* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••••••••• | 82.23 |
2003 | ••••••••••••••• | 59.05 |
2004 | ••••••••••••••••• | 69.73 |
2005 | ••••••••••• | 43.86 |
2006 | •••••••••••••••• | 61.72 |
2007 | ••••••••••••• | 50.95 |
2008 | ••••• | 17.54 |
2009 | ••••• | 18.40 |
2010 | •••••• | 24.60 |
2011 | ••••• | 16.82 |
2012 | ••• | 11.53 |
2013 | •••• | 14.00 |
2014 | ••• | 8.24 |
2015 | •• | 7.83 |
2016 | •••• | 13.71 |
2017 | ••••••••• | 35.77 |
2018 | •••••• | 20.68 |
2019 | ••••••• | 28.24 |
2020 | •••••• | 24.13 |
1 is. [fars.] Hər cür işıqlandırıcı cihaz (qaraçıraq, lampa, fənər, lampoçka və s.). [Molla:] Ay filankəs, gecənin bu vaxtında əlində çıraq orada nə gəzirsən? “M.N.lətif.”. [Yaşlı kişi:] Elektrik çıraqlarının keçirilməsi məni özümə gətirdi. S.Hüseyn. Küncdə yerə qoyulmuş çırağın piltəsi aşağı düşdüyündən sönük, sarı işığı alaçığı işıqlandıra bilmirdi. M.İbrahimov. // məc. İşıq, ziya, nur mənasında. Tutdu Yer üzünü ürfan çırağı; Nura qərq elədi qonşu torpağı. M.Rahim. Onun ümid çırağıyla; Arayırdıq yolumuzu. R.Rza. ◊ Çırağı sönmək məc. – sonu çatmaq, məhv olmaq. Aradan keçdi illər; Çarın söndü çırağı. Ə.Cavad. Faşizmin çırağı sönərkən bir gün; Qol-boyun olaraq öpüşərik biz. S.Rüstəm. Çırağını yandıran – işini, nəslini davam etdirən. [Ziyad xan:] Öləndən sonra bizim çırağımızı yandıran olmayacaq. “Əsli və Kərəm”. Çıraq yanan vaxt – hava qaralan vaxt, axşamüstü. [Şəhrəbanu xanım:] Xülasə, axşam çıraq yanan vaxtda Məstəli şah gərək bizim evdə hazır olsun. M.F.Axundzadə. Çıraq sönən vaxt – yatmaq vaxtı, adamlar yatan vaxt. Çıraqla axtarsan, tapa bilməzsən – çox çətin tapılan, az ələ düşən şey haqqında. [Rüstəm bəy:] [Məşədi İbadın] hərçənd bir az yaşı çoxdur, amma bir yaxşı adamdır ki, beləsini çıraqla axtarsan, tapa bilməzsən. Ü.Hacıbəyov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / çıraq2 ÇIRAQ Hava qaraldıqdan sonra pristavın otaqlarında çıraqlar yandırdılar və qonaqlar məşğul oldular kart oynamağa (C.Məmmədquluzadə); LAMPA Rəfiqim üçüncü dəfə lampanı söndürüb yerinə girdi (S.S.Axundov).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / çıraq2 сущ. 1. светильник (название старинных устройств, приборов, применяемых для освещения), лампа, фонарь. Çırağın nefti qurtarıb в светильнике выгорел керосин, stolüstü çıraq настольная лампа 2. перен. свет (то, что делает радостной, счастливой жизнь); факел. Ümid çırağı свет надежды, gözümün çırağı свет моих очей; azadlıq çırağı факел свободы ◊ çıraqla axtarsan da tapa bilməzsən днём с огнём не найдешь (не сыщешь); çırağı sönmək угаснуть роду чьему; çırağını söndürmək уничтожить род чей, разрушить родной очаг; çırağını yandırmaq kimin принести радость, счастье кому, сделать счастливым, осчастливить кого; çırağını nohura batırmaq (basmaq) погубить себя, быть причиной своих неудач, своего несчастья
Azərbaycanca-rusca lüğət / çıraq1 [fars.] сущ. чирагъ (гьар жуьредин экв гудай затӀ: кьиф, псис, лампа, фанус ва мс.); // пер. экв, экуьвал, нур; ** çırağı sönmək чирагъ элуьхъун (хкахьун), эхир агакьун; çırağını yandıran чирагъ куькӀуьрдайди; са кардин, несилдин кьулухъ кьил хкидайди; çıraq yanan vaxt чирагъар куькӀуьдай вахт, мичӀи хьайи вахт, ряден вахт; çıraq sönən vaxt чирагъар элуьхъдай вахт, ксудай вахт, инсанар ксанвай вахт; çıraqla axtarsan, tapa bilməzsən чирагъ гваз къекъвейтӀани жагъуриз жедач (гзаф четин жагъидай, кьериз-цӀаруз гъиле гьатдай затӀунин гьакъинда).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / çıraqhər cür işıqlandırıcı cihaz (qaraçıraq, lampa, fənər).
Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti