zor sözü azərbaycan dilində

zor sözünün leksik mənası və izahı

• 1 [fars.] 1. is. Güc. Muzdur anladı ki, çox pulun zoru da çox olurmuş. S.M.Qənizadə. [Mirzə Həsən:] Bundan sonra traktor adlanan maşının zoru ilə əkəcəksiniz. Ə.Haqverdiyev. [Harun:] Düşmənin zoru qabağında könül xof eyləməz. Ü.Hacıbəyov. □ Zor etmək (eləmək) – güclə məcbur etmək, güc tətbiq etmək. [Məhərrəm:] Odur ki, [Səriyyəyə] zor etməyə haqqınız və ixtiyarınız yoxdur. C.Cabbarlı. Zor gəlmək – üstün olmaq, qalib çıxmaq, məcbur etmək. Zor ilə – 1) zorla. Mən səndən ayrılmazdım; Zor ilən ayırdılar. (Bayatı). Naəhl olana mətləbi andırmaq olurmu?! Söz qanmıyana zor ilə qandırmaq olurmu?! M.Ə.Sabir. Mexaniki zor ilə maşınxanadan kənara çıxardılar. H.Nəzərli; 2) var gücü ilə. Keçmiş kösöyü zor ilə yerə vuranda qığılcım saçılan kimi [dərvişin] gözləri məşəlləndi. A.Divanbəyoğlu. Zor işlətmək (göstərmək) – zor etmək, gücdən istifadə etmək, zorakılıq etmək. [Vahidov Telliyə dedi:] Bəzən zor işlətmək lazımdır ki, sevdiyin adamı xoşbəxt edəsən. Ə.Məmmədxanlı. Zora çəkmək – çətinliyə salmaq, bərkə çəkmək, məcbur etməyə çalışmaq. Boşla, ay molla dayı, sən də bizi çəkmə zora; Biz sənin hiylən ilə düşmərik əsla bu tora. M.Ə.Sabir. Zora salmaq – çətinliyə salmaq, gücə salmaq. Molla dartındı, ancaq qolunun məngənəyə düşdüyünü görüb zora salmadı. S.Rəhman. Zoruna dönüm! – tərif və təşviq ifadəsi (birinə ürək vermək, bir işə cəsarətləndirmək və təhrik etmək üçün işlənir). Qüvvətlə sıx döşünə tüfəngin qundağını; Vur, zoruna dönüm, vur, baş qaldıran yağını! R.Rza. // Qolugüclülük, qolunun gücü. Zor vermək – 1) güc vermək. [Aslan bəy:] Xoş gəldin, get ancaq bundan sonra ağlına zor vermə… N.Vəzirov; 2) ağır təsir etmək. Ayrılıq zor verdi ana qəlbinə; Gəl! – deyib yanına çağırdı yenə. S.Vurğun. 2. sif. Çox güclü, qüvvətli, böyük. Açarın gücü qıfıldan zordur. (Ata. sözü). [Paşa Qəribə:] Mən bilirəm sən qəribsən, ancaq deyirlər ki, çox zor aşiqsən. “Aşıq Qərib”. // Çox bacarıqlı, qoçaq, əlindən hər şey gələn. Kişi zor adamdır. // zərf Çox, xeyli. [Rüstəm bəy:] Çingiz, nə çox yatmışıq, balam? – dedi, – zor yatdıq. Çəmənzəminli. 3. sif. Çətin, çətin başa gələ bilən, zehni və yaxud cismani güc tələb edən, çox ağır. Zor məsələ. – Müqim bəy … sabahkı işin çox zor iş olduğunu kəsdirdi, təkrarən öz nitqini nəzərdən keçirməyə başladı. S.Rəhimov. // Zordur şəklində – çox çətindir. Uff, … bu qədər məşəqqətdən sonra ona yaxınlaşmaq yenə də zordur, – dedi. H.Nəzərli. 4. is. Məcburiyyət. Mənim yetim uşağa rəhmim gəlir, çünki o uşaq sahibsizdir və bu barədə dəxi mənə zor yoxdur. C.Məmmədquluzadə. [General:] Xoşluqla etməsə, nə gəlib zora? Biz ki, gəlməmişik xoşluqla bura. B.Vahabzadə. // Zərf mənasında. Məcburiyyət altında, məcburən, istəmədən, öz xahişi olmadan. …Tacir yarı zor, yarı xoş hambalı padşahın yanına apardı. (Nağıl). 5. Zorla şəklində zərf – 1) güc işlədərək (işlədilərək), güc tətbiq edərək (edilərək), məcburiyyət altında. Qızı gətirdilər saraya zorla; Hər şeyi sarayda anladı Leyla. B.Vahabzadə; // istəməyə-istəməyə, özünü məcbur edərək. [Əlləzoğlu] sifətini eybəcər bir şəklə saldı, qədəhin az qala yarısını zorla püstə ağzına təpdi. İ.Hüseynov; 2) çox çətinliklə, güclə. Özünü zorla çəkib aparan qoyunların yelini südlə dolu idi. M.İbrahimov. Ancaq tüfəng çox uzun və ağır olduğundan onun əli tətiyə zorla çatırdı. M.Rzaquluzadə; 3) güclə, güc-bəla ilə, çox çətinliklə (bu mənada bəzən “zor-bəla ilə” şəklində işlənir). İşin öhdəsindən zorla gəldi. Zorla özünü saxlaya bildi. Onu zor-bəla ilə razı sala bildilər.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / zor

• 2 f. bax zur1.

  Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / zor

• 3 fars. zur Çox güclü, qüvvətli // çox bacarıqlı, qoçaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir zor pəhləvan gəlib, Dəmirçioğlunu, Eyvazı, İsabalını tutub əllərini bağlayıb, Koroğlunu da iki dəfə yıxıb, bu dəfə də yıxsa, öldürəcək. (“Koroğlunun Dərbənd səfəri”)

  Azərbaycan dastanlarının leksikası / zor

zor sözünün etimologiyası

• 1 Farsca “güc” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

  Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / zor

zor sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

• 1 məcburiyyət

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zor

• 2 çətin — mürəkkəb — ağır

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zor

• 3 güc — taqət — qüvvət

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zor

• 4 güclü — qüvvətli

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zor

• 5 zor bax 1. güc; 2. məcburiyyət

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zor

zor sözünün antonimləri (əks mənalı sözlər)

• 1 ZOR – ASAN Müqim bəy sabahkı işin çox zor iş olduğunu kəsdirdi (S.Rəhimov); Silvionun dueli indiki vuruşmadan çox asandır (M.Hüseyn).

  Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / zor

zor sözünün rus dilinə tərcüməsi

• 1 1. сильный; 2. усиление, насилие, напор; 3. трудный, тяжелый; 4. сила, насилие;

  Azərbaycanca-rusca lüğət / zor

• 2 I сущ. 1. сила. Zor işlətmək применять силу; pul zoruna силой денег 2. насилие, принуждение. Zor izləri следы насилия II прил. разг. 1. сильный: 1) обнаруживающий решительность, твёрдость духа; обладающий упорством, настойчивостью. Zor adamdır он очень сильный человек 2) мощный. Zor rəqib сильный соперник (конкурент) 2. трудный. Zor məsələ трудная задача, zor iş трудное дело III нареч. разг. сильно, хорошо. Zor işlədik (мы) хорошо поработали, zor dedi (он) хорошо сказал IV предик. zordur трудно. Şimalda işləmək zordur трудно работать на Севере ◊ zor vermək напрягать, напрячь силы; zor etmək приложить все силы; zor işlətməklə almaq брать, взять силой; zora salmaq kimi ставить в затруднительное положение кого; zora düşmək надломиться, надрываться, надорваться; zora çəkmək kimi испытывать, испытать кого

  Azərbaycanca-rusca lüğət / zor

zor sözünün inglis dilinə tərcüməsi

• 1 I. i. force, vigor; violence; might, strength; ~ ilə: 1) (güc vasitəsilə) by force, by means of force; 2) (var qüvvəsi ilə) with all one’s might / strength; ~ vermək: (güc vermək) to exert all one’s strength / energy; to put* forth one’s strength; to strain oneself; to make* an intense effort; ~ eləmək (məcbur etmək) to force (d.), to constrain (d.); to enforce (d.), to coerce (d.); Ona zor eləməyə çalışmayın, getməyəcək Don’t try to force / to coerce him / her, he / she won’t go; ~ işlətmək / göstərmək: 1) (güc tətbiq etmək) to force (d.), to use (physical) force (+to inf.); 2) (zorakılıq etmək) to use violence / brute force; ~ işlətmədən without use of / using force; ~ gəlmək to overpower (d.), to overcome* (d.); ~a salmaq to overstrain (d.); özünü ~a salmaq to overstrain oneself, to exert oneself to the utmost; to overtax one’s strength; to knock oneself up idiom.; səsini / boğazını ~a salmaq to overstrain one’s voice; ~u çatmaq to cope (with), to manage (d.); Mənim buna zorum çatmaz I won’t cope with it II. s. 1. (güclü, qüvvətli) forceful, powerful; vigorous, strong; (yağış, külək və s.) heavy, hard; (isti) fierce, violent; (iradə) strong; (əsər, tamaşa, pyes) powerful, impressive, (maşın, mühərrik) powerful; (qəzəb, kin və s.) violent / towering; Onun zor həvəsi var He has violent passion; (hiss) intense; (təsir) potent; (şaxta) hard; 2. (çox böyük, iri) very big; 3. (ağır, çətin) hard; ~ iş hard work; 4. (əla) d.d. super, excellent

  Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / zor

zor sözünün fransız dilinə tərcüməsi

• 1 I is. force f ; vigueur f ; violence f ; ~ ilə par force, au moyen de force ; de toutes ses forces ; ~ eləmək forcer vt, obliger vt, contraindre vt ; ~ eləməyə çalışmayın, o bizimlə getməyəcək n’essayez pas de le forcer, il ne viendra pas avec nous ; ~ işlətmək recourir à la force, avoir recours à la force ; recourir à la violence (à la brutalité) ; ~ işlətmədən sans recourir à la force, sans avoir recours à la force ; ~a salmaq forcer vt, imposer un effort excessif à ; səsini ~a salmaq forcer sa voix ; özünü ~a salmaq donner (se) de la peine ; ~ gəlmək vaincre vt ; avoir le dessus ; ~u çatmaq avoir la force ; mənim buna ~um çatmır cela est au-dessus de mes forces II sif. fort, -e, vigoureu//x, -se, robuste ; puissant, -e ; violent, -e ; difficile, compliqué, -e, dur, -e ; ~ iş affaire f compliquée ; super (pl invar), formidable, excellent, -e ; Zordur! C’est super! III zərf. fort, fortement, bien ; ~ işlədik Nous avons beaucoup travaillé ; ~ yeyib içdilər ils ont bien mangé et bien bu

  Azərbaycanca-fransızca lüğət / zor

zor sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

• 1 [fars.] 1. сущ. зур, гуж; zor etmək (eləmək) зур авун, гужуналди мажбурун, гуж гъалибун; zor ilə а) зуруналди, гужалди; б) вири гужуналди; zor işlətmək (göstərmək) зур къалурун, зур агъурун, гужуникай менфят къачун; zora çəkmək кӀеве ттун, кӀеве акӀурун, четинвиле ттун, мажбур ийиз алахъун; zora salmaq гужа ттун, четинвиле ттун, кӀеве ттун; zor vermək а) гуж гун; б) гзаф залан эсер авун; 2. прил. гзаф гужлу, къуватлу, чӀехи; // еке алакьун авай, викӀегь, гъиляй гьар са затӀ къведай (мес. кас); 3. нареч. гзаф, хейлагъ; 4. прил. четин, четин кьиле фидай, гзаф залан (мес. кар); zordur четин я, залан я; 5. сущ. мажбурвал; 6. zorla нареч. зуруналди а) зурдалди, мажбурвилелди, гуж гъалиб авуна; кӀанивал авачиз, разивал авачиз, такӀанз-такӀанз; б) гужалди, гзаф четинвилелди, гуж баладалди.

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / zor

zor sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində