əbəs sözü azərbaycan dilində

1 sif. [ər.] 1. Nahaq, bihudə, faydasız. // Zərf mənasında. Bəslərəm can kimi, ey sevgili sərmayə, səni; Etmərəm sərf əbəs məscidə, mollayə səni. M.Ə.Sabir. □ Əbəs yerə – 1) nahaq yerə, boş yerə; lüzumsuzcasına, faydasızcasına. Əbəs yerə əlləşdim. Əbəs yerə xərcə düşdüm. – [Hacı Nuru şair:] …Amma sən əbəs yerə özünü saldın qalmaqala. M.F.Axundzadə. Könül, əbəs yerə üzmə canımı; Sonaların əhdə olmaz vəfası. Q.Zakir. [Pərzad:] Əbəs yerə, Yusif bəy, arvad sözünə inanma. N.Nərimanov; 2) əsassız, səbəbsiz, ciddi səbəb olmadan. Əbəs yerə əsəbiləşmək. 2. Xəbər şəkilçisi ilə: əbəsdir – nahaqdır, faydasızdır, xeyri yoxdur, nəticəsi yoxdur. Bütün zəhmətlərin əbəsdir. – Söylədi tülkü: – Əbəsdir bu xəyal; Məndən ol mərhəməti etmə sual. A.Səhhət.

2 ə. 1) faydasız, xeyirsiz; 2) nahaq yerə.

1 nahaq — bihudə — faydasız — boş

2 ƏBƏS, NAHAQ Nahaqdır, əbəsdir yalvarışların; Başqa bir dilbərə vermişəm könül (S.Rüstəm); BİCA [Sara:] Atam üçün qüssə edəcəyimdən qorxursansa, o da bicadır (C.Cabbarlı); BİHUDƏ Yasəmənin iztirabı bihudə deyilmiş... (S.S.Axundov); BOŞ Boş danışıqdan nə çıxar, ay bala? (M.Ə.Sabir); BOŞ-BOŞUNA Bu vəfasız ömür, bu coşqun dərə; Gərək boş-boşuna axıb getməsin (M.Müşfiq); HAVAYI (dan.) Çingiz İldırım: Yoxsa havayı danışıqlarla düşmən ifşa etmək mümkün olmaz (Ə.Vəliyev); HƏDƏR Fırıldaqlıq, hiylələr; Gördü hədərdir, hədər (B.Vahabzadə); MƏNASIZ (məc.) Nəyə gərək bilmirəm; Bu mənasız suallar?! (B.Vahabzadə); YERSİZ (dan.) Kamil burada da ona nəsihət verməyin yersiz olduğunu başa düşüb soruşdu: Niyə gülürsən? (Y.Şirvan).

1 ƏBƏS – MƏNALI Ancaq əbəs yerə həyəcan keçirirdi (İ.Şıxlı); Uzun və mənalı bir sükut Kamranı tutmuşdu (Mir Cəlal).

1 1. напрасный, ненужный, бесполезный, тщетный; 2. зря, попусту, тщетно; 3. абсурд, вздор, пустяки;

2 I прил. напрасный, тщетный, безуспешный, безрезультатный, бесполезный. Əbəs axtarışlar напрасные поиски, əbəs zəhmət напрасный труд, əbəs ciddi-cəhdlər напрасные старания II нареч. напрасно: 1. зря (без достаточных оснований). Əbəs qan tökmək напрасно проливать кровь, əbəs həyəcan keçirmək напрасно волноваться, əbəs şübhə eləmək напрасно сомневаться 2. тщетно (без пользы, без результата). Əbəs çalışmaq напрасно стараться, əbəs vaxt itirmək напрасно терять время, əbəs sərf etmək nəyinaprasno тратить что III предик. Əbəsdir напрасно (тщетно, безуспешно, безполезно). Bunların hamısı əbəsdir все это напрасно, cidd-cəhdiniz əbəsdir напрасны ваши старания, müqavimət əbəsdir сопротивление бесполезно, mübahisə əbəsdir споры напрасны, əbəs deyil не напрасно; əbəs yerə напрасно: 1. зря, понапрасну, без достаточных оснований, без надобности. Əbəs yerə əsəbiləşmək напрасно нервничать, əbəs yerə danlamaq напрасно ругать, əbəs yerə qışqırmaq напрасно кричать 2. тщетно, без пользы, без результата. Əbəs yerə əlləşmək напрасно трудиться, əbəs yerə xərcə düşmək напрасно потратиться

1 I. s. vain, futile, unavailing; useless; ~ ümid a vain hope; ~ arzu a vain dream; ~ səy a futile / useless effort; ~ cəhd a futile / vain attempt II. z. 1. vainly, in vain, to no use; ~ yerə in vain; ~ yerə çalışmaq / zəhmət çəkmək to flog a dead horse idiom.; 2. (səbəbsiz) not without reason; O, əbəs yerə ehtiyat etmirdi He / She feared not without reason; 3. (boş-boşuna, məqsədsiz) for nothing, in vain; Biz əbəs yerə səyahət etmirdik We were not travelling in vain; ~ (yerə) pul xərcləmək to waste money

1 sif. vain, -e, inutile, futile, stérile ; ~ ümid espérance f vaine

1 [ər.] прил. нагьакьа, файдасуз, нагьахъ; // əbəs yerə а) нагьакьа, лазимсуздаказ, файдасуздаказ, гьавайда; б) чӀагьнакьа, асассуз, себебсуз, са себебни авачиз, гьакӀа; // əbəsdir нагьакь я, файдасуз я, хийир авач, файда авач.