* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••• | 10.28 |
2003 | •••••••••• | 7.09 |
2004 | •••••••••• | 7.07 |
2005 | •••••••• | 5.40 |
2006 | •••• | 2.48 |
2007 | ••••••••••• | 8.03 |
2008 | ••••••••• | 6.33 |
2009 | ••••••••••••• | 9.44 |
2010 | ••••••••••••••• | 11.17 |
2011 | ••••••••••••• | 9.52 |
2012 | •••••••••• | 7.40 |
2013 | ••••••••••••••• | 11.23 |
2014 | •••••••••••••••••••• | 15.10 |
2015 | •••••••••••••• | 10.04 |
2016 | •••••••••••••• | 10.24 |
2017 | •••••••••• | 7.32 |
2018 | ••••••••••• | 7.94 |
2019 | ••••••••••••• | 9.60 |
2020 | •••••••••••••••• | 11.54 |
1 sif. 1. Basdıqda, toxunduqda müqavimət etməyən və batıb qalmayan; qatı, sərt olmayan. Yumşaq döşək. Yumşaq yastıq. – Bayram yumşaq kresloda oturub papağını çıxartdı, yaylıqla alnının tərini sildi. M.Hüseyn. Sadıq kişi ayağındakı yumşaq məs, şalvarı dolaqla qıvraq bağlanmış halda oğlunun dalınca gedirdi. Mir Cəlal. // Sümüksüz. Yumşaq ət. □ Yumşaq vaqon – oturmaq və yatmaq üçün yumşaq yerləri olan sərnişin vaqonu. Biletlər yumşaq vaqona alınmışdı. M.S.Ordubadi. Qarı daima beş nömrəli yumşaq vaqona minərdi. Ə.Əbülhəsən. // Zərif, sərt olmayan, toxunduqda xoş hiss oyadan. İpək kimi yumşaq. Yumşaq əl. Yumşaq parça. Yumşaq saç. // Hələ quruyub sərtləşməmiş. Mağaranın içi yumşaq ağac qabıqları ilə döşənmişdi. A.Şaiq. Kəhər hələ kifayət qədər qurumamış yumşaq otu böyründən söküb yeyirdi. M.İbrahimov. 2. Bayat olmayan, təzə. Yumşaq çörək. Yumşaq qoğal. 3. Sıxanda asanlıqla yığıla bilən, basıla bilən, formasını dəyişə bilən, bərk olmayan. Yumşaq mum. Yumşaq palçıq. Yumşaq xəmir. // Asanlıqla işlənilə bilən, istənilən şəklə salına bilən. Yumşaq materiallar. Yumşaq ağac. Bakı daşı çox yumşaq daşdır. 4. Gözü, qulağı oxşayan, ruhu oxşayan, xoşagələn; kəskin olmayan, məlahətli. Yumşaq səs. Musiqinin yumşaq ahəngi. Yumşaq tonlar. – Onun çox yumşaq və mülayim səsi vardı. Ə.Vəliyev. // Mülayim, xoş; nə isti, nə soyuq. Yumşaq hava. Yumşaq iqlim. Yumşaq yel. 5. Xasiyyətcə həlim, mülayim. Yumşaq xasiyyət. Təbiətcə yumşaq adamdır. – [Mustafa bəy:] Nə qədər ki sən bu kəndə gəlməmişdin, camaat bundan yumşaq idi. Ə.Haqverdiyev. [Əsmərin] Təbiəti olduqca yumşaq idi. S.Hüseyn. Ancaq hər ikisinin yumşaq təbiəti onları sabahı günü rast gəldikləri zaman dayanıb söhbət etməyə məcbur etmişdi. S.Rəhman. □ Yumşaq danışmaq – mülayim danışmaq, mülayim rəftar etmək, sərtlik göstərməmək. [İbrahim bəy:] A kişi, çəkil kənara, görüm a! Səninlə yumşaq danışdıqca azırsan. Ə.Haqverdiyev. 6. məc. Yüngül, zəif, sərt olmayan. Yumşaq hökm. Yumşaq rəftar. Yumşaq cəza. // məc. Kəskin olmayan; nəzakətli, xoş. Yumşaq ifadə. Yumşaq ton. Yumşaq söz. ◊ Yumşaq su – tərkibində kirəc duzları az olan və sabunu asanlıqla əridən su.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / yumşaq1 YUMŞAQ – BƏRK Arabanın içi geniş və yumşaq idi (İ.Şıxlı); İnsan daşdan bərk, güldən nazikdir (Ata. sözü). YUMŞAQ – COD Yumşaq dağotu; Gör nə rahatdır (İ.Tapdıq); Başının tükü coddur, zil qaradır, arxaya darayır (G.Hüseynoğlu). YUMŞAQ – SƏRT Piri kişi yetmiş yaşında yumşaqtəbiətli bir qoca idi (S.S.Axundov); Dadaş çox sərt adamdır (İ.Məlikzadə).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / yumşaq2 I прил. 1. мягкий: 1) легко поддающийся давлению. Yumşaq yorğandöşək мягкая постель, yumşaq balış мягкая подушка, yumşaq kreslo мягкое кресло, yumşaq ayaqqabı мягкие туфли 2) нежный, негрубый, пухлый (о теле, частях человеческого тела). Yumşaq əllər мягкие руки, yumşaq dəri мягкая кожа 3) тонкий, шелковистый (о волосах, шерсти). Yumşaq saçlar мягкие волосы, yumşaq yun мягкая шерсть 4) свежий, нечёрствый (о хлебных изделиях). Yumşaq çörək мягкий хлеб 5) перен. вызывающий приятные ощущения, не раздражающий, не резкий. Yumşaq hava мягкая погода, yumşaq səs мягкий голос, yumşaq iqlim мягкий климат 6) легко поддающийся уговорам, влиянию, кроткий, уступчивый. Yumşaq xasiyyət мягкий характер, yumşaqtəbiətli мягкий по натуре 7) не очень строгий, снисходительный. Yumşaq cəza мягкое наказание, yumşaq rəftar мягкое обращение; yumşaq cisim физ. мягкое тело, анат. yumşaq toxuma мягкая ткань, yumşaq damaq мягкое нёбо; yumşaq nəbz мед. мягкий пульс; yumşaq qanadlar зоол. мягкие крылья; yumşaq əhəngdaşı мягкий известняк, геол., тех. yumşaq rezin мягкая резина, yumşaq polad мягкая сталь, yumşaq metal мягкий металл, yumşaq vaqon ж.-д. мягкий вагон; yumşaq gil мягкая глина 2. перен. добрый, вежливый 3. рыхлый. Yumşaq süxurlar рыхлые породы, yumşaq qum рыхлый песок 4. гибкий. Yumşaq cild гибкий переплёт II нареч. мягко. Yumşaq demək мягко сказать, yumşaq cavab vermək мягко ответить; yumşaq damaq səsi лингв. мягконёбный звук, yumşaq damaq samitləri лингв. мягконёбные согласные; yumşaq ət мякоть ◊ daşdan yumşaq nə olsa (yemək) быть не капризным в еде, есть всё, что дают; yumşaq damarını tapmaq kimin найти слабую струнку чью; yumşalıb ipəyə dönmək стать шёлковым; yumşalıb muma dönmək стать мягким, как воск
Azərbaycanca-rusca lüğət / yumşaq1 I. s. 1. soft; mild; friable ~ çarpayı soft bed; ~ ürək soft heart; ~ hava soft / mild weather; ~ səs soft sound; ~ çörək fresh bread; ~ vaqon soft-seated carriage, sleeping car; ~ xasiyyət mild / gentle disposition; 2. (torpaq və s.) loose, light, mellow; ~ torpaq mellow / light / loose soil; ~ meyvə mellow fruit; ◊ ~ damarını tapmaq to find* weak point / spot II. z. softly; məc. mildly, gently
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / yumşaq1 sif. mou (sait və ya lal h qarşısında mol, f molle) ; tendre, dou//x, - ce ; moelleu//x \mwa-\], -se ; ~ ürək coeur m sensible ; ~ hava climat m doux ; ~ səs voix f douce ◊ ~ damarını tapmaq trouver le faible de qn
Azərbaycanca-fransızca lüğət / yumşaq1 прил. 1. хъуьтуьл; кӀеви тушир; yumşaq döşək хъуьтуьл мес; // кӀараб квачир; yumşaq ət хъуьтуьл як; // векъи тушир, зериф (мес. гъилер, чӀарар, парча); // пурпу; yumşaq torpaq хъуьтуьл накьв; yumşaq vaqon хъуьтуьл вагон (ацукьун ва я ксун патал хъуьтуьл чкаяр авай вагон); 2. баят тушир, таза, хъуьтуьл (мес. фу, тӀунутӀ); 3. хъуьтуьл; хуш къведай, рикӀиз хуш, мили, хуш (мес. ван, хесет); хци тушир; я мекьи, я чими тушир, милайим (мес. гьава); yumşaq danışmaq хъуьтуьлдиз рахун, милиз рахун, милайим рафтар авун; 4. пер. хъуьтуьл; кьезил, зайиф, кӀеви тушир (мес. жаза); // хци тушир, векъи тушир, хуш (мес. гаф); ** yumşaq su хъуьтуьл яд (киреждин кьелер тӀимил квай, запун хъсандиз акахьдай яд).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / yumşaq