Haçalanmış köpəkdili
Haçalanmış köpəkdili (lat. Cynoglossum divaricatum) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinin köpəkdili cinsinə aid bitki növü.
Köpenik sarayı
Köpenik sarayı (alm. Schloss Köpenick) — Almaniyanın paytaxtı Berlin şəhərində, Köpenik rayonunda yerləşən barokko tərzində su sarayı.
== Haqqında ==
Bu tikili Brandenburqun Hohenzollern seçiciləri tərəfindən saray kimi istifadə olunmuşdur. Saray Dame çayı üzərindəki bir adada yerləşmiş olub, ətrafı ingilis üslubundakı parkla əhatə olunmuşdur. Saray adını yerləşdiyi bölgədə — Köpenikdən alır.
Saray 1558-ci ildə II Yoahim Hektor tərəfindən VI əsrdən qalma slavyan qalasının bünövrəsi üzərində ov köşkü kimi tikildi. İntibah memarlığı üslubunda olan saray Dame çayının bir adasında — dağılmış orta əsrlər qəsrinin ərazisində yerləşirdi. II Yoahim Hektor 1571-ci ildə burada vəfat etdi. 1631-ci ildə saray İsveç kralı Qostavus Adolfusun qərargahı kimi fəaliyyət göstərməyə başladı.
Prussiya kralı I Frederik sarayı 1677-ci ildə genişlətdirməyə və bərpa etdirməyə başladı.
Köprülü
Köprülü — təxəllüs.
Bu təxəllüsü olan tanınmış şəxslər
Mehmed Fuad Köprülü — Türk tarixçisi, ədəbiyyatşünası, professoru.
== Həmçinin bax ==
Köprülülər (türk. Köprülüler) — tanınmış türk soyu.
Köprülü kitabxanası
Köprülü kitabxanası — Osmanlı imperiyasında müstəqil kitаbхаnаlаrın ilk nümunəsidir. 1661-ci ildə vəfаt еdən Köprülü Mehmed Pаşаnın inşasına başladığı böyük mədrəsə kompleksinin yаlnız mədrəsə, hаmаm, türbə hissəsini tikdirməyə macal tapmışdı. Onun ölümündən sonra оğlu Köprülü Fаzil Əhməd Pаşа аtаsının vəsiyyətinə əməl еdərək mədrəsə kоmplеksinin tikintisini bаşа çаtdırа bilmişdi.
Köprülülər
Körpülülər (türk. Köprülüler) — alban əsilli tanınmış türk sülaləsi.
== Soyun yaranması ==
Bu soyun ulu babaları Makedoniyanın Körpülü qəsəbəsində yaşamışlar. Samsunun Vəzirkörpü elçəsi bu adı, Mehmet Körpülü oradan bir qızla evləndiyinə görə alıb. Tarixi Körpülü soyunun kökəni bəzən ad bənzərliyinə görə digər Körpülü soyları ilə qarışıq salınır.
== Soyun tanınmış nümayəndələri ==
-
V. (Ara Seçim), VI, VII. Dönem Kars, VIII, IX, X. Dönem İstanbul Milletvekillikleri, Dışişleri , Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılıkları yapan Mehmet Fuat Köprülü de bu aileden gelmektedir.
Köpük
Köpük qaz baloncuqlarını bərk və ya maye halına gətirərək yaradılan bir maddədir. Hamam süngərindəki və bir stəkan pivənin üstündəki qabarcıqlar köpük nümunəsidir. Əksər köpüklərdə böyük bir qaz var və onlar qaz zonalarını ayıran nazik bərk film və ya bərk filmlərdən ibarətdirlər.
Köpək
İt — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin i̇tlər fəsiləsinin canavar cinsinə aid heyvan növü.
== Xüsusiyyətləri ==
Başı az çox uzun, üst çənədə üç, alt çənədə dörd kəsici dişi olur. Ön ayaqları beş, arxa ayaqları dörd barmaqlıdır. Dırnaqları pişik kimi çəkilə bilmə xüsusiyyətindən məhrumdur.
== Haqqında ==
Gündüz və gecə fəaldır. Qoxu hiss etmə və eşitmə duyğuları itidir. Görmə mexanizmi, sarı və mavi rəngləri daha yaxşı qəbul edə bilən quruluşdadır. Ağıllı olduğundan asan tərbiyə edilə bilər. Sahibinə bağlılığı ilə tanınır. Barmaqları üstündə qaça bilir və yaxşı üzür.
Köpək (film, 1994)
Köpək — kinorejissor Tofiq Tağızadənin filmi.
== Məzmun ==
Film köpəyə dönmüş məzlum insanlar, onların faciəsi haqqındadır. İş axtaran bir qrup insan oğurlanaraq qul kimi işlədilir.
Eyni zamanda filmdə deyilir ki, hansı şəraitə düşürsə düşsün, qarşısına nə kimi çətinliklər çıxırsa çıxsın insan insan olaraq qalır.
== Filmin heyəti ==
=== Film üzərində işləyənlər ===
Ssenari müəllifi: Loğman Kərimov
Quruluşçu rejissor: Tofiq Tağızadə
Quruluşçu operator: Rafiq Quliyev
Quruluşçu rəssam: Mayis Ağabəyov
Səs operatoru: Vladimir Savin
Rejissor: R.Dadaşov
Geyim rəssamı: Vaqif Mustafayev
Dekor rəssamı: Əziz Məmmədov
Qrim rəssamı: Çingiz Paşayev
Montaj edən: Tahirə Babayeva
Operator: Mixail Xarçenko
Redaktor: A.Əliyev
Musiqi tərtibatçısı: İsmayıl Dadaşov
Rejissor assistentləri: Əliheydər Şahbazov, Cəbrayıl Rzayev
Operator assistentləri: F.Əkbərov, E.Hüseynov
Rəssam assistentləri: Ə.Səfərov, Sakit Həsənov, Afət Məmmədova
Montaj üzrə assistent: Rahidə Quliyeva
Çəkiliş aparatı üzrə texnik: N.Ağayev
Səs texniki: O.Abdullayev
İşıq ustası: Tahir Bağırov
İşıqçılar: Məhəmməd Hacıyev, M.Qədirov
Fotoqraf: Natiq İbrahimov
Geyimlər: Z.Məmmədova
Əlbəsələr: Gülxar Sadıqova
Dekor ustaları: B.Sərkərov, M.Əmirov, Y.Antipov, A.Sultanov
Plyonka üzrə rəng ustası: S.Perova
İt təlimçisi: Ə.Şahvələdov
Trük ustası: Əli Məmmədov
Direktor müavinləri: Tofiq Musayev, Tərlan Babayev
İnzibatçılar: Y. Dyomina, Əbdülnəsir Kutiyev
Sürücülər: O.Əliyev, Ə.Əliyev, T.Kərimov, M.Əzizbəyov
Filmin direktoru: Heydər Dadaşov
Prodüser: Hüseynağa Qasımov (Hacı Hüseynağa Qasımov kimi)
=== Rollarda ===
Məmməd Səfa
Fuad Poladov
Yaşar Nuri
Muxtar İbadov
Nuriyyə Əhmədova
Loğman Kərimov
A.Mahmudov
Ələkbər Hüseynov — özünü asmış məhbus
Y.Məmmədov
Vahid Əliyev
Tofiq Hüseynov
Məmmədkamal Kazımov
N.Məmmədov
K.Artyomov
V.Əliyev
T.Baqramov
A.Hüseynov
F.Babayev
M.Simonovski
B.Kərimov
Rahib Əliyev
O.Süleymanov
T.Sultanov
H.Musayev
T.Babayev
Arif Kərimov
İ.Teslenko
Y.Trubin
V.Əliyev
S.Həsənov
İ.Məmmədov
R.Qasımov
O.Bayliyev
R.Əliyev
R.Qiyasov
Ə.Zeynalov
İ.Kərimov
A.Musayev
Ş.Əliyev
T.Musayev
Tofiq Kərimov
Əli Məmmədov
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Filmi izlə
http:/ Səma Fuadqızı.
Köpək Barbos və qeyri-adi qaçış (film, 1961)
Köpək Barbos və qeyri-adi qaçış (rus. Пёс Барбос и необычный кросс) — rejissor Leonid Qaydayın filmi.
== Məzmun ==
Bu, Stepan Oleynikin bir felyetonu əsasında çəkilmiş qeyri-adi və ekssentrik kinokomediyadır. Burada uğursuz brakonyer üçlüyü — Qorxaq, Axmaq və Çoxbilmişin balıqtutma zamanı dinamitlə olan sərgüzəştlərindən danışılır.
== Film haqqında ==
Filmin çəkilmiş hazır materialı 30 dəqiqə təşkil edirdi. Lakin filmin rejissoru Leonid Qayday hazır işi 10 dəqiqəyə qədər qısaldır. Beləcə filmdən bir çox trüklər çıxarılandan sonra bu kadrlar "Araq çəkənlər" filmində istifadə olundu.
Çəkilişlər üçün aktyor Yuri Nikulinin gözlərinə uzun kirpiklər yapışdırılmışdı. Filmin quruluşçu rejissoru Leonid Qayday Yuri Nikulinə demişdi: "Sizin olduqca gülməli simanız var. Burada yalnız bir detal fikirləşmək lazımdır.
Köpək balığı
Köpəkbalıqları (lat. Selachimorpha) — Qığırdaqlı balıqların dəstəüstü. Bura 8 müasir dəstə, 20 fəsilə və 350-yə yaxın növ daxildir. Bundan başqa dəstəüstünə 4 nəsli kəsilmiş dəstə də daxildir.
Təxminən 400 milyon ildir ki, köpək balıqları mövcuddurlar. Bədənində sümük əvəzinə qığırdaq olan bu balıqlar suda çox çevik hərəkət edirlər. Akulaların həyat tərzi çox müxtəlifdir, əksəriyyəti yırtıcıdır, balıqla qidalanır, yalnız balina-akula və nəhəng akula plankton yeyəndir; az miqdarda olsa da bentosla qidalanan növləri də var. Qidalanmada qoxu bilmənin əhəmiyyəti böyükdür. Akulalar qana qarşı daha çox həssasdır, insan üçün də təhlükəlidir. İnsana hücum edən akulalardan pələngi akulanı, ağ akulanı, çəkici akulanı, qumluq akulalarını göstərmək olar.
Köpək balığı üzgəclərindən şorba
Köpək balığı üzgəclərindən şorba — əsasən toy və ya ziyafətlərdə süfrəyə verilən Çin mətbəxinin yeməklərindən biri. Şorba əsrlər əvvəl Sonq xanədanında imperatorun ailəsinə və məhkəmə üzvlərinə verilən zaman ortaya çıxdı. Balıqçılıq ticarəti artdıqda şorba dünyada məşhur oldu. 2011-2013-cü illər arasında Çində istehlak 50-70 % azaldı.
Köpək pozası
Köpək pozası (ing. Doggy style) — cinsi münasibətdə cütlükdən birinin dörd ayağı üzərində əyildiyi (əsasən əlləri və dizləri üstündə) və yaxud qarın hissəsinin üstündə yatdığı seks pozası.
Qəbul edən partnyor tərəfindən qəbul edilən duruş lordoz davranışına bənzəyir - bir çox dişi məməlilərdə tez-tez cinsiyyətə/çiftləşməyə hazır olduqları zaman müşahidə olunan fiziki duruşun əsas xüsusiyyəti onurğanın ventral əyilməsidir. Arxadan vaginal penetrasiya zamanı vajinaya daha dərindən nüfuz edə bilər, vajinanın arxa divarı ilə üstünlük təmasına və ehtimal ki, posterior forniksə çata bilər; missioner mövqeyində olarkən vajinanın ön divarı ilə üstünlük təşkil edir və penisin ucu ön forniksə çata bilər.
== Üstünlüklər və mənfi cəhətlər ==
Tərəfdaşlardan birinin kürəyində problemləri və ya bəzi digər tibbi şərtləri varsa, it stili üstünlük verilən cinsi mövqe ola bilər.
Bəzi qadınlar üçün it tərzi seks "G nöqtəsi" adlandırıla bilən bölgəni stimullaşdırmağa kömək edir. Bununla belə, bu mövqe klitorisin yalnız minimal stimullaşdırılmasını təklif edə bilər, baxmayaraq ki, skrotum bəzən klitorisin sürtünməsini təmin edir, beləliklə, qadında orqazm və ya cinsi stimul yaradır; belə ki, bəzi qadınlar orqazma nail olmaq üçün rəqəmsal stimullaşdırma tələb edə bilər.
Köpəkbalığı
Köpəkbalıqları (lat. Selachimorpha) — Qığırdaqlı balıqların dəstəüstü. Bura 8 müasir dəstə, 20 fəsilə və 350-yə yaxın növ daxildir. Bundan başqa dəstəüstünə 4 nəsli kəsilmiş dəstə də daxildir.
Təxminən 400 milyon ildir ki, köpək balıqları mövcuddurlar. Bədənində sümük əvəzinə qığırdaq olan bu balıqlar suda çox çevik hərəkət edirlər. Akulaların həyat tərzi çox müxtəlifdir, əksəriyyəti yırtıcıdır, balıqla qidalanır, yalnız balina-akula və nəhəng akula plankton yeyəndir; az miqdarda olsa da bentosla qidalanan növləri də var. Qidalanmada qoxu bilmənin əhəmiyyəti böyükdür. Akulalar qana qarşı daha çox həssasdır, insan üçün də təhlükəlidir. İnsana hücum edən akulalardan pələngi akulanı, ağ akulanı, çəkici akulanı, qumluq akulalarını göstərmək olar.
Köpəkdili
Köpəkdili (lat. Cynoglossum) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Köpəkdiliotu
Köpəkdili (lat. Cynoglossum) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Köpəkkimilər
İtkimilər (lat. Caniformia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinə aid heyvan yarımdəstəsi.
İtkimilər aşağıdakı fəsilələrə bölünür:
İtlər (Canavarlar) (Canidae)
Ayılar (Ursidae)
Skunslar (Mephitidae)
Yenotlar (Procyonidae)
Dələlər (Mustelidae)
Kiçik pandalar (Ailluridae)
Morjlar (Odobenidae)
Qulaqlı suitilər (Otariidae)
Əsl suitilər (Phocidae)
Amphicyonidae fəsiləsinin nəsli kəsilib.
Malabadi köprüsü
Malabadi köprüsü (adı orta əsrlərdə türk mənbələrində Akarman və ya Karaman körpüsü olaraq keçərlidir) — Silvandan 23,2 km uzaqlıqdadır və Silvan ilçəsi sərhədləri içərisindədir. Silvandan körpüyə asan yol var. Diyarbakır Tarixi Əsərlər Siyahısına alınmışdır. Malabadi körpüsü 1989-cu ildə Silvan Bələdiyyəsi tərəfindən bərpa edilmişdir. Körpüsü Silvan Bələdiyyəsinin loqosunu təşkil edən əsas elementdir.
1147-ci ildə Artuqlu bəyliyi dövründə Timurtaş Bin-i İlqazi tərəfindən inşa edilmişdir. Yeddi metr enində və 150 metr uzunluğunda bir körpüdür. Hündürlüyü su səviyyəsindən təməl daşına qədər 19 metrdir. Rəngli daşlarla tikilib və təmirlə günümüzə gəlib çatıb.
Malabadi körpüsü Türkiyədəki və yaxın şərqdəki daş körpülər arasında ən geniş tağı olan körpüdür.
Mehmed Fuad Köprülü
Mehmed Fuad Köprülü (5 dekabr 1890 və ya 4 dekabr 1890, İstanbul – 28 iyun 1966[…], İstanbul) — Türk siyasətçisi, tarixçisi, ədəbiyyatşünası, professoru
== Həyatı ==
Mehmed Fuad Köprülü (1890–1966) Azərbaycan ədəbiyyatının tədqiqinə 1918-ci ildən başlamışdı. O, 1925-ci ildə Bakıda keçirilən Türkoloji Qurultayda iştirak edib. İstanbul Universitetinin professoru olaraq hələ 20-ci illərin əvvəllərindən dünya şöhrətli Türkoloq kimi tanınan Köprülü ədəbiyyata sosioloji metod prizmasından baxır, ümumTürk ədəbiyyatını Osmanlı, Azərbaycan və Orta Asiya bölgələri üzrə öyrənməyi təklif edirdi. O, dil faktorunu əsas götürür, Azərbaycan ədəbiyyatını Həsənoğludan başlamağı təklif edir, farsca yazan şairləri bu ədəbiyyata "qəbul etmirdi". Türkiyədə Azərbaycan ədəbiyyatının tanıdılmasında Əhməd Zəki Vəlidi Toğan, Mühiddin Birgen, Əhməd Cəfəroğlu, Səlim Rəfiq Rəfioğlu, Əbdülbaqi Gölpınarlı, Məhərrəm Ergin, Hüseyn Baykara, Əbdülvahab Yurdsevər kimi onun da töhfələri vardır. Özəlliklə də Əhməd Cəfəroğlunun "Azərbaycan Yurd Bilgisi" dərgisi səhifələrində sistemli təqdimatlar yer aldığı ayrıca qeyd edildi. Yavuz Akpınara görə, bu dərgidə çox ciddi məqalələr tapmaq olar. Yavuz Akpinar qeyd etdi ki, bu gün Türkiyənin özündə bir ayrıca "Azərbaycan ədəbiyyatı" var. Bu, heç də siyasi mühacirlərin yaratdığı ədəbiyyatla məhdudlaşmır. Qars ətrafı bölgələrdə "ikinci" bir Azərbaycan ədəbiyyatı, ağız ədəbiyyatı mövcuddur.
Məhmət Fuad Köprülü
Mehmed Fuad Köprülü (5 dekabr 1890 və ya 4 dekabr 1890, İstanbul – 28 iyun 1966[…], İstanbul) — Türk siyasətçisi, tarixçisi, ədəbiyyatşünası, professoru
== Həyatı ==
Mehmed Fuad Köprülü (1890–1966) Azərbaycan ədəbiyyatının tədqiqinə 1918-ci ildən başlamışdı. O, 1925-ci ildə Bakıda keçirilən Türkoloji Qurultayda iştirak edib. İstanbul Universitetinin professoru olaraq hələ 20-ci illərin əvvəllərindən dünya şöhrətli Türkoloq kimi tanınan Köprülü ədəbiyyata sosioloji metod prizmasından baxır, ümumTürk ədəbiyyatını Osmanlı, Azərbaycan və Orta Asiya bölgələri üzrə öyrənməyi təklif edirdi. O, dil faktorunu əsas götürür, Azərbaycan ədəbiyyatını Həsənoğludan başlamağı təklif edir, farsca yazan şairləri bu ədəbiyyata "qəbul etmirdi". Türkiyədə Azərbaycan ədəbiyyatının tanıdılmasında Əhməd Zəki Vəlidi Toğan, Mühiddin Birgen, Əhməd Cəfəroğlu, Səlim Rəfiq Rəfioğlu, Əbdülbaqi Gölpınarlı, Məhərrəm Ergin, Hüseyn Baykara, Əbdülvahab Yurdsevər kimi onun da töhfələri vardır. Özəlliklə də Əhməd Cəfəroğlunun "Azərbaycan Yurd Bilgisi" dərgisi səhifələrində sistemli təqdimatlar yer aldığı ayrıca qeyd edildi. Yavuz Akpınara görə, bu dərgidə çox ciddi məqalələr tapmaq olar. Yavuz Akpinar qeyd etdi ki, bu gün Türkiyənin özündə bir ayrıca "Azərbaycan ədəbiyyatı" var. Bu, heç də siyasi mühacirlərin yaratdığı ədəbiyyatla məhdudlaşmır. Qars ətrafı bölgələrdə "ikinci" bir Azərbaycan ədəbiyyatı, ağız ədəbiyyatı mövcuddur.
Pələng köpək balığı
Pələng köpəkbalığı (lat. Galeocerdo cuvier) – лarxarinkimilər dəstəsindən balıq növü. Akulanın pələnglərdəki kimi zolaqlara malik olduğuna görə bu adı almışdır.
Pələng köpəkbalığı bütün dünyada geniş yayılmışdır və okeanlarda olduğu kimi, sahil sularına yaxın yerlərdə də yaşayırlar.
Uzunluqları 5 m-ə çatmasına baxmayaraq, daha uzun fərdlərinə də rast gəlinir. Pələng köpəkbalıqları diribala doğanlardır. Doğulan balaların sayı 40-a qədər çata bilir. Kütlələri 570–750 kq arasında dəyişir.
Pələng akulaları balıq, delfin, molyusk, tısbağa, dəniz ilanları, eləcə də leşlə qidalanırlar.
Dəniz akulaları insanlar üçün potensial təhlükəli varlıqlar hesab olunurlar.
Pələng köpəkbalığı
Pələng köpəkbalığı (lat. Galeocerdo cuvier) – лarxarinkimilər dəstəsindən balıq növü. Akulanın pələnglərdəki kimi zolaqlara malik olduğuna görə bu adı almışdır.
Pələng köpəkbalığı bütün dünyada geniş yayılmışdır və okeanlarda olduğu kimi, sahil sularına yaxın yerlərdə də yaşayırlar.
Uzunluqları 5 m-ə çatmasına baxmayaraq, daha uzun fərdlərinə də rast gəlinir. Pələng köpəkbalıqları diribala doğanlardır. Doğulan balaların sayı 40-a qədər çata bilir. Kütlələri 570–750 kq arasında dəyişir.
Pələng akulaları balıq, delfin, molyusk, tısbağa, dəniz ilanları, eləcə də leşlə qidalanırlar.
Dəniz akulaları insanlar üçün potensial təhlükəli varlıqlar hesab olunurlar.
Qafqaz köpgəri
Qafqaz köpgəri(lat. Rupicapra rupicapra) — Azərbaycan Respublikasının qırmızı kitabına düşmüş Qafqaz köpgəri növü, cütdırnaqlılar və boşbuynuzlular fəsiləsinə daxildir. Sayı azalmaqda olan növdür.
== Təsviri ==
Çox da böyük olmayan orta ölçülü bədənə malik olub, (yaşlı erkəklər) təxmini hündürlüyü 76–80, bədən uzunluğu 102–119 sm, kütləsi 25–35 kq, çox as hallarda 45 kq ola bilir. Köpgərin beli profildən bir az qabarıqdır. Arxa tərəfi çiyindən 4–6 sm hündürdür.
== Yayılması ==
Dünyada Mərkəzi və Cənubi Avropada, Kiçik Asiya və Kiçik Qafqazın şimal qərbində (Batumi, Suxumi) məskunlaşmışdır. Azərbaycanda isə yalnız Böyük Qafqazın cənub və şərq yamaclarında (Zaqatala, İlisu və İsmayıllı qoruqları) yaşayıb qalmışdır.
== Həyat tərzi ==
Əsasən yuxarı meşə qurşaqlarında çox sərt sıldırımlı meşə qayalıqlarında məskunlaşmışdır. Dəniz səviyyəsindən 1500–3000 m hündürlüyə qədər alp qurşaqlarında yaşamaqla bərabər, həm də 600 – 700 m hündürlükdə olan dağətəyi ərazilərə də düşürlər.
Qamma Böyük Köpək
Gamma Canis Majoris (ing. Canis Majoris) — Canis Major bürcündə ulduz.
Gamma Canis Majoris, B8II üfüqi bir təsnifatı və +4.11 görünən bir böyüklüklə mavi-ağ B tipli parlaq nəhəngdir. Yerdən təxminən 440 işıq ili uzaqlıqdadlr. Anormal civə və maqnezium xəttlərini göstərən xarakterik bir Hg-Mg ulduzudur. Bu ulduzun Günəşin radiusunun 5,6 dəfə olması və xarici atmosferin effektiv temperaturu 13,596 K var.
Bu ulduz spektroskopik ikili sistem olmağından şübhələlinir və 0.332 "bir 114,8 ° mövqeyə bərabər yanaşma ilə bir namizəd yoldaşı var. Collinder 121 açıq klasterinin üzvüdür.
