KX sözü azərbaycan dilində

== Tarixi == Hələ Əbülfəz Elçibəyin sədrliyi dövründən AXCP daxilində "İslahatçılar" ("Yurdçular", "Əli Kərimovçular") və "Klassiklər" ("Mühafizəkarlar", "Elçibəyçilər") adları ilə tanınan iki qanad mövcud idi. "İslahatçılar" əsasən liberal (liberalizm tərəfdarı), "Klassiklər" isə millətçi (radikal) qanad kimi tanınırdılar. Güney Azərbaycan məsələsinə münasibətdə də qanadlar arasında kəskin fikir ayrılığı özünü göstərirdi.Qanadlar arasnda ziddiyyətlər partiyanın həm yerli, həm də mərkəzi strukturlarında özününü göstərirdi. Tərəflər arasında qarşıdurma bəzən əlbəyaxa dava həddinə də çatırdı. Əbülfəz Elçibəyin vəfatından (22.08.2000) sonra AXCP faktiki olaraq iki yerə parçalandı. "İslahatçılar"ın lideri AXCP sədrinin birinci müavini Əli Kərimli, "Klassiklər"in lideri isə AXCP sədrinin təşkilati məsələlər üzrə müavini Mirmahmud Mirəlioğlu idi. Hər iki qanad AXCP adına iddialı idi. Partiyanın möhürü isə "İslahatçılar"ın əlində idi. İlk qurultayı 28–29 oktyabr 2000-ci il tarixində "Klassiklər" keçirdi. Qurultayda Mirmahmud Mirəlioğlu AXCP sədri seçildi.

Şimali Koreya və ya rəsmi adı ilə Koreya Xalq Demokratik Respublikası (kor. 조선민주주의인민공화국) — Şərqi Asiyada dövlət. KXDR Koreya yarımadasının şimal hissəsində yerləşir. Şimal və şimal-qərbdə Çin, şimal-şərqdə Amonk (Çində Yalu kimi tanınır) və Tümen çayları boyunca Rusiya, cənubda isə Cənubi Koreya ilə həmsərhəddir. Ölkənin qərbində Sarı dəniz, şərqində isə Yapon dənizi yerləşir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Pxenyan, ümumi sahəsi 120,540 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 25 milyon nəfərdən çoxdur. Ölkənin adı kütləvi informasiya vasitələrində qeyri-rəsmi şəkildə "Şimali Koreya" kimi işlənir. == Coğrafiyası == Ölkənin ərazisi 122.762 km²-dir .Ölkə ərazisinin təxminən 80%-i sıra dağlardan və yaylalardan ibarətdir. Ölkənin şimal-şərqində orta yüksəkliyi 1000 m olan Kema yaylası yerləşir. Bu yaylanın şimalında ölkənin ən yüksək zirvəsi olan Pektu dağı (2774 m) yerləşir.

Koreya Xalq Demokratik Respublikası 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında 2 idman növündə 10 idmançı ilə təmsil olunacaqdır. Amma 17 yanvar tarixində Cənubi Koreya və Şimali Koreya Xokkey komandasının vahid bayraq altında çıxış etməsi barədə razılığa gəlirlər. 20 yanvar tarixində isə olimpiya oyunlarında iştirak etməklə bağlı Şimali Koreya razılığa gəlir. Bundan sonra ölkə 22 idmançı, 24 nümayəndə heyəti və 21 jurnalistlə olimpiya oyunlarına qatılır. 12 idmançı isə Koreya Milli Komandasının heyətində oyunlara qatılacaq. Cənubi Koreyada Olimpiya oyunları başlayan ərəfədə Çimali Koreyanın paytaxtında milli ordunun yaradılması münasibəti ilə mitinq keçirilmişdir == Millinin tərkibi == ==== Fiqurlu konkisürmə ==== Bu yarışma üzrə lisenziyalar 2017-ci dünya çempionatına əsasən müəyyən edilir. Bunun nəticəsi olaraq KXDR bir lisenziya əldə edə bilmişdir. Bu lisenziya əldə olunmasına baxmayaraq cütlük registrasiyaya gecikmişdir. Bununla belə iki ölkə arasında olan razılığa əsasən cütlük üçün əlavə kvota yeri açılmışdır. ==== Şort-trek ==== Bu yarışma üzrə lisenziyalar 2017-ci dünya çempionatına əsasən müəyyən edilir.

Khmer dili (khm. ភាសាខ្មែរ) [pʰiːəsaː kʰmaːe]) — khmerlərin dili. Mon-khmer dilləri qrupuna aiddir. Bu dildə təxminən 4,5 milyon adam danışır (1979). Səs tərkibi saitlərlə zəngindir. Köksözlü dillərdəndir. İki əsas dialekt qrupu (şimal-qərbi və cənub-şərqi) var. Ədəbi dil Pnompen dialektinə əsaslanır. Leksikasında sanskrit, pali və fransız dillərindən keçmə sözlər çoxdur. Yazısı pali dilindən götürülmüşdür.

Khmer İmperiyası (khm. ចក្រភពខ្មែរ, Çakrphup Khmer və ya khm. អាណាចក្រខ្មែរ, Anaçak Khmer), rəsmi olaraq Anqkor krallığı (khm. អាណាចក្រអង្គរ, Anaçak Anqkor) və ya hindlilər tərəfindən Kambucadeşa (hind ख्मेर साम्राज्य) — IX–XV əsrlərdə indiki Kamboca, Vyetnam, Tayland və Laos ərazisində hökmranlıq etmiş feodal khmer buddist dövləti. Keçmiş Bapnom və Çenla krallıqlarının süqutu ilə yaranan imperiya Cənub-şərqi Asiyanın əksəriyyətini və Cənubi Çinin bir hissəsini idarə edirdi.Dövlətin ən böyük irsi onun paytaxtı Anqkor şəhəri idi. Şəhərin Anqkor Vat və Bayon kimi tikililəri Khmer İmperiyasının ucsuz-bucaqsız güc və zənginliyinin, valehedici incəsənət və mədəniyyətinin, memarlıq üslublarının, estetik nailiyyətlərinin və əsrlər boyu qoruyub-saxladığı müxtəlif inanc sistemlərinin rəmzidir. Süni peyklərdən əldə edilən şəkillər Anqkor şəhərinin sənaye inqilabından əvvəlki dünyanın ən böyük şəhəri olduğunu sübut edir.Khmer İmperiyasının yaranma tarixi 802-ci il götürülür. Həmin il II Cayavarman özünü çakravartin ("dünyanın kralı" və ya "krallar kralı"). Krallıq XV əsrdə Anqkor şəhərinin işğalı ilə süquta uğramışdır. == Tarixi == Dövlət Hind-Çin yarımadasının mərkəzi hissələrində yaşayan khmer tayfaları arasındakı əlaqələrin inkişafının bir nəticəsi olaraq yaranmışdır.

Khmerlər, kxmerlər (khm. ខ្មែរ, kʰmaːe) və ya kambocalılar — Kambocanın əsas əhalisi olan etnik qrup. Ümumi sayı təxminən 16 milyon nəfərdir, onlardan 14,2 milyonu Kambocada, 895 min–1,3 milyonu Vyetnamın cənubunda və 1,4 milyonu Tailandda yaşayır. == Dil == Khmerlər Avstroasiya dillərinin mon-khmer qolunun khmer dilində danışırlar. Onlar Khmer yazısından istifadə edirlər. == Din == Khmerlər əsasən buddizmin cənub qolu olan theravadaya etiqad edirlər. Kambocanın kahin ailələrində dini rütbə ana tərəfdən kişidən bacısının oğluna keçə bilərdi, çünki khmer ruhaniləri subaylığa riayət edirdilər. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Большая советская энциклопедия. Дажан Б. Кхмеры. М.: Вече, 2009.

Kxon (laos ຂກົກນເກະ ຜກະ ຜເກະງ) — Laosda şəlalə. Mekonq çayı üzərində yerləşən Kxon şəlaləsi ölkənin Tyampasak əyalətində, Kamboca sərhəddi yaxınlığındadır. Şəlalə kaskad tiplidir və astanalardan ibarətdir. == Ümumi məlumat == Şəlalə Kamboca sərhəddindən 3,5 km şimalda yerləşir. Əslində Kxon böyük astanadır. Şəlalənin rəsmi adı Khonephapheng Waterfaldır. Dünyada daha çox Kxon kimi tanınır. Bəzən Kon terminidə işlədilir. Ehtimal olunur ki, şəlaləni 1920-ci ildə E. Kxoxan adlı səyyah aşkar etmiş. Onun şərəfinə şəlalə belə adlandırılmış.

Xopeş və ya kxopeş — Qədim Misirdə Soyuq silah növü. == Etimologiyası == "Xopeş" sözü forma oxşarlığına görə "qaramal ayağı" kimi "ayaq" sözündən yaranmış ola bilər. Qədim Misir dilində ḫpš ("ayaq") üçün heroqlif sarkofaq mətnləri dövrünə aiddir. == Təsviri == Xopeş bir kənarlı sinusoidal tiyəyə malikdir. Bu silahın tiyəsi qabarıq tərəfində itidir və bu səbəbdən oraqla zahiri oxşarlığa malikdir. Xopeşin şumerlərə aid daha qədim ekvivalenti əsasında yarandığına dair bir nəzəriyyə var. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Бёртон Р. Ф. Книга мечей. Холодное оружие сквозь тысячелетия / Пер. с англ. Д. А. Лихачева.

«Qırmızı kxmerlər» (khm. ខ្មែរក្រហម, Kmae Krɑhɑɑm, Khmer Kror-Horm; fr. Khmer Rouge) — Kambocada partizan müharibəsi ilə hakimiyyətə gələrək 1975–1979-cu illərdə ölkəni idarə edən radikal kommunist hərəkat. Hərəkatın qurucusu və lideri Pol Potdur. 1967-ci ildə Kamboca Kommunist Partiyasının silahlı qanadı kimi qurulmuşdur. Təqribən 2 milyon insanın öldürülməsi ilə nəticələnən Kamboca soyqırımında günahlandırılır. == Tarixi == 1960-cı illərin əvvəllərində Fransada təlim keçmiş marksistlərin rəhbərliyi altında şahzadə Norodom Sianuka qarşı üsyanda iştirak edən Kommunistlər 1967-ci ildə bir kəndli üsyanına və 1968-ci ildə sürətlə genişlənən bir qəbilə üsyanına qatılmışdılar. 1970-ci ilin martında, Şahzadə Sianuku devirmiş General Lon Nolun rəhbərliyi ilə sağçı çevriliş ilə Kamboca Respublikası quruldu. Çevrilişdən qısa müddət sonra, ABŞ və Cənubi Vyetnam qoşunlarının ölkəni işğal etməsi ilə Kambocanı Vyetnam müharibəsinin iştirakçılarından birinə çevirdilər. Yeni rejimin sərt qərarlarından qaçan kambocalı vetnamlılar ilə müstəqil dövlət qurmaq istəyən müsəlmanlardan 2 minə yaxın insan da onlara qoşuldu.

Khmer issarak (khm. ខ្មែរឥស្សរៈ, hərf. Azad khmer) — antifransa və antimüstəmləkə müstəqillik hərəkatı. Hərəkət "amorf" kimi etiketlənmişdir. İssarak təxminən 1945-ci ildə yaradılmış və hər birinin öz lideri olan bir neçə fraksiyadan ibarət olmuşdur. İssarak fraksiyalarının əksəriyyəti 1945-ci ildə İkinci Dünya müharibəsinin bitməsi ilə 1953-cü ildə Kambocanın müstəqilliyi arasında fəal mübarizə aparırdılar. Khmerlərin ilkin məqsədləri müstəqillik əldə etmək üçün fransızlara qarşı mübarizə aparmaq idi, lakin daha sonra Kamboca hökumətini devirməyə yönəlmişdir. İssarak termini ilkin olaraq qeyri-kommunistlərə istinad edirdi, lakin 1950-ci illərin əvvəllərində Vyetminin rəhbərlik etdiyi partizanlar digər qeyri-kmmunist qüvvələri birləşdirmək naminə özlərini issarak adlandırmışdılar. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Becker, Elizabeth. When The War Was Over: Cambodia and the Khmer Rouge Revolution. New York: PublicAffairs.