toyuq sözü azərbaycan dilində

1 is. 1. Yumurta, tük və ət almaq üçün saxlanan ev quşu. Ətlik toyuq. Toyuq hini. // Həmin quşun əti. Toyuq bişirmək. // Sif. mənasında. Həmin ətdən bişirilmiş, hazırlanmış. Toyuq kababı. Toyuq şorbası. – [Mirzə Cəmil] toyuq çığırtmasından iki tikə ağzına qoyub dayandı və Pərinin danışığının dalına qulaq asdı. Ə.Vəliyev. 2. zool. Toyuqkimilər dəstəsindən olan quşların dişisi. Qırqovul toyuğu. ◊ Toyuq bir qıçlıdır (ki, bir qıçlı) – dediyi söz səhv də olsa, onun üstündə duran, dediyindən əl çəkməyən, inadkar, tərs adam haqqında. [Qara Kərəmoğlu:] Kərim bəy tərsin biri idi. Dedi, toyuq bir qıçlıdır, deməli, bir qıçlıdır, daha danışıq ola bilməzdi. M.İbrahimov. Toyuq kimi büzüşmək – soyuqdan, ya qızdırmadan büzüşmək. Soyuqdan boynunu qısıb toyuq kimi büzüşmüş halda həyətə girdi. Ə.Abasov. Toyuq kimi (təki) hinə girmək – axşam tezdən evə girib qapı-pəncərəni bağlamaq, evdə oturmaq və ya yatmaq. [Camal:] Əşi, ay Nəbi dayı, indidən niyə toyuq təkin hinə girmisiniz? Ə.Abasov. Toyuq ölsə bir çəngə tükdür, dəvə ölsə dərisi bir yükdür – kiçik şeylə böyük şeyi müqayisə məqamında işlədilir. Toyuq tara çıxanda (çıxan vaxt) – hava qaralan vaxt, al qaranlıq olanda, axşam. Toyuq tardan düşəndə (düşən vaxt) – hava işıqlaşanda, alaqaranlıqdan, səhər tezdən. Pambıq zavodunun həyətində, fəhlələrin qapısında toyuqlar tardan düşəndə kəl arabasına beş gözəmə buğda yüklədilər. Ə.Vəliyev. Bişmiş toyuğun gülməyi gəlir (tutur) – mənasız, cəfəng şey və ya söz haqqında. [Asya:] Elə söz danışırsan ki, bişmiş toyuğun gülməyi tutur. Ü.Hacıbəyov.

1 1. курица; 2. куриный;

2 I сущ. курица: 1. домашняя птица; самка петуха; мн. ч. куры. Cavan toyuq молодая курица, iri toyuq крупная курица, ağ toyuq белая курица, çil toyuq рябая курица, cins toyuq породистая курица, cücəli toyuq курица с цыплятами, yumurtlayan toyuq курица-несушка, qırt (kürt) toyuq наседка; toyuqlar qaqqıldaşır куры кудахчут, toyuqlar yumurtlayır куры несутся (несут яйца), toyuq yumurtladı курица снеслась, toyuqlar dən dənləyir куры клюют зерна, toyuqlar tara çıxıb куры сидят на насесте, toyuq cücə çıxartdı курица вывела цыплят 2. тушка или мясо этой домашней птицы. Yağlı toyuq жирная курица, arıq toyuq тощая курица, təzə toyuq свежая курица 3. блюдо, приготовленное из куриного мяса. Soyutma toyuq вареная курица, qızardılmış toyuq жареная курица 4. самка птиц из отряда куриных. Qırqovul toyuğu фазанья курица II прил. куриный: 1. относящийся к курице, принадлежащий ей. Toyuq lələkləri куриные перья, toyuq yumurtası куриное яйцо, toyuq qaqqıltısı куриное кудахтанье 2. приготовленный из мяса курицы. Toyuq bulyonu куриный бульон, toyuq şorbası куриный суп, toyuq kotleti куриные котлеты, toyuq kababı куриный шашлык; toyuq əti курятина, toyuq hini курятник; toyuq döşü эмбр. куриная грудь (сдавленная с боков и сильно выдающаяся вперед грудная клетка) ◊ ac toyuq yuxusunda darı görər голодной курице просо снится; evdə xoruz bayırda toyuq (çöldə fərə) дома он – петух, а на улице – курица; toyuq bir qıçlıdır ki, bir qıçlıdır употребл., когда хотят отметить тупое упрямство кого-л.; toyuq kimi büzüşmək съежиться, как курица; kürt toyuq kimi (təki) hinə girmək с курами ложиться спать (с вечера никуда не выходить); toyuq tara çıxanda (çıxan vaxt) в сумерки; toyuq tardan düşəndə (çıxan vaxt) с рассветом, на рассвете; bişmiş toyuğun gülməyi gəlir (tutur) курам на смех

1 I. i. hen; məc. weakling / spineless creature II. s. hen’s; ~ yumurtası hen’s egg; ~ bulyonu chicken broth; ~ korluğu (xəstəlik) night-blindness; nyctalopia; ~ hini / damı hen-house; ~ əti chicken-meat

1 is. poule f ; ~ korluğu (xəstəlik) héméralopie f ; ~ hini poulailler m

1 сущ. 1. верч; // вечрен; toyuq əti вечрен як; toyuq hini верчерин демек; 2. зоол. верч (къушарин дишиди); qırqovul toyuğu ачкардин верч; ** toyuq bir qıçlıdır (ki, bir qıçlı) вечрехъ са кӀвач ава, лугьузвай гаф дуьз туштӀани гьадан винел акъваздай, вичин гаф гьуьжетдай, терс касдикай рахадамаз; toyuq kimi büzüşmək верч хьиз агаж хьун (мекьивиляй ва мс.); toyuq kimi (təki) hinə girmək верч хьиз къурал (демекдиз) хъфин, югъ няни хьайивал кӀвализ хъфин, рак-дакӀар кӀевна кӀвале ацукьун ва я ксун; toyuq ölsə bir çəngə tükdür, dəvə ölsə dərisi bir yükdür верч кьейитӀа са чангавай чӀар жеди, лавар кьейитӀа адан хам ваз пар жеди (чӀехи затӀни, гъвечӀи затӀ гекъигун манада); toyuq tara çıxanda (çıxan vaxt) верчер къурал хъфидай вахт(унда), нян(ихъ), ряден(ихъ), хуьшуьхъ; toyuq tardan düşəndə (düşən vaxt) верчер къуралай эвичӀдай вахтунда, гьава экуь жедай вахтунда, экуьнахъ фад; bişmiş toyuğun gülməyi gəlir (tutur) югур вечрез хъуьруьн къведа (манасуз затӀунин, гафунин гьакъинда).

1 tavuk