qəd sözü azərbaycan dilində

A. Qədir (Türkcədə A. Kadir), ya da İbrahim Əbdülqadir Meriçboyu (1917[…], Konstantinopol – 1 mart 1985, İstanbul) — 1940 nəslinin sosialist şairləri arasında olan bir türk şairidir. Tərcümə işləri ilə dünya poeziyasının tanınmasına öz töhfəsini verdi. == Yaşayışı == Orta təhsilini Eyüp Orta məktəbində ( 1933 ) və Kuleli Hərbi Liseyində ( 1936 ) bitirdi . Türk Hərbi Akademiyasında son sinif tələbə ikən ( 1938 ), Nəzim Hikmətlə birlikdə həbs edildi; On ay həbs cəzası aldı. Həbsxanadan çıxdıqdan sonra hərbi xidmətə getdi. İstanbul Universiteti Hüquq Fakültəsinə daxil oldu ( 1941 ). 1943 'te nəşr etdiyi Təbliğ adlı şeir kitabı qadağan oldı və yığdırıldı. İstanbulda bir sıra insanlarla birlikdə sürgün edildi. Sürgün müddətini Muğla, Balıkesir, Konya, Kırşehir və Adanada keçirdi. 1947 - ci ildə İstanbula qayıtdı və bir biskvit fabrikində işləməyə başladı.

Abdulla Azər oğlu Qədimbəyli (2 yanvar 2002, Bakı) — Azərbaycan şahmatçısı, 2 qat Avropa çempionu, 4 qat Azərbaycan çempionu, dünya çempionatının qalibi, Al–Ain Beynəlxalq Çempionatında I yerin sahibi, FİDE ustası, 2014-cü ildə Beynəlxalq usta norması adına layiq görülüb; kişilər arasında Azərbaycan çempionu olub, Qrosmeyster (2022-ci ildən). == Həyatı == 2008-ci ildə Bakı şəhəri 287 saylı "Zəkalar" liseyində 1-ci sinfinə daxil olub. Atası Azər Abdulla oğlu Qədimbəyli 1970-ci il 10 aprel tarixində Bakı şəhərində anadan olub. Bakı Memarlıq və İnşaat Universitetini bitirib. Anası Səidə Qədimbəyli 1976-cı il 15 mart tarixində Tiflis şəhərində anadan olub. Naxçıvan Dövlət Universitetini bitirib. == Karyerası == 5 yaşından şahmatla məşğul olub. Bakı şəhər 2 nömrəlili Uşaq Gənclər Şahmat idman məktəbinin yetirməsidir. 2009, 2010-cu ildə 2 qat Avropa çempionu, 2009, 2010, 2011, 2014-cü illərdə 4 qat Azərbaycan çempionu, 2011-ci ildə Avropa çempionatı I–II yer, 2012-ci Dünya çempionatı III–IV yer kimi nailiyyətlər qazanmışdır. Onun əldə etdiyi ən böyük uğurlardan biri, 2010-cu ildə Yunanıstanın Halkidiki şəhərində yeniyetmə şahmatçılar arasında 34-cü dünya çempionatında olub.

Abdulla Qədiri (1894-1938) — Özbəkistan yazıçısı, dramaturqu və publisisti, repressiya qurbanı == Həyatı == Abdulla Qədiri 10 aprel 1894-cü ildə Daşkənddə tacir ailəsində doğulmuşdur. Yazıçının 102 il ömür sürmüş atası Qədir kişi o, uşaq olarkən müflisləşmiş və sonra üzümçülüklə məşğul olmağa başlamışdır. Abdulla əvvəlcə mədrəsədə (köhnə müsəlman məktəbi), sonra isə yerli rus- özbək məktəbində oxumuşdur. İbtidai təhsilini başa vurduqdan sonra o, erkən yaşlarında müstəqil həyata qədəm qoymuş, Daşkənddə bir mülkədarın yanında mirzəliyə başlamışdır. Bu dövrdə o, Əlişir Nəvai, Lütfi, Muqimi, Əbdürrauf Fitrət, Əbdülhəmid Çolpan və digər cığatay (özbək) klassiklərinin əsərlərini maraqla mütaliə etmiş və milli ədəbiyyatın tarixinə yaxından bələd olmuşdur. Türküstanda getdikcə genişlənən cədidçilik, maarifçilik hərəkatı Abdulla Qədiriyə də təsirini göstərir. O, bölgədə çap olunan qəzet və dərgiləri müntəzəm oxuyur. Cədidçilərin yolunu tutan gənc xalqını xurafatdan, gerilikdən qurtarmaq üçün qələmə əl atır. Bədii yazıları ilə xalqa təsir göstərməyə çalışır. Abdulla Qədiri Özbəkistanda nəşr olunan ilk satirik jurnalın – “Müştüm” (“Yumruq”) dərgisinin banilərindən və fəal müəlliflərindən biri olmuşdur.

Abdulla Murad oğlu Qədirov (1914, Şamaxı – 21 oktyabr 1979, Bakı) — Azərbaycan-sovet dövlət xadimi, Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini — Dövlət Plan Komitəsinin sədri (1977–1979), Azərbaycan Kommunist Partiyası Bakı Şəhər Komitəsinin (1966–1970) və Nərimanov Rayon Komitəsinin (1958–1959) birinci katibi, Nərimanov Rayon Zəhmətkeş Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsinin sədri. == Həyatı == Abdulla Murad oğlu Qədirov 1914-cü ildə (başqa mənbədə 1916-cı ildə) Şamaxı şəhərində anadan olmuşdur. O, 1922-ci ildə Bakıda orta məktəbə daxil olmuş və 1931-ci ildə həmin məktəbi bitirdikdən sonra Basqal kəndində kitab mağazasında işləyərək komsomol sıralarına qoşulmuşdur. 1932–1938-ci illərdə Azərbaycan Sənaye İnstitutunda təhsil aldıqdan sonra "Bakinski raboçi" zavodunun konstruktor-mühəndisi və baş müxanikin müavini təyin olunmuşdur.Böyük Vətən müharibəsi ərəfəsində Abdulla Qədirov iki il "Azneftmaş" trestinin avadanlıqlar üzrə baş mühəndisi, həmin trestin Stalin adına zavodunun baş mühəndisi vəzifəsində çalışmış, Böyük Vətən müharibəsi illərində trestdə və "Azneftmaşın" zavodlarında yeni maşınların mənimsənilməsi sahəsində baş mühəndis olmuşdur. Müharibədən sonra Abdulla Qədirov Budyonnı adına maşınqayırma zavodunun baş mühəndisi, Neft MEMİ-nin Bakı filialının, sonra isə "Azneftmaşın" Bakı traktor təmiri zavodunun direktoru vəzifələrində çalışmışdır.Abdulla Qədirov 1955–1956-cı illərdə Keşlə Rayon Zəhmətkeş Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsinin sədri seçilmiş, sonra isə 1957-ci ilədək Şmidt adına maşınqayırma zavodunun baş mühəndisi olmuşdur. 1958–1959-cu illərdə isə Azərbaycan Kommunist Partiyası Nərimanov Rayon Komitəsinin birinci katibi işləmiş, 1960-cı ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Təftiş Komissiyasının sədri, 1960–1963-cü illərdə Sov.İKP Mərkəzi Komitəsinin təlimatçısı, 1964–1965-ci illərdə isə Sov.İKP MK Zaqafqaziya bürosunun inspektoru olmuşdur. 1966-cı ildən Azərbaycan Kommunist Partiyası Bakı Şəhər Komitəsinin birinci katibi vəzifəsində çalışmışdır.Abdulla Qədirov 1970-ci ildə Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsi sədrinin birinci müavini təyin edilmiş, 1977-ci ildən isə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini — Dövlət Plan Komitəsinin sədri vəzifəsində işləmişdir.Abdulla Qədirov 1941-ci ildən ÜİK(b)P (Sov.İKP) üzvlüyünə qəbul edilmiş, 7-ci çağırış SSRİ Ali Sovetinin, 5-ci və 9-cu çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir. 1966–1967-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Siyasi Bürosunun üzvlüyünə namizəd, 1967-ci ildən isə üzvü olmuşdur. İki dəfə "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni, "Şərəf nişanı" ordeni, eləcə də SSRİ medalları ilə təltif edilmişdir.Abdulla Qədirov uzun sürət ağır xəstəlikdən sonra 21 oktyabr 1979-cu ildə vəfat etmişdir. Oktyabrın 23-də Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.

Afina (q.yun. Αθήναι) — Qədim Yunanıstanın Attika əyalətində şəhər-dövlət. == Tarixi == E.ə. XI–IX əsrlər Yunanıstan tarixinin "Homer dövrü" adlanır. Yunanıstanda təsərrüfat, sənət, ticarət inkişaf etmişdi. İbtidai icma quruluşu quldarlıqla əvəz olunmuşdu. Orta Yunanıstanda Afina, Cənubi Yunanıstanda Korinf, Sparta, Egey dənizi sahillərində Milet, Samos, Efes, Rodos kimi şəhər dövlətlər yaranmışdı. Orta Yunanıstanın cənub-şərqindəki Attika adlı böyük yarımadada geniş düzənliyin ortasında yerləşən sıldırım təpədə e.ə. II minillikdə Afina şəhəri salınmışdı. Təpənin zirvəsində ətrafına hasar çəkilmiş Akropol adlanan qala yerləşirdi.

Alman-i Qədim (fars. ال مان قديم‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Əhər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 289 nəfər yaşayır (67 ailə).

Anar Ələsgər oğlu Qədirli - jurnalist, ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə mütəxəssis, “Strateji Kommunikasiyalar Mərkəzi” ictimai birliyinin rəhbəri. == Həyatı və təhsili == 14 fevral 1967-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1974-1985-ci illərdə Bakı şəhərində Yasamal rayonu 158 saylı orta məktəbdə təhsil almışdır. 1985-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə daxil olmuş və universiteti fərqlənmə ilə bitirmişdir. 1991-ci ildə İTAR-TASS informasiya agentliyində təcrübə keçmişdir. 2004-cü ildən Beynəlxalq Rusdilli Jurnalistlər Assosiasiyasının (MARJ) üzvüdür. == Əmək fəaliyyəti == 1992-1993-cü illərdə “Xəbər Servis” Müstəqil informasiya Agentliyinin baş redaktoru 1993-1995-ci illərdə “Los Angeles Times” qəzetinin regional müxbiri1993-1996-cı illərdə “ANS” teleradio şirkətində xəbərlər xidmətinin baş redaktoru 1996-1997-ci illərdə “Trend” jurnalında baş redaktorun müavini 1997-1998-ci illərdə Moskvada "Группа-Альянс" şirkətində PR üzrə konsultant 1999-2005-ci illərdə “Proqnoz” Müstəqil Sosioloji Araşdırmalar Mərkəzində direktor müavini 2006-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Mətbuat Xidmətinin rəhbəri 2015-2017-ci illərdə Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzində ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri. == Mükafatları == Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 3 iyun 2009-cu il tarixli 305 saylı sərəncamı ilə “Tərəqqi” medalı ilə təltif olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirinin 9 iyun 2008-ci il tarixli əmri ilə fəxri fərmanla təltif olunmuşdur.

Aqşin Elman oğlu Qədirzadə (10 mart 1999, Seyidqışlaq, Qəbələ rayonu – 18 oktyabr 2020, Kəlbəcər rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin müddətdən artıq xidmət edən hərbi qulluqçusu, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Aqşin Qədirzadə 10 mart 1999-cu ildə Qəbələ rayonunun Seyidqışlaq kəndində anadan olub. 2005-ci ildə Seyidqışlaq kənd məktəbində 1-ci sinifə getmişdir. 2014-cü ildə həmin məktəbin 9-cu sinfini bitirmişdir. Kənddə bir müddət işlədikdən sonra 2016-cı ildə çilingər peşəsinə yiyələnmək üçün Qəbələ rayonu Peşə məktəbinə getmişdir. 2017-ci ildə peşə təhsilini yarımçıq qoyaraq hərbi xidmətə yollanıb. == Hərbi xidməti == Aqşin Qədirzadə 2017–2018-ci illərdə Ədliyyə Nazirliyində müddətli həqiqi hərbi xidmət keçmişdir. Hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra kənddə bir neçə ay işlədikdən sonra yenidən Ordu Sıralarında xidmət üçün 15 may 2019-cu ildə kursa başlayıb, 12 iyul 2019-cu ildə həmin kursu moto atıcı manqa komandiri vəzifəsi ilə bitirmişdir. Şəmkirin Seyfəli kəndində müddətdən artıq xidmət edən hərbi qulluqçu kimi xidmət edib. Tovuz döyüşləri zamanı da döyüşlərdə iştirak etmişdir.

Arif Maasif oğlu Qədiməliyev (13 iyul 1975, Ağstafa rayonu – 17 mart 1995, Bakı) – Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsinin fəal iştirakçısı. == Həyatı == 13 iyul 1975-ci ildə Ağstafa rayonunun Dağ Kəsəmən kəndində anadan olmuşdur. 1992-ci ildə burada məktəbi bitirmiş və sovxozda işləmişdir. 1993-cü ildə Ağstafa rayonundan Milli Ordu sıralarına çağırılmışdır. 1994-cü ildə 18 yanvar tarixdə cəbhəyə göndərilmişdir. == Döyüşlərdə iştirakı == Arif "N" saylı hərbi hissənin tərkibində Füzuli, Kəlbəcər, Murovdağ uğrunda gedən döyüşlərdə döyüşmüşdür. O, həm kəşfiyyatçı, həm də nişançı-atıcı kimi komandirlərin hörmətini qazanmışdır. 13-17 mart hadisələri (1995) zamanı şəhid olub. == Ailəsi == Subay idi. == Milli Qəhrəman == Azərbaycan Respublikası prezidentinin 4 aprel 1995-ci il tarixli 307 saylı fərmanı ilə Qədiməliyev Arif Maasif oğluna ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.

Arif Firudin oğlu Qədimov (1 avqust 1940) — Modelyer-konstruktor. 1989-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası və 1999-cu ildə Azərbaycan Respublikası əmakdar mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülmüşdür. Pensiyaçıdır. Arif Qədimov "Naxçıvan Nuhun yurdudur", "Bir ömür yaşadım, Adəmli, Nuhlu", "Bir ömrün xatirələri", "Ağ atlının qisası", "Nuh dastanı", "Əshabu-Kəhf dastanı, "Əcəmi dastanı" kimi tarixi -tədqiqat əsərlərini yazmış və oxucuların ixtiyarına vermişdir. 2019-cu ildə təkrar nəşr kimi və geniş elmi əlavələrlə "Müqəddəslər ocağı Naxçıvan" (Naxçıvan Nuhun yurdudur) adlı elmi əsəri Naxçıvan "Əcəmi Nəşriyyati" mətbəəsində çap olunmuşdur. == Həyatı == 1965-ci ilin iyul ayinda, hərbi qulluqda olduğu Batumidən "Zaqafqaziya Hərbi Dairəsi"nin xüsusi göndərişi ilə Moskva Hərbi Xarici Dillər İnstitutuna daxil olmuşdur. (Tank keçidi — 4 ünvanında.) 1969-cu ildə Bakı Yüngül Sənaye Texnikumununun "Modelyer-Konstruktor" fakultəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş və təyinatla Bakı şəhərində işləmişdir. (1969–1971-ci il.) 1971 - 1974-cü il Azərbaycan Yüngül Sənaye nazırliyinin müqaviləsinə əsasən, göndərişlə Xankəndi ayaqqabı fabrikində baş modelyer-konstruktoru olmuş; 1975–1985-ci ildə Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ədəbiyyat Muzeyində tərtibatçı rəssam kimi fəaliyyət göstərmiş; 1985-1997-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Tarixi Muzeyinin baş rəssamı olmuşdur. 1985-ci ildə "Bakinskiy Raboçiy" qəzeti Naxçıvan Rəssamlar Birliyinin sərgi salonunda onun 50 ədəd rəssamlıq və heykəltəraşlıq əsərlərinin fərdi sərgisini təşkil etmişdir. 1997 −2008-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Xalça muzeyinin və Əcəmi seyrəngahı mədəniyyət kompleksinin baş direktoru olmuşdur.

Arif Maasif oğlu Qədiməliyev (13 iyul 1975, Ağstafa rayonu – 17 mart 1995, Bakı) – Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsinin fəal iştirakçısı. == Həyatı == 13 iyul 1975-ci ildə Ağstafa rayonunun Dağ Kəsəmən kəndində anadan olmuşdur. 1992-ci ildə burada məktəbi bitirmiş və sovxozda işləmişdir. 1993-cü ildə Ağstafa rayonundan Milli Ordu sıralarına çağırılmışdır. 1994-cü ildə 18 yanvar tarixdə cəbhəyə göndərilmişdir. == Döyüşlərdə iştirakı == Arif "N" saylı hərbi hissənin tərkibində Füzuli, Kəlbəcər, Murovdağ uğrunda gedən döyüşlərdə döyüşmüşdür. O, həm kəşfiyyatçı, həm də nişançı-atıcı kimi komandirlərin hörmətini qazanmışdır. 13-17 mart hadisələri (1995) zamanı şəhid olub. == Ailəsi == Subay idi. == Milli Qəhrəman == Azərbaycan Respublikası prezidentinin 4 aprel 1995-ci il tarixli 307 saylı fərmanı ilə Qədiməliyev Arif Maasif oğluna ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.

Armavir — Qədim erməni Ayrarat çarlığının paytaxtı və dini mərkəzi. Xarabalığı Ermənistan Respublikası Oktemberyan rayonunun Armavir kəndi yaxınlığındadır. Paytaxt Artaşata köçürüldükdən və Araz çayı məcrasını dəyişdikdən sonra Ayrarat şəhəri tənəzzülə uğradı, lakin eramızın V əsrinədək mövcud olub.

As-i Qədim (fars. اس قديم‎) və ya Əski As - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 121 nəfər yaşayır (22 ailə).

Axırıncı aşırıma qədər qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Rafiq Quliyev tərəfindən 2002-ci ildə çəkilmişdir. Film Lider Televiziyasında istehsal edilmişdir. Film Fərman Kərimzadənin məşhur "Qarlı aşırım" povestinə tarixi münasibətdir. Əsər əsasında ekranlaşdırılmış "Axırıncı Aşırım" filmindən fraqmentlər göstərilir. Bədii filmdə göstərilən faktların doğru vəya yanlış olduğu araşdırılır, əsl həqiqətlər işıq üzü görür. == Məzmun == Film Fərman Kərimzadənin məşhur "Qarlı aşırım" povestinə tarixi münasibətdir. Əsər əsasında ekranlaşdırılmış "Axırıncı Aşırım" filmindən fraqmentlər göstərilir. Bədii filmdə göstərilən faktların doğru vəya yanlış olduğu araşdırılır, əsl həqiqətlər işıq üzü görür.

Ayxan Fikrət oğlu Qədimov (30 aprel 1999, Morul, Şəmkir rayonu – 2020, Şuşa) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı və hərbi xidməti == Ayxan Qədimov 1999-cu il aprelin 30-da Şəmkir rayonunun Morul kəndində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra hərbi xidmətə yollanmışdır. === İkinci Qarabağ müharibəsi === Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Ayxan Qədimov 2020-ci il sentyabrın 27-dən Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində iştirak etmişdir. Bir çox hərbi əməliyyatlarda vuruşmuşdur. Noyabr ayının əvvəllərindən başlayan Şuşanın azad edilməsi uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşan Ayxan Qədimov döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən həlak olmuşdur. Onun nəşi 30 noyabr 2020-ci ildə tapılmış və Şəmkir rayonunun Morul kəndində torpağa tapşırılmışdır. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Ayxan Qədimov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını uğurla yerinə yetirdiyinə, düşmənin əsas qruplaşmalarının məhv edilməsi ilə qoşunların döyüş qabiliyyətinin qorunub saxlanılmasında fərqləndiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Ayxan Qədimov ölümündən sonra "Cəsur döyüşçü" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Şuşa rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 29.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Ayxan Qədimov ölümündən sonra "Şuşanın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Aza — Azərbaycanda qədim şəhər. Culfa şəhərinin 20 kilometrliyində, Gilançayın sahilində yerləşirdi. İran tarixçisi Həmdullah Qəzvini (1281–1350) və başqaları Aza haqqında məlumat vermişlər. Aza ilə Ordubad rayonunda yerləşən indiki Aza kəndinin adları və coğrafi mövqeləri arasında əlaqə var. Azanın şimal-şərqindəki qədim qəbiristanlıqda pir, qoyun formalı qəbirüstü daş, minarə mövcuddur. Orta əsrlərdə Azada sənəkarlıq, ticarət, üzümçülük, şərabçılıq inkişaf etmişdi. Azanın monqol hücumları zamanı tənəzzül etdiyi ehtimal olunur.

Ağdərə-i Qədim (fars. اق درق قديم‎) və ya Əski Ağdərə- İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 128 nəfər yaşayır (24 ailə).

Aşıq Bəylər Qədirov (tam adı:Qədirov Bəylər Hacı Rəşid oğlu; d. 25 may 1914, Çuxanlı, Salyan rayonu, Azərbaycan – v. 1991, Çuxanlı, Salyan rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan aşığı, aşıq sənətinin "Bülbülü" kimi tanınmış, Şirvan aşıq məktəbinin inkişafında özünəməxsus xidmətləri olmuşdur. == Həyatı == Aşıq Bəylər Qədirov 25 may 1914-cü ildə Salyan rayonunun Çuxanlı kəndində doğulub. O uşaq yaşlarından aşıqlıq sənətinə maraq göstərmiş, yüksək bacarıq və istedadı sayəsində bu sənətin bilicisinə çevirilmişdir.1938-ci ildən el məclislərdə çıxış edib. Azərbaycan Aşıqlarının II və III Qurultaylarında iştirak edib. Bir sənətkar kimi xidmətləri yüksək qiymətləndirilib, diplom, fəxri fərman və müxtəlif mükafatlara layiq görülüb.1970-ci illərdə Moskvada "Azərbaycan mədəniyyəti günləri ongünlüyü"ndə iştirak etmişdir. XX əsrdə Şirvan bölgəsində, eləcə də Azərbaycan səviyyəsində tanınan Aşıq Bəylər Qədirov Şirvan aşıq mühitinin ən layiqli nümayəndəsi olmuşdur. Aşığın sənətkar kimi formalaşmasında ərazinin toyları, el şənlikləri mühüm rol oynamışdır. Beləki, yaşayıb-yaratdığı illərdə bölgədə keçirilən bütün ictimai tədbirlərdə, el şənliklərində fəal iştirak etmişdir.Görkəmli sənətkar Aşıq Bəylər 1991-ci ilin 3 iyununda Salyan rayonunun Çuxanlı kəndində vəfat edib.

Balaşum — Oğuz rayonunun Xaçmaz kəndinin yaxınlığında qədim yaşayış yeri. == Coğrafiyası == Yaşayış yeri Oğuz rayonunun Xaçmaz kəndindən 5 km şimal-şərqdə, dağın ətəyində, meşənin içərisində, dəniz səviyyəsindən 460 metr yüksəklikdə yerləşir. == Adının mənası == Adı şumerlərlə bağlıdır və "bir az balaca, kiçik, odlu, yer, yurd və ya kənd" mənasındadır. == Ədəbi əsərlərdə == Mirzə Fətəli Axundovun "Hekayəti Molla İbrahim-Xəlil kimyagər" əsərindəki hadisələr burada baş verir. Axundovun həmin pyesində əsas süjet xəttini təşkil edən gümüş və misin qızıla çevrildiyi yer məhz buradır.

Balaşum — Oğuz rayonunun Xaçmaz kəndinin yaxınlığında qədim yaşayış yeri. == Coğrafiyası == Yaşayış yeri Oğuz rayonunun Xaçmaz kəndindən 5 km şimal-şərqdə, dağın ətəyində, meşənin içərisində, dəniz səviyyəsindən 460 metr yüksəklikdə yerləşir. == Adının mənası == Adı şumerlərlə bağlıdır və "bir az balaca, kiçik, odlu, yer, yurd və ya kənd" mənasındadır. == Ədəbi əsərlərdə == Mirzə Fətəli Axundovun "Hekayəti Molla İbrahim-Xəlil kimyagər" əsərindəki hadisələr burada baş verir. Axundovun həmin pyesində əsas süjet xəttini təşkil edən gümüş və misin qızıla çevrildiyi yer məhz buradır.

Bilgə Kül Qədir xan - Qaraxanilər dövlətinin birinci xaqanı və qurucusu. == Hakimiyyəti == 840-cı ildə Uyğur xaqanlığının Qırğızlar tərəfindən süqut etdirildikdən sonra dövlətlə xərc-mərclik başlamış, 850-ci ildə isə İsficab şəhərinin hakimi, Bilgə Kül Qədir xan qarluqlar tərəfindən xaqan elan edilmişdi. Həmçinin Qara xan adı ilə tanınan xaqanın adı ərəb mənbələrində "Qədir" deyə qalmış, dövlət sonralar bu adla xatırlanmışdır. 53 illik hakimiyyəti boyunca Samanilərlə müharibədə olmuşdur.

Bilgə Kül Qədir xan - Qaraxanilər dövlətinin birinci xaqanı və qurucusu. == Hakimiyyəti == 840-cı ildə Uyğur xaqanlığının Qırğızlar tərəfindən süqut etdirildikdən sonra dövlətlə xərc-mərclik başlamış, 850-ci ildə isə İsficab şəhərinin hakimi, Bilgə Kül Qədir xan qarluqlar tərəfindən xaqan elan edilmişdi. Həmçinin Qara xan adı ilə tanınan xaqanın adı ərəb mənbələrində "Qədir" deyə qalmış, dövlət sonralar bu adla xatırlanmışdır. 53 illik hakimiyyəti boyunca Samanilərlə müharibədə olmuşdur.

Büzəqza-Qəddara (ərəb. بوزقزة قدارة‎ة, ‎ fr. Bouzegza Keddara) — Əlcəzairin şimalında şəhər, Bumerdes vilayətində kommuna. == Coğrafi mövqe == Kommuna vilayətin şimal hissəsində, dəniz səviyyəsindən 373 metr yüksəklikdə yerləşir.Kommuna ölkənin paytaxtı Əlcəzairdən təqribən 50 kilometr şərqdə və Bumerdes vilayətinin inzibati mərkəzindən 22 kilometr cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 8,511 nəfər idi.

Cahi və ya Dcahi (q.misir ḏhj, ḏꜣhy) — Qədim Misirdə "Retcenu"nun cənub vilayəti üçün istifadə edilən ad.Alimlərə görə, vilayət təqribən indik İsrailin Aşkelon şəhərindən Livana, həmçinin Qalileyaya qədər uzanırdı.

Cennifer Qədirova — Azərbaycan əsilli Böyük Britaniya gimnastı. Əkiz bacısı Cesika ilə birlikdə 2019 Yeniyetmələrin Dünya Çempionatında iştirak edib. == Həyatı == O, əkiz bacısı Cesika ilə İrlandiyanın Dublin şəhərində doğulub. Qədirova və bacısı gimnastikaya altı yaşında başlayıb.