* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 [ər.] Adətən “etmək”, “olmaq” köməkçi feilləri ilə birgə işlənir. □ Qərq etmək – 1) batırmaq (suda). Düşmən vəziyyətin çıxılmazlığını görüb, gəmilərini qərq etdi; 2) boğmaq (suda). …Bir də gördüm dəryanın suyu qalxır yuxarı, az qalır məni qərq edə. C.Məmmədquluzadə; 3) məc. məhv etmək. Bu müsibət müharibə qızışdırıcılarını hökmən boğub qərq edəcəkdir. (Qəzetlərdən); 4) məc. bir şeyin çoxluğunu ifadə edir. [Çimnaz:] …Bəsdirin, qızlar, nə onu çiçəyə qərq edirsiniz. Ə.Məmmədxanlı. [Kərim:] Bizə elə bir lampa lazımdır ki, günəş kimi parlasın, aləmi öz işığına qərq etsin. Ə.Sadıq; 5) batırmaq, bulamaq. Ey həmdəmim, səni qana qərq elər; Gəl tərpətmə yaralanmış könlümü. M.V.Vidadi. Çeynədilər, dişlədilər, diddilər; Bir-birini al-qana qərq etdilər. A.Səhhət. Qərq olmaq – 1) batmaq. Gəmiçi özünü itirsə əgər; Tufanlar içində qərq olub gedər. S.Vurğun. Gəminin dalınca üzmək istədi, bacarmayıb suya qərq oldu. M.Hüseyn; 2) boğulmaq (suda). Batmış gəmidəki yolçuların hamısı qərq oldu. – Ciğato çayı minlərlə qərq olmuş insan meyitləri(ni) … axıdıb Urmu gölünə aparırdı. M.S.Ordubadi; 3) adətən tərkiblərdə işlənib bir şeyin çoxluğunu, şiddətini, dərinliyini və s.-ni bildirir. Gözümün yaşına qərq oldu tənim; Bu hal ilə işim müşküldür mənim. Q.Zakir. Sabir kimi qərq oldu gözüm yaşına cismim. M.Ə.Sabir. Keçmişdi keçən şəb gecədən bir neçə saət; Məhtab ilə olmuşdu cahan qərqilətafət. A.Səhhət. Sonra səs-səmir kəsildi, kənd böyük bir sükuta qərq oldu. Çəmənzəminli. Afaqın solğun üzü göz yaşları içərisində qərq oldu. Ə.Məmmədxanlı.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / qərq2 ə. 1) suda batma, suda boğulma; 2) bax qərqab (1-ci mənada).
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / qərq1 сущ. погружение, потопление; qərq eləmək (etmək): 1. топить, утопить, потоплять, потопить, затоплять, затопить. Düşmənin hərbi gəmilərini qərq etmək топить вражеские военные корабли; qan dəryasına qərq etmək топить в крови 2. грубить; qərq olmaq: 1. тонуть, утонуть, утопать; 2. перен. погружаться, погрузиться во что. Fikrə qərq olmaq погрузиться в думы
Azərbaycanca-rusca lüğət / qərq1 i. ~ etmək 1) to ruin (d.), to crush (d.); məhsulu ~ etmək to ruin the crops; ümidi ~ olmaq to crush one’s hopes, to frustrate one’s hopes; gəmini ~ etmək to sink* the ship; 2) to throw* about (d.), to scatter (d.), to scatter about (d.); to spill (d. over); ~ olmaq to ruin, to crush; (gəmi) to sink*, to go* down; to be* spilled (spilt) over / scattered about; ◊ fikrə ~ olmaq to be* lost / absorbed / buried / plunged in thought, to be* deep in thought
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / qərq1 is. enfoncement m, immersion f ; submersion f, plongée f ; ~ etmək noyer vt, couler vt
Azərbaycanca-fransızca lüğət / qərq1 [ər.]: qərq etmək а) цин кӀаниз ракъурун, батмишрун (це); б) бамишун (це); в) пер. телеф авун, терг авун; г) пер. за затӀунин гзафвал манада; д) кьацӀурун, авун (мес. ивидлай); qərq olmaq а) цин кӀаниз фин, батмиш хьун; квахьун (цин къене); б) бамиш хьун (це); в) гафарин кӀватӀалда са затӀунин гзафвал, деринвал ва мс. манада.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / qərq