Liu Pinq
Liu Pinq (1 may 1987) — Çini təmsil edən su poloçusu.
== Karyerası ==
Liu Pinq, Çin yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə İtaliya yığmasını 10:8 hesabı ilə məğlub edən Çin yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını beşinci pillədə başa vurdu.
Daha sonra Liu Pinq, Çin yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Rusiya yığmasını 16:15 hesabı ilə məğlub edən Çin yığması, London Olimpiadasını beşinci pillədə başa vurdu.
Ölümcül pinq hücumu
Ölümcül pinq hücumu — 1990-cı illərdə Unix, Linux, Mac, Windows, şəbəkə printerləriu və marşrutizatorlar daxil olmaqla müxtəlif əməliyyat sistemlərində və şəbəkə qurğularında yayılmış DoS hücum növüdür, hazırda əksər sistemlərdə bu problem aradan qaldırılıb.
Uzunluğu 65 535 baytdan böyük ICMP-paketin göndərilməsi kompüterin şəbəkə stekini dolduraraq kompüteri çökdürmək mümkündür. Bu uzunluqda paketi şəbəkədə bir dəfəyə göndərmək olmur, ona görə onu hissələrə (fraqmentlərə) bölüb göndərirlər. Windows-da olan pinq proqramı paketləri asanlıqla fraqmentləşdirdiyi üçün bu hücum növü belə adlandırılmışdı.
== IPv6-da ölümcül pinq hücumu ==
2013-cü ildə Microsoft Windows-da ölümcül pinq hücumunun IPv6 versiyası aşkar edilmişdir. Bu boşluq 2013-cü ilin avqust ayında MS13-065 səviyyəsində müəyyən edilmişdir. CVE-ID bu boşluq üçün CVE-2013-3183-dur.
== Ədəbiyyat ==
İmamverdiyev Y.N, "İnformasiya təhlükəsizliyi terminlərinin izahlı lüğəti", 2015,“İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı,160 səh.
Humbold pinqvini
Humbold pinqvini və ya Peruan pinqvini (lat. Spheniscus humboldti) — Eynəkli pinqvinlər cinsinə aid olan növ.
== Tarixi ==
Peruan pinqvinləri haqqında ilk dəfə konkistador Pedro Pisarro məlumat vermişdir.
== Ümumi məlumat ==
Humbold pinqvininin bel və baş nahiyəsi qara, qimdikləri qara rəngli olub qırmızı sonluqludur. Yetkin fərdlərin quruda düşməni yoxdur. Dənizdə isə dəniz şirləri, dəniz bəbirləri və osalar əsas düşmənləridir. Yumurtalar və kiçik quşlar üçün əsas təhlükələr isə fırtınaquşları və qağayılardır.
== Yayılması ==
Humbold pinqvini əsasən Çili və Perunun 8° — 34 °C. e. arasında yerləşən sahilboyu ərazilərdə yayılmışlar. Buradan soyuq Peru cərəyanı keçir.
Kiçik pinqvin
Kiçik pinqvin və ya Mavi pinqvin (lat. Eudyptula minor) — Kiçik pinqvinlər cinsinə daxil olan növ. Dünyada yaşayan pinqvinlər arasında ən kiçiyidir.
== Xüsusiyyətləri ==
Uzunluğu 30–40 sm, çəkisi isə 1 kq olur.
Arealı əsasən Cənubi Amerika və Yeni Zelandiyanın sahil ərazilərində yayılmışdır. Kiçik pinqvinlərin ümumi sayı 1 mln başdır. Dimdikləri tünd-boz, arxa nahiyəsi isə qara rəngdə olur.
Kiçik pinqvinlər əsasən kiçik balıqlar, molyusk və bəzən isə osminoqla qidalanırlar. Kiçik pinqvinlər 3–30 metr, maksimal olaraq isə 60–70 metr üzə bilirlər. Yumurtaların inkubasiyasında hər iki valideyn iştirak edir.
Kral pinqvini
Kral pinqvini (lat. Aptenodytes patagonicus Miller,JF, 1778) — uçmaq bacarığı olmayan pinqvinlər fəsiləsinə aid quş növü.
== Ümumi xüsiyyətlər ==
Kral pinqvini imperator pinqvininə bənzəyir. Ancaq ölçü baxımındam ondan kiçik və parlaq rənglərə sahibdir. Bədənin uzunluğu 91 sm — 1 metr arasında dəyişir. İri fərdlər boz rəngli belə sahibdirlər. Balalar qonur rəngə sahil olurlar. Böyür nahiyəsi ağdır.
== Yayılması ==
Kral pinqvinləri Odlu Toppaq, Cənubi Georgiya, Cənubi Sandviç adaları, Prins-Eduard, Kroze, Kergelen, Herd, Makkuori adalarında yayılmışdır.
Kral pinqvinlərinin dünyada sayı 1 milyon başdır.
Kökdimdik pinqvin
Kökdimdik pinqvin, Kökdimdik kəkilli pinqvin və ya Viktoriya pinqvini (lat. Eudyptes pachyrhynchus) — Kəkilli pinqvinlər cinsinə daxil olan növ.
== Təsviri ==
Kökdimdik pinqvinlərin uzunluğu 55–60 sm, çəkisi isə 2–5 kq (orta 3 kq) təşkil edir. Tüklərinin uzunluğu 2,7 sm olur. Başı və bədəni qara rəngdə olur. Ön nahirəsi ağdır.
== Yayılması ==
Yeni Zelandiyanın Stuart, Solander və Cənub adasında yayılmışlar. 1980-ci illərdə sayı 5 000–10 000 cüt olmuşdur. Hazırda isə sayları 1 000–2 500 cüt olaraq qiymətləndirilsədə artımı stabildir.
== Həyat tərzi ==
Əsasən sahil ərazilərində ov edirlər.
Kəkilli pinqvin
Qayalıq pinqvini (kəkilli pinqvin) (lat. Eudyptes chrysocome) — pinqvinlər fəsiləsinə aid növ.
== Xüsusiyyətləri ==
Pinqvinlər 55–62 sm uzunluğa, 2–3 kq təşkil edir. Əsasən Subantarktik qurşaqda, Tasmaniya və Odlu Torpaq ərazilərində yayılmışlar. Onları hətta Cənubi Amerika sahillərində belə görmək mümkündür.
Bu pinqvinlərin ayaqları qısadır. Onlar bədənin arxasında yerləşir. Tükləri 2,9 sm uzunluğa malikdir. Başında parlaq-sarı rəngdə lələklər olur. Qanadları güçlü, ensiz olur və pərə bənzəyir.
Kəkilli pinqvinlər
Kəkilli pinqvinlər (lat. Eudyptes) — cinsə ümumilikdə altı növ daxildir. Onların ümumi xüsusiyyəti kəkillərinin olmasıdır. Ümumi ölçüləri 50–70 sm olur.
Kəkilli pinqvin (Eudyptes chrysocome) — (bəzən atlantik və hind-sakit okean yarımnövləri)
Şimal kəkilli pinqvini (Eudyptes moseleyi)
Kökdimdik pinqvin (Eudyptes pachyrhynchus) və ya Viktoriya pinqvini
Sners kəkilli pinqvin (Eudyptes robustus)
Şleqeli pinqvini (Eudyptes schlegeli)
Böyük kəkilli pinqvin (Eudyptes sclateri)
Makaronlar pinqvini (Eudyptes chrysolophus)
Bəzən bu cinsə Çatem pinqvini (Eudyptes sp.) daxil edilir. Bu növün nümayəndələrinin XIX əsrin sonlarında nəsli kəsilmişdir.
Madaqaskar pinqvinləri (animasiya, 2014)
Madagaskar pinqvinləri (ing. Penguins of Madagascar) — 2014 ABŞ animasiya komediya-macəra filmidir. DreamWorks Animation tərəfindən hazırlanmışdır.
== Məzmun ==
Sevimli pinqvinlər Şkipper, Kowalski, Riko və Privayt, güclərini Dr. Octavius Braynın dünyanı yox etmə planlarını dayandırmaq üçün birləşdirir. Onlara "Şimal Küləyi" adlı yeraltı təşkilatı da kömək edəcək.
Madaqaskar pinqvinləri (cizgi filmi, 2014)
Madagaskar pinqvinləri (ing. Penguins of Madagascar) — 2014 ABŞ animasiya komediya-macəra filmidir. DreamWorks Animation tərəfindən hazırlanmışdır.
== Məzmun ==
Sevimli pinqvinlər Şkipper, Kowalski, Riko və Privayt, güclərini Dr. Octavius Braynın dünyanı yox etmə planlarını dayandırmaq üçün birləşdirir. Onlara "Şimal Küləyi" adlı yeraltı təşkilatı da kömək edəcək.
Magellan pinqvini
Magellan pinqvini (lat. Spheniscus magellanicus) — Eynəkli pinqvinlər cinsinə daxil olan növ. Növ Fernan Magellanın şərəfinə adlandırılmışdır. O, pinqvinlərin yaşama arelını kəşf etmişdir.
== Arelı ==
Bu canlıların əsas yayılma arealı Pataqoniya sahilləri, Odlu Torpaq arxipelaqı, Xuan Fernandez adaları və Folklend adalarıdır. Bəzi fərdlər hətta Rio-de-Janeyro və Perunun cənub sahillərində müşahidə edilmişdir. Yumurtaya hər iki valideyn 40 gün müddəti ərzində nəzarət edir. Dişi adətən 1 və ya iki yumurta qoyur.
Bu növə daxil olan fərdlərin ümumi sayi 1,8 milyon baş olması ehtimal edilir
== Xarici görüşü ==
Yetkin xərdlər 70–80 sm uzunluğa, 5–6 kq çəkiyə malik olurlar. Arxa hissəsi qara, ön hissəsi isə ağ rəngdə olur.
Makaronlar pinqvini
Makaronlar pinqvini (Eudyptes chrysolophus) — Subantarktik iqlimdə yerləşən Antarktida yarımadasında tapılan pinqvin növləridir.
== Adlandırılması ==
Rusdilli elmi ədəbiyyatda "Qızıl saçlı pinqvin" adı qəbul edilir.. İngilis dilində Macaroni Penguin adı istifadə olunur. Adı makarondan gəlir — başlarına qeyri-adi saç düzümü taxan 18-ci əsrin ingilis zənciləri. Rus dilinə tərcümələrdə bu pinqvinlər tez-tez "Makaron pinqvinləri" (böyük hərflə) adlanır, bəlkə də "Makaron"un bir alimin soyadı və ya Macquarie pinqvinləri ilə bənzətdiyi coğrafi ad olduğunu nəzərə alsaq.
== Təsviri ==
Qızıl saçlı pinqvinin görünüşü Eudyptes schlegeli-yə bənzəyir, əvvəllər onlar bir növə birləşdirilib iki alt növə bölünürdülər. Ancaq bu gün bunların iki fərqli növ olduğuna inanılır. Bütün pinqvinlərə xas olduğu kimi, demək olar ki, qara başı və ağ qarnı olan tünd dorsal tərəfə malik olmaqla, gözlərin üstündə qızılı-sarı lələk tutamlarının olması ilə fərqlənirlər. Qızıl saçlı pinqvinlərin bədən uzunluğu 65–76 sm, çəkisi isə 5 kq-dan bir qədər çoxdur.
== Yayılması ==
Yalnız eyniadlı adada böyüyən Macquarie pinqvinlərindən fərqli olaraq, qızıl saçlı pinqvinlər Atlantik və Hind okeanlarının cənubundakı koloniyalarda geniş yayılmışdır.
Mister Popperin Pinqvinləri (film, 2011)
Mister Popperin Pinqvinləri (ing. Mr. Popper's Penguins) — 2011-ci il ABŞ istehsalı komediya filmi.
== Məzmun ==
Mister Popperin oğlu Tom Popperə hediyyə olaraq göndərilən pinqvinlər Tom Popperə çətin anlar yaşadır.
== Rollarda ==
Cim Kerri — Tom Popper
Karla Qucino — Almanda
Ofeliya Lovibond — Pippi
Medlin Kerrol — Ceni Popper
Ancela Lensberi — Mrs.
Papua pinqvini
Papua pinqvini (lat. Pygoscelis papua) — Antarktika pinqvinləri cinsinə (Pygoscelis) Pinqvinlər fəsiləsinə aid olan növ. Adeli pinqvini və antarktika pinqvini ilə qohumdur.
== Ümumi məlumat ==
Ölçü baxımından İmperator pinqvini və Kral pinqvinindən sonra ən iri pinqvin növü hesab edilir. Erkəklər 9 kq, dişilər isə 7,5 kq olur. Yetkin fərdlərin hündürlüyü 75–90 sm-dir. Suyun altında üzmə sürətləri 36 km/s olur ki, bu da bütün pinqvinlər arasında ən yüksək göstəricidir. Bu növün nümayəndələri əsasən kril və kiçik balıqlarla qidalanırlar.
Arxa hissəsi qara və ya tünd-boz rəngdə olur. Ön hissəsi isə ağ rəngdə olur.
Pinqvin
Pinqvinlər (lat. Spheniscidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin pinqvinkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.Cənub qütbü, Yeni Zelandiya, Avstraliya, Cənubi Amerika, Cənubi Afrika və hətta Qalapaqos sahillərində yaşayırlar. Böyüklük baxımından 30 – 105 sm olurlar. 17-yə qədər növü bilinir. Ən iriləri olan İmperator pinqvinləri təxminən 45 kq ağırlığda olurlar. İsti bölgələrə doğru gedildikcə boyları kiçilər. Dənizlərdəki balıq və mürəkkəbböcəyi ilə qidalanarlar. Tükləri quş tüklərinə heç bənzəmir. Kürəkləri qara və ya boz, qarın hissələri ağ nazik tüklərlə örtülüdür. Növlər bir-birindən, başlarındakı rəngli tükləriylə seçilir.
Pinqvin (ada)
Pinqvin adası (ing. Penguin Island) — Cənubi Şetland adaları qrupuna daxil olan vulkanik ada. Aktiv stratovulkandır.
== Tarixi ==
Ada ilk dəfə 1820-ci ildə britaniya dənizçiləri tərəfindən kəşf edilmişdir. Səhər çağı olnlar konusu 180 metr olan vulkan aşkarlamışdırlar. Püskürmə üç kraterdən qalxırdı. 1865 ildə püskürmə nəticəsində bir krater əmələ gəlmişdir. 1905-ci ildə isə növbəti püskürmə müşahidə edilmişdir. Bu püdkürmə 7 ball olaraq qiymətləndirilir.
== İstinadlar ==
== Mənbə ==
Composite Antarctic Gazetteer.
Pinqvin (jurnal)
Penguen (azərb. Pinqvin) — Türkiyədə və Şimali Kipr Türk Respublikasında türk dilində nəşr olunan həftəlik yumoristik jurnal. Jurnal həftənin çərşənbə günü buraxılır.
== Tarixi ==
"Ləman" jurnalından ayrılan Mətin Üstündağ, Bahadır Baruter, Səlcuq Ərdəm, Erdil Yaşaroğlu və dostları tərəfindən 2002-ci ilin sentyabrında təsis olunmuşdur. Saytı 2004-cü ilin avqustundan fəaliyyət göstərir. 2007-ci ilin avqustunda heyətindən Yiğit Özgür, Memo Tembelçizər, Oky, Ersin Qarabulud, Ümid Sarıqaya və Uğur Gürsoy yeni bir jurnal qurmaq üçün ayrılmışdırlar. Onalr sentyabr 2004-cü ildə "Yuxusuzlar" jurnalını çıxarmışdılar.
Pinqvinkimilər
Pinqvinkimilər (lat. Sphenisciformes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.
Pinqvinlər
Pinqvinlər (lat. Spheniscidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin pinqvinkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.Cənub qütbü, Yeni Zelandiya, Avstraliya, Cənubi Amerika, Cənubi Afrika və hətta Qalapaqos sahillərində yaşayırlar. Böyüklük baxımından 30 – 105 sm olurlar. 17-yə qədər növü bilinir. Ən iriləri olan İmperator pinqvinləri təxminən 45 kq ağırlığda olurlar. İsti bölgələrə doğru gedildikcə boyları kiçilər. Dənizlərdəki balıq və mürəkkəbböcəyi ilə qidalanarlar. Tükləri quş tüklərinə heç bənzəmir. Kürəkləri qara və ya boz, qarın hissələri ağ nazik tüklərlə örtülüdür. Növlər bir-birindən, başlarındakı rəngli tükləriylə seçilir.
Qalapaqos pinqvini
Qalapaqos pinqvini (lat. Spheniscus mendiculus) — Eynəkli pinqvinlər cinsinə daxil olan növ.
Qalapaqos pinqvinlərinin əsas xüsusiyyətləri ondadır ki, onlar nə Antarktik və subantarktik qurşağın adalarında nə də mülayim bölgədə yaşayırlar. Ekvatordan bir necə 10 km cənubda yayılmışlar. Onların yayılma arealında havanın temperaturu +18–28°С, suyun temperaturu isə +22–24 °С arsında dəyişir. Bu canlıların 90 % Fernandina və İsabela adalarında yayılmışdır..
Yetkin fərdlərin uzunluğu 50 sm, çəkiləri isə 2,5 kq təşkil edir. Qida rasionunu kiçik balıq və xərçəngkimilər təşkil edir.
Bel və baş nahiyələri qara, sinəsi ağ rəngdə olur. Göz və dikdiyin ətrafları sarı təngə çalır.
Sarıgöz pinqvin
Sarıgöz pinqvin, və ya Möhtəşəm pinqvin, Antipodov pinqvini (lat. Megadyptes antipodes) — pinqvinlər fəsiləsinə, nəsli kəsilməyən Megadyptes cinsinə aid olan yeganə növ. Maori dilində Xoixo adlandırılır.
== Xarici görünüş ==
Bu vcanlıların bədən quruluşu daha çox Kəkilli pinqvinlərə bənzəyir.
İri fərdlərin boyu 70–75 sm, çəkisi 6–7 kq olur. Orta ömür müddəti 10–12 ildir. Bəslənmə şəraitində isə bu 20 ilə qədər uzana bilir. ,
Dişilərin böyük qismi artıq 2 yaşında yumurta qoyur.
Xarici görünüş baxımından isə digər pinqivinlərə bənzəyirlər.
Başları qızılı-sarı həm də qara tüklərlə örtülürlər.
Sners kəkilli pinqvin
Sners kəkilli pinqvin (lat. Eudyptes robustus) — Kəkilli pinqvinlər cinsinə daxil olan növ.
Sners adalarının endemik canlısıdır. Onun arealı 3,3 km² təşkil edir. Bu isə bütün pinqvin növləri arasında ən kiçik areala malikdir. Bu kiçik ərazində cəmi 30 000 cüt sners kəkilli pinqvini yaşayır.
Bu növə daxil yetkin nümayəndələrin uzunluğu 55 sm, çəkisi isə 4 kq-dır. 5–6 yaşında iki yumurta qoyurlar. Yumurtanın inkubasiya dövrü 32–35 gün sürür. 2,5 aydan sonra balalar sərbəst şəkildə dənizə çıxırlar.
Çatem pinqvini
Çatem pinqvini (lat. Eudyptes warhami) — Çatem arxdipelaqında vaxtı ilə yayılmış, nəsli kəsilmiş növ. Qalıqlar əsasında müəyyən edilmişdir. Yaxın 2 yüz il öncə, XIX əsrin sonları nəslinin kəsildiyi ehtimal edilir. Qalıqlar 1867–1872-ci illərə aid olan, insan tərəfindən qapalı şəraitdə saxlanılan bir quşa aid olmasaı ehtimal edilir. 2018-ci ilə görə növ hələ tam tətqiq edilməmişdir. İncə dimdiyə sahib olmuşdur.
İmperator pinqvini
İmperator pinqvini (lat. Aptenodytes forsteri) — hazırda dünyada mövcud olan pinqvin növləri arasında çəki və boy baxımından ən irisi olan pinqvin növü. Yetkin sərdin orta boyu 122 sm, çəkisi isə 22 və 45 kq arasında dəyişir. Başı və arxa hissəsi qara, qarın nahiyyəsi isə ağdır. Digər pinqvinləri kimi imperator pinqvinləridə uça bilmirlər. Kral pinqvini ilə birlikdə İmperator pinqvinləri cinsinə daxildilər. Latın adı alman alimi İqonn Fosterin (1729–1798) şərəfinə adlandırılmışdır.
== Xarici görünüş ==
Erkəklər 130 sm hündürlüyə və ortalama olaraq 35–40 kq olur. Bəzən çəkisi 50 kq olan fərdlərə rast gəlinir. Dişilər 114 sm boya, 32 kq çəkiyə malik olur.
İmperator pinqvinləri
İmperator pinqvini və ya Böyük pinqvinlər (lat. Aptenodytes) — pinqvinlər fəsiləsinə daxil olan quş cinsi. Elmi adı yunancadan tərcümədə "qanadsız üzənlər" mənasını verir. Bu cinsə daxil olan növlər dünyada daha çox tanınır.
İmperator pinqvinləri eyni fəsiləyə daxil digər cinslərdən tam fərqlənir. Onlar çəki və boy baxımından iri olur və yuva qurmurlar. Onlar yumurtanı ayaqları üzərində qarının sallanan dərisi altında saxlayırlar.
== Təkamül ==
İmperator pinqvinlərinə daxil olan növlərin DNK analizlərinin aparılması onu göstərmişdir ki, onların yaşı 40 miluon il öncəyə gedir. Bu cinsə daxil olan və Yeni Zelandiya ərazisində yayılan Ridqen pinqvini (Aptenodytes ridgeni) pliosen dövründə yaşamışdır
== Növləri ==
Cinsə üç növ daxil edilsə də yalnız iki növ günümüzdə yaşayır: İmperator pinqvini (Aptenodytes forsteri) və nisbətən kiçik olan kral pinqvini (Aptenodytes patagonicus).
== Ədəbiyyat ==
Е.А. Коблик.
