and sözü azərbaycan dilində

1 is. Bir şey haqqında verilən təntənəli vəd, söz. // Sədaqətə riayət etmək haqqında rəsmi və təntənəli vəd. Əsgəri and. – Andına inanıram, xoruzun da quyruğu görünür. (Ata. sözü). Bu and ilə xəbər verir bizə cəbhədən; Bizim zəfər toplarının o qadir səsi. S.Vurğun. □ And içdirmək – and içməyə, söz verməyə məcbur etmək. And içmək – 1) müqəddəs, yaxud böyük və əziz sayılan bir şəxsin və ya şeyin adını çəkməklə öz sözünə, vədinə, yaxud öhdəsinə aldığı vəzifəni layiqincə yerinə yetirəcəyinə inandırmaq. Mənim and içdiyim o məhəbbətin; Ruhunda müqəddəs bir pəri yaşar. S.Vurğun. Musa dayının nə üçün and içmədiyi [Firidunun] fikrində anlaşılmaz bir sirr olub qalmışdı. M.İbrahimov; 2) söz vermək. Camaatın vəziyyəti elə idi ki, guya hamı əlini bir işə vurmayacağına and içmişdi. Ə.Vəliyev. And vermək – müqəddəs, yaxud əziz sayılan bir şəxsin, ya şeyin adını çəkməklə xahiş etmək, yalvarmaq. And verib soruşdum bir-bir dedilər; Fəqir, səni şeyda qılan gəlməmiş. Q.Zakir. Əzizim binə gəlsin; Köç gəlsin, binə gəlsin; Sevdim tərsa qızını; And verin dinə gəlsin. (Bayatı). Andı(nı) pozmaq – verdiyi vədə yalançı çıxmaq, andı yerinə yetirməmək. Andından dönmək – bax andı(nı) pozmaq. Qardaşım! Dönmərəm öz andımdan! S.Rüstəm.

1 Sözün əsli qan kimi olub. Adamlar dost olmaq üçün bir-birinin barmaqlarından qan içiblər. Qəsəm isə and sözünün sinonimidir və ərəb mənşəlidir. 

1 vəd — söz

2 AND (bir şey haqqında verilən vəd, söz) Sevgi yollarında ucuz adlara; Yalan tövbələrə, yalan andlara (S.Rüstəm); QƏSƏM Genə haman and və qəsəm, genə bir-birinin üstünə atmaq, gecə göz yaşı... (C.Məmmədquluzadə); YƏMİN (köhn.) Noldu söylə, o yəminlər, peymanlar? Ah, nə qədər riyakarmış insanlar? (A.Şaiq).

1 клятва, присяга

2 сущ. 1. клятва. Anda sədaqət верность клятве, anda xain çıxmaq изменить клятве 2. присяга. Hərbi and военная присяга 3. твёрдое слово ◊ and içmək клясться, присягнуть; and olsun! клянусь!; and olsun başına! клянусь тобой; and verdirmək kimə приводить, привести к присяге кого; and içdirmək заставлять, заставить поклясться, взять клятву с кого, andı pozmaq нарушать, нарушить клятву, присягу; andını danmaq, andını tapdalamaq нарушать, нарушить клятву; namusuma and olsun клянусь честью; andından dönmək нарушать, нарушить клятву, изменять, изменить клятве; andına sadiq çıxmaq сдержать клятву

1 i. vow, oath; ~ içmək to oath, to take* an oath; to swear*; sadiq olacağına ~ içmək to vow fidelity; şərəfinə ~ içmək to swear* on one’s honour; təntənəli surətdə ~ içmək to swear solemnly; bir kəsə ~ içdirmək to make* smb. swear; ~ını pozmaq / ~ına xilaf çıxmaq to break* one’s oath; hüq. to commit perjury; yalan ~ hüq. perjury; məhkəmədə içilən ~ judicial oath; yalan ~ lefthanded oath; hərbi ~ oath of enlistment; And içməyə hazıram I’m prepared to swear; And içə bilərəm I can swear

1 is. serment m ; ~ içdirmək faire jurer qn ; assermenter vt ; ~ içmə prestation f du serment ; ~ içmək faire serment ; prêter serment ; ~ olsun! ma foi! ~a sadiq çıxmaq être fidèle au serment ; ~a sədaqət fidélité au serment ; ~a xain çıxmaq être infidèle au serment ; ~ı pozma faux-serment ; par-jure m ; ~ı pozmaq parjurer (se) ; namusa ~ içmə serment m sur l’honneur ; professional ~ serment m professionnel ; siyasi ~ serment m politique ; hərbi ~ serment m militaire

1 сущ. кьин; and içmək кьин кьун; гаф гун; andından dönmək кьинелай элкъуьн, кьин чӀурун, кьин кьилиз акъуд тавун.

1 ant, yemin