* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [ər.] 1. Abır, ar, ismət, namus, utanma hissi. …Qulluqçuya oxşayan qızın simasında isə qüssə ilə qarışmış qəribə bir ismət və həya vardı. M.İbrahimov. Abır, həya, hörmət bilməyən gözəl; Çəksə də üzünə pərdə, yaraşmaz. Aşıq Şəmşir. □ Həya etmək (qılmaq) – utanmaq, abrını gözləmək, ədəb gözləmək, özünə ar bilmək, ar etmək, xəcalət çəkmək. Bir-iki küçə dolandısa da Nurəddin həya edib heç kəsə əl uzada (dilənə) bilmədi. S.S.Axundov. Gəlinin utancaqlığı, hətta gəlib başının üzərində dayanan adamın üzünə baxmaqdan həya eləməsi Səmədə daha xoş gəldi. İ.Hüseynov. 2. məc. Bədənin məhrəm (örtülü, ayıb) yeri. [Çopo:] [Qızların] həya yerlərindən başqa bədənləri tamamilə açıq idi. Çəmənzəminli. ◊ Həyanı yeyib, abrını tullamaq – heç bir şeydən utanmamaq, abrını atmaq, həyasızlıq etmək.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / həya2 HƏYA’ ə. 1) utanma; 2) ar, abır.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / həya3 HƏYA, ABIR, NAMUS (utanma hissi) [Mələk:] Bax, bu dünya necə xarab olubdur; Abır, həya, namus heç qalmayıbdır (A.Şaiq); ABIR-HƏYA Səlimə: Adamda abır-həya da yaxşı şeydir, – deyə öz-özünü məzəmmət edirdi (İ.Əfəndiyev); AR Görər əğyar ilə yarım, ölməz; İlahi, Seyyida bir ar gəlsin (S.Ə.Şirvani); HƏYA-ABIR Həsən: Mən həya-abır bilməyən arvadın ayağına getmərəm (M.İbrahimov); İSMƏT Gövhər xanım: İndiyədək abır, ismət saxladıb məni (N.Vəzirov).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / həya2 сущ. стыд: 1. чувство сильного смущения, неловкости от сознания предосудительности, неблаговидности своего поступка, поведения. Həyadan boğulmaq задыхаться от стыда 2. чувство моральной ответственности за свое поведение, поступки и т.п. Həyasını itirmək потерять стыд; həya etmək (ələmək) 1) стыдиться (не решаться на что-л. из чувства стыда); стесняться 2) чувствовать, испытывать стыд; həya qılmaq см. həya etmək; həyasını tökmək kimin 1) устыжать, устыдить кого 2) портить, испортить кого, развращать, развратить кого ◊ həyanı yeyib, abrını tullamaq не иметь ни стыда, ни совести
Azərbaycanca-rusca lüğət / həya1 i. shame; modesty; bashfulness, shyness; abrı ~sı olmamaq to be* dead to shame; ~sını itirmək to lose* all sense of shame; to be* lost to shame; ~sını atmaq to throw* off all shame
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / həya1 is. honte f ; pudeur f ; modestie f ; abır ~sı olmamaq n’avoir ni foi ni loi ; ~sını itirmək perdre toute honte
Azərbaycanca-fransızca lüğət / həya1 [ər.] сущ. гьая (1. абур, ар, исмет, ягь, намус, регъуьвилин гьисс; // həya etmək (qılmaq) гьая авун, регъуь хьун, абур (эдеб) хуьн, ар авун, хажалат чӀугун; 2. пер. бедендин кӀевнавай, айиб чка); ** həya yeyib, abrını tullamaq са куьникайни регъуь тахьун, абур-гьая квадарун, гьаясузвал авун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / həya