çip sözü azərbaycan dilində

Çip üzərində sistem (ing. System-on-a-Chip, SoC (tələffüz edilir "es-ou-si" )) — mikroelektronikada— bir inteqral sxem daxilində yerləşdirilmiş hər hansı bütöv bir avadanlığın (məs. kompüter) funksiyalarını yerinə yetirə bilən mikrosxem növüdür.Tətbiqindən asılı olaraq analoq, rəqəmsal, analoq-rəqəmsal məlumatlarla, həmçinin radiodalğaların tezlikləri ilə əməliyyatlar apara bilər.Əsasən portativ və inteqrə sistemlərində tətbiq edilir.Əgər bütünlükdə komponentlərin hamısını bir-bir çip içərisinə yerləşdirmək mümkün olmursa, bir korpusa (ing. System in a package, SiP) yerləşdirilmiş bir neçə çipdən ibarət sxem tətbiq edilir. SüÇ daha sərfəli konstruksiya sayılır, çünki istehsal edilərkən daha çox yararlı məhsul əldə etmək və korpusun konstruksiyasını daha çox sadələşdirmək mümkün olur . == Daxili komponentləri == Ümumilikdə ÇüS ibarətdir: bir və ya bir neçə mikrokontrollerdən, mikroprosessordan və ya rəqəmsal siqnal prosessoru (DSP) nüvəsindən, ROM, RAM, Flash Yaddaş və s. yaddaş modullarından ibarət Yaddaş bankından, dayaq tezliyi mənbəsi, məsələn, kvars rezonatorları və TFA (tezliyin faza avtoköklənməsi) sxemindən, taymerlər, sayğaclar, xarici qurğuların qoşulması üçün istifadə edilən standart interfeyslər bloku: USB, FireWire, Ethernet, USART, SPI, rəqəmsal-analoq və analoq-rəqəmsal siqnal çeviriciləri bloku, gərginlik tənzimləyicisi və elektrik qidalanma stabilizatoru.Proqramlaşdırıla bilən ÇüS-də əlavə olaraq proqramlaşdırılan məntiq matrisası (ing. PLC), proqramlaşdırıla bilən analoq-rəqəmsal ÇüS-də həmçinin proqramlaşdırılan analoq bloklar olur. Bloklar bir-biriləri ilə standart konstruksiyalı və ya istehsalçının özü tərəfindən yaratdığı şinlə (məsələn AMBA ARM şirkətinin istehsalı olan çiplərdə) birləşdirilir. Əgər çipin tərkibində yaddaşa birbaşa müraciət kontrolleri vardırsa, onun vasitəsi ilə məlumatları xarici yaddaşdan mərkəzi prosessoru adlayaraq birbaşa çipin yaddaşına yükləmək olur, bununla avadanlığın iş sürətini artırmaq olar.

2012-ci ildə İntel şirkəti Atom prosessorlarını yeni çip üzərində sistem (SoC) formatında təqdim etdi. Yeni platforma kommunikator və planşet kompüterlər üçün nəzərdə tutulub. Həmdə, 13 sentyabr 2011-ci ildə Google şirkəti Android ƏS üçün Intel x86 arxitekturalı prosessorları üçün tərəfdaşlıq təklifi etmişdir.2015-ci ildə İntel şirkəti Atom ailəsi prosessorlarını üçün səviyyə bölgüsü tətbiq etməyə başlayır. Hal-hazırda onlar Core ailəsi prosessorlarını kimi 3 yerə bölünür. İndi Atom ailəsi prosessorları x3, x5, x7 markalanırlar: Atom x3 - baza səviyyəli, Atom x5 —orta səviyyəli, Atom x7 - ən məhsuldar prosessorlar sayılırlar. == Modellərin siyahısı == == Oxşar platformalar == Snapdragon от Qualcomm Tegra - Nvidia Exynos - Samsung Ax - Apple Atom - Intel OMAP - Texas Instruments MediaTek == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Quad-Core Intel Atom CPUs Coming in 2013 // Tom's Hardware, 10.01.2012 Bay Trail.

Çip və Deyl (ing. Chip 'n' Dale) — 1943-cü ildə "Walt Disney Animation Studios" şirkəti tərəfindən yaradılan cizgi filmi personajlarıdır.

Çip və Deyl (ing. Chip 'n' Dale) — 1943-cü ildə "Walt Disney Animation Studios" şirkəti tərəfindən yaradılan cizgi filmi personajlarıdır.

Balıq və çips (ing. Fish and Chips, Fish&Chips, Fish `n` Chips) — Böyük Britaniya, İrlandiya, Avstraliya, Yeni Zelandiya, Kanada və Cənubi Afrikada populyar olan ayaqüstü yemək. Kartof qızartması ilə birgə verilən unda qızardılmış balıq filesindən ibarətdir. Bəzən qarğıdalı, göy noxud, lobya, soğan, incə doğranmış xiyar, bənövşəyi kələm, mayonez və ya tartar sousu kimi inqrediyentlərlə birgə verilir. Bir sıra diyetoloqlar bu yağlı yeməyin sağlamlığa ziyan olduğunu bildirirlər.

Intel X58 – Intel çipseti, 2008-ci ilin noyabr ayında anons edilən "X" çipsetlər xəttinin davamı. Qısa xarakteristikaları: Core i7 və Core i7 Extreme Edition ailəsindən olan prosessorlar, Nehalem mikroarxitekturasına əsaslanan, QPI şini ilə bu prosessorlara qoşulan: Əlavə 2 qrafiki PCI Express 2,0×16 interfeysi, hər birinin daha yarım sürətlə 2 hətta sürətlə 2 qrafiki interfeysi bölmək imkanı olan; Cənub körpüsünə ICH 10/R qədər (2 GB/san buraxma qabiliyyəti olan) DMI şini; Onu yarı sürətli iki interfeysə bölmək imkanı olan PCI Express 2,0×4 əlavə interfeysi. Çipsetin xüsusiyyətləri: X58 çipsetinin şimal körpüsü əvvəlki X48, X38, P45 keçmiş modellərində olduğu kimi – MCH (Memory Controller Hub) deyil, IOH (Input / Output Hub) adlanır. Prosessora köməyə münasibətdə çipsetin QPI portu var və bu şini (Bloombed nüvəsi) istifadə edən istənilən prosessorlar intel 58 bazasının platalarında işləyirlər. Düzdür, QPI portunun maksimal buraxma qabiliyyəti 4,8 və ya 6,4 GT/san (saniyədə milyardlarla göndərmə) ola bilər ki, bu da iki istiqamətin hər birində eyni vaxtda 9,6 və ya 12,8 GB/san-yə uyğundur. Buraxma qabiliyyətindəki fərq istifadə edilən prosessorun növü ilə müəyyən olunur (daha çox Core i7 Extreme Edition üçün), həm də böyük buraxma qabiliyyəti baza tezliyinin artırılması hesabına deyil (hansı ki bu "Quad-Pumped Bus FSB"-də olmuşdur), BCLK (133 MHz) bazasına nisbətən surətçıxaranın artırılması hesabına artırılır. X58 qrafiki interfeysi 2 müstəqil PCI Express 2,0×16 portunun düzülüşünü təmin edir. Ancaq X38 və X48 də belə imkanlara malik idi, həmçinin NVIDIA böyük çipsetləri də, lakin Nehalem altında bu birinci belə xarakteristikalı çipset idi. Bloomfield üçün bu nəinki birinci, həm də yəqin ki, tək çipset idi. 5x xəttində Intelin kiçik məhsullarını yalnız Havendale və Lynnfield-ə kömək üçün buraxırlar.

İntel çipsetləri — LX çipsetləri-66 MHz tezliyində olur və soket370və slot1 prosessorlarını dəstəkləyir. 3DİMM slota malikdirlərvə maksimum 768MB SDRAM destekləyir. Qiymət olaraq başqa çipsetlərə görə daha ucuzdur. ZX çipsetləri-həm 66 MHz, həm də 100 MHz tezlikdə işləyir. Celeron, PentiumII və PentiumIII prosessorları dəstəkləyir. 2DİMM slotu var və 512MB SDRAM-ı dəstəkləyir. Qiymət olaraq LX çipsetindən daha baha ancaq Bx çipsetindən daha ucuzdur. BX çipsetləri-66 MHz və 100 MHz tezlikdə işləyir. Celeron. Pentium II və Pentium III prosessorlarını dəstəkləyir.

Şarl Şipye (fr. Charles Chipiez; 11 yanvar 1835[…] və ya 12 yanvar 1835 – 9 noyabr 1901, Parisin 6-cı rayonu[d]) nüfuzlu bir Fransız memarı, Misirşünas, İranşünas və qədim dünya memarlığının həvəskar bir tarixçisidir. Fransanın Paris şəhərindəki École Spéciale d'Architectureda müəllim idi və 1887-ci ildə “École Nationale Professionnelle d'Armentières” və ya Armentièresin Milli Professional binasının inşasına kömək etmişdir. Chipiez, memar, hellenist və memarlıq tarixçi Georges Perrotun köməyi ilə Misir, Yunanıstan, Fars, Lidiya, Likiya və Aşşur kimi yerlərdə qədim dünyanın memarlıq nailiyyətlərinin ən təfərrüatlı təsvirlərindən bəzilərini yazmışdır. Chipiez eyni zamanda bir zamanlar ucaldılan qədim abidələrin ən detallı virtual memarlıq rəsmlərindən bəzilərini yaradaraq onları canlandırmışdır. Perrot ilə yazdığı görkəmli əsərlərdən bəzilərinə ibtidai Yunanıstandakı sənət tarixi: 1894-cü ildə Mikena sənəti, 1885-ci ildə Finikiya və onun koloniyalarında sənət tarixi, 1892-ci ildə Persiyada sənət tarixi, 1883-cü ildə Qədim Misirdə sənət tarixi, 1884-cü ildə Xaldeya və Aşşurda sənət tarixi, 1892-ci ildə Frigiya, Lidiya, Kariya və Likiyada sənət tarixi və Sardiniyada sənət tarixi, 1890-cı ildə Juda, Suriya və Kiçik Asiyada sənət tarixi əsərləri daxildir. Chipiezin rəsmləri sənətkarlıq qabiliyyətlərinin yanında texniki zəkasını da əks etdirir.

Çipevayanlar (kri dilində “dəriləri iti uclu olanlar”; özlərini d e n e – “insanlar” adlandırırlar) – Kanadada şimali atapasklar qrupundan olan ən çoxsaylı hindi xalqı (şm.-q. əraziləri, Manitoba, Saskaçevan və Alberta əyalətləri). Bir sıra rayonlarda krilərlə birlikdə yaşayırlar. Sayları 11 min nəfərdir. Çipevayan dilində (şivələri vardır) danışırlar. Həmçinin kri və ingilis dilləri yayılmışdır. Dindarları xristiandır. Ənənəvi animistik inanclar da saxlanılmışdır. == Ənənəvi mədəniyyətləri == Subarktika hindiləri üçün səciyyəvidir. Əsasən, meşətundra zonasında, Telon, Dubont və Kazan çaylarının yuxarı axarlarında (Hudzon körfəzi, Böyük Kölə gölü, Sil çayı, Atabaska və Vullaston gölləri arasında) yaşayırdılar.

Yuxarı Güləver və ya Çipori — Gürcüstan Respublikasının Bolnisi rayonunda kənd. == Tarixi == == Mədəniyyəti == Yuxarı Güləverdə ilk məktəb 1930-cu ildə yaradılıb. Hazırda Yuxarı Güləverdə bir baza məktəbi, Aşağı Güləverdə bir orta məktəb var. == Coğrafiyası və iqlimi == Güləver kəndi Gədi çayının sol sahilində, rayon mərkəzindən 17 km qərbdə, dəniz səviyyəsindən 810 m hündürlükdə yerləşir. Bulqarların Qıpçaq tirəsi Kollarla, Alban tayfası Kellərlə, Qıpçaq-Qarapapaqlar içindəki Kul tayfası ilə bağlılığını düşünmək mümkündür. Kənd iki yerə bölünür: Yuxarı Güləver (Cipor) və Aşağı Güləver (Gədi-Qeta). == Əhalisi == 1870-ci ildə Yuxarı Güləverdə 7 ailədə 47 nəfər, Aşağı Güləverdə 7 ailədə 47 nəfər, 1918-ci ildə Yuxarı Güləverdə 155 nəfər, Aşağı Güləverdə 218 nəfər, 1926-cı ildə Yuxarı Güləverdə 39 ailədə 231 nəfər, Aşağı Güləverdə 28 ailədə 153 nəfər, 2002-ci ildə Yuxarı Güləverdə 117 ailədə 522 nəfər, Aşağı Güləverdə 173 ailədə 698 nəfər, 2006-cı ildə Yuxarı Güləverdə 117 ailədə 500 nəfər, Aşağı Güləverdə 150 ailədə 781 nəfər.

Çipsi — kartofdan hazırlanan qızardılmış nazik delikates. İlk dəfə 24 avqust 1853-cü ildə bir müştərinin şikayətinə cavab olaraq zarafat kimi hazırlanıb. Müştəri qızardılan kartof hissələrinin çox qalın olduğunu bildirir. Sonra kartof zarafat məqsədi ilə çox nazik şəkildə doğranır Müştari kartof dilimlərinin çox dadlı olduğunu söyləyir illər keçir və Çipsinin Başqa Növləridə çıxır və Çipsi firma yeməyinə çevrilir.

Çipset — kompüter dünyasında bir prosessorun arxitekturasını təşkil edən müxtəlif mikrosxemlərin birləşdirildiyi cihaz kimi tanınır. İnformasiya axınına nəzarət edir. Çipsetlər iki dənədir. Şimal Çipset (Northbridge) və Cənub Çipset (Southbridge). Şimal çipsetə ağır işləyən qurğular qoşulur: Ram, Cpu, VideoKart. Cənub çipsetə isə : portlar, slotlar, rom və.s.

Çipsi — kartofdan hazırlanan qızardılmış nazik delikates. İlk dəfə 24 avqust 1853-cü ildə bir müştərinin şikayətinə cavab olaraq zarafat kimi hazırlanıb. Müştəri qızardılan kartof hissələrinin çox qalın olduğunu bildirir. Sonra kartof zarafat məqsədi ilə çox nazik şəkildə doğranır Müştari kartof dilimlərinin çox dadlı olduğunu söyləyir illər keçir və Çipsinin Başqa Növləridə çıxır və Çipsi firma yeməyinə çevrilir.

Anton Çiprian Teteruşanu (rum. Anton Ciprian Tătărușanu; 9 fevral 1986, Buxarest, Buxarest, Rumıniya) — rumıniyalı futbolçu, "Milan" klubunun və Rumıniya millisinin qapıçısı. == Karyera == 12 sentyabr 2020-ci ildə oyunçu, 500 000 avro müqabilində İtaliyanın Milan klubuna keçib.