* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | •••••• | 4.33 |
2004 | •••••••• | 6.40 |
2005 | ••••••• | 5.40 |
2006 | ••••••••••• | 8.56 |
2007 | ••••••••••••• | 10.36 |
2008 | ••••• | 3.65 |
2009 | ••••• | 3.68 |
2010 | ••••••••• | 7.35 |
2011 | ••••••••••• | 8.58 |
2012 | ••••••• | 5.16 |
2013 | •••••• | 4.81 |
2014 | ••••••••••••••••• | 14.07 |
2015 | ••••••••••••••••• | 14.12 |
2016 | •••••••••••••••••••• | 17.01 |
2017 | •••••••••••••••• | 12.84 |
2018 | ••••• | 3.90 |
2019 | •••••••••• | 7.93 |
2020 | •••••• | 4.64 |
1 is. Açılıb-örtülən şeyin (qapının, pəncərənin) tərəflərindən hər biri; tay. Qapının bir layını açmaq. Pəncərənin laylarını örtmək.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / lay2 1. is. Üfüqi vəziyyətdə bir-birinin üstündə yerləşən cismin sıralarından hər biri; qat. Torpaq layı. Gil layı. Qumlu laylar. // Qatqat görünən, sıx, qalın (bulud, tüstü, duman və s. haqqında). Toz layları. Duman layları. – Bir yığın bulud layları göyün tən ortasında bir-biri üzərinə qalaqlanmışdı. Ə.Məmmədxanlı. …Bağların üzərilə ağ bir duman layı sürünürdü. İ.Əfəndiyev. Nəhayətsiz tüstü laylarından, oddan, alovdan başqa, şəhərdə heç nə gözə dəymirdi. Ə.Əbülhəsən. 2. sif. Bütöv, calaqsız, səlt, tam. Lay divar. Lay dəmir. 3. “Kimi”, “təki” qoşmalarından əvvəl sif. mənasında – boy-buxunlu, gövdəli, hündür, şaqqalı. [Həsən:] …Cavan, laytək oğlanı vurub yıxdılar yerə. Ə.Haqverdiyev. 4. Saylardan sonra “cərgə”, “sıra” mənasında işlədilir. İki lay ağac suladıq. – Qəhrəman dəryazı alıb bir lay çiçəkli ot çaldı. S.Rəhimov. ◊ Lay bağlamaq – bir-birinin üstünə yığılmaq, üst-üstə gəlmək. İllərdən bəri Gülsəhərin ürəyinə yığılıb lay bağlamış, ona rahatlıq verməyən nisgil, iztirab, həyəcan … kükrəyib daşırdı. Ə.Vəliyev.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / lay1 LAY I is. Qat. Öyrənilməmiş laylardır. Geoloqlar da səhv edə bilərlər (M.İbrahimov). LAY II is. Bütöv. Görür ki, qəflətən çəkib bıçağı; Biri o birinin köksünə çaxır; Sanki lay divarı uçurub yıxır (F.Mehdi).
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / lay2 1 I сущ. 1. слой (плоская масса вещества, лежащая между или поверх других подобных). Qum layı слой песка, gil layı слой глины, kömür layı слой угля, toz layı слой пыли, kül layı слой пепла, buz layı слой льда, atmosferin layları слои атмосферы, qalın lay толстый слой, nazik lay тонкий слой, sıx lay плотный слой, qatı lay густой слой, yuxarı (üst) laylar верхние слои, aşağı (alt) laylar нижние слои, dərin laylar глубокие слои, yeraltı laylar подземные слои, layın qalınlığı толщина слоя, torpağın şum layı пахотный слой почвы 2. пласт: 1) плотный, плоский слой чего-л. Torpaq layları пласты почвы, qar layları снежные пласты 2) об очень густом, плотном облаке, дыме, туче и т.п. 3) горн. горизонтальный слой осадочной горной породы. Süxur layları пласты породы, daş kömür layları пласты каменного угля, neftli laylar нефтеносные пласты, lay dəstələri свиты пластов, layın məhsuldarlığı производительность пласта, layın qalınlığı (gücü) мощность пласта, layın zəifləməsi истощение пласта, layın yatma dərinliyi глубина залегания пласта, lay kəsiyi разрез пласта, gilli lay глинистый пласт, zəif lay маломощный пласт, qalın lay мощный пласт; laylara ayırmaq пластать, распластать, laylara ayrılmaq пластаться, быть распластанным 3. наслоение (осадочное образование в виде налегающих друг на друга слоёв почвы) 4. горизонт (горизонтальная плоскость, пересекающая месторождение полезного ископаемого на каком-л. уровне) 5. пророст (прослойка мяса в сале или сала в мясе) II прил. 1. слоистый (состоящий из слоёв). Lay buludlar слоистые облака 2. геол. пластовой (относящийся к пласту, свойственный ему). Lay brekçiyası пластовая брекчия, lay bulağı пластовый источник, lay neft yatağı пластовая залежь нефти, lay suyu пластовая вода, lay enerjisi пластовая энергия, lay təzyiqi пластовое давление, lay xəritəsi пластовая карта, lay nümunəsi пластовая проба 3. цельный плоский (о камне и т.п.). Lay daş цельный плоский камень 4. перен. здоровенный, крепкого телосложения, могучий (о человеке); laylara ayrılma (ayırma) расслоение, lay bağlama наслоение 2 сущ. створ, створка (каждая из двух половинок растворяющихся и затворяющихся предметов: ворот, дверей, ставень). Qapının laylarını örtmək закрыть створки двери, darvaza laylarını açmaq открыть створки ворот 3 сущ. диал. хлопчатобумажный безворсый ковёр
Azərbaycanca-rusca lüğət / lay1 i. layer, stratum (pl.-ta),puff; (rəng) coat(ing); bed; torpaq ~ı earth layer; gil ~ı clay layer; nazik ~ çəkmək to apply a thin film / layer (of to); ağ bulud ~ları puffs of white clouds; tüstü ~ları puffs of smoke; toz ~ı a film of dust
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / lay1 is. couche f ; feuillet m torpaq ~ı couche de terre ; gil ~ couche d’argile
Azərbaycanca-fransızca lüğət / lay2 1. сущ. къат (мес. накьвадин, чепедин, цифедин); 2. прил. сагъ, там, битав (мес. ракь, цал); 3. жерге (мес. тарарин); маргъв, ччар (векьин); ** lay kimi (təki) буй-бухун авай, кӀараб яцӀу, къуьнер алай, кьакьан; lay bağlamaq сад-садан кьилел кӀватӀ хьун, сад-садан винел атун (мес. дердер).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / layqalınlığı yayılma sahəsindən dəfələrlə az olan və iki təqribi paralel səthlə (üstdəki tavan, altdakı daban adlanır) hüdudlanan, eyni tərkibli geoloji kütlə, çökmə süxurların əsas yatım forması.
Neft terminlərinin izahlı lüğətiI (Bakı) yastı daş. – İki ərəbə lay almışam II (İmişli, Kürdəmir) pambıqdan toxunmuş palaz. – Layı həyətə sal, oturağ (İmişli); – Döşəmədəki layı dəyişdir, çirklənip (Kürdəmir) ◊ Lay olmax (Füzuli) – üzə ağ olmaq. – Mən ona lay olmaram
Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.