Tın kilsəsi
Tın önündə Müqəddəs Məryəm ana kilsəsi və ya sadəcə Tın kilsəsi (çex. Kostel Panny Marie před Týnem — Týnský chrám, ) – Praqanın mərkəzində, Köhnə Şəhər meydanında yerləşən qotik üslubunda kilsə. Özünün təkrarolunmaz görünüşü və nəfis bədii tərtibatına görə, kilsə Praqanın Stare Mesto rayonunun əsas dominantlarından sayılır.
== Tarix ==
Keçmiş zamanlarda Tın kilsənin yerində gömrük binası və xəstəxana ilə birgə kiçik roman üslubunda tikili yerləşirdi. Hazırda kilsə sayca üçüncüdür.
Kilsənin tikintisi XIV əsrdə Lüksemburqlu Yanın son hakimiyyət dövründə başlamışdı və yalnız 1511-ci ilə inşa işləri sona çatdırılmışdı. Daha sonralar Yanın oğlu Karl dövlət başçısı oldu və artıq XV əsrin əvvəllərində Tın kilsəsi nəinki Köhnə Şəhərin dini mərkəzlərindən biri, həmçinin Praqanın əsas husit kostyollarından da sayılırdı. 1621-ci ildə kilsənin binası iyezuitlərin istifadəsinə verilir. Məhz bu zaman kilsənin fasadında quraşdırılmış və Reformasiyanın rəmzi sayılan heykəlin qızıl kasası ilə «Həqiqət qalib gəlir» yazısı yığışdırılmışdı.
Kafedralın əsasında roman və erkən qotika fundamenti yerləşir.
Dərya Tınkaoğlu
Dərya Tınkaoğlu (d. 3 aprel 1988) — Türkiyəni təmsil edən həndbolçu. Dərya Tınkaoğlu, Türkiyə yığmasının heyətində 2017-ci ildə baş tutan IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarında gümüş medal qazanıb.
== Karyerası ==
Dərya Tınkaoğlu, 2017-ci ildə Türkiyə yığması ilə birgə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına qatıldı. Yarışların həlledici, final görüşündə Türkiyə yığması, gərgin oyunun sonunda Azərbaycan yığmasına 26:28 hesabı ilə məğlub oldu və IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.
Muxammecan Tınışbayev
Muxammecan Tınışbayev (12 may 1879 və ya 1879 – 21 noyabr 1937, Daşkənd) — ictimai-siyasi xadim, dövlət adamı, bacarıqlı dəmiryol mühəndisi.
== Həyatı ==
Muxammecan Tınışbayev Qazaxıstanın əsilzadələrindəndir. 1879-cu il mayın 12-də Rusiyanın işğal etdiyi qazax-qırğız torpaqlarında yaratdığı Stepnoy, yəni Çöl quberniyası Semireciye, yəni Yeddiçay vilayətinin Jilanda dağındakı Makançi-Sadırov kəndində anadan olub.
Rus hərbi qubernatoru Kolpakovski işğal edilmiş torpaqların bölünməsi üçün yaradılmış komitəyə Muxammedjan atası Tınışbayı da daxil etmişdir.
Odur ki, Muxammecan ilk təhsilini molla yanında alsa da, sonralar hökumət məktəblərində oxumağa başlamışdır. Atası onu 1889-cu ildə Verni şəhərindəki gimnaziya nəzdindəki ikisinifli hazırlıq sinfinə qoymuşdur. Oranı uğurla başa vurduqdan sonra təhsilini həmin şəhərdəki oğlan gimnaziyasında davam etdirmişdir. Gimnaziyanı 1900-cü ildə uğurla başa vurub tərifnamə alan Muxammedjan Tınışbayev elə həmin il Peterburqdakı I Aleksandr adına İmperator Yollar Mühəndisi İnstituna qəbul olmuşdur.
İnstitutda oxuduğu dövrdə Semireciye general-qubernatorunun Peterburqda türküstanlı tələbələr üçün təşkil etdiyi yataqxanada qalan, məsrəfləri ödənilən, Orenburqa, Daşkəndə təcrübəyə göndərilən Muxammedjan Tınışbayev yaradılmış imkandan çox bacarıqla istifadə edir. 1905-ci ildə onun "Türküstan-Sibir dəmir yol tikintisi" mövzusunda yazdığı diplom işi yüksək qiymətləndirilir, ona kollegiya katibi rütbəsi və hökumət qulluqçusu statusu verirlər.
Muxammedjan Tınışbayev
Muxammecan Tınışbayev (12 may 1879 və ya 1879 – 21 noyabr 1937, Daşkənd) — ictimai-siyasi xadim, dövlət adamı, bacarıqlı dəmiryol mühəndisi.
== Həyatı ==
Muxammecan Tınışbayev Qazaxıstanın əsilzadələrindəndir. 1879-cu il mayın 12-də Rusiyanın işğal etdiyi qazax-qırğız torpaqlarında yaratdığı Stepnoy, yəni Çöl quberniyası Semireciye, yəni Yeddiçay vilayətinin Jilanda dağındakı Makançi-Sadırov kəndində anadan olub.
Rus hərbi qubernatoru Kolpakovski işğal edilmiş torpaqların bölünməsi üçün yaradılmış komitəyə Muxammedjan atası Tınışbayı da daxil etmişdir.
Odur ki, Muxammecan ilk təhsilini molla yanında alsa da, sonralar hökumət məktəblərində oxumağa başlamışdır. Atası onu 1889-cu ildə Verni şəhərindəki gimnaziya nəzdindəki ikisinifli hazırlıq sinfinə qoymuşdur. Oranı uğurla başa vurduqdan sonra təhsilini həmin şəhərdəki oğlan gimnaziyasında davam etdirmişdir. Gimnaziyanı 1900-cü ildə uğurla başa vurub tərifnamə alan Muxammedjan Tınışbayev elə həmin il Peterburqdakı I Aleksandr adına İmperator Yollar Mühəndisi İnstituna qəbul olmuşdur.
İnstitutda oxuduğu dövrdə Semireciye general-qubernatorunun Peterburqda türküstanlı tələbələr üçün təşkil etdiyi yataqxanada qalan, məsrəfləri ödənilən, Orenburqa, Daşkəndə təcrübəyə göndərilən Muxammedjan Tınışbayev yaradılmış imkandan çox bacarıqla istifadə edir. 1905-ci ildə onun "Türküstan-Sibir dəmir yol tikintisi" mövzusunda yazdığı diplom işi yüksək qiymətləndirilir, ona kollegiya katibi rütbəsi və hökumət qulluqçusu statusu verirlər.
Tınovroso dağı
Tinovroso (avar. ТIинаб-раса, gürc. ტინოვროსო, rus. Тиновросо) — Böyük Qafqazın Baş Qafqaz silsiləsinda Azərbaycan (Balakən rayonu) və Rusiya (Dağıstan, Tlərata rayonu) və Gürcüstan (Laqodexi bələdiyyəsi) sərhəddində yerləşən dağ. Dağın hündürlüyü 3374 metr təşkil edir.
Oykonim avar dilinə mənsub olan tinov/tinab (kiçik) və rosso (zirvə, dağ) sözlərindən ibaret olub, "kiçik dağ" mənasındadır. Türk dillərində tin sözünün "uc, son, serhed" mənaları da var. Bu baxımdan dağın adı "sərhəd dağ" kimi izah olunur.
Tınçtıkbek Çoroteqin
Tınçtıkbek Kadırmambetoviç Çoroteqin (28 mart 1959)—qırğız tarixçisi və jurnalisti, tarix elmləri doktoru (1998), professor (2002).
== Həyatı ==
Tınçtıkbek Kadırmambetoviç Çoroyev 28 mart 1959-cu ildə Qırğızıstanın Narin vilayətinin Narın reyonundakı Eçki-başı kəndində anadan olub. İbtidai məktəbi doğma kəndində oxuyub (1966–1974). Sonra orta təhsilini Narın şəhərində davam etdirib (1974–1976). 1976-cı ildə Yusup Balasaqun adına Qırğız Milli Universitetin tarix fakültəsinə qəbul olub. 1981-ci ildə universiteti tamamlayıb.
Tınçtıkbek Çoroteqin müəllim kimi doğma universitetində çalışıb (1981–1983). O, göndərişlə Özbəkistan EA-nın Şərqşünaslıq institutunda işləyib(1983–1985). Burda bir çox şərq dillərinə yiyələnib. Sonra həmin institutun aspiranturasında təhsilini davam etdirib (1985–1988.
Yegiya Tıntesyan
Yegiya Tıntesyan (erm. Եղիա Տնտեսյան; 29 mart (10 aprel) 1834, İstanbul – 23 aprel (5 may) 1881, İstanbul) — Osmanlı ermənisi bəstəkar, musiqişünas, müəllim, naşir və ictimai xadim.
== Həyatı ==
O, bir çox erməni kilsə himnlərinin melodiyalarını Avropa notalarına yazdırmış və nəşr etdirmişdir. Tıntesyan erməni osmosunun xazik qeydləri məsələlərinə dair əsərlərə malikdir. O, Avropa musiqi təhsili sisteminin və not yazılarının təbliğatçısı olmuşdur. Erməni xalq mahnılarını nəşr etdirmişdir. Bir neçə mahnının müəllifidir. Kilikiyada və Yerusəlimdə musiqi nəzəriyyəsi və kilsə müğənniliyini öyrənmişdir.
== Kompozisiyalar ==
Səkkiz tonda müqəddəs erməni kilsəsinin himnlərinin melodik məzmunu. Konstantinopol, 1864.
