meni sözü azərbaycan dilində

Aseptik meningit (ing. Aseptic meningitis) — beyin və onurğa beynini əhatə edən membranın serebrospinal maye testinin nəticəsi mənfi olan xəstələrdə beyin qişasının iltihabı. Aseptik meningitə viruslar, mikobakteriyalar, spiroketlər, göbələklər, dərmanlar və bədxassəli xəstəliklər səbəb olur.Həm meningit, həm də aseptik meningit üçün testlər əsasən eynidir. Bel ponksiyonu vasitəsilə serebrospinal maye nümunəsi götürülür və infeksiyanın olub olmadığını müəyyən etmək üçün leykositlərin hüceyrələrinin sayı üçün yoxlanılır və faktiki səbəbi görmək üçün əlavə testlər götürülür. == Etiologiyası == Etiologiyasına görə aseptik meningit 2 növ olur: yoluxucu və qeyri-infeksion. Bu günə qədər diaqnozun qoyulmasında bütün irəliləyişlərə baxmayaraq, dəqiq etiologiya yalnız 30-65% hallarda müəyyən edilə bilib. Qalan etiologiyası naməlum hallar "idiopatik" kimi adlanır. Yoluxucu səbəblər baxımından ən çox yayılmış agent virusdur, həmçinin bakteriyalar, göbələklər və parazitlər də daxildir. Xəstəliklərin yarıdan çoxu enteroviruslar tərəfindən törədilir (məs. Koksaki virusu), sonra herpes simplex-2 virusu, Qərbi Nil və suçiçəyi virusları.

Carcharhinus amblyrhynchos (lat. Carcharhinus amblyrhynchos) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin qığırdaqlı balıqlar sinfinin karxarinkimilər dəstəsinin karxarinlər fəsiləsinin karxarin cinsinə aid heyvan növü.

Monarx kəpənək, danaid-monarx (lat. Danaus plexippus) – danaus cinsinə aid həşərat növü. Subaldırğanı son dərəcə zəhərli bitkidir. Bir çox heyvan üçün öldürücü olmasına baxmayaraq, möcüzəvi bir şəkildə monarx kəpənəklərinin tırtılları zəhərli subaldırğanı bitkisi ilə qidalanırlar. Çünki tırtılların subaldırğanının zəhərinə qarşı immunitetləri var. Bir çox heyvan subaldırğanıdan uzaq durduğu zaman Monarx kəpənəkləri onun yarpaqların hamısını yeyə bilirlər. Bundan başqa, bu zəhərdən müdafiə vasitəsi olaraq da istifadə edirlər. Monarx tırtılları başqa kəpənəklərdən fərqli olaraq çox parlaq rənglərə sahibdirlər. Bu, onların düşmənləri üçün bir xəbərdarlıqdır və onlara tırtılların yeyilməyəcək xüsusiyyətə sahib olduğunu göstərir. Tırtıllar kəpənəklərə çevridikdə də bu zəhər molekulları dəyişmədən və çox güclü bir şəkildə bədənlərində qalır.

Fransua Menien (fr. François Mesgnien; 1620, 1623[…] və ya 1632, Lotaringiya hersoqluğu[d] – 1698[…], Vyana) — Fransız şərqşünası. == Həyatı == Fransua Menien 1623-ci ildə Lotaringiyada anadan olmuş, 1698-ci ildə Vyanada vəfat etmişdir. Mesnien ilk əvvəl təhsilini Romada almış və 1652-ci ildə Polşanın İstanbuldaki səfirliyinə qoşulmuşdur. Burada o özünü türk dilinin öyrənilməsinə həsr etmişdir. O, öncədən ali tərcüməçi, sonra isə Konstantinopolda Polşanın səfiri olmuşdur və ona zadəganlıq bəxş ediləndən sonra Meninski (fransız Mesgnien adının polyaklaşdırılmış şəkli) adını qəbul etdi. Daha sonra Avstriya xidmətinə keçdi. 1669-cu ildəki Qüdsə gedişindən sonra, 1671-ci ildə Vyanaya yola düşüb, orada Şərq dillərin baş dilmanc vəzifəsinə təyin olunmuşdur. Bu vəzifəni ölümünədək tutmuşdur. Əsas əsəri Tesaurus linguarum orientalium, turcicea, arabic, persicæ (latınca: Türk, ərəb, fars və s.

Le-Menil-Obri (fr. Le Mesnil-Aubry) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Sarsel, kanton — Ekuan. Əhalisi — 920 nəfər (2005). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 22 km şimalda, Serji belediyyənin 25 km şərqdə yerləşir.

Meningit — baş beyin və onurğa beyni qişalarının iltihabi xəstəliyi. Bütün yaş qruplarında rast gəlinir. Hava-damcı yolu ilə keçir. Bəzi bakteriyalar (meninqokoklar, pnevmokoklar, streptokoklar, haemophilus, vərəm çöpləri, qarın yatalağı çöpləri, listeriyalar), viruslar (enteroviruslar, I və II tip sadə herpes virusu, epidemik parotit virusu, arboviruslar), parazitlər (amöb, malyariya) və göbələklər tərəfindən törədilir. Müxtəlif ağırlıq dərəcələri və təzahürləri (yüngül nazofaringit və meninqokokk gəzdiriciliyindən yayılmış meninqokokkemiya və meninqoensefalitə qədər) olur. Mümkün olan fəsadları: baş beynin ödemi, infeksion-toksik şok, karlıq, hidrosefaliya, qıcolmalar, psixi dəyişikliklər, böyrəküstü vəzin çatışmazlığı və s. == Epidemiologiya == XX əsrin əvvəllərindən meninqokokk infeksiyası bütün qitələrdə qeyd olunur və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə (2007-ci il) inkişaf etmiş ölkələrdə hər 100 000 əhaliyə 5-10 hadisə baş verir, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə meningit nəzərə çarpan dərəcədə çox təsadüf olunur. XX əsrin 50-70-ci illərində ən yüksək xəstələnmə göstəriciləri Afrika ölkələrində qeydə alınırdı və bu region “meningit zonası”, yaxud ”meningit qurşağı” adlanırdı. 70-80- ci illərdə dünyanın 40 ölkəsində, o cümlədən Sovet İttifaqında da bu xəstəliyə rast gəlinirdi. == Risk faktorları == ► Meninqokokk gəzdiriciliyinin olması ► Mütəşəkkil kollektivlərdə sıxlıq, xüsusilə yataq otaqlarında uzun müddətli ünsiyyət ► Temperatur və rütubət rejiminin pozulması ► İmmunoloji reaktivliyin aşağı düşməsi ► Xəstənin peşəsi (məs: suvaqçılar çox zaman göyərçin ifrazatı ilə təmasda olur ki, bu da kriptokokların mənbəyidir).

Meninlər (Freylinalar) (IV Filippin ailəsi) (isp. Las Meninas) əsəri 1656-ci ildə İspaniyalı rəssam Dieqo Velaskes tərəfindən çəkilmiş Rəssam IV Filippin və onun zövcəsi Mariannanın portretini çəkir. Onların təsviri emalatxananın uzaq divarından asılmış güzgüdə əks olunmuşdur. Görünüşün mərkəzində öz dəstəsi ilə birlikdə otağa yenicə daxil olmuş beş yaşlı şahzadə Marqarita dayanmışdır. İşıq, habelə valideynlərin də nəzərləri qız uşağına tərəf yönəlmişdir. Velaskes körpə şahzadənin simasında öz əksini tapan ailə səadətinin, zənginliyin və parlaq gələcəyin təəssüratını canlandırır.

Menispermaceae (lat. Menispermaceae) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi.

Hamar stefaniya (lat. Stephania glabra) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin menispermaceae fəsiləsinin stefaniya cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Çoxillik ikievli tropik lian olub, uzunluğu 5-8 m-ə bərabərdir. Kök sistemi demək olar ki, dairəvi, aşağı hissəsi isə saçaqlıdır. Bir bitkinin çəkisi 20 kq-a bərabərdir. Gövdəsi çılpaq, dairəvi, dırmaşan, vegetativ inkişaf dövründə əsası oduncaqlı olur. Qafqazda yayılan növün uzunluğu 6-9m-ə qədər olub, qışda quruyur. Yarpaqları iri, növbəli, itiuclu, bütövkənarlı, hamar, uzunluğu 15-20 sm, saplaqları ilə birlikdə 40 sm-ə qədər olur. Çiçəkləri yaşıl-sarı, başcıqla birlikdə toplanan, çətir çiçək qrupuna aiddir. Erkək çiçək qrupları 6 sərbəst kasayarpağından və 3 tərsyumurtavari yumşaq ləçəkdən, dişi çiçəkləri 3 kasayarpağından və 3 ləçəkdən ibarətdir.

Hamar stefaniya (lat. Stephania glabra) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin menispermaceae fəsiləsinin stefaniya cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Çoxillik ikievli tropik lian olub, uzunluğu 5-8 m-ə bərabərdir. Kök sistemi demək olar ki, dairəvi, aşağı hissəsi isə saçaqlıdır. Bir bitkinin çəkisi 20 kq-a bərabərdir. Gövdəsi çılpaq, dairəvi, dırmaşan, vegetativ inkişaf dövründə əsası oduncaqlı olur. Qafqazda yayılan növün uzunluğu 6-9m-ə qədər olub, qışda quruyur. Yarpaqları iri, növbəli, itiuclu, bütövkənarlı, hamar, uzunluğu 15-20 sm, saplaqları ilə birlikdə 40 sm-ə qədər olur. Çiçəkləri yaşıl-sarı, başcıqla birlikdə toplanan, çətir çiçək qrupuna aiddir. Erkək çiçək qrupları 6 sərbəst kasayarpağından və 3 tərsyumurtavari yumşaq ləçəkdən, dişi çiçəkləri 3 kasayarpağından və 3 ləçəkdən ibarətdir.