almaq sözü azərbaycan dilində

1 f. 1. Əlinə götürmək, əl ilə tutub götürmək, qaldırmaq. Əlinə ağac almaq. Qələmi əlinə aldı və yazdı. Tüfəngini alıb ova getdi. – Aqil böyüklərə məxsus bir ədəblə çəngəl-bıçaq almış, çörəyini-xörəyini qabağına çəkmişdi. Mir Cəlal. // Cəld qapmaq, tutmaq, ələ keçirmək; ovlamaq. Qızılquşlar ov kimi süzüb, qırqovulları göydə alıb, otluğa endilər. Çəmənzəminli. 2. İcra üçün qəbul etmək. Tapşırıq almaq. Sifariş almaq. Komanda almaq. Siqnal almaq. 3. Satın almaq. Bazardan ət almaq. Mağazadan palto aldım. – Bahadır mahud almaq fikri ilə bir mağazaya varid oldu. N.Nərimanov. Salam kişi [Aqilə] çoxlu dəftər, rəngli qələm alacağını vəd etdi. Mir Cəlal. 4. Qaldırmaq, götürmək, çıxarmaq, açmaq. Sevdiyim alaydı üzündən niqab; Bir də baxıb o camalı görəydim. M.P.Vaqif. 5. Əxz etmək, götürmək, istifadə etmək. Məlumatı ilk məxəzlərdən almışam. Müəllif mövzunu xalq həyatından almışdır. 6. Göndərilən, verilən, təklif edilən, gözlənilən, istənilən bir şeyi qəbul etmək, götürmək, əldə etmək. Məktubu almaq. Maaş almaq. Yeni evdə mənzil almaq. Tibbi yardım almaq. Üzərinə vəzifə almaq. – [Qüdrət:] Gəmi vermirlər? Almaq lazımdır. Almağı bacarmaq lazımdır. M.Hüseyn. 7. Rütbə, ad, dərəcə, vəzifə sahibi olmaq, qazanmaq. Professor adı almaq. Elmlər namizədi elmi dərəcəsi almaq. 8. Özü ilə bərabər gətirmək, özü ilə aparmaq, yanınca gətirmək. [Rəşid:] Çox təvəqqe edirəm ki, Nina xanımı da alıb bizə təşrif gətirəsiniz. M.S.Ordubadi. Hər gün şamdan sonra atam məni yanına alıb, çərəkədən mənə dərs deməyə başladı. M.İbrahimov. // Aparmaq, götürmək, gətirmək. [Qızılquş] ovladığı quşu su kənarına alar, tüklərini yolar, cəmdəyini suda təmiz yaxaladıqdan sonra parçalayıb balalarının qabağına atar. A.Şaiq. 9. Ələ keçirmək, fəth etmək, istila etmək, tutmaq, özünə tabe etmək. Şəhərlər almaq. Əsir almaq. Qalanı almaq. 10. Zəbt etmək, əlinə keçirmək, tutmaq, ixtiyarına keçirmək. [Qubernator:] Budur, Əmiraslan bəy deyir: müsəlmanların yerlərini alırlar, heç hələ özündən xəbəri yoxdur. C.Cabbarlı. 11. Evlənmək, özünə arvad etmək. [Vəzir:] Mən sənin baldızın Nisə xanıma təəşşüq yetirib onu almağa talib idim. M.F.Axundzadə. [Nəcəfqulu:] …Mahmud, indi zamana xarab olub, qızı görməmiş heç kəs almaq istəməyir. B.Talıblı. 12. Bürümək, qaplamaq, əhatə etmək, basmaq, sarmaq, örtmək. Dağların başını duman almışdır. – Çən alıb dağlar başın; Bağ başın, bağlar başın; Camalın bir aynadır; Hər görən bağlar başın. (Bayatı). 13. Yemək, içmək, dadmaq. Kababdan bir-iki tikə aldım. Bir udum su aldım. 14. İstehsal etmək, hasil etmək, hazırlamaq. Neftdən benzin alırlar. Daş kömürdən müxtəlif maddələr almaq olur. Tədqiqatdan maraqlı nəticələr almaq. 15. Daxil etmək, iştiraka yol vermək. Aralarına almaq. Sahibsiz uşaqları uşaq evinə aldılar. 16. Müəyyən bir şəklə düşmək, mahiyyət kəsb etmək. Mübahisə çox kəskin bir şəkil aldı. Yağış adi bir hal almışdır. Onların söhbəti başqa bir rəng aldı. – İndi siyasət dünyası tufanlı bir dərya halını almaqdadır. M.İbrahimov. 17. Kəsmək, gödəltmək, qısaltmaq, kiçiltmək. Ağac uzundur, bir az boyundan almaq lazımdır. Paltonun ətəyindən bir az alsan, pis olmaz. Saçların yan-yörəsini almaq. 18. Anlamaq, düşünmək, dərk etmək. Mən onun danışığından bir şey ala bilmədim. Zehnim bunu almır. 19. Çıxartmaq, götürmək. Doqquz yaşı olanda anası onu [Azadı] oxuda bilməyib, məktəbdən aldı. M.İbrahimov. 20. Məşğul etmək, maraqlandırmaq, diqqətini cəlb etmək, həyəcanlandırmaq. [Tağının] bacısını xan … aparandan sonra, evdə qalmış balaca qardaşının qeydi onu alıbdır. Ə.Haqverdiyev. Qəribə bir xatirə məni aldı. M.İbrahimov. 21. məc. dan. Təsir etmək, əsər etmək. Bu söz məni aldı. 22. Çalışaraq əldə etmək, rabitə yaratmaq. Nə qədər zəng etdimsə, istədiyim nömrəni ala bilmədim. – Birdən [Dəmirov] ara verdi, zəng edib Qiyasəddinovu aldı. S.Rəhimov. 23. Məhrum etmək. Aşıq ala gözlərin; Canım ala gözlərin; Qorxuram düşəm öləm; Yada qala gözlərin. (Bayatı). Alıbsan əlimdən din-imanımı; Müştaq eləyibsən ay üzəüzə. Aşıq Ələsgər. 24. Sərf etməyə məcbur etmək, aparmaq. Bu iş iki gün vaxtımı aldı. 25. məc. dan. Rüşvətxor olmaq, rüşvət qəbul etmək. [Səfər bəy:] Deyirlər ki, bizim hakim almayır. (Barmağı ilə rüşvətə işarə eləyir). B.Talıblı. 26. Bir sıra isimlərdən sonra gətirilərək, mürəkkəb feil və müxtəlif ifadələr düzəldilir; məs.: önünü almaq, söz almaq, intiqam almaq, qan almaq, könlünü almaq və s.

2 Gözü su içməmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Biz heç bundan almırıq. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”) (“Həmzə-Teymur”)

1 Can almaq ifadəsindəki almaq sözünün qədim mənası “öldürmək” (губить) deməkdir. M. Kaşğaridə “ər alındı” (kişi öldü) cümləsi var. Alqın feili “Divan”da “yox olmaq, ölmək”kimi izah olunub. 

1 tutmaq

2 qaldırmaq — götürmək — çıxarmaq — açmaq

3 götürmək — qaldırmaq

4 evlənmək

5 qazanmaq

6 yemək — içmək — dadmaq

7 kəsmək — gödəltmək — qısaltmaq — kiçiltmək

8 anlamaq — düşünmək

9 1. ALMAQ, GÖTÜRMƏK 2. almaq bax tutmaq 1 3. almaq bax bürümək 4. almaq bax evlənmək

1 ALMAQ – QAYTARMAQ Almaq asandır, qaytarmaq çətindir (Ata. sözü). ALMAQ – SATMAQ Ay qızım, mən söz gəzdirən deyiləm, neçəyə almışam, o qiymətə də satıram (M.İbrahimov). ALMAQ – VERMƏK Bahadır mahud almaq fikri ilə bir mağazaya varid oldu (N.Nərimanov); Gübrə özü verilməyib, biz vermişik (M.İbrahimov).

1 1. купить, покупать; 2. брать, взять, получать, получить, заимствовать; 3. отнимать, отнять, отобрать; 4. покорять, покорить, завоевать, завоевывать, захватывать, занимать, занять; 5. взыскивать, взыскать;

2 глаг. 1. получать, получить: 1) принимать, брать что-л. вручаемое, присылаемое. Məktub almaq получить письмо, maaş almaq получить зарплату, dəvətnamə almaq получить пригласительный билет, mükafat almaq получить награду 2) становиться обладателем чего-л., приобретать какое-л. качество. Elmi dərəcə almaq получить учёную степень, tərbiyə almaq получить воспитание, təhsil almaq получить образование, məzuniyyət almaq получить отпуск 3. узнавать что-л. сообщаемое, принимать к сведению, к исполнению. Xəbər almaq получить известие, məlumat almaq получить сообщение, sifariş almaq получить заказ, cavab almaq получить ответ, tapşırıq almaq получить задание, əmr almaq получить приказ, razılıq almaq получить согласие, icazə almaq получить разрешение 4) испытывать, ощущать что-л. Ləzzət almaq получить удовольствие 5) подвергаться чему-л. Güllə yarası almaq получить пулевое ранение, cəza almaq получить наказание, töhmət almaq получить выговор 6) приобретать в результате чего-л. Bol məhsul almaq получить богатый урожай, neftdən benzin almaq получать бензин из нефти 2. покупать, купить. Ucuz almaq недорого, дешёво купить, çörək almaq купить хлеб, kreditə almaq купить в кредит 3. брать, взять: 1) схватить что-л. у кого-л. Kitabı kimdən alıbsan? у кого ты взял книгу? 2) пользоваться чём-л. Dərs almaq kimdən брать уроки у кого 3) взимать, взыскивать. Vergi almaq брать (взимать) налог, cərimə almaq брать (взыскивать) штраф 4) завладевать кем-л., чем-л., захватывать. Əsir almaq взять в плен, şəhəri almaq взять город 4. отнимать, отнять. Vaxtını almaq отнимать время ◊ borc almaq брать, взять в долг, взаймы; öz əlinə almaq kimi, nəyi брать, взять в свои руки кого-л., что-л.; istiqamət almaq брать, взять курс; yedəyə almaq брать, взять на буксир; nişan almaq брать на прицел; qeydə almaq, hesaba almaq брать на учёт; həbsə almaq брать под стражу, ibrət almaq kimdən брать пример с кого; qisas almaq брать, взять реванш; söz almaq kimdən брать слово с кого; öz qanadı altına almaq брать под своё крылышко; himayəsi altına almaq брать под своё покровительство; şübhə altına almaq брать под сомнение; payını almaq получить по заслугам за что-л. (как наказание), получить по шее; qulaqburması almaq получить взбучку; almağın üzünü vermək ağardır долг платежом красен; özünü ələ almaq брать, взять себя в руки; cavabını almaq получить сдачи

1 f. 1. to get*; bilet almaq to get* tickets; pul ~ to get* money; icazə ~ to get* permission (from d.); bir kəsdən cavab ~ to get* an answer from smb.; mükafat ~ to get* a prize; yaxşı əmək haqqı ~ to get* good wages; Siz nə qədər alırsınız (maaş)? How much do you get? məktub ~ to get* a letter; yaxşı / pis xəbər ~ to get* good* / bad* news xaricdən bir şey ~ to get* smth. from abroad; kitab / palto / kostyum / papaq və s. ~ to get* a book / a coat / a suit / a hat, etc. (at, from); xaricdən mal ~ to get* commodities from abroad; bir şeyi çox ucuz ~ to get* smth. very cheap; (telefonla) Siz Londonu ala bildinizmi? Did you get London?; 2. to take*; hakimiyyəti ələ ~ to take* / to sieze power; qalanı / şəhəri hücumla ~ to take* a fortress / a town by storm; əsir ~ to take* a prisoner; dərs ~ to take* lessons; kitabxanadan kitab ~ (götürmək) to take* a book from the library; payını ~ to take* one’s part; əvvəlcədən bilet ~ to take* seats in advance; rüşvət ~ to take* bribe; arvad ~ to take* a wife; O, arvad almaq istəyir He is going to take a wife; nəfəs ~ to take* (a) breath; dincini ~ to take* / to have a rest; 3. to receive; to obtain; məktub / teleqram / hədiyyə / məlumat / xəbər və s. ~ to receive / to obtain a letter / a telegram / a gift / infor mation / news, etc.; xəbərdarlıq ~ to receive a warning; maaş ~ to receive one’s salary; sifariş ~ to receive an order; yaxşı təhsil ~ to receive a good education; yara ~ to receive a wound; 4. (pulla almaq) to buy*; bir kəsdən bir şey ~ to buy* smth. from smb.; satılmış bir şeyi geri ~ to buy* back (d.); satın ~ (rüşvət verməklə öz tərəfinə çəkmək) to buy* over; ucuz ~ to buy* (d.) cheap; baha ~ to buy* dearly; həbsə ~ to arrest (d.), to put* under arrest; özünü ələ ~ to pull oneself ; 5. (zəbt etmək) to conquer; ölkəni ~ to conquer a country; 6. to occupy (d.), to capture (d.); ərazi / şəhər ~ to occupy a territory / a town; to capture a city / a town

1 f. 1) acheter vt (pulla, satın ~) ; 2) prendre vt (əlindən ~, zəbt etmək) ; enlever vt (əlindən alıb qaçırmaq) ; saisir vt (əmlakını əlindən ~) ; 3) recevoir vt (poçt və s ilə ~) ; 4) emprunter vt (borc pul, söz və s ~) ; 5) conquérir vt (istila yolu ilə, zorla ~, tutmaq) ; 6) percevoir vt (vergi ~) ; 7) toucher vt (maaş ~) ; 8) informer (s’) (məlumat ~) ; 9) capter vt (aldadıb ~) ; empoigner vt (əlindən dartıb ~) ; bir-birinin əlindən ~ arracher (s’) ; var-yoxunu əlindən ~ égorger vt ; qarşısını ~ enrayer vt (məc.) ; dövrəyə ~ entourer vt ◊ daban ~ foutre le camp (kobud) ; elmi dərəcə ~ recevoir une grade scientifique ; əmr ~ recevoir un ordre ; əsir ~ faire prisonnier ; icazə ~ demander une permission ; güclə ~ forcer vt ; maaş ~ toucher les appointements (le salaire, le traîtement) ; məktub ~ recevoir une lettre ; məlumat ~ informer (s’) ; mükafat ~ toucher une prime ; remporter un prix ; nəğd pulla ~ acheter au comptant ; özünü ələ ~ dompter vt (se) ; sifariş ~ recevoir une commande ; tərbiyə ~ avoir (recevoir) une éducation ; təhsil ~ étudier ; faire ses études ; töhmət ~ être réprimandé, -e ; xəbər ~ demander une nouvelle ; həbsə ~ emprisonner vt ; himayəsi altına ~ prendre qn sous sa protection ; cavab ~ obtenir une réponse

1 гл. 1. къачун; arvad almaq паб къачун; // маса къачун; ev alma, qonşu al. Ata. sözü кlвал къачумир, къунши къачу; 2. кьун; itin adını çəkdin, ağacı əlinə al. Ata. sözü кицlин тlвар кьуна лаш гъиле яхъ; 3. къахчун; // куьруь авун, атӀун (мес. чӀарарикай).

1 almak