tez sözü azərbaycan dilində

tez

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • tez • 96.7174%
  • Tez • 3.2325%
  • TEZ • 0.0501%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Tez gəl (mahnı)
İlhami Bəkir Tez
İlhami Bəkir Tez(1905–1984)—Türkiyə şairi. Əruzu yaxşı bilirdi. İlk şeirlərində heca vəznini işlətsə də, sonrakı şeirlərini sərbəst vəznlə yazır. Şeirində ahəng ünsürü açıqdır. Bu dönəmdəki şeirlərini "Həyat bilgisinə görə uşaq şeirləri" (1927), "Mavi kitab" və "24 saat" (Nazim Hikmətlə birlikdə hazırlamışdır və bir fəhlənin iş günündən bəhs edir), "Birinci forma A" (1930), "Hər hansı bir şeir kitabıdır" (1931), "Mustafa Kamal" (1933-cü ildə, cümhuriyyətin onuncu ilində yazdığı bir dastandır. Bu kitabında Atatürkün həyatına, qurtuluş savaşına və istiqlal fikrinə yer verir), "Olduğu kimi" (1935) adları altında toplayır. Sosialist şeiri Mayakovskidən öyrənir. Eşqə, fərdi mövzulara yer verir. Şeirlərində savaş və savaşın nəticəsi olan aclığı, mədən fəhlələrini işləyir. Sosial mövzulara marksist nöqteyi-nəzərdən yanaşır.
Tez (Yuxarı Provans Alpları)
Tez (fr. Thèze, oks. Tesa) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. La-Mot-dyu-Ker kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04216. 2008-ci ildə əhalinin sayı 205 nəfər təşkil edirdi. 2007-ci ildə 125 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 97 nəfər iqtisadi cəhətdən, 28 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici - 77,6%, 1999-cu ildə bu 67,5%). Aktiv olan 97 nəfərdən (47 kişi və 38 qadın) 12 nəfər işsiz (4 kişi və 8 qadın) işlədi.
Şair, nə tez qocaldın sən...
Şair, nə tez qocaldın sən… — Azərbaycan SSR xalq şairi Səməd Vurğunun 1956-cı ildə yazıdığı şeir. Bu, şairin son əsərlərindən biridir. S.Vurğunun özünün dediyinə görə, son dövrlər yazdığı ən sevimli şeirlərindəndir. Şeir Səməd Vurğunun ömrünün sonlarında yaxın 1956-cı ildə yazılmış şeirlər silsiləsinin bir hissəsidir ("Mən tələsmirəm …", "Teloqreyka", "Məni xatırla" və s. ilə birlikdə). "Şair, nə tez qocaldın sən?!" şeiri eyni adla, eyni mövzuda iki şeirdir. Lakin onların adı eyni olsa da, şair bu əsərlərdə özü-özünü təkrar etməyib. Hər iki şeirin özünə məxsus yaranma tarixi var. Güclü ov həvəskarı olan Səməd Vurğun Azərbaycanın səfalı yerlərini oba-oba, kənd-kənd gəzirdi. Onun məqsədi özü demişkən, çöllər gözəli ceyranı, cüyürü, turacı məhv etmək deyildi.
Şair, nə tez qocaldın sən?
Şair, nə tez qocaldın sən… — Azərbaycan SSR xalq şairi Səməd Vurğunun 1956-cı ildə yazıdığı şeir. Bu, şairin son əsərlərindən biridir. S.Vurğunun özünün dediyinə görə, son dövrlər yazdığı ən sevimli şeirlərindəndir. Şeir Səməd Vurğunun ömrünün sonlarında yaxın 1956-cı ildə yazılmış şeirlər silsiləsinin bir hissəsidir ("Mən tələsmirəm …", "Teloqreyka", "Məni xatırla" və s. ilə birlikdə). "Şair, nə tez qocaldın sən?!" şeiri eyni adla, eyni mövzuda iki şeirdir. Lakin onların adı eyni olsa da, şair bu əsərlərdə özü-özünü təkrar etməyib. Hər iki şeirin özünə məxsus yaranma tarixi var. Güclü ov həvəskarı olan Səməd Vurğun Azərbaycanın səfalı yerlərini oba-oba, kənd-kənd gəzirdi. Onun məqsədi özü demişkən, çöllər gözəli ceyranı, cüyürü, turacı məhv etmək deyildi.
Daşıyıcı tezlik
Daşıyıcı tezlik(carrier frequency)– informasiyanın ötürülməsi üçün istifadə olunan modemlərdə və elektron şəbəkələrdə tətbiq olunan yüksək tezlikli siqnal. Bu siqnal Herslə (Hs) – bir saniyədəki rəqs dövrlərinin sayı ilə ölçülür və informasiyanı kodlaşdırmaq üçün tezliyə və ya amplituda görə modullaşır (müəyyən alqoritm üzrə dəyişir). İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s. What is carrier frequency?
Hərf tezliyi
Hərf tezliyi — müəyyən bir dilin əlifbasındakı hərflərin yazılı dildə orta hesabla hansı tezliklə işləndiyini göstərir. Hərf tezliyi analizinin tarixi ərəb riyaziyyatçısı Əl-Kindiyə (801–873) qədər gedib çıxır. Hərf tezliyi dilçilər tərəfindən mətnin dilinin təyin olunmasında istifadə olunur.
Mel tezlik kepstral əmsallar
Mel tezlik kepstral əmsallar – kepstrin filtrlər bankından istifadə edilməklə mel-şkala üzrə paylanmış qiymətləridir. MFCC əlamətlərin çıxarılması alqoritminə aşağıdakı mərhələlər daxildir: seqmentlərə bölmə, sürətli Furye çevirməsi, dəyişilmiş spektrin loqarifmi, diskret kosinus çevirməsi. Adətən, əlamətlər vektorunu formalaşdırmaq üçün MFCC əmsalların sayı 12-yə bərabər seçilir. Enerjinin loqarifmi də 13-cü əmsal kimi əlavə olunur. Ən relevant məlumat ilk 6 əmsalda olur. Əlavə əmsalların götürülməsi konkret hal və diktorla müəyyən edilir. Delta- və delta-delta əmsalları da əlavə etməklə MFCC əlamətlər vektorunun ölçüsü 39-a bərabər ola bilər: • enerji, Δ-enerji, ΔΔ-enerji; • 12 kenstral əmsal; • 12 Δ-əmsal; • 12 ΔΔ-əmsal. İmamverdiyev Y.N., Suxostat L.V. "Nitq texnologiyaları üzrə terminlərin izahlı lüğəti ", 2015,“İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 111 səh.
Naykvist tezliyi
Naykvist tezliyi (ing. Nyquist frequency, rus. Частота Найквиста) – analoq siqnalını onun ən yüksək tezliyindən iki dəfə böyük tezlikdə diskretləşdirdikdə, siqnalı tezlik spektrindən düzgün bərpa etmək olar. Bu diskretləşdirmə tezliyi Naykvist tezliyi adlanır. İmamverdiyev Y.N., Suxostat L.V. "Nitq texnologiyaları üzrə terminlərin izahlı lüğəti", 2015, “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 111 səh.
Osamu Tezuka
Osamu Tezuka (yap. 手塚 治虫 3 noyabr 1928[…] – 9 fevral 1989[…]) — yapon Manqaka sənətçisi. Osaka şəhərində anadan olmuşdur. Ən çox Astro Boy və Kimba the White Lion adlı çalışmaları ilə məşhurdur. Əsasən Animenin atası olaraq bilinir və "yapon Volt Disney" kimi tanınır.
Osmanlının geriləmə tezisi
Osmanlının geriləmə tezisi və ya Osmanlı geriləmə paradiqması — indilərdə istifadə olunmayan Osmanlı tarixi işlərində təsirli rol oynayan tarixi izah. Geriləmə tezisinə görə, Sultan Süleymanın (1520–1566) hökmdarlığı dövləri uzlaşan Qızıl dövrün ardıyca imperiya zamanla heç vaxt qurtula bilmədiyi və bütün qurumları təsiri altına alan, 1923-də imperiyanın dağılmasına qədər davam edən durğunluq və geriləmə dövrünə girmişdir. Bu tezis XX əsr boyunca Osmanlı tarixini anlamaqda qərbçilik və Respublika Türkiyəsi üçün təməl olaraq istifadə edilmişdir. Ancaq 1978-ci ildə tarixçilər geriləmə tezisinin təməl ehtimallarını yenidən gözdən keçirdilər. 1980, 1990 və 2000-ci illər boyunca bir çox işin yayımlanmasının və daha əvvəl istifadə olunmuş qaynaqların və metodologiyanın əsasında yenidən dəyərləndirilən Osmanlı tarixi araşdırılmasının ardından Osmanlı imperiyasını öyrənən akademik tarixçilər Osmanlı geriləmə tezisinin tamamilə mif olduğu fikrində həmrəy oldular. Geriləmə tezisi "teleoloji", "geriləməçi", "orientalist", "bəsitə endirilmiş" və "tək yönlü" olduğuna görə tənqid edilmiş və tarixi analizdə yeri olmayan məfhum olaraq təsvir edilmişdir. Akademiklər beləcə "onu müzakirə etməməyin lazım olduğunu" təklif etmirdilər. Professional tarixçilər arasındakı bu kəskin paradiqma dəyişiminə baxmayaraq, geriləmə tezisi populyar tarixdə və Osmanlı imperiyası barədə ixtisaslaşmamış olan akademiklər tərəfindən yazılan tarixdə varlığını davam etdirir. Bəzi hallarda, bu davamlılığın səbəbi mütəxəsis olmayanların köhnəlmiş və ya tərk edilmiş işlərə əsaslanmağa davam etmələri ikən, digər halalrda isə onların geriləmə üsulunun davamından bəzi siyasi maraqlar əldə etməyi düşünmələrindən qaynaqlanmaqdadır. Osmanlı tənəzzülünə dair ən görkəmli yazıçı tarixçi Bernard Lewis idi, Osmanlı İmperatorluğunun hökumətə, cəmiyyətə və sivilizasiyaya təsir göstərən hərtərəfli eniş yaşadığını iddia etdi.
Qazi tezisi
Qazi tezisi və ya Qazavat tezisi, Avstriyalı tarixçi Paul Vittekin Osmanlı imperiyasının quruluş mübahisələri barəsində ortyaa atdığı tezisdir. 1937-ci ildə İngiltərədə verdiyi konfranslarda ortaya atmış, sonrasında kitab olaraq da nəşr edilmişdir. Modern Osmanlı tarixçiliyinə təsir edən bu tezis geniş şəkildə qəbul edildiyi halda, ona qarşı xeyli sayda anti-tezişlər də mövcuddur.
Radio tezliyi
Radio tezliyi (en.radio frequency) – tezliyi 10 kHs-dən 3000 GHs’ə kimi və uyğun olaraq dalğa uzunluğu 30 km-dən 1 mm-dək olan elektromaqnit spektinin diapazonudur. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Satoşi Tezuka
Satoşi Tezuka (d. 4 sentyabr 1958) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 25 oyun keçirib, 2 qol vurub.
Takako Tezuka
Takako Tezuka (d. 6 noyabr 1970) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 41 oyun keçirib, 19 qol vurub.
Tarix qavramı barədə tezislər
Tarix qavramı barədə tezislər — Alman-yəhudi filosof Valter Benyaminin 1940-cı ildə Gestapodan qaçarkən intihar etməsindən bir necə ay öncə şəxsi qeydləri arasına yazdığı tezislər nəzərdə tutulur. Benjaminin tarix düşüncəsi avtomatik bir inqilab gözləyişinin yersizliyi tənqidi ilə başlayır. Benjaminə tarixi əzilənlərlə əzənlər arasından intiqam alma sahəsi olaraq təsəvvür edir. Benjaminin əsas tənqid hədəfləri o dövrün sosial-demokratlarıdır. Ona görə kültür və mədəniyyət nümunələri əzənlərin qanlı zəfərləri üzərində yüksələn barbarlıq nişanələridir. Gec kəşf edilən əsər olmasına baxmayaraq, sol teleolojik tarix təxəyyülündə və fəhlə sinfinin mütləq inqilab edəcəyi fikrində mühüm qırılmağa səbəb olmuş, Yəhudi ilahiyyatı ilə Marksist ideologiyanı qovuşdurmuşdur.
Tezaurus
Ümumiyyətlə, tezaurus sözlərin tərifini verən və onları əlifba sırasına görə sıralayan lüğətdən fərqli olaraq, məna oxşarlığına görə qruplaşdırılmış sözləri (sinonimlər və bəzən antonimləri ehtiva edən) birləşdirən istinad işidir. Rojenin Tezaurusunun müəllifi Piter Rojeyə görə bu cür arayış işlərinin əsas məqsədi istifadəçilərə bir fikri ən uyğun və düzgün ifadə edə bilən söz və ya sözləri tapmağa kömək etməkdir. Sinonimlərin də daxil edilməsinə baxmayaraq, tezaurus müəyyən bir sözün sinonimlərinin tam siyahısı kimi qəbul edilməməlidir. Onun tərkibindəkilər oxşar sözlər arasındakı fərqləri göstərir və oxucuya tam doğru sözü seçməyə kömək edir. Lüğətdən fərqli olaraq tezaurusun daxilindəkilər sözlərin tərifini vermir. Tezaurusdan kitabxana və informasiya elmlərində domen modellərini təyin etmək üçün geniş istifadə edilir. Son vaxtlarda o, Sadə Bilik Təşkilatı Sistemi (SKOS; Simple Knowledge Organization System) ilə birlikdə tətbiq olunub. "Tezaurus" sözü XVI əsrdə Yeni Latın dilindən və öz növbəsində Qədim yunan dilində θησαυρός (thēsauros) sözünün latınlaşmış forması olan Latın dilindəki thēsaurus sözlərindən götürülüb və "xəzinə, anbar" mənasını verir. Thēsauros sözünün etimologiyası qeyri-müəyyəndir. Duqlas Harper onu yunanca τιθέναι tithenai (qoymaq, yerləşdirmək) felinin kökü ilə əlaqələndirir.
Tezer Daşqıran
Tezer Daşqıran (türk. Tezer Taşkıran; doğum adı: Təzəxanım; 1907, Bakı – 4 may 1979, İstanbul) — Azərbaycan əsilli Türkiyə siyasətçisi, maarifçi və yazıçı. O, 1944-cü ildə Kastamonudan, 1946 və 1950-ci illərdə isə Qarsdan Türkiyə Böyük Millət Məclisinə deputat seçilib. Yüzlərlə məqalənin və 12 kitabın müəllifi olan Tezer Daşqıran, Əhməd Ağaoğlunun qızı, Səməd Ağaoğlunun və Sürəyya Ağaoğlunun isə bacısıdır. Tezer Daşqıran 1907-ci ildə Bakıda doğulub. Əsl adı Təzəxanım (nənəsinin adı) olsa da, Türkiyəyə köçdükdən sonra Tezer olaraq rəsmiləşdirilib. Orta təhsilini İstanbulda Bezmi-i Alem liseyində (indiki İstanbul Qız Liseyi) alıb. 1924-cü ildə isə İstanbul Darülfünunun (indiki İstanbul Universiteti) fəlsəfə bölümündə ali təhsilini başa vurub. Universiteti bitirdikdən sonra Tezer Ankara qız və oğlan liseylərində fəlsəfə müəllimi kimi fəaliyyət göstərir. O, oğlan məktəbində dərs deyən ilk qadın müəllim olur.
Tezer Taşkıran
Tezer Daşqıran (türk. Tezer Taşkıran; doğum adı: Təzəxanım; 1907, Bakı – 4 may 1979, İstanbul) — Azərbaycan əsilli Türkiyə siyasətçisi, maarifçi və yazıçı. O, 1944-cü ildə Kastamonudan, 1946 və 1950-ci illərdə isə Qarsdan Türkiyə Böyük Millət Məclisinə deputat seçilib. Yüzlərlə məqalənin və 12 kitabın müəllifi olan Tezer Daşqıran, Əhməd Ağaoğlunun qızı, Səməd Ağaoğlunun və Sürəyya Ağaoğlunun isə bacısıdır. Tezer Daşqıran 1907-ci ildə Bakıda doğulub. Əsl adı Təzəxanım (nənəsinin adı) olsa da, Türkiyəyə köçdükdən sonra Tezer olaraq rəsmiləşdirilib. Orta təhsilini İstanbulda Bezmi-i Alem liseyində (indiki İstanbul Qız Liseyi) alıb. 1924-cü ildə isə İstanbul Darülfünunun (indiki İstanbul Universiteti) fəlsəfə bölümündə ali təhsilini başa vurub. Universiteti bitirdikdən sonra Tezer Ankara qız və oğlan liseylərində fəlsəfə müəllimi kimi fəaliyyət göstərir. O, oğlan məktəbində dərs deyən ilk qadın müəllim olur.
Tezer Taşqıran
Tezer Daşqıran (türk. Tezer Taşkıran; doğum adı: Təzəxanım; 1907, Bakı – 4 may 1979, İstanbul) — Azərbaycan əsilli Türkiyə siyasətçisi, maarifçi və yazıçı. O, 1944-cü ildə Kastamonudan, 1946 və 1950-ci illərdə isə Qarsdan Türkiyə Böyük Millət Məclisinə deputat seçilib. Yüzlərlə məqalənin və 12 kitabın müəllifi olan Tezer Daşqıran, Əhməd Ağaoğlunun qızı, Səməd Ağaoğlunun və Sürəyya Ağaoğlunun isə bacısıdır. Tezer Daşqıran 1907-ci ildə Bakıda doğulub. Əsl adı Təzəxanım (nənəsinin adı) olsa da, Türkiyəyə köçdükdən sonra Tezer olaraq rəsmiləşdirilib. Orta təhsilini İstanbulda Bezmi-i Alem liseyində (indiki İstanbul Qız Liseyi) alıb. 1924-cü ildə isə İstanbul Darülfünunun (indiki İstanbul Universiteti) fəlsəfə bölümündə ali təhsilini başa vurub. Universiteti bitirdikdən sonra Tezer Ankara qız və oğlan liseylərində fəlsəfə müəllimi kimi fəaliyyət göstərir. O, oğlan məktəbində dərs deyən ilk qadın müəllim olur.
Tezer Özlü
Tezer Özlü (d. 10 sentyabr, 1943; Simav, Kütahya – ö. 18 fevral 1986; Sürix, İsveçrə) – türk yazıçı. 1943-cü ildə Simavda anadan olmuş, atasının işi ilə əlaqədar olaraq uşaqlığını Simav, Ödemiş və Gerededə keçirmişdir. 10 yaşında İstanbula gəlmiş, Avstriya Qız Liseyinə getmiş, lakin oranı bitirməmişdir. 1962-1963-cü illərdə Avropanı gəzmiş, 1964-cü ildə teatrçı və yazıçı Güner Sümer ilə evlənmişdir. Onlar birlikdə Ankaraya köçmüşdür. Özlü sonralar Sümerdən ayrılaraq yenidən İstanbula köçmüşdür. 1967-1972-ci illər ərzində fasilələrlə İstanbuldakı müxtəlif xəstəxanaların psixiatriya klinikalarında müalicə almışdır. 1968-ci ildə rejissor Erden Kıralla evlənmiş, 1973-cü ildə bu evlilikdən qızı Dəniz dünyaya gəlmişdir.
Tezeri
Tezeri (gürc. ტეზერი) — Gürcüstanın Xaşuri bələdiyyəsinin inzibati ərazi vahidində kənd. 2002 siyahıyaalmaya görə kəndin əhalisi 783 nəfər idi. 2014-cü ildə 620 nəfər yaşayırdı. Gürcüstan Sovet Ensiklopediyası, IX cild, səh.
Tezis
Tezis termini aşağıdakı mənalarda istifadə oluna bilər: Tezis — məntiqdə həqiqiliyi (doğruluğu) doğru olub-olmadığı əsaslandırılmalı, sübut olunmalı olan müddəa, fikir; Məsələn, tezis irəli sürmək, öz tezisini müdafiə etmək; Tezis — məruzə, mühazirə, məlumat və s.-nin adətən yazılı surətdə, təfsilatsız ifadə olunan əsas fikirlərinin qısa xülasəsi; Məsələn, tezis yazmaq, mühazirənin tezisləri; Tezis — Hegelin idealist fəlsəfəsində: dialektik inkişafın əsas pilləsi, triadanın (tezis, antitezis, sintez) ilk anı; Tezis — elmi əsərin, məqalənin və s.-nin əsas müddəaları; Tezis — məruzənin, mühazirənin, əsərin məğzinin və ya ətraflı məzmununun qısa ifadə edilməsi. R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. "Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər", Bakı, "İnformasiya Texnologiyaları", 2009, 201 s.
Türkiyə Türk tarixi tezisi
Türk tarixi tezisi — 1930-cu illərdə Mustafa Kamal Atatürkün təvviqi ilə yaradılan tarixin şərhi. 1920-ci ildə 100 ədəd çap edilən Türk tarixinin əsas xətləri adlı əsər Türk tarix tezisinin bəyannaməsi hesab edilir. Bu əsərin əsasında hazırlanan və 1931-1941-ci illərdə məktəblərdə oxudulan dörd cildlik dərs kitabı da Türk tarix tezisinin təməl əsərlərindən sayılır. İslam və xristian toqquşmasına əsaslanan Osmanlı tarixi tezisinə və türklər əleyhinə yazılan Qərb tarix tezislərinə qarşı olaraq ortaya qoyulmuşdur. Elm dairələrində Türk tarix tezisi siyasi məqsədlər daşıdığı, xəyalçı və ya romantik millətçi yönlərinin olması səbəbilə tənqid olunmuşdur. Mustafa Kamal Atatürk 1923-cü ildə İstanbul Universiteti professorlar idarəsinə "milli müstəqilliyimizin elm sahəsində də tamamlanması" vəzifəsi verdi. Türk tarix tezisi, Osmanlı tarix yazılışının mirası olan İslam mərkəzli tarixi şərhlərə və Avropa mərkəzli tarixi şərhlərə qarşı alternativ bir milli tezisin inkişaf etdirilməsi məqsədilə 1930-cu illərdə ortaya atılmışdır. Atatürk qərbli tarix tezislərinin doğru qəbul edilib məktəblərdə oxudulması yerinə milli bir tarixin yazılmasının lazım olduğuna inanırdı. XV əsrdən etibarən qərbli tarixçilər mədəniyyətin başlanğıcı olaraq yunan mədəniyyətini göstərməkdə idi. Bu tarix tezisində türklər Orta Asiyadakı köçəri tayfalar olaraq izah edilirdi.
XI Tezis (jurnal)
XI Tezis — Müstəqil Azərbaycanda Azərbaycan dilində ilk dəfə olaraq Marksist məktəbini və ümumilikdə sol yanaşmanı əhatə edən jurnaldır. 2014-cü ilin mart ayının 10-da işıq üzü görüb. Jurnalın məqsədi Azərbaycanda və dünyada inkişaf edən sosial-iqtisadi prosesləri “sol” aspektdən təqdim etməkdir. XI TEZIS jurnalının 1-ci sayının mövzusu "Marksın qayıdışı" adlanır. XIX əsrdə yaşamış alman filosof, iqtisadçı və nəzəriyyəçi Karl Marksın mülahizələrinin son dövrlərdə beynəlxalq müstəvidə baş verən iqtisadi və siyasi hadisələr fonunda aktuallaşması ilə əlaqədar mövzuları əhatə edir. Tarix, iqtisadiyyat, antropologiya, sosiologiya, mədəniyyət və fəlsəfə bölmələrindən ibarət olan jurnalın cari sayında Azərbaycanda sol hərəkatların tarixi, istehlak cəmiyyəti və yadlaşma, qlobal maliyyə böhranı və digər yazıları oxumaq mümkündür. XI TEZIS bir qrup könüllü tərəfindən hazırlanır və rüblük olaraq çap edilməsi nəzərədə tutulur.
Yüksək tezlik çəpərləyicisi
Yüksək tezlik çəpərləyicisi - elektrik veriliş xəttinin (EVX) faz naqilinin əvvəlində və sonunda quraşdırılan, yüksək tezlik kanalının işçi tezliyinə yüksək müqavimət göstərən, sənaye tezliyində (50 Hs) isə kiçik müqavimət göstərən elektrotexniki cihazdır. Yüksək tezlik çəpərləyiciləri yüksək gərginlik elektrik veriliş xətlərində (10, 35-750 kV) əks-qəza avtomatikası, rele mühafizəsi, telefon əlaqəsi, telemexanika, modulyasiya olunmuş yüksək tezlik (24-1000 kHs) siqnallarının ötürülməsini təmin etmək məqsədilə yüksək tezlikli kanallar yaratmaq üçün istifadə olunur. Siqnallar faza naqili vəya ildırımötürən trosla ötürülür. Yüksək tezlik çəpərləyicisi yüksəktezlik kanalındakı təsirləri təcrid edən yüksəktezlikli filtirdir. Çəpərləyici tənzimləyici elementə paralel qoşulmuş nüvəsiz güc reaktorundan (nominal induktivliyi 0.25...2.0 mHn olan induktiv dolaq), həmçinin mühafizə qurğusundan ibarətdir. Reaktor bir, iki və ya üç sarğılı dolağa izoləedici materialla sarınmış alüminium (və ya mis) naqildir. Sazlama elementi yüksək tezlik çəpərləyicisini müxtəlif çəpərləmə diapazonuna sazlamağa imkan verir. Sazlama elementi induktiv sarğacdan, kondansatordan və müqavimətdən ibarətdir. Mühafizə qurğuları sazlama elementini ifratgərginlikdən mühafizə etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Qoruyucu cihaz olaraq, ifratgərginlik məhdudlaşdırıcıları və ya ventil boşaldıcıları götürülə bilər.
Yüksək tezlikli ticarət
Yüksək tezlikli treydinq, yüksək tezlikli ticarət (ing. high-frequency trading, HFT) — maliyyə bazarlarında alqoritmik ticarətin əsas formasıdır, müasir avadanlıq və alqoritmlərdən qiymətli kağızların sürətlə ticarəti üçün istifadə olunur. HFT, kompüterlərin saniyənin bir hissəsində mövqeləri alqı-satqısı etdiyi xüsusi ticarət strategiyalarından istifadə edir. 2009-cu ildə yüksək tezlikli ticarətin ABŞ bazarlarındakı əməliyyatların ümumi həcminin 60-73% -ni təşkil etdiyi təxmin edilirdi, 2012-ci ildə bu pay təxminən 50% -ə düşdü. Yüksək tezlikli treyderlər hər ticarətdə kiçik bir qazanc əldə etmək üçün (bəzən səhm yüzdə fraksiya səviyyəsində) qısa müddətli mövqeləri böyük həcmdə açır və bağlayırlar. HFT şirkətləri çox kapital tələb etmir, mövqelər yığmırlar və bir gecə ərzində portfel saxlamırlar. Nəticədə, yüksək tezlikli ticarət üçün potensial Sharpe nisbəti (risk və mükafat ölçüsü) alış və saxlayın kimi ənənəvi strategiyalardan on qat daha yüksəkdir Ümumiyyətlə, HFT alverçiləri yalnız bir-biri ilə rəqabət aparırlar, lakin uzunmüddətli investorlarla rəqabət etmirlər . HFT şirkətləri ticarət başına az gəlirliliyə sahibdirlər, lakin milyonlarla əməliyyatla yüksək həcmdə ticarət edirlər. Yüksək tezlikli ticarət texnologiyalarının inkişafı üçün stimullardan biri, əməliyyatlar üçün sifarişlərin ötürülməsindəki müxtəlif gecikmələrin əvvəlcədən məlumat əldə edənlərə üstünlük verdiyi (məsələn, daha az gecikmə ilə rabitə kanallarından istifadə etmək) üstünlük verən strategiyanın hazırlanması idi . Yüksək tezlikli ticarət birjanın ticarət sisteminin yerləşdiyi eyni məlumat mərkəzində ticarətə birbaşa giriş və avadanlıq yerləşdirmə üstünlüyünə malikdir.

tez sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 zərf 1. Dərhal, gecikmədən, gecikdirmədən, əlüstü, az zaman ərzində, sürətlə, cəld. Tez əlac etmək. – Telli tez qalxıb öz otağına çəkildi. S.Hüseyn. Sərvərov tez stol yeşiyindən kağız çıxarıb, əmr qaraladı, özü aparıb makinaçıya verdi. Mir Cəlal. □ Tez eləmək – sürətləndirmək, gecikdirməmək, yubatmamaq. Tez olmaq – cəld hərəkət etmək, yubanmamaq. [Kərbəlayı Qurban:] Tez ol, aç qapını, soyuq məni kəsdi. Çəmənzəminli. 2. Qabaq, əvvəl. Hamıdan tez işə gəlmək. – Bu gün kənd həmişəkindən tez oyanmışdı. S.Qədirzadə.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tez

tez sözünün etimologiyası

tez sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

tez sözünün antonimləri (əks mənalı sözlər)

tez sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. скоро, быстро, живо, проворно, шибко; 2. рано;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / tez
  • 2 I нареч. 1. быстро, скоро, стремительно: 1) о движении, перемещении в каком-л. направлении с большой быстротой, скоростью. Tez qaçmaq быстро пробежать, tez üzmək быстро проплыть, yolu tez keçmək быстро перейти дорогу; o, məsafəni rəqiblərindən tez qət etdi он преодолел дистанцию раньше соперников; tez eləmək nəyi сделать быстро что 2) в короткий промежуток времени, благодаря быстроте. Tez böyümək расти быстро, увеличиваться быстро, tez qocalmaq быстро стареть, tez dəyişmək измениться быстро, tez qurtarmaq закончить быстро 2. рано (до обычного, положенного времени). Balideynlərini tez itirmək рано потерять родителей, məşğələlər tez qurtardı занятия закончились рано, tez evlənmək рано жениться 3. раньше (до положенного времени). İşdən tez qayıtdı вернулся с работы раньше, hamıdan tez gəlib приш ёл раньше всех, dərsdən tez buraxmaq отпустить с урока раньше II предик. tezdir рано: 1. о раннем времени. Hələ tezdir пока рано 2. о ещё не наступившем нужном, положенном сроке. Yatmaq hələ tezdir спать еще рано, sənə işləmək hələ tezdir тебе работать пока еще рано III прил. быстрый, скорый. Tez bir zamanda в скором времени ◊ tez özündən çıxmaq быстро выходить из себя; bir az tez ol! побыстрее, поживее!

    Azərbaycanca-rusca lüğət / tez

tez sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 нареч. 1. фад, геж тавуна, тӀимил вахтунда, са гьеленда, гьасятда, тадиз, йигиндиз; tez eləmək фад авун, гежар тавун, йигинарун; tez olmaq фад хьун, фад юза хьун, геж тахьун; 2. фад, эвел, вилик.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tez

tez sözünün türk dilinə tərcüməsi

"tez" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#tez nədir? #tez sözünün mənası #tez nə deməkdir? #tez sözünün izahı #tez sözünün yazılışı #tez necə yazılır? #tez sözünün düzgün yazılışı #tez leksik mənası #tez sözünün sinonimi #tez sözünün yaxın mənalı sözlər #tez sözünün əks mənası #tez sözünün etimologiyası #tez sözünün orfoqrafiyası #tez rusca #tez inglisça #tez fransızca #tez sözünün istifadəsi #sözlük