keçmək sözü azərbaycan dilində

keçmək

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • keçmək • 99.6676%
  • Keçmək • 0.2737%
  • KEÇMƏK • 0.0587%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Rubikonu keçmək
E.ə. 49-cu ildə təxminən yanvarın 10-da Yuli Sezar Qalliyadan qayıdarkən XIII Legion Gemina ilə Romaya doğru irəliləyirdi. Bu, həmin dövrdə respublika qanunlarına zidd idi. Tarixçi Svetoni bu hadisəni təsvir edərkən qeyd edir ki, Sezar Rubikon çayını keçməzdən əvvəl xeyli tərəddüd içində idi, lakin fövqəltəbii bir hadisə nəticəsində bu addımı atmağa qərar verdi. Svetoninin dediyinə görə, Sezar məşhur ālea iacta est ("Püşk atılmışdır") ifadəsini həmin vaxt işlədir. "Rubikonu keçmək" ifadəsi isə bu hadisədən sonra bir şəxs və ya qrup tərəfindən geri dönüşü olmayan riskli addım atmaq mənasında istifadə edilir. Sezarın sürətli hərəkətini görən Senat və konsullar ona qarşı döyüşməyə hazır deyildilər, buna görə də, Romanı tərk edərək Pompeyə ordu yığmaq səlahiyyəti verdilər.
Qış vaxtına keçmək
Yay vaxtı və ya qış vaxtı Hər il oktyabrın son bazar günü dünyanın bir sıra ölkələrində saatları qış vaxtına keçirirlər. Qış vaxtına keçid müsbət iqtisadi effekt verir. Belə ki, bu qanunun tətbiq olunduğu 110 ölkənin hər birində, o cümlədən Azərbaycanda elektrik enerjisinin illik istifadəsinə 2 faizədək qənaət olunur. Bu qənaət eyni zamanda ekologiyaya da müsbət təsir göstərir. Çünki elektrik enerjisinin istifadəsini azaltdıqca, ölkələr, atmosferə atılan tullantıların miqdarını da azaltmış olur. Dünyanın bir sıra ölkələrində hər il martın son bazar günü 23 saat, oktyabrın son bazar günü isə 25 saat çəkir. Avropa Birliyi ölkələri və ABŞ-nin əksər ştatları hər il bu üsuldan faydalanır. Saatlar ilk dəfə 1908-ci ildə Böyük Britaniyada çəkilib. Rusiya isə ilk dəfə 1917-ci ildə yay vaxtına keçib. 1981-ci ildən isə saatların əqrəbi hər il dünyanın 110 ölkəsində geri çəkilir.
Yay vaxtına keçmək
Yay vaxtı və ya qış vaxtı Hər il oktyabrın son bazar günü dünyanın bir sıra ölkələrində saatları qış vaxtına keçirirlər. Qış vaxtına keçid müsbət iqtisadi effekt verir. Belə ki, bu qanunun tətbiq olunduğu 110 ölkənin hər birində, o cümlədən Azərbaycanda elektrik enerjisinin illik istifadəsinə 2 faizədək qənaət olunur. Bu qənaət eyni zamanda ekologiyaya da müsbət təsir göstərir. Çünki elektrik enerjisinin istifadəsini azaltdıqca, ölkələr, atmosferə atılan tullantıların miqdarını da azaltmış olur. Dünyanın bir sıra ölkələrində hər il martın son bazar günü 23 saat, oktyabrın son bazar günü isə 25 saat çəkir. Avropa Birliyi ölkələri və ABŞ-nin əksər ştatları hər il bu üsuldan faydalanır. Saatlar ilk dəfə 1908-ci ildə Böyük Britaniyada çəkilib. Rusiya isə ilk dəfə 1917-ci ildə yay vaxtına keçib. 1981-ci ildən isə saatların əqrəbi hər il dünyanın 110 ölkəsində geri çəkilir.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 36.01 dəfə / 1 mln.
2002 ••••••••• 27.41
2003 •••••• 16.53
2004 •••••••• 24.93
2005 •••••• 16.19
2006 ••••••• 20.95
2007 ••••• 15.22
2008 •••••• 17.05
2009 •••••••••• 29.12
2010 ••••••••••• 32.22
2011 •••••••••• 29.60
2012 •••••••••• 29.60
2013 •••••••••••••• 43.32
2014 ••••••••••••• 38.96
2015 ••••••••••••• 38.45
2016 ••••••••••• 33.15
2017 ••••••••••••••• 44.87
2018 •••••••••••••••••••• 63.53
2019 •••••••••••••••••••• 62.03
2020 •••••••••••••••• 49.46

keçmək sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 f. Sönmək. Lampa keçdi. Qaz keçdi. – Od yandı, odu keçdi; Qəlyanın odu keçdi; Aç gözün, qafil ovçu; Maralın, odu, keçdi. (Bayatı). Elə bil həyatın nəbzi son zərbəsini vurdu, çıraq keçdi. Ə.Məmmədxanlı.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / keçmək
  • 2 f. 1. Hərəkət edərək, yeriyərək, addımlayaraq irəliləmək, yer dəyişmək, ötüb getmək. Yolla keçmək. Səki ilə keçərkən yoldaşımı gördüm. – Küçə ilə bir hambal, bir tay dalınca keçir. C.Məmmədquluzadə. [Kərim xan] Tehranın sakitləşməyə başlayan küçələrindən keçərkən uzun müddət fikri Xavərdən ayrılmadı. M.İbrahimov. // Bir sahənin, yerin içindən, ortasından ötüb getmək. Meşədən keçmək. Kənddən keçmək. – Küçə qapısından girərkən uzun, qaranlıq bir dalanı keçib öz otağıma gedərdim. S.Hüseyn. Biz də arxalarından qaçıb yetişdik, dərəni keçdik, kiçik bir cığırla meşəyə doğru dikləndik. A.Şaiq. // Ayaq və ya miniklə ötüb keçmək, yeriyərək bir şeyi arxada buraxmaq. Tahirzadə tozlu, üfunətli yerlərdən keçərək daş döşəməli yoxuş küçə ilə dikləndi. Mir Cəlal. // Sərhəd, mərz və s.-ni addamaq, aşmaq, addayıb keçmək. Mərzi keçmək. – Bilirsən də, dünən qoşunlarımız Almaniyanın sərhədini keçdi!… M.Hüseyn. Atəş halqasını keçmişlər artıq; Zülmətin əlində boğulmaz işıq! M.Rahim. // Bir şeyin üstü və ya içi ilə yeriyərək, gedərək onu arxada buraxmaq. Tuneldən keçmək. – Keçmə namərd körpüsündən, qoy aparsın su səni. (Ata. sözü). Biz Acı körpüsünü keçib şose yolu idarəsinə çatana qədər iki yerdə vəsiqələrimizi gözdən keçirdilər. M.S.Ordubadi. 2. Yaşadığı, olduğu yeri dəyişmək, öz yerini dəyişmək. Nəbi … Naxçıvan səmtində olan Keçili yaylağına keçir. “Qaçaq Nəbi”. [Çopo:] Yaşayış şəraiti fənalaşdığı üçün Cəməsb ailəsini və əqrəbalarını götürərək Aran ölkəsinə keçir. Çəmənzəminli. // Vəzifəsini, sənətini, işini, yaxud iş yerini, oxuduğu yeri dəyişmək. Başqa işə (vəzifəyə) keçmək. Tarix fakültəsinə keçmək. // Bir sinfi (kursu) bitirərək sonrakına daxil olmaq. Universitetin üçüncü kursuna keçmək. 10-cu sinfə keçmək. – …Firəngistanda birisi ki istəyir alim ola, gərək gecələr yatmayıb zəhmət çəkə, elm oxuya, bir klasdan o biri klasa keçə. C.Məmmədquluzadə. Eldar beşinci sinfi bitirib altıya keçir. İ.Əfəndiyev. 3. Olduğu yeri tərk edib başqa yerə çəkilmək, girmək, daxil olmaq, içəri girmək. Kabinetə keçmək. Zala keçmək. – Telli öz otağına keçib, müəllimin otağındakı söhbəti dinləməyə başladı. S.Hüseyn. Qarı mən sarıdan arxayın olub, öz otağına keçdi. M.Hüseyn. 4. Birisini tərk edərək başqasına qoşulmaq, onunla birləşmək. Düşmən tərəfinə keçmək. Başqa cəbhəyə keçmək. // Dinini, əqidəsini dəyişib yeni din, əqidə qəbul etmək. 5. dan. Bir təşkilata, dərnəyə qəbul olunmaq, daxil olmaq, girmək, üzv olmaq. Partiyaya keçmək. 6. Tərzi-hərəkətini dəyişmək, başqa cür hərəkət etməyə başlamaq. Müdafiədən hücuma keçmək. Qabaqcıl iş üsullarına keçmək. // Bir şeyin yerinə başqasını tətbiq etməyə başlamaq. Ciddi pəhrizə keçmək. Müsahibim birdən rus dilinə keçdi. 7. Bir məsələni, işi bitirib, yaxud yarımçıq qoyub başqasına başlamaq. Daha yüngül işə keçmək. Məruzə bitdikdən sonra müzakirələrə keçdilər. 8. Yer tutmaq, bir yerdə qərar tutmaq, dayanmaq. Məruzəçi tribunanın dalına keçdi. Usta dəzgahın arxasına keçdi. 9. Müəyyən həddi ötmək, ötüb keçmək. Saat on biri keçmişdi. S.Hüseyn. Dilara saatına baxdı, vaxt keçdikcə ürəyinin döyüntüsü artırdı… M.İbrahimov. Vaxt keçir, artıq; Çökəcək dağlara yenə qaranlıq. Z.Xəlil. // Ötüb-keçmək, başa çatmaq (vaxt haqqında). Günlər keçir, həftələr dolanır, aylar başa çatır. “M.N.lətif” [Hacı:] Keçir əyyam, günü-gündən çoxalır dövlətü-malım. C.Cabbarlı. □ Gəlib keçmək – ötmək. Şaxta vurmayacaq göy zəmiləri; Qış gəlib keçəcək bir bahar kimi. S.Vurğun. 10. Cərəyan etmək, müəyyən müddət bir yerdə qalmaq, olmaq. …Dabbağ qəribə bir adam idi. Onun qırx illik ömrünün yarısı məhbəslərdə və sürgünlərdə keçmişdi. M.İbrahimov. 11. Davam etmək, olmaq. Bir neçə il idi ki, quraqlıq keçdiyindən ayrımların əkin və biçini əmələ gəlmirdi. A.Şaiq. 12. Məşğul olmaq, öyrənmək. Onlar şəhid olub millətimizə; Cəsarət dərsini təlim keçdilər. B.Vahabzadə. 13. Davam edərək müəyyən nəticə ilə bitmək, sona çatmaq. Mitinq çox gurultulu keçdi. İmtahanlar müvəffəqiyyətlə keçdi. Məşğələ çox maraqlı keçdi. – Aşağı siniflərdə birinci dərslərim pis keçmədi. A.Şaiq. [Sevinc Elçinə:] Məncə, iclas çox yaxşı keçdi. Z.Xəlil. 14. Bir şeyin (oxumağın, təlimin, müalicənin və s.) müddətini başa vurmaq, yerinə yetirmək. Hərbi xidmət keçmək. Kurs keçmək. Təcrübə keçmək. Müalicə kursu keçmək. 15. Oxumaq, öyrənmək. Dərs keçmək. 16. İrəlidə olmaq, ötmək. □ Bir-birini keçmək – bir-birini ötmək üçün yarışmaq. Qara Kərəmoğlu ilə [Rüstəm] yalnız … kimi bir-birini keçmə həvəsi ilə yarışa girirdilər. M.İbrahimov. // məc. Ötmək, ötüb keçmək, geriyə buraxmaq. Şagird ustasını keçdi. O bizi çoxdan keçib. 17. Uçub getmək, uçaraq ötmək. Bir dəstə quş damın üstündən keçdi. – Hərdənbir kəndin üzərindən durna dəstələri … keçirdi. Ə.Məmmədxanlı. 18. Yox olmaq, çəkilmək. Üzündəki təbəssüm işartısı birdən keçdi. Başının ağrısı keçdi. Uşağın qızdırması keçdi. – Tərəddüdüm çox tez keçdi. M.S.Ordubadi. // Kəsmək, kəsilmək, dayanmaq, nəhayətlənmək. Axşamdan yağan yağıntı keçdi. Fırtına keçdi. 19. Birisinin sərəncamına, ixtiyarına verilmək, birisinə çatmaq, onun malı olmaq. Mülk varislərin ixtiyarına keçdi. – Əksərən də vaxtında borclarını verə bilməzdilər öz yerləri Əmiyə keçərdi. N.Nərimanov. 20. məc. Birindən o birinə sirayət etmək (adət, ənənə, xasiyyət və s. haqqında). Bu xasiyyət ona kimdən keçmişdir? – Anasının dediyinə görə, musiqi və şeir həvəsi [Şirzada] atası Qasım Kəngərlidən keçmişdir. M.İbrahimov. // Eyni mənada xəstəlik haqqında. Qızılca uşağa keçdi. // Yayılmaq, başqalarını əhatə etmək. Yanğın qonşu evlərə keçdi. 21. məc. Təsir etmək, nüfuz etmək, işləmək. Şaxta (soyuq) adamın iliyinə keçir. 22. Yoxlamaya, müayinəyə və s. uğramaq. Karantindən keçmək. Müayinədən keçmək. Attestasiyadan keçmək. 23. məc. Bağışlamaq, sərfi-nəzər etmək, əfv etmək. Mənə etdiyin pislikdən keçirəm. Günahından keçmək. 24. məc. Müzakirə, səsvermə nəticəsində qəbul olunmaq, təsdiq edilmək, seçilmək. Bir səslə keçmək. Səsvermədən keçməmək. Namizəd keçmədi. – [Zeynəb deyir:] Xeyr, yoxsullar iclasında keçibdir, gərək otaqları boşaldasan. Qantəmir. 25. Dəyişmək (paltar, geyim və s. haqqında). Qış paltosuna keçmək. Papağa keçmək. Yay paltarına keçmək. Qış formasına keçmək (hərbi ifadə). 26. məc. Güzəşt etmək, bağışlamaq, əvəzini istəməmək, vaz keçmək, sərfi-nəzər etmək. Haqqından (iddiasından) keçmək. – [Ağa Mərdan:] Amma Hacı Qafurun arvadı otuz min tüməndən keçir. M.F.Axundzadə. İndidən bunu nəzərə almalıdır ki, bu saat zəngəzurluların nəfi üçün beş manatdan, üç manatdan keçmək bizdən ötrü artıq ziyan edə bilməz. Ü.Hacıbəyov. // Fəda etmək, əl çəkmək. Mənafeyindən keçmək. 27. Yaramaq, qüvvədə olmaq, təsirdə olmaq. Köhnə pullar indi keçməz. Onun hökmü daha keçmir. 28. İnkar formasında: keçməmək, keçə bilməmək – birinə hörməti olduğuna görə onun xilafına iş görməmək. [Səfər bəy:] Görünür ki, Qonça xanıma [Molla Abış] özü də vurulubdur. Ancaq məndən keçə bilməyir. B.Talıblı. 29. Keçib, keçibdir, keçmişdir şəklində – olub-bitmiş bir iş, hadisə və s. haqqında (adətən güzəşt mənasında işlənir). [Hüseynqulu bəy:] Gəldim də…, heç, daha keçibdir. Ü.Hacıbəyov. Qardaşım, ondan keçibdir. M.S.Ordubadi. 30. Keçib-getmək şəklində – 1) ötübgetmək. Keçib-gedən yolçunu öz yolundan eylərsən. Ə.Cavad. Geri qayıtmağa tənbəllənib, usta [Ağabala] bir təhər … keçib-getdi. Çəmənzəminli. Xədicəgilin faytonları buradan keçib-gedəcəkdi. S.Hüseyn; 2) yox olmaq, silinib getmək, yaddan çıxmaq, unudulmaq. [Toğrul:] Bunların hamısını bir tərəfə qoy, mənə tənə vurma, bu yəhərin üstündə çox pəhləvanlar oturubdur. …Bunların hamısı keçib-gedər, sən də keçib-gedəcəksən. M.S.Ordubadi. 31. Bir sıra isimlərdən sonra gələrək mürəkkəb fel və ifadələr düzəldilir; məs.: başından keçmək, canından keçmək, pisliyi keçmək, ələ keçmək.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / keçmək

keçmək sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

keçmək sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

  • 1 KEÇMƏK I f. Ötmək, ötüb keçmək, gəlib getmək. Qacar ayaqladı böyük İranı, Tiflisi odlara qaladı, keçdi! (S.Vurğun). KEÇMƏK II f. Sönmək. Tez yanıb, tez söndü zülmət içində; Elə bil şam idi dünyada, keçdi (B.Azəroğlu). KEÇMƏK III f. Getmək. Keçdi döyüşlərdə ömrümün çoxu (S.Vurğun).

    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / keçmək

keçmək sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. переходить, перейти, переехать, перекочевать; 2. проходить, истекать, миновать; 3. проникать, пролезть; 4. потухать, гаснуть; 5. переключиться; 6. уступить;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / keçmək
  • 2 1 глаг. 1. проходить, пройти: 1) ступая, делая шаги, передвинуться, переместиться. Küçədən keçərkən проходя по улице, bir neçə addım keçdim прошел несколько шагов 2) продвинуться, пройти через что-л., сквозь что-л. Meşədən keçmək пройти через лес, qapıdan keçmək пройти в дверь, tuneldən keçmək пройти через туннель, körpünü keçmək пройти через мост 3) передвигаясь, оставлять позади себя, миновать кого-л., что-л. Maşınlar məktəbin yanından keçdi машины прошли (проехали) мимо школы, evin yanından keçmək пройти (проехать) мимо дома 4) идти, протекать (о времени). İki saat keçdi прошло два часа, üç ay keçdi прошло три месяца, tamam bir il keçdi прошел целый год 5) совершить жизненный путь, прожить жизнь, век и т.п. Ağır həyat yolu keçmək пройти тяжелый жизненный путь, kimin ömrü sürgünlərdə keçmişdi чья жизнь прошла в ссылках 6) выполнить, завершить какой-л., курс. Hərbi hazırlıq keçmək пройти военную подготовку, mövzunu keçmək пройти тему, təcrübə keçmək пройти практику, müalicə kursu keçmək пройти курс лечения 7) состояться, совершиться, закончиться с каким-л. результатом. Konfrans yüksək siyasi fəallıq şəraitində keçdi конференция прошла в обстановке высокой политической активности, artistlərin çıxışları böyük müvəffəqiyyətlə keçdi выступления артистов прошли с большим успехом 8) перестать болеть. Baş ağrısı keçdi головная боль прошла 9) прекратиться, кончиться. Yağış tez keçdi дождь быстро прошел 10) подвергнуться контролю, рассмотрению, обследованию. Müayinədən keçmək пройти обследование, rentgendən keçmək пройти рентген, attestasiyadan keçmək пройти аттестацию, müsabiqədən keçmək пройти конкурс 11) оказаться принятым, зачисленным, избранным в результате голосования, отбора. Birsəslə (yekdilliklə) keçmək пройти единогласно, namizədliyi keçdi kimin прошла кандидатура кого. чья 13) протягиваться в каком-л. направлении. Buradan dəmir yolu keçir здесь проходит железная дорога, yerin altından telefon kabeli keçir под землей проходит телефонный кабель 2. переходить, перейти: 1) идя, переместиться, переправиться через что либо на другую сторону чего-л. Yolu keçmək перейти дорогу, bataqlığı keçmək перейти болото, körpünü keçmək перейти мост, küçəni keçmək перейти улицу 2) переместиться из одного места в другое, войти куда-л. Zala keçmək перейти в зал, o biri otağa keçmək перейти в другую комнату 3) переменить свое местопребывание, местожительство. Yeni mənzilə keçmək (köçmək) перейти на новую квартиру 4) переменить род занятий, должность. Başqa işə keçmək перейти на новую работу, yeni vəzifəyə keçmək перейти в новую должность 5) окончив какой-л., курс, класс, стать учащимся следующего класса, курса. İkinci kursa keçmək перейти на второй курс, yuxarı sinfə keçmək перейти в старший класс 6) покинув кого-л., примкнуть к кому-л. другому. Düşmən tərəfinə keçmək перейти на сторону врага 7) перестав пользоваться чем-л., взять взамен что-л. другое. Qış paltosuna keçmək перейти на зимнее пальто, yay formasına keçmək перейти на летнюю форму 8) изменить образ действий, начать действовать по-иному. Müdafiədən hücuma keçmək перейти от обороны к наступлению 9) начать применять вместо одного что-л. другое. Pəhrizə keçmək перейти на диету 10) кончив или оставив одно, приступить к чему-л. другому. Yeni mövzuya keçmək перейти к новой теме 11) поступить в собственность, в распоряжение кого-л., чего-л., достаться кому-л., чему-л., от кого-л., чего-л. другого. Mülk varislərə keçdi имение перешло к наследникам, atasından oğluna keçib перешло от отца к сыну 12) передаваться, передаться, перекинуться от одного к другому, распространяться на другое, на других. Xəstəlik uşağa keçib болезнь перешла к ребёнку, yanğın qonşu evlərə keçdi огонь перекинулся на соседние дома 3. миновать, минуть (пройти, окончиться). Yay keçdi лето миновало, təhlükə keçdi (sovuşdu) опасность миновала 4. лететь, пролететь: 1) перемещаться по воздуху в каком-л. направлении. Bir dəstə quş evin üstündən keçdi стая птиц пролетела над домом 2) быстро пройти, миновать (о времени). Günlər keçir дни летят 5. переключаться, переключиться: 1) перейти на иной вид, на иные формы работы, изменить область своей деятельности. Zavod radio cihazları istehsalına keçmişdir завод переключился на производство радиоаппаратуры 2) перен. перейти, направиться на что-л. другое (о мыслях, интересе, разговоре). Danışıq ayrı mövzuya keçdi разговор переключился на другую тему 6. перегонять, перегнать: 1) двигаясь быстрее, опередить, обогнать. Maşını keçmək перегнать машину 2) достигнуть больших успехов в чём-л. по сравнению с кем-л. в каком-л. отношении. Müəllimini keçmək перегнать своего учителя 7. прощать, простить (снять какую-л. вину за что-л. с кого-л.; извинить). Təqsirindən keçmək простить вину, грехи кого-л. 8. уступать, уступить, поступаться, поступиться (добровольно отказаться от кого-л., чего-л., предоставив кому-л. другому или для чего-л. другого). İki min manat keçmək уступить две тысячи манатов, pulundan keçmək поступиться своими деньгами, mənafeyindən keçmək поступиться своими интересами 9. вступать, вступить (стать членом чего-л.). Partiyaya keçmək вступать в партию ◊ vaxt keçdikcə с течением времени; ürəyindən keçmək nə пожелать, захотеть чего; sözdən işə keçmək перейти от слов к делу; canından (başından) keçmək пожертвовать собой, не пожалеть жизни; pisliyi keçmək kimə причинить зло кому; həyata keçmək претвориться в жизнь, осуществиться; sınaqdan keçmək пройти (через) испытание; çox keçmədi ki … вскоре, в скором времени, немного погодя, немного спустя; üstündən keçmək nəyin пройти, обойти молчанием что, не обращать внимания на что; quraq keçmək быть засушливым, держаться засухе; ötüb keçmək kimi обогнать, перегнать кого; hər şey keçib-gedər все пройдёт; belə də keçər и так пройдет, сойдёт; keçə bilmədi kimdən kimə görə не мог отказать кому из-за кого; qabağından keçmək kimin перейти дорогу кому, həddini keçmək: 1. перейти границы чего; 2. перейти границы (дозволенного, допустимого); tərəfinə keçmək kimin перейти на чью сторону; hücuma keçmək (danışıq, mübahisə və müzakirə zamanı) перейти в атаку (в споре, в разговоре, при обсуждении); başqa əllərə keçmək перейти в другие руки; müdafiəyə keçmək (mübahisə, müzakirə və s. zamanı) перейти к обороне (в споре, дискуссии и т.п.); əldən-ələ keçmək переходить из рук в руки; ağızdan ağıza keçmək, dildən-dilə keçmək переходить из уст в уста; pəncəsinə keçmək, caynağına keçmək, əlinə keçmək kimin попасть в руки (в когти), в лапы кого; dalına keçmək nəyin присвоить что; daha keçib ничего не поделаешь, дело прошлое, всё уже позади, уже поздно 2 глаг. потухать, потухнуть, погасать, погаснуть (перестать гореть). Lampa keçdi лампа потухла, tonqal keçdi костер потух, papiros keçdi папироса погасла

    Azərbaycanca-rusca lüğət / keçmək

keçmək sözünün inglis dilinə tərcüməsi

  • 1 I. f. 1. (müxt. mənalarda) to pass; basıb üstündən ~ to run* / to move over (d.); üstündən sürüb ~ to override* (d.); üstündən addımlayıb ~ to overstep (d.); arxasına ~ to go* behind; daxilinə ~ to pass / to penetrate into; başqa əllərə ~ to pass into other hands; başqa məsələyə ~ to go* on to the next / other question / point; əldən ələ ~ to pass through many hands, to change hands (many times); bir kəsin əlinə ~ to fall* into smb.’s hands; yan ~ to avoid (d.), to leave* out (d.); məsələdən yan ~ to by-pass / to side-step the question; üstündən ~ (nəzərə almamaq) to overlook (d.), to pass over, to disregard (d.); Bu məsələnin üstündən keçmək olmaz This problem cannot be passed over / disregarded; 2. (bir tərəfdən o biri tərəfə) to cross (d.), to get* across (d.); sudan ~ to wade through the water; körpüdən / sərhəddən / çaydan ~ to get* across / to cross the bridge / river / frontier; düşmən(in) tərəf(in)ə ~ to desert to the enemy; bir kəsin tərəfinə ~ to come* over to smb.’s side; 3. (yol, məsafə qət etmək) to cover / to traverse (d.); O, uzun və şərəfli bir yol keçib He has covered / traversed a long and glorious path; 4. (zaman, vaxt, haq.) to pass, to elapse, to go*, to wear* on / away; İki saat keçdi, amma o gəlmədi Two hours passed but he didn’t come; Sən oyanana qədər bir neçə saat keçdi Several hours elapsed before you woke up; Vaxt keçir Time is moving on; zaman keçdikcə... by the lapse of time...; başqa işə (peşəyə) ~ to change one’s work (profession); sözdən işə ~ to pass from words to deeds; hücuma ~ to launch an attack, to take* / to assume the offensive; o biri sinifə ~ (məktəbdə) to get* one’s remove; başqa mövzuya ~ to turn to other things; 5. (ötmək, arxada qoymaq) to outrun, to outdistance (d.), to leave* (d.) behind, to pass (d.); (uçuşda) to outfly* (d.); (cıdırda) to forge ahead (off); 6. (olmaq, baş vermək) to be*; Müzakirə müvəffəqiyyətlə keçdi The discussion was successful; 7. (yoluxmaq, sirayət etmək) to infect (d.); Xəstəlik uşağa da keçmişdi The disease had infected the child too; təsiri ~ to affect (d.), to influence (d.), to impact (d.), 8. (sovuşmaq, qurtarmaq) to be* over, to pass; Onun xəstəliyi keçib His illness is over / has passed; 9. (öyrənmək) to study (d.); Onlar iki xarici dil keçirlər They study two foreign languages; təcrübə ~ to do* practical work; to practice; 10. (təlim etmək) to conduct (d.); dərs ~ to conduct a lesson; hərbi taktiki / təlim ~ to conduct / to carry out tactical exercises; 11. (qiymətdə güzəşt etmək) to bate, to abate, to take* off (d.), to come* down; O, bir qəpikdən də kecməz He / She won’t take a farthing less; günahından (təqsirindən, suçundan) ~ to absolve smb. from sin (guilt; blame); Sənin bütün günahlarından (təqsirindən, suçundan) keçirəm I absolve you from all sins (blame); Tarix günahımızdan keçər History will absolve us II. f. (sönmək) to go* out, to be* out, to die out

    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / keçmək

keçmək sözünün fransız dilinə tərcüməsi

  • 1 f. passer vt, traverser vt ; bir kəsin əlinə ~ tomber vi (ê) entre les mains vt de qn ; éviter vt, échapper vi à qch, soustraire (se) à ; məsələdən yan ~ éviter la question ; frayer (se) un passage à travers qch ; o, uzun və şərəfli bir yol keçib il a passé un chemin long et glorieux ; écouler (s’) iki saat keçdi deux heures se sont écoulées ; vaxt keçir le temps court ; zaman keçdikcə. . . avec le temps. . . ; devancer vt, dépasser vt, distancer vt, laisser vt en arrière ; être ; müzakirə müvəffəqiyyətlə keçdi la discussion a été heureuse ; infecter vt (xəstəlik) ; təsiri ~ affecter vt, influer vt, influencer vt ; finir vt, passer vt ; apprendre vi ; onlar iki xarici dil keçirlər ils apprennent deux langues étrangères ; enseigner vt ; rabattre vt de ; o, bir qəpikdən də keçməz il n’en rabattera pas un centime ; günahından ~ excuser vt

    Azərbaycanca-fransızca lüğət / keçmək

keçmək sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 гл. элуьхъун, хкахьун, туьхуьн (мес. цӀай, экв, газ).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / keçmək
  • 2 гл. 1. фин; yolla keçmək рехъди (рехъ кьуна, рекьяй) фин; meşədən keçmək тамай (тамун къеняй, там кьуна) фин; 2. элячӀна фин, элячӀун (мес. часпардилай а патаз); 3. гьахьун; кьабул хьун (мес. партиядиз); 4. алатун; алатна фин; акъатун; куьтягь хьун, акьалтӀун (мес. вахт); saat səkkizi keçmişdi сятдин муьжуьдалай алатнавай; gecə keçdi йиф акъатна; // gəlib keçmək атана алатун, атана фин, алатун, алатна фин, акъатун (мес. кьуьд, вахт); 5. ччирун; кӀелун; гун (мес. тарс); 6. алудун; алатун, алатна фин; акатун (вилик); bir-birini keçmək сада-садалай алудун; 7. алатун, квахьна фин, квахьун; атӀун (мес. сухван тӀал); 8. гатӀун, акъвазун (мес. марф, гар); 9. пер. садакай масадак фин, чукӀун, акатун (адет, хесет, азар ва мс.); 10. пер. эсер авун, таъсир авун, гьатун (мес. кӀарабда къай); 11. экъечӀун, акъатун (мес. вацӀай); 12. пер. гъил къачун, гъил чӀугун (мес. гунагьдилай, тахсирдилай); canından keçmək ччандилай гъил къачун (кил. can); 13. къувада хьун, ише фин (мес. пул); ** başa keçmək кил. baş; boğaza keçmək кил. boğaz; canından keçmək кил. can; daşdan keçmək кил. daş; ələ keçmək кил. əl; fikrindən keçmək кил. fikir; girə keçmək кил. gir; həyata keçmək кил. həyat; xoş keçmək кил. xoş.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / keçmək

keçmək sözünün türk dilinə tərcüməsi

"keçmək" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#keçmək nədir? #keçmək sözünün mənası #keçmək nə deməkdir? #keçmək sözünün izahı #keçmək sözünün yazılışı #keçmək necə yazılır? #keçmək sözünün düzgün yazılışı #keçmək leksik mənası #keçmək sözünün sinonimi #keçmək sözünün yaxın mənalı sözlər #keçmək sözünün əks mənası #keçmək sözünün etimologiyası #keçmək sözünün orfoqrafiyası #keçmək rusca #keçmək inglisça #keçmək fransızca #keçmək sözünün istifadəsi #sözlük