* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [ər.] 1. Bir şeyin var olması, həyata keçməsi üçün lazım olan amillər; əsas, zəmin. Fiziki hazırlıq uçuş üçün əsas şərtdir. İcranın yoxlanması müvəffəqiyyətin mühüm şərtidir. – Yalnız qabaqcıl fikirlərlə yaşamaq azdır, bu fikirləri yüksək bədii şəkildə əks etdirmək də sənət əsəri üçün zəruri şərtdir. M.İbrahimov. 2. Bir-birilə saziş bağlayan tərəflərdən hər hansı birinin irəli sürdüyü tələb və ya təklif. [Məmmədbağır] axırda Əsməri tapıb onunla evləndi, çünki Əsmər onun istədiyi şərtlərə tamamilə uyğun idi. S.Hüseyn. □ Şərt etmək (qılmaq, kəsmək) – əvvəlcədən razılaşmaq, uzlaşmaq, sözü bir etmək, kəsdirmək. Aqibət şərt qıldı iki təbib; Hərə bir zəhr eyləsin tərtib. S.Ə.Şirvani. [Zakirov Nisə xanıma:] Nisə, evdən çıxanda səninlə söz danışdıq, şərt kəsdik. Ə.Məmmədxanlı. 3. Müqavilənin, tərəflərin bu və ya digər öhdəliyini müəyyənləşdirən maddəsi. □ Şərt bağlamaq – bir şey haqqında razılığa gələrək yazılı və ya şifahi şəkildə qarşılıqlı öhdəlik götürmək. 4. İki və ya bir neçə şəxs arasında saziş, uzlaşma, bağlaşma, şərtləşmə. Şərtə görə o, işi dünən qurtarmalı idi.□ Şərt bağlamaq – müqavilə (saziş) bağlamaq, şərtləşmək. Sizin yanınızda şərt bağladıq biz; Boyun qaçırmadıq öz vədimizdən… S.Vurğun. ◊ Şərti şumda kəsmək – sonradan mübahisə, anlaşılmazlıq olmasın deyə, bir şey haqqında qabaqcadan razılığa gəlmək, əvvəlcədən razılaşmaq, şərtləşmək, qərarlaşmaq. Dəstəyə təzə adamlar gələndə Şamil əvvəlcədən şərti şumda kəsərdi. M.Hüseyn. [Allahqulu:] Kənddə belə məsəl çəkərlər ki, “şərti şumda kəsək, xırmanda yaba qapmayaq”. Ə.Əbülhəsən.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / şərt2 ə. 1) əsas, zəmin; 2) sazişdə və s. irəli sürülən təklif, tələb.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / şərt3 \ – bir başqa şeyin özünə bağlı olduğu, bir başqa şeyi imkanlı qılan şey. Şərtli imperativ \
Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti / şərt2 1. ŞƏRT (bir-biri ilə saziş bağlayan tərəflərdən hər hansı birinin irəli sürdüyü tələb, təklif) [Səlim bəy:] Lakin təslim şərtindən bir şey yazmır (S.S.Axundov); KƏSİMƏT Qızqayıt çaylaq aşağı getdikcə öz kəsiməti haqqında fikirləşirdi: “Bəlkə göyərçin vermədi!..” (S.Rəhimov). 2. ŞƏRT, ƏSAS, ZƏMİN
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / şərt2 I сущ. условие: 1. требование, предложение одной договаривающейся стороны, принимаемое или отвергаемое другой стороной. Labüd (zəruri) şərt непременное (обязательное) условие, ilkin şərt предварительное условие, məqbul şərt приемлемое условие, şərt qoymaq ставить, поставить, выдвигать, выдвинуть условие, şərti rədd etmək отвергать, отвергнуть условие, şərti qəbul etmək принимать, принять условие, şərtə razı olmaq согласиться с каким-л. условием 2. обязательство какой-л. стороны или сторон, обусловленное договоренностью; статья официального документа, определяющая такое обязательство. Əlverişli şərtlər выгодные условия, ağır şərtlər тяжёлые условия, alçaldıcı şərtlər унизительные условия, barışığın şərtləri условия перемирия, müqavilənin (kontraktın) şərtləri условия договора (контракта), şərtlərə əməl etmək соблюдать условия, şərtləri pozmaq нарушать условия, nəyin şərtlərinə görə (şərtlərinə əsasən) по условиям (согласно условиям) чего 3. основа, предпосылка для чего-л. Başlıca şərt главное условие, həlledici şərt решающее условие, istilik bitkilərin inkişafının vacib şərtidir тепло – важное условие развития растений 4. положения, сведения, лежащие в основе чего-л., исходные данные о чем-л. Məsələnin şərti условия задачи, tapşırığın şərti условия задания (упражнения) 5. уговор, соглашение о чём-л. между двумя или несколькими лицами. Mənim şərtim budur вот мое условие II прил. лингв. условный (указывающий на условие, выражающий значение условия). Şərt bağlayıcısı условный союз, felin şərt forması условное наклонение глагола, şərt budaq cümləsi условное придаточное предложение; şərt zərfliyi обстоятельство условия ◊ güzəştli şərtlərlə на льготных условиях, с предоставлением льгот; şərt kəsmək (etmək, qılmaq) условиться (договориться между собой относительно чего-л.); şərt bağlamaq заключить какое-л. условие; şərt deyil не обязательно; bir şərtlə с одним условием, при одном условии; şərti ilə … с условием …, на условии …, под условием … Qaytarmamaq şərtilə с условием не возвращать, не требуя возврата; şərti şumda kəsmək заранее договориться
Azərbaycanca-rusca lüğət / şərt1 I. i. 1. condition, term; 2. reservation; ~ kəsmək to agree / to settle (with, on); ~ qoymaq to make* term, to lay* down conditions / terms; Sizin şərtləriniz hansılardır? What are your terms? Bu şərtlə ki,... On condition that,... Provided,... Providing...; Mən onu bu şərtlə edərəm ki, siz mənə kömək edəsiniz I will do it provided you help me II. s. conditional; ~ budaq cümləsi qram. conditional subordinate clause
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / şərt1 is. 1) condition f, circonstances f pl ; terme m ; 2) réservation f ; Bu şərtlə ki,. . . à (la) condition que. . . ~ qoymaq poser des conditions ; 2) clause f ; ~ pozmaq violer une clause ; qram. ~ budaq cümləsi proposition f subordonnée de condition
Azərbaycanca-fransızca lüğət / şərt1 [ər.] сущ. 1. шартӀ; 2. шартӀ, икьрар; şərt etmək (qılmaq, kəsmək) шартӀ хьун (авун), виликамаз меслятна разивилиз атун, рази хьун, икьрар хьун, гаф сад авун; şərt bağlamaq шартӀ кутӀунун; договор кутӀунун; ** şərti şumda kəsmək цан цадамаз шартӀ хьун, са кар ийидамаз ахпа пашман (къал, гьуьжет) тахьун патал виликамаз (эвелдай) меслятна разивилиз атун, меслят хьун, рази хьун, икьрар хьун, шартӀ кутӀунун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / şərt