tuş sözü azərbaycan dilində

tuş

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • tuş • 96.6582%
  • Tuş • 3.1392%
  • TUŞ • 0.2025%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Maqomed Tuşayev
Maqomed Tuşayev (rus. Магомед Салаудинович Тушаев; 23 fevral 1986, Qroznı, RSFSR, SSRİ) — Rusiya Silahlı Qüvvələrinin çeçen əsilli General-mayoru. == Həyatı == Tuşayev Çeçenistan Milli Qvardiyasının 141-ci motoatıcı alayının komandiri və OMON-un üzvü olub. 2022-ci ilin 26 fevral tarixində təsdiqlənməmiş məlumatlara görə Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi zamanı Ukrayna Milli Qvardiyasının Alfa Bölməsinin əsgərləri tərəfindən Qostomel yaxınlığında öldürülüb.
Mixail Tuşinski
Mixail Dmitriyeviç Tuşinski — SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü. == Həyatı == Mixail Kərim bəy oğlu 24 yanvar 1882-ci ildə Sankt-Peterburq şəhərində doğulmuşdu. Aleksandra Dolqanova yeddi ildən sonra Vergi və İçkilərin Dövlət Satışı Baş İdarəsində məmur işləyən Dmitri Aleksandroviç Tuşinski ilə ailə həyatı qurmuşdu. Ziyalı və xeyirxah bir adam kimi tanınan Dmitri Aleksandroviç Mixaili doğma oğlu kimi qəbul eləmiş və ona öz familiyasını vermişdi. Uşağın qayğısı və tərbiyəsi ilə əsasən anası məşğul olmuşdu. Onun hələ kiçik yaşlarında xarakterinin formalaşmasında, gələcək həyat və sənət yolu seçməsində Aleksandra Dolqanovanın mühüm rolu olmuşdu. On yaşına çatanda Mixaili Birinci Peterburq Gimnaziyasına qoydular. Hələ aşağı siniflərdə oxuyarkən onun adı daim əlaçılar sırasında çəkilirdi. Mixail burda klassik latın, yunan alman və fransız dillərini öyrəndi. O, yuxarı siniflərdə oxuyarkən şəhərdə gizli bir təşkilat yaradılmışdı.
Tuşet itburnu
Tuşeti Milli Parkı
Tuşeti Milli Parkı — Gürcüstanın şərqində yerləşən milli park. Park Gürcüstan Parlamenti tərəfindən 22 aprel 2003-cü ildə təsdiq edilmiş səkkiz yeni qorunan ərazidən biridir.Qlobal Ətraf Mühit Fondu (QƏMF) və Dünya Bankı "Gürcüstan — qorunan ərazilərin inkişafı layihəsi" çərçivəsində bu təsdiqləmə prosesinin bir hissəsi idi. Parkda qorunan bitkilər şam bağları və ağcaqayın bağlarıdır (Betula litwinowii və Betula raddeana). Tuşeti qorunan ərazilərə Tuşeti Milli Parkı, Tuşeti Qorunan Landşaft və Tuşeti Qoruğu daxil olmaqla, ümumi qorunan ərazisi təxminən 113,660.2 ha. təşkil edir.Parkda əsas fauna növləri Anadolu Leopard , ayı, qarapaça, şahin, berqut, toğlugötürən, vaşaq, dağ keçisi, bezoar keçisi və canavardır. Park 2011-ci ildə BudgetTravel tərəfindən zəngin bioloji müxtəlifliyə görə deyil, həm də estetik ərazisinə, yaşayış məntəqələrinə, köhnə müdafiə qüllələrinə, mətbəxinə və xalq mədəniyyətinə görə "Heç vaxt eşitmədiyiniz ən yaxşı yerlərdən biri" adlandırıldı. == Yer == Park ölkənin şimal-şərq hissəsindəki Tuşeti dağlıq bölgəsində qurulub. 205 kilometr (127 mil) Tiflisdən Alvani yolu ilə 120 kilometr (75 mil) uzaqdadır. 85 kilometr (53 mil) Omalo-Alvani avtomobil yolu 85 kilometr (53 mil) uzunluğu olan dağlıq ərazidədir və maşın sürmək çətindir. Tuşetinin parkları və qoruqlarına ziyarət mərkəzi aşağı Omaloda Qafqazın əsas su hövzəsi 85 kilometr (53 mil) boyunca yerləşir.
Tuşeti distansiyası
Tuşeti distansiyası (rus. Тушинская дистанция) — Rusiya imperiyası tərkibində mövcud olmuş inzibati-ərazi vahidi. Rusiya İmperiyasına daxil olan Gürcüstan quberniyası tərkibində 1826-1840-cı illərdə mövcud olmuşdur. == Əhalisi == 1832-ci ilin kameral təsvirinə əsasən Tuşeti distansiyasında 47 kənddə 995 ev var idi və onlarda kişi cinsindən 2.401 nəfər etnik tuş yaşayırdı.
Tuşetiya
Tuşetiya (gürc. თუშეთი, Tuşeti) — Gürcüstanın şimal-şərqində yerləşən tarixi və coğrafi dağlıq ərazi. Ərazi, xüsusilə Mta-Tuşeti Milli Parkı, YUNESKO-nun Dünya Mirası Siyahısına daxil edilmişdir. == Coğrafiyası == İnzibati cəhətdən Tuşeti, Kaxeti bölgəsinin Axmeta bölgəsinin şimal hissəsini təşkil edir. Tuşeti bölgəsi, Kaxetinin cənubundan, Böyük Barbalo zirvəsindən (3294 m), Şaviklda (3578 m) şərqə qədər olan əsas Qafqaz aralığının bir hissəsi ilə ayrılır. 1980-ci illərdə inşa edilmiş Pşaveli-Abano-Omalo avtomobil yolu olan Abano Pass (2850 m), Tuşeti Omalonun ən böyük müasir yaşayış məntəqəsini Axmetin regional mərkəzi ilə birləşdirir. Şimaldan bölgə şərqdə Diklosmt (4285 m) qərbində Tebulosmt (4492 m) yuxarıdan Sulako-Terek Range (Lateral Range şərq hissəsi) tərəfindən Rus Çeçenistan ayrılır. Qərbdə buzlaqlarla örtülmüş dağ divarının arxivi, tarixi Kövsüreti bölgəsinin bir hissəsi olan Arçilo dərəsinin vadisində yerləşir. == Populyar mədəniyyətdə == Tuşetiyanın Omalo kəndində «Mimino» filmi çəkilmişdir. Ssenariyə görə baş qəhrəman Valiko Mizandari (Mimino) əslən Tuşetiyadandır.
Tuşmanlı (Miyanə)
Tuşmanlı (fars. توشمانلو‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 673 nəfər yaşayır (119 ailə).
Tuşqır (Baltas)
Tuşqır (rus. Тошкурово, başq. Тушҡыр) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd, Nijnekarışev kənd şurasının tərkibindədir. 2010-cu ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndin əhalisi 436 nəfərdir. == Tarixi == Tuşqır kəndi, XVII əsrin sonlarında və ya XVIII əsrin əvvəllərində başqırdlar tərəfindən qurulmuşdur. == Coğrafi mövqe == Kənd, rayon mərkəzindən 17 kilometr, ən yaxın dəmiryolu stansiyasından isə 81 kilometr uzaqlıqdadır. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə başqırdlar (94%) üstünlük təşkil edir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == (Başqırdca) Tuşqır // Başqırdıstan Ensiklopediyası. Ufa: Başqırdıstan Elmlər Akademiyası.
Tuşеt itburnu
Yeni Tuşqır (Baltas)
Yeni Tuşqır (başq. Яңы Тушҡыр, rus. Новотошкурово) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd, Ştənde kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Starobaltas): 23 km., kənd sovetliyindən (Ştənde): 5 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Kueda stansiyası): 88 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə başqırdlar (86 %) üstünlük təşkil edir.
Yevgeni Tuşenko
Yevgeni Tuşenko (rus. Евге́ний Андре́евич Ти́щенкo; 15 iyul 1991, Kanevskaya[d], Krasnodar diyarı) — peşəkar rus bokçusu, İ, 2009-cu ildən etibarən Rusiya milli komandasında çıxış edir. Olimpiya çempionu (2016), Dünya çempionu (2015), Avropa çempionu (2015, 2017), Universial çempionu (2013) və Dünya Çempionatının gümüş mükafatı (2013), Bir çox milli və beynəlxalq turnir qalibi. Belqorod Regionunda əməkdar idman ustası. == Həyatı == Yevgeni Tişenko 1991-ci il iyulun 15-də Krasnodar ərazisində Kanevskaya kəndində anadan olub, lakin sonra Belqorod şəhərinə köçüb. Məktəbin beşinci sinfində oxuyarkən boksla fəal məşğul olur, məşqçi İvan Andreyeviç Leviçevin rəhbərliyi altında boks bölməsində təhsil alıb. Məktəb səviyyəsində heç bir əhəmiyyətli nəticə göstərmədən ən yüksək nəticəsi Cənubi Federal Çempionatında mükafatçılar sırasına düşmək oldu. Tişenko müsahibədə bu sözləri bildirib: "Bu idman ilə biz bir tərəfli sevgiyə sahibik: mən onu sevdim, amma o, məni yox! Amma bütün uğursuzluqlarımın olmasına baxmayaraq, mən çox məşq etdim. Mən heç bir məşqi qaçırmadım, hətta xəstə olsam da, hələ də gəlməyə çalışdım".
Tuşet itburnusu
Tuşet itburnusu (lat. Rosa ×tuschetica) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇tburnu cinsinə aid bitki növü. == Ümumi yayılması == Qafqazda (Beşit) yayılmışdır. == Azərbaycanda yayılması == Naxçıvan MR (Biçənək, Nurqut) ərazisində rast gəlinir. == Statusu == Azərbaycanın nadir bitkisidir.VU A2c+3c. == Bitdiyi yer == Subalp və alp qurşaqlarında daşlı qayalı yerlərdə yayılmışdır. == Təbii ehtiyatı == Azərbaycanda dar bir arealda yayılmışdır. == Bioloji xüsusiyyətləri == Təbiətdə hündürlüyü 1 m-ə qədər olan koldur. Qopartikanları 2 cürdür, qaidə hissəsi bir qədər enliləşmiş düz, bizvarı qopartikanlar və qılvarı xırda qopartikancıqları vardır. Çiçək daşıyan budaqlarda qopartikancıqlar daha çox olur.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 7.61 dəfə / 1 mln.
2003 •• 1.97
2004 • 1.01
2005 ••• 2.70
2006 •• 2.03
2007 •• 2.33
2008 •• 2.19
2009 •••••• 7.68
2010 ••••••••• 10.71
2011 •••••••• 10.04
2012 ••••••• 8.69
2013 •••••••••••••••••••• 26.55
2014 •••••••••••••••••• 23.85
2015 •••• 4.93
2016 •• 2.43
2017 •• 1.63
2018 •• 2.25
2019 ••• 3.20
2020 ••• 3.05

tuş sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 [alm. Tusche] Xüsusi surətdə hazırlanmış qara və ya başqa rəngli sulu boya (çertyoj, rəsm çəkmək və yazmaq üçün).

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tuş

  • 2 [alm. Tusch] Bir təntənə münasibətilə (birisinin şərəfinə düzəlmiş məclisdə, birini təbrik zamanı, mükafat veriləndə və s.) çalınan qısa musiqi pyesi. Salonda tuş çalındı.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tuş

  • 3 1. is. Qabaq, qarşı, ön, qənşər. Arvad çay verdikdən sonra [ərinin] tuşunda stulda oturdu. Ə.Vəliyev. □ Tuş gəlmək (olmaq) – 1) rast gəlmək, təsadüf etmək, qabağına çıxmaq, rastlaşmaq. [Nəbi:] Maltəpədə düşmən bizə tuş oldu. “Qaçaq Nəbi”. Ədalət canavara tuş gəlmiş quzu kimi, naçar nəzərlərlə aşağıdan-yuxarı zabitə baxırdı. Mir Cəlal; 2) məc. mübtəla olmaq, düçar olmaq, uğramaq. [Kazım Vaqifə:] Amma olmasın ki, xanın qəzəbinə tuş gəlim. Çəmənzəminli. Daim sevinc axtaran daim qəmə tuş olur. B.Vahabzadə. 2. zərf Birbaşa, düz, bilavasitə. [Katib:] Bu yarğanın başından tuş İstisuya gözəl bir funikulyor çəkmək olardı. B.Bayramov.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tuş

tuş sözünün etimologiyası

  • 1 Bir çox mənalarda: “vaxt”, “əks tərəf”, “bərabər”, “günorta”... işlədilib, əsas mə­nası “rastlaşmaq” demək olub. M.Cümə yazır: İlisunun hamamına varanda / Kən­din gözəlləri mənə tuş oldu. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / tuş

tuş sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

tuş sözünün antonimləri (əks mənalı sözlər)

tuş sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

  • 1 TUŞ I is. [ alm. ] mus. Musiqi alətləri ilə çalınan qısa təbrik musiqisi. TUŞ II is. [ alm. ] Bilyard oyununda: bilmədən, təsadüfən şara toxunma. TUŞ III is. [ alm. ] Mürəkkəbin bir növü. Şüarlar qırmızı tuşla yazıldı. TUŞ IV is. Bərabər. O, hərbi qaydada özünü düzəldərək, əlini qulağının tuşuna qaldırıb, getmək üçün icazə istədi (M.İbrahimov). TUŞ V is. Rast gəlmə, qarşı. Bir yay aldım çıxmaq üçün şikarə; Tuş gəldim bir ahu gözlü nigarə (M.Müşfiq).

    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / tuş

tuş sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. меткий, метко; 2. прямо по направлению к чему-либо; 3. прикосновение к шару (в бильярде), засчитываемое как удар;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / tuş

  • 2 1 I прил. меткий (верно, точно направленный в цель). Tuş atəş меткий огонь II нареч. 1. метко (точно, верно). Tuş atmaq стрелять метко 2. прямо, напрямик (по прямой линии, кратчайшим путём). İşığa tuş getmək идти прямо на свет, səsə tuş getmək идти прямо на шум, tuş üstünə getdim (я) прямо пошёл на него III сущ. противоположная сторона чего-л. Evin tuşu (qənşəri) противоположная сторона дома IV в знач. послел. tuşunda kimin, nəyin напротив (перед кем-л., чем-л., на противоположной стороне от кого-л., чего-л.). Tuşunda oturmaq kimin, nəyin сесть напротив кого, чего; avtobus məktəbin tuşunda dayanır автобус останавливается напротив школы; tuşundakı (adam) визави (тот, кто находится напротив). Mənim tuşumdakı (adam) мой визави; tuş gəlmək (tuş olmaq): 1) встретиться лицом к лицу 2) быть застигнутым чем-л. Gülləyə tuş olmaq быть застигнутым пулей 3) соответствовать чему, совпадать с чем 2 сущ. муз. туш (короткая музыкальная пьеса, исполняемая в торжественных случаях – при чествовании, приветствии, вручении наград, на свадьбах и т.п.). Təntənəli tuş торжественный туш, tuş çalmaq сыграть туш 3 I сущ. тушь (черная или цветная водяная краска специального приготовления – употребляется для черчения, рисования, письма). Tuşla çəkmək рисовать тушью, tuş çəkmək (vurmaq) nəyə тушевать, затушевать (покрыть, затенить светлые места тушёвкой) II прил. тушевый. Tuş işləri тушевые работы, tuş mürəkkəbi тушевые чернила 4 сущ. диал. сон. Tuşunda görmək видеть во сне

    Azərbaycanca-rusca lüğət / tuş

tuş sözünün inglis dilinə tərcüməsi

  • 1 I. s. well-aimed; accurate II. z. neatly, to the point; ~ gəlmək 1) to come* across (d. with), to encounter (d.), to be* met with; 2) to coincide (with)

    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / tuş

tuş sözünün fransız dilinə tərcüməsi

tuş sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 1. сущ. туьш, вилик, къарши, къаншар; // tuş gəlmək а) туьш хьун, дуьшуьш хьун, вилик акъатун, сад-садал гьалтун; б) пер. кьилел атун, хьун (мес. са кар); 2. нареч. туьшдиз, туьш яз, дуьм-дуьз.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tuş

  • 2 [alm. Tusch] туш (музыкадалди тебрик авунин куьруь макьам).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tuş

  • 3 [alm. Tusche] тушь (чертёжар чӀугун, кхьин патал кӀвалахардай кужум тийир, къерехрихъ чкӀин тийир, фад кьурадай чӀулав ва я маса ранг); // тушдин (мес. леке).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tuş

tuş sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

I (Borçalı, Gədəbəy, İmişli, Qazax, Tovuz) yuxu, röya. – Tuşun düzdüyü yozmağındadı (Qazax); – Be:yjə bir tuş gördüm, əmimi gördüm (İmişli) II (Bərdə, Gədəbəy) qarşı, qabaq. – Bizim öyümüz məhdəvin tuşundadı (Bərdə); – Öyümüzün tuşunda bir alma ağajı var (Gədəbəy) III (Qazax) Gürcüstan (ölkə). – Bu atı Tuşdan almışıx IV (Salyan) işıq. – Ay oğul, qoca kişiyəm, day gözümün tuşı qalmıyıb

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

"tuş" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#tuş nədir? #tuş sözünün mənası #tuş nə deməkdir? #tuş sözünün izahı #tuş sözünün yazılışı #tuş necə yazılır? #tuş sözünün düzgün yazılışı #tuş leksik mənası #tuş sözünün sinonimi #tuş sözünün yaxın mənalı sözlər #tuş sözünün əks mənası #tuş sözünün etimologiyası #tuş sözünün orfoqrafiyası #tuş rusca #tuş inglisça #tuş fransızca #tuş sözünün istifadəsi #sözlük

Sözlərin siyahısı

Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020