ala sözü azərbaycan dilində

ala sözünün leksik mənası və izahı

• 1 is. məh. 1. bax alaq. 2. Yeməli göyərti.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

• 2 is. dan. Qanın pozulması nəticəsində dəridə əmələ gələn ağ ləkə (dəri xəstəliyi). // Xal, ləkə. □ Ala düşmək – xal düşmək, ağ ləkə düşmək.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

• 3 1. sif. Qarışıq rəngli, tükünün bir hissəsi ağ, o biri hissəsi başqa rəngdə olan. Ala at. Ala inək. Ala öküz. – Bu gün onlar xaldar yabıya və ala cöngəyə dərz çatıb daşıyırdılar. S.Rəhimov. // Ala-bula. İlan vuran ala çatıdan qorxar. (Ata. sözü) □ Ala gözlər – şəhla gözlər, açıq-mavi gözlər. Xumar-xumar baxan ala gözlərin; Gərəkdir verəsən can qabağında. M.P.Vaqif. Of! Məni titrətdi sənin gözlərin; Göz yaşı görməsin ala gözlərin. S.Vurğun. [Məryəmin] də gözləri iridir, bunun da; onun da gözləri aladır. B.Talıblı. 2. is. Taxıl zəmisi və ya şum suvarıldıqda, su basmayıb quru qalan yer, ləkə; alaca.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

• 4 Bir sıra mürəkkəb sözlərin əvvəlində sözün ifadə etdiyi şeydə alalıq, rəngbərənglik, ala-bulalıq, ağ rəng ilə qarışıqlıq, yaxud yarımçılıq, qeyri-müəyyənlik, dağınıqlıq, adda-buddalıq, natamamlıq və s. bu kimi xassələr olduğunu bildirir.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

ala sözünün etimologiyası

• 1 Dilimizdə alaca, ala-bula, ala (пегий) sözləri var. Al sözü tarixən ağ sözü ilə ey­ni olub. Ala kəlməsinin mənasinda həmişə “ağ”anlamı da mövcuddur: ala “ağ rəng­lə başqa rənglərin qarışığı” deməkdir. Güman edirəm ki, bu mənada işlədilən ala sözü ağ kəlməsinin təhrif edilmiş formasıdır. Ağ, al, ala, avazı sözləri qohum kəl­mə­lərdir.  Bu sözün bir mənası “böyük”deməkdir: alaqapı (kiçik qapıya quzu qapı de­yir­lər) sözündə də həmin mənada işlədilir. Ala və ulu sözləri tarixən eyni kökə malik olub.  Qədim mənalarından biri cüzam (bu, ərəbcədir) xəstəliyinin adıdır. Anadolu türkləri bu xəstəliyə “miskin” də deyirlər. Dəri və toxumalar çürüyür, ala-bula və­ziyyət yaradır, söz də bu vəziyyətlə bağlıdır. 

  Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti

ala sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

• 1 1. ALA (qarışıq rəngdə olan; açıq-mavi göz haqqında) Çevrilib ala gözləriylə mənə baxdı (N.Xəzri); ŞƏHLA Küsmüş qızlar kimi kirpiklərini bir-biri üzərinə tökən nərgiz gülü də şəhla gözlərini açıb qızılgülün çöhrəsindəki qırmızılığa baxırdı (M.S.Ordubadi). 2. ala bax ala-bula

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti

ala sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

• 1 ALA I is. dan. Qanın pozulması nəticəsində dəridə əmələ gələn ağ ləkə (dəri xəstəliyi). ALA II is. dan. Alaq; tarlada və bostanda bitən ziyanverici ot. Qızlar bostanın alasını çəkib qurtardılar. ALA III sif. Müxtəlif rəngli (ağlı-qaralı). Of! Məni titrətdi sənin gözlərin; Göz yaşı görməsin ala gözlərin (S.Vurğun).

  Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti

ala sözünün rus dilinə tərcüməsi

• 1 1. пестрый, разноцветный, разношерстный; 2. пятнистый, пегий, пелёсый; 3. накожная болезнь в иде белых пятен;

  Azərbaycanca-rusca lüğət

• 2 1 прил. 1. пёстрый, разноцветный 2. разношёрстный (имеющий шерсть разных цветов, оттенков – о животном) 3. пятнистый, пегий, сизый, серо-бурый, тёмно-серый. зоол. Ala qarğa серая ворона, ala balıqlar сизые рыбки 4. поэт. голубой. Ala gözlər голубые глаза II сущ. мед. витилиго, песь (накожная болезнь, проявляющаяся в виде белых пятен). Şəbəkəli ala сетчатое витилиго ◊ ala itdən məşhur каждая собака знает, каждый знает (о человеке); ilan vuran ala çatıdan qorxar пуганая ворона куста боится 2 сущ. 1. диал. сорняк 2. разг. съедобная зелень

  Azərbaycanca-rusca lüğət

• 3 первая составная часть сложных слов, соответствующая по значению русским полу-, недо-: alaqaranlıq полумрак, alaqora недоспелый и т.п.

  Azərbaycanca-rusca lüğət

ala sözünün inglis dilinə tərcüməsi

• 1 I. s. motley, parti-coloured; (heyvan haq.) (i.s.) of different coats, (i.s.) with different coats; (paltar haq.) gay-coloured II. i. bax alaq

  Azərbaycanca-ingiliscə lüğət

ala sözünün fransız dilinə tərcüməsi

• 1 sif. adj: 1) bigarré, -e ; bariolé, -e ; polychrome ; multicolore (de couleur variée) ; 2) de robes différentes ; de différentes pelages (heyvanlar haqq.) ; 3) tacheté, -e (ləkəli) ; disparate ; ~ at cheval de robes différentes ; ~ gözlər yeux m pl bleus claires

  Azərbaycanca-fransızca lüğət

ala sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

• 1 1. прил. цӀару, ала; ala inək цӀару кал; ala gözlər цӀару вилер, экуь цавун ранг алай вилер; // ала-була, яру-цӀару, жуьреба-жуьре рангарин; 2. сущ. лакӀлакӀ (никӀиз, цаниз яд гудамаз цик акат тавуна кьуруз амукьнавай чка).

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti

• 2 сущ. рах. лапан (иви чӀур хьунин нетижа яз хамуник акатнавай лацу леке, хамунин азар); // хал, леке; ala düşmək лапан акатун, хал акатун, лацу леке акатун.

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti

• 3 сущ. 1. нугъ. кил. alaq; 2. недай хъач.

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti

ala sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində