inkişafının orijinallığını və xüsusi siyasi quruluşu, iqtisadi azadlığını müəyyənləşdirən əsas amil olmuşdu. Burada Şərq xristian mənəviyyatının ənənələri, İslamın nəcib spekulyasiyaları və qədim bütpərəstliyin həyat sevgisi bir araya gəlmişdi.
Venesiya incəsənəti özündə şəhərin həyat amillərinin bütün xüsusiyyətlərini özündə birləşdirirdi.
