* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 1. sif. Erkəkliyi alınmış canlı. Axta öküz. Axta qoç. Axta xoruz. □ Axta eləmək – bax axtalamaq. 2. sif. Tumu, çəyirdəyi çıxardılmış. Axta gilas. Axta gavalı. – Xalq batıbdır noğula, şəkərə, qəndə; Bizim evdə axta zoğal da yoxdur. M.P.Vaqif. // is. Tumu, çəyirdəyi çıxardılmış quru zoğal və s. Məcməyinin içində bir nimçə plov, onun üstündə bir toyuq, toyuğun içində yağla qovrulmuş kişmiş, axta olardı. H.Sarabski. 3. is. məh. Yəhər qaltağının üstünə çəkilən gön.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / axta1 Fars dilində də işlədilir və məsdər formasında (axtən) var. Ona görə də onu alınma hesab etmək ilk baxışda təbii görünür. Amma bizim dilimizdə də onun məsdər forması olub, özü də ğ ilə ağtarmaq yazılıb. Qaynaqlarda bu kəlmənin “burmaq” (qabaqlar heyvanın müvafiq orqanını burmaqla erkəkliyini məhv ediblər), “cırmaq”, “kəsmək”, “yarmaq”, “içini boşaltmaq” kimi bir neçə mənası qeydə alınıb. Sözün biçərgə forması da qeydə alınıb və bu, cərrahiyyə (biçmə, kəsmə) tətbiq olunandan sonra yaranıb. Axtalamağın bir mənası da ağacı (bitkini...) köklü-köməcli çıxarmaqla bağlı olub. İndi axtalamaq təkcə insan və heyvana aid işlədilməklə məhdudlaşdırılmır, çəyirdəyi çıxarılmış meyvəyə də (bizim evdə axta zoğal da yoxdur...) “axta” deyirlər. Axta sözünün qədim və əsl (hərfi) mənası “astar tərəfi üz tərəfə çevirmək” deməkdir.
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / axta2 I прил. 1. кастрированный, оскоплённый, выхолощенный (о человеке и животных). Axta öküz кастрированный бык, axta xoruz кастрированный петух (каплун) 2. вылущенный, очищенный от косточек (о фруктах). Axta zoğal очищенный от косточек кизил II сущ. кастрат, скопец, евнух
Azərbaycanca-rusca lüğət / axta1 I. i. 1. bax xacə; 2. (heyvan) gelding II. s. 1. (insan) castrated, emasculated; 2. (heyvan) gelded; axta at gelded horse; axta donuz gelded pig; axta keçi gelded goat; axta toğlu gelded ram; 3. (meyvə) stoned; axta meyvə stoned fruit; axta zoğal stoned Cornelian cherry
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / axta1 is. 1) castrat m ; eunnuque m ; 2) adj castré, -e ; châtré, -e ; émaculé, -e ; ~ xoruz chapon m
Azərbaycanca-fransızca lüğət / axta1 1. прил. хеси, хеси авунвай, ахта; axta öküz хеси яц; 2. прил. цил (тум) акъуднавай (мес. чумал); // сущ. цил (тум) акъуднавай кьуру чумал, дамбул ва мсб.; 3. сущ. нугъ. пурарин къалтахдал чӀугвадай хам, ли.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / axta