* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. 1. Bir şeyin aşağı hissəsi, üstünün əks tərəfi, səth üzərinə qoyulan tərəfi. Qənddanın altı. Dibçəyin altı. Qutunun altı. Çəlləyin altı qopdu. // Örtülü bir şeyin üst tərəfinin əksi, aşağısındakı yer. Damın altı. Talvarın altı. Ağacın altında kölgələnmək. – Çardaq altında sağılan heyvanların kəsikkəsik mələmələri … eşidilirdi. Ə.Əbülhəsən. // Bir səthin üzərində şey duran hissəsi. Səkinə kərpicin altına baxdı, açar orada yox idi. Mir Cəlal. Altın görmədiyin qabdan su içmə. Məsəl. 2. Evin alt mərtəbəsi. Evin üst mərtəbəsi yataqxana, altı isə mağazadır. İdarəmizin altı anbardır. Məktəbin altı emalatxanadır. // Sif. mənasında. Altda, alt tərəfdə olan. Alt mərtəbə. Şkafın alt gözü. – Alt otağın böyük qapısı cırıltı ilə açıldı. Mir Cəlal. Alt daşı ağır olar. (Ata. sözü). 3. Bir şeyin səthindən aşağı tərəf. Altımız dərə idi, üstümüz qarlı təpələr. Suyun altına düşmək. Dağın alt tərəfindəki evləri sel basmışdı. 4. Bir adamın, heyvanın durduğu, yatdığı, oturduğu yer. Altına döşək salmaq. – Hər səhər malların altını təmizləyib, su və yemlərini verdikdən sonra, mən həyətimizdəki peyinlikdə cələ qurardım. M.İbrahimov. 5. Bilavasitə yaxınlıq mənasında işlənir. Volqoqrad altında işğalçı alman ordularına zərbələr vuran qəhrəman. – Artıq … kənd altından maral sürüləri keçib dağlara qalxmır. Ə.Məmmədxanlı. 6. Bir şeyin təsir dairəsini göstərir. Əsgərlərimiz düşmənin gülləsi altında irəliləyirdi. Top atəşi altına düşmək. Yağış altında yerimək. – Günün altında dayanmaq mümkün deyildi. M.İbrahimov. 7. (Yalnız yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda). Bir şəxsin və ya şeyin düşdüyü və ya içərisində olduğu vəziyyəti, keyfiyyəti bildirir. Himayəsi altına almaq. Təsir altına düşmək. Müdafiə altında olmaq. Rəhbərlik altında işləmək. Təhlükə altında olmaq. Həkimin nəzarəti altında müalicə. – Mən … həyatı unudub onun təsirləri altından çıxa bilmirdim… M.S.Ordubadi. 8. Sif. mənasında. Altdan geyilən. Alt köynək. Alt tuman. ◊ Alt başında – yanında. Alt dan – bax dan. Alt-alt(da), üst-üst(də) – olduğu kimi; səliqəsiz, qarışıq bir halda. O, müdir olduğu su idarəsinin işini alt-altda, üstüstdə qoyub gəldi Rzaqulu kəndinə gedən yola. Altda qalmaq – məğlub olmaq, basılmaq. Altda qalan namərddir. (Ata. sözü). İndi ki quyruğun basdın ilanın; Canı çıxsın gərək altda qalanın. Q.Zakir. Altına almaq – basmaq, məğlub etmək, basıb üstünə çıxmaq. Tərlan, Məmmədağanın bir yanında bibisi oğlu Əyyubu basmarlayıb cücü kimi altına alıbdır. S.S.Axundov. Altından çıxmaq – öhdəsindən gəlmək; ödəmək, əvəzini vermək. Onlar bilmirdilər ki, bu qızıl pulun altından necə çıxsınlar. “Qaçaq Nəbi”. Altını çəkmək – peşman olmaq, tutduğu işin pis nəticəsini görmək. Soyuq havada paltosuz gəzdi, indi altını çəkir. – [Güləndam:] Qız uşağının beyni olmaz. …Sonra bir iş olar, altını çəkə bilməzsən. N.Vəzirov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / alt1 ALT – ÜST Deyirəm, qızım, olmaz ki, sən alt paltarını üstdən geyəsən, üst paltarını altdan (Anar).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / alt1 ALT I is. Bir şeyin aşağı hissəsi. Səkinə kərpicin altına baxdı, açar orada yox idi (Mir Cəlal). ALT II is. [ ital. ] mus. Alçaq səsli nəfəslə çalınan musiqi aləti.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / alt2 1 I сущ. 1. низ чего-л. 2. дно II прил. 1. нижний. Alt paltarı нижнее бельё, alt oturacaq геом. нижнее основание, alt dodaq нижняя губа, alt təbəqə нижний слой 2. низовой. Alt yarpaq бот. низовой лист 3. маш. подкладной. Alt prizma подкладная призма, alt ştamp подкладной штамп 2 I сущ. муз. альт: 1. низкий голос 2. смычковый музыкальный инструмент II прил. альтовый. Alt açarı альтовый ключ
Azərbaycanca-rusca lüğət / alt1 I. i. 1. (musiqi aləti) viola; 2. (müğənni səsi) alto II. i. bottom; dibçəyin ~ı the bottom of the pot III. s. lower, nether, under; ground; ~ çənə lower / under jaw*; ~ qat under layer; ~ paltarı under cloth ing, underwear; ~ dodaq nether lip; Onun alt dodağı titrədi His / Her nether lip trembled
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / alt1 is. 1) bas m ; dessous m ; ~da (altında) au bas de. . . ; ~dan d’en bas ; par en bas ; en dessous ; ~dan yuxarı du bas jusqu’en haut ; de bas en haut ; ~dan yuxarı getmək aller vi (ê) de bas en haut ; ~dan üçüncü sətr la troisième ligne f au bas de la page ; ~ altda, üst-üstdə qalmaq rester vi (ê) sans changement ; ~ paltarı ticarəti chemiserie f ; ~ paltarı tikən (dərzi) chemisière f ; yerin ~ı entrailles f pl de la terre ; 2) alto m (pl-s)
Azərbaycanca-fransızca lüğət / alt1 сущ. 1. кӀан; ağacın altında oturmaq таран кӀаник ацукьун; 2. кӀаник пад; кӀаник мертеба; 3. прил. кӀаник; alt otaq кӀаник кӀвал; şkafın alt gözü шкафдин кӀаник вил; 4. кӀаникай алукӀдай, къеняй алукӀдай; alt köynək кӀаникай алукӀдай перем; ** altda qalmaq кӀаник амукьун, кӀаник акатун, магълуб хьун; altına almaq кӀаник кутун, магълуб авун; altını çəkmək пашман хьун, авур кардин пис нетижа акун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / alt