örtmək sözü azərbaycan dilində

1 f. 1. Örtük salmaq, üzərinə bir şey salmaq. Kəlağayı örtmək. – Bu vaxt eşikdən Qulamxan səslənir: – Durun, başınızı örtün. M.S.Ordubadi. // Üzərinə bir şey çəkib görünməz etmək. Qızın başında çadrası olardı, lakin üzünü örtməzdi. R.Əfəndiyev. Hüsnünü örtməsin nə pərdə, nə rəng! S.Vurğun. // Qabağını kəsmək, görünməz etmək. Bütün sahili duman örtmüşdür. 2. Bağlamaq, qapamaq. Qapağı örtmək. – [Sona] tez otağına gedib qapını örtdü. N.Nərimanov. Sürəyya yavaşca pəncərəni örtüb, ayağının ucunda ehmallıqla qayıdıb yatacağına uzandı. Çəmənzəminli. 3. Üstünə bir şey salmaq, sərmək. Cərgə ilə düzülmüş yamyaşıl şam ağaclarını ağappaq qar örtmüşdü. M.İbrahimov. // məc. Bürümək, sarmaq, çulğamaq, tutmaq, basmaq. Mən çox istərdim ki, sənin hər zaman; Örtməsin o dilbər hüsnünü duman. S.Vurğun. Ancaq hərdən meşələri qalın duman bürüdüyü kimi Cavadın sifətini də kədər örtürdü. Ə.Vəliyev.

1 Mənbələrdə ört sözü “yanmaq, od” anlamlarında da işlədilib. Ütü, ütmək kəlmələri də ondan əmələ gəlib. Örtmək sözünün qədim mənası “isti eləmək” deməkdir. İndi məna bir qədər dəyişib. Ört sözünün sinonimi kimi göy kəlməsi olub, köz, kömür, kül, qovur, qayna kimi sözlər eyni kökdən əmələ gəlib. Hətta “səma” anlamını verən göy sözü də od, işıq (Günəşin, ulduzların, Ayın məskəni) mənası ilə əlaqədardır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

1 bağlamaq — qapamaq — yummaq — pərdələmək

1 ÖRTMƏK – AÇMAQ Elə xırman yerlərini də çayır örtmüşdü (İ.Şıxlı); Anam açardı o kitabı, kədərlənəndə (R.Rza).

1 1. покрывать, прикрывать, накрывать; 2. закрывать;

2 глаг. 1. закрывать, закрыть: 1) задвигать, задвинуть, смыкать, сомкнуть, затворять, затворить (открытую крышку, раскрытые створки и т.п.). Qapını örtmək закрыть дверь, şkafı örtmək закрыть шкаф, sandığı örtmək закрыть сундук, bərk (kip) örtmək плотно (наглухо) закрыть 2) складывать, сложить что-л. раскрытое, развёрнутое. Dəftəri örtmək закрыть тетрадь, qovluğu örtmək закрыть папку, səliqə ilə örtmək аккуратно закрыть 3) покрывать, накрывать чем-л. Başını yaylıqla örtmək закрыть голову платком 4) покрывать, покрыть, накрывать, накрыть собой. Duman göyün üzünü örtüb туман закрыл всё небо 2. покрывать, покрыть, накрывать, накрыть чем-л.: 1) закрывать, закрыть чем-л. положенным сверху. Meyvənin üstünü dəsmalla örtmək накрыть фрукты салфеткой, çörəyin üstünü örtmək накрыть хлеб; yorğanla örtmək kimi покрыть, накрыть тёплым одеялом кого, üstünü kağızla örtmək nəyin накрыть бумагой что 2) делать, сделать крышу над чем-л., крыть. Kirəmitlə örtmək покрыть черепицей, şiferlə örtmək покрыть шифером, tolla örtmək покрыть толем, küləşlə örtmək покрыть соломой 3) разг. надевать, надеть что-л. на голову, повязать чем-л. голову (надевать на голову, носить – о женском головном уборе). Başına şarf örtmək покрыть голову шарфом, şal örtmək носить (надевать) шаль 4) окутывать, окутать, охватывать, охватить, закрывать, закрыть собой. Göy üzünü qara buludlar örtdü чёрные тучи покрыли небо, meşəni qaranlıq örtdü мгла покрыла лес 5) распростроняться по поверхности. Üstünü toz örtüb nəyin пыль покрыла что, üstünü pas örtüb ржавчина покрыла что 6) скрывать, скрыть чей-л. поступок, преступление, cinayətin üstünü örtmək покрывать преступление 3. прикрывать, прикрыть (неплотно закрывать). Əli ilə ağzını örtmək прикрыть рот рукой, əli ilə gözünün üstünü örtmək прикрыть глаза рукой, qazanın ağzını qapaqla örtmək прикрыть кастрюлю крышкой 4. укрывать (закрывать, покрывать плотно), укрыть. Uşağın üstünü örtmək укрывать ребенка, xəstənin üstünü örtmək укрывать больного 5. заволакивать (закрывать, застилать – о тучах, тумане, облаках и т. п), заволочь ◊ eybini qara torpaq örtsün! чтобы свой позор (ты) унёс в могилу!

1 f. 1. to cover (d.); 2. (qapaqla) to root (d.); 3. to shut* (d.), to close (d.); şkafı ~ to close a cupboard; qapını ~ to close / to shut* the door; gözünü ~ to close one’s eye; (ölmək ) to die, to pass away; 4. (gizləmək) to conceal (d.)

1 f. fermer vt ; açarla ~ fermer à clef (à clé) ; qapaqla ~ fermer avec le couvercle ; 2) clore vt, lever vt ; clôturer vt ; iclası ~ (qapamaq) lever la séance ; couvrir vt ; üzünü örpəklə ~ voiler (se) ; üzünü əlləri ilə ~ cacher son visage dans ses mains ; kiminsə ağzını ~ (yummaq) fermer la bouche à qn

1 гл. 1. кӀевун, (винел са затӀ) вегьин, са затӀ вегьена кӀевун, таквадайвал авун (мес. ччин, кьил); 2. кӀевун; акьалун, агалун (мес. рак, дакӀар); 3. кӀевун, кьун (мес. цифеди, живеди); // пер. ацахьун; ** aybını örtmək кил. аyıb.

1 kapamak, kaplamak, örtmek