UKR sözü azərbaycan dilində

Aleksandriya (ukr. Oleksandriya, rus. Aleksandriya) — Ukraynanın Kirovoqrad vilayətində şəhər, Aleksandriya rayonunun inzibati mərkəzi. İnqules çayı sahilindədir. Dəmiryol stansiyası. Kömur, maşınqayırma, poliqrafiya, yüngül, yeyinti sənayesi inkişaf etmişdir. Tikinti materialları istehsal olunur. İki briket fabriki, elektromexaniki və qaldırmanəqlətmə avadanlığı zavodları, iki avtomobil təmiri zavodu, mebel fabriki, süd zavodu, mədən institunun şöbəsi, kənd təsərrüfatı və pedaqoji texnikumları, tibb məktəbi və s. var. XVIII əsrin ortalarında salınmındır.

== Kişilər == === Əsas milli komanda === 28.02.2006 Bakı YO Azərbaycan – Ukrayna 0:0 15.05.2006 Kiyev YO Ukrayna – Azərbaycan 6:0 === U-21 === 22.01.2016 Antalya, Türkiyə BT Azərbaycan – Ukrayna 2:1 15.11.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna (U-20) 0:1 19.11.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 1:1 26.05.2021 Kiyev, Ukrayna BT Ukrayna – Azərbaycan 0:1 21.11.2023 Mursiya, İspaniya AÇSO Ukrayna – Azərbaycan -:- 26.03.2024 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna -:- === U-19 === 26.10.2007 Orxey, Moldova AÇSO Ukrayna – Azərbaycan 3:0 04.01.2010 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 1:1 03.01.2011 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 1:1 09.01.2013 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 2:0 04.03.2014 Litva BT Ukrayna – Azərbaycan 3:1 10.11.2015 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 0:4 === U-17 === 30.10.2011 Poreç, Xorvatiya AÇSO Ukrayna – Azərbaycan 0:0 23.01.2014 Türkiyə, BT Azərbaycan - Ukrayna 1:2 01.03.2016 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 0:2 03.03.2016 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 0:1 13.10.2017 Qorna-Oryaxovitsa, Bolqarıstan AÇSO Ukrayna - Azərbaycan 6:1 18.09.2018 Kiyev, Azərbaycan YO Ukrayna - Azərbaycan 7:0 20.09.2018 Kiyev, Azərbaycan YO Ukrayna - Azərbaycan 3:0 27.08.2019 Kiyev, Ukrayna BT Ukrayna – Azərbaycan 4:2 24.10.2022 Zenitsa AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 2:5 === Klublar === 26.01.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Arsenal 2:1 26.01.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Bakı – Metallurq Zaporojye 0:0 21.06.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Metallurq Zaporojye 3:0 17.01.2012 Sankt Peterburq, Rusiya BT OÜM № 23 Lvov (U-14) - Neftçi (U-14) 1:1 pen. 3:4 29.01.2012 Antalya, Türkiyə, BT, Metallist – Neftçi 3:1 29.01.2012 Antalya, Türkiyə, BT, Arsenal – Bakı 2:1 25.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Volın 2:1 25.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, İnter – Metallurq Zaparojye 0:0 27.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Metallurq 1:1 03.07.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Metallurq Zaparojye 1:1 19.01.2014 Marbelya, İspaniya, YO, Dnepr – Bakı 0:0 24.01.2014 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Metallurq Zaporojye 0:0 24.01.2014 Marbelya, İspaniya, YO, Dinamo Kiyev – Bakı 1:1 03.07.2014 Avstriya, YO, Dinamo Kiyev – Neftçi 2:2 13.07.2014 Sloveniya, YO, Xəzər Lənkəran – Karpatı 2:1 23.06.2014 Xoxfilsen, Avstriya, YO, Qarabağ – Şaxtyor Donetsk 0:2 03.07.2014 Yenbax, Avstriya, YO, Dinamo Kiyev – Neftçi 2:2 17.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Xəzər Lənkəran - Metallurq Zaporojye 1:2 17.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ - Vorskla 2:1 20.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, İnter Bakı - Metallist 1:1 19.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Volın 4:3 24.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Simurq - Volın 2:0 24.02.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Azərbaycan - Şaxtyor 1:2 27.06.2015 Avstriya, YO Neftçi – Şaxtyor 0:1 23.10.2014 Kiyev UEFA AL QM Dnepr - Qarabağ 0:1 06.11.2014 Bakı UEFA AL QM Qarabağ – Dnepr 1:2 06.09.2015 Odessa YO Çernomorets – Qəbələ 0:2 24.01.2016 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ - Dnepr 0:1 28.02.2016 Bakı, Azərbaycan, YO, Neftçi-2 - Ukrayna (U-17) 1:5 19.01.2017 Antalya, Türkiyə, YO, Şəmkir - Dnepr 0:2 04.07.2017 Şvats, Avstriya, YO, Dinamo Kiyev - Qəbələ 2:1 23.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Səbail - Çernomorets 0:0 25.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Qarabağ - Mariupol 2:3 29.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Şamaxı - Karpatı 1:2 04.07.2018 Avstriya, YO, Qarabağ - Dinamo Kiyev 0:1 02.10.2018 Lvov, Ukrayna UEFA RK Lvov Region – Uğur 4:0 25.10.2018 Bakı, Azərbaycan UEFA AL Qarabağ – Vorskla 0:1 08.11.2018 Poltava, Ukrayna UEFA AL Vorskla – Qarabağ 0:1 21.01.2019 Antalya, Türkiyə YO Səbail – Desna 2:1 26.01.2019 Antalya, Türkiyə YO Qarabağ - Şaxtyor 1:3 30.06.2019 Topuk, Türkiyə YO Neftçi - Vorskla 2:3 07.07.2019 Bolu, Türkiyə YO Qəbələ - Mariupol 2:1 11.07.2019 Bolu, Türkiyə YO Qəbələ - Vorskla 1:3 18.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Səbail - Olimpiya Donetsk 1:3 20.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Dinamo Kiyev 1:2 24.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Desna 1:2 20.01.2022 Antalya, Türkiyə, YO, Sabah - Zarya 1:1 == Qadınlar == === Əsas milli komanda === === U-21 === === U-19 === 16.07.2013 Qəbələ, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 3:2 18.07.2013 Qəbələ, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 2:2 13.09.2014 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan - Ukrayna 0:1 15.09.2016 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 1:2 17.05.2017 Çimkənd, Qazaxıstan BT Azərbaycan – Ukrayna 0:3 25.10.2017 Tirana, Albaniya AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 2:0 14.03.2018 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna - Azərbaycan -:- 18.03.2018 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna - Azərbaycan 1:1 === U-17 === 30.09.2011 AÇSO Ukrayna - Azərbaycan 3:0 06.03.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 1:0 08.03.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 2:0 23.04.2023 Buxarest, Rumıniya BT Azərbaycan - Ukrayna 0:4 === Klublar === == Futzal == === A milli === 25.01.2010 Budapeşt, Macarıstan AÇ Azərbaycan – Ukrayna 3-3, p.4-2 08.02.2011 Bakı, Azərbaycan, BT, Azərbaycan – Ukrayna 3-0 18.12.2011 Bakı, Azərbaycan, AÇSO, Azərbaycan – Ukrayna 4-2 15.01.2012 Bakı, Azərbaycan, BT, Azərbaycan – Ukrayna 2-3 21.03.2015 Bakı, Azərbaycan, AÇSO, Azərbaycan – Ukrayna 2-3 18.12.2021 Bakı, Azərbaycan, YO, Azərbaycan – Ukrayna 0:4 19.12.2021 Bakı, Azərbaycan, YO, Azərbaycan – Ukrayna 1:5 === Klublar === 12.10.2019 Halle, Belçika ÇL Prodeksim-Herson - Araz-Naxçıvan 8:3 28.10.2021 İvano-Frankovsk, Ukrayna UEFA ÇL Uraqan - Araz-Naxçıvan 2:1 === Qadınlar === 04.11.2017 Portuqaliya YO Azərbaycan (U-17) – Ukrayna (U-17) 2:2 == Çimərlik futbolu == === A milli === 24.06.2015 Bakı, Azərbaycan AO Azərbaycan – Ukrayna 1:3 21.06.2011 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna – Azərbaycan 4:4 pen. 1:0 27.08.2017 Varnemünde, Almaniya AL Azərbaycan – Ukrayna 3:4 30.01.2018 Buşehr, İran BT Ukrayna – Azərbaycan 4:3 09.09.2018 Algero, İtaliya AÇ Azərbaycan – Ukrayna 1:5 16.04.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 3:4 18.04.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 3:3 09.05.2019 Salou, İspaniya, BT Ukrayna – Azərbaycan 6:4 18.06.2021 Nazare, Portuqaliya DÇSO Ukrayna – Azərbaycan 3:3 (pen.

Azərbaycan–Ukrayna münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Tarixi == === AXC dövrü === Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Bakıda Nikolayevskaya küçəsi 8 ünvanındakı Mirzəbəyov qardaşlarının evində Ukraynanın nümayəndəliyi yerləşmiş, nümayəndəliyə konsul vitse-konsul Qolovan rəhbərlik etmişdir. === SSRİ dövrü === Hər iki ölkə SSRİ-nin tərkibində müttəfiq respublika olmuşlar. Elə həmin dövrdə də onlar arasında iqtisadi və mədəni əlaqələr formalaşmışdır. SSRİ dağıldıqdan, postsovet məkanında müstəqil dövlətlər yarandıqdan sonra bu münasibətlər daha da inkişaf etməyə başlamışdır. Azərbaycan xalqı ilə Ukrayna xalqları arasında sıx münasibətlər mövcuddur. Bu münasibətlər tarixən mövcud olub və bu gün də davam edir. Azərbaycan xalqını Ukrayna Respublikasının Krım yarımadasında yaşayan türkdilli xalq-Krım tatarları ilə daha sıx tellər bağlayır. Krım türklərindən olan İsmayıl Qaspiralı, Mustafa Krımoğlu və s. Azərbaycanda hörmətlə yad edilir.

Azərbaycanın Ukraynada diplomatik nümayəndəliyi — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini Ukraynada təmsil edən elçilik. Azərbaycan Cümhuriyyətinin Nazirlər şurası 1918-ci il sentyabrın 12-də Ukraynaya işlər vəkilinin göndərilməsi haqqında qərar qəbul etdi. Qərara uyğun olaraq, 1918-ci il noyabrın 1-də Mir Yusif Vəzirov (Yusif Vəzir Çəmənzəminli) Azərbaycan Hökumətinin Ukraynada diplomatik nümayəndəsi təyin edildi. Elə həmin ay M.Y.Vəzirov Kiyevdə diplomatik fəaliyyətə başladı. Birinci dünya müharibəsində (1914–1918) "Dördlər ittifaqının məğlub olması" , Ukraynadan Almaniya, Azərbaycandan isə Osmanlı qoşunlarının geri çəkilməsi və hər iki ölkəyə Antanta qoşunlarının yeridilməsi, keçmiş Rusiya imperiyası ərazisində yaranmış hər iki yeni dövlətin həm bolşevik hakimiyyəti, həm də Denikin tərəfindən təhdid olunması onların beynəlxalq aləmdə oxşar mövqedən çıxış etmələrini zəruriləşdirdi. Buna görə Ukrayna hökuməti də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə sıx diplomatik əlaqə qurmaq məqsədilə 1919-ci il fevralın 8-də Azərbaycana göndərilmək üçün keçmiş daxili işlər naziri İvan Kraskovskinin başçılığı ilə xüsusi diplomatik missiya yaratdı.1919-cu ilin martında Azərbaycan və Ukrayna nümayəndəlikləri Antanta dövlətlərinin İstanbuldakı hərbi rəhbərliyinə müraciət edərək onlara Paris sülh konfransında (1919–1920) iştirak etmək üçün şərait yaradılmasını xahiş etdilər. Həmin vaxt Odessa şəhərində müttəfiqlərarası komissiya fəaliyyətə başlamışdı. Azərbaycan Hökuməti bu komissiyada ölkənin mənafeyini təmsil etmək üçün 1919-cu il martın 14-də Rüstəm bəy Sultanovu nümayəndə təyin etdi.1919-cu ilin yazında Ukraynanın Denikin ordusu tərəfindən tutulması nəticəsində Azərbaycanın Kiyevdəki diplomatik nümayəndəliyinin normal fəaliyyət göstərməsi pozuldu. M.Y.Vəzirov Odessaya getmək məcburiyyətində qaldı. Burada o, İngiltərə baş konsulu Kukla görüşərək, Azərbaycan haqqında ona ətraflı məlumat verdi.

Azərbaycan ukraynalıları ukr. Українці в Азербайджані — Azərbaycan Respublikası ərazisindəki etnik icmalardan biri. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən, azərbaycanlı ukraynalıların sayı 21,5 min nəfər idi - bu, Azərbaycanda onuncu ən böyük etnik qrup, slavyan qrupları arasında ikincidir. Ukraynalılar əsasən Bakı şəhərində yaşayırlar. Bakıda onların sayı 21 min nəfərdir. 21 dekabr 2011-ci ildən 25 may 2016-cı il tarixədək Azərbaycan Respublikasında cəmi 61 nəfər “xarici ukraynalı” statusu alıb. Ukraynanın Azərbaycandakı səfirliyinin məlumatına görə, hazırda 4000-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı özlərini ukraynalı (və ya Ukrayna diasporunun təşkilatlarına cəlb olunur) hesab edir. Azərbaycanın Ukrayna icmasının məlumatına görə, dilini qoruyub saxlayan, adət-ənənələrinə riayət edən, Ukrayna özünüidentifikasiyasını qoruyub saxlayan ukraynalıların sayı 3 min nəfərdən çox deyil. == Tarixi == Ehtimal olunur ki, ukraynalıların müasir Azərbaycan ərazisinə gəlməsinin başlanğıcı I Pyotrun başçılığı ilə Rusiyanın Xəzəryanı bölgələrə hərbi yürüşü (1722-1723) və Səfəvilərlə Rusiya arasında 1723-cü il Peterburq müqaviləsinin bağlanması nəticəsində Xəzər dənizinin qərb sahili Tabasaran ilə birlikdə Rusiya imperiyasının nəzarətinə keçdiyi zaman baş vermişdir. Rusiya imperiyasının Qafqazda aparıcı qüvvəsi V.L.Veliçkonun "Qafqaz" (1904) kitabında qeyd etdiyi kimi, kazaklar idi.

Azərbaycan ukraynalıları ukr. Українці в Азербайджані — Azərbaycan Respublikası ərazisindəki etnik icmalardan biri. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən, azərbaycanlı ukraynalıların sayı 21,5 min nəfər idi - bu, Azərbaycanda onuncu ən böyük etnik qrup, slavyan qrupları arasında ikincidir. Ukraynalılar əsasən Bakı şəhərində yaşayırlar. Bakıda onların sayı 21 min nəfərdir. 21 dekabr 2011-ci ildən 25 may 2016-cı il tarixədək Azərbaycan Respublikasında cəmi 61 nəfər “xarici ukraynalı” statusu alıb. Ukraynanın Azərbaycandakı səfirliyinin məlumatına görə, hazırda 4000-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı özlərini ukraynalı (və ya Ukrayna diasporunun təşkilatlarına cəlb olunur) hesab edir. Azərbaycanın Ukrayna icmasının məlumatına görə, dilini qoruyub saxlayan, adət-ənənələrinə riayət edən, Ukrayna özünüidentifikasiyasını qoruyub saxlayan ukraynalıların sayı 3 min nəfərdən çox deyil. == Tarixi == Ehtimal olunur ki, ukraynalıların müasir Azərbaycan ərazisinə gəlməsinin başlanğıcı I Pyotrun başçılığı ilə Rusiyanın Xəzəryanı bölgələrə hərbi yürüşü (1722-1723) və Səfəvilərlə Rusiya arasında 1723-cü il Peterburq müqaviləsinin bağlanması nəticəsində Xəzər dənizinin qərb sahili Tabasaran ilə birlikdə Rusiya imperiyasının nəzarətinə keçdiyi zaman baş vermişdir. Rusiya imperiyasının Qafqazda aparıcı qüvvəsi V.L.Veliçkonun "Qafqaz" (1904) kitabında qeyd etdiyi kimi, kazaklar idi.

== Kişilər == === Əsas milli komanda === 28.02.2006 Bakı YO Azərbaycan – Ukrayna 0:0 15.05.2006 Kiyev YO Ukrayna – Azərbaycan 6:0 === U-21 === 22.01.2016 Antalya, Türkiyə BT Azərbaycan – Ukrayna 2:1 15.11.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna (U-20) 0:1 19.11.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 1:1 26.05.2021 Kiyev, Ukrayna BT Ukrayna – Azərbaycan 0:1 21.11.2023 Mursiya, İspaniya AÇSO Ukrayna – Azərbaycan -:- 26.03.2024 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna -:- === U-19 === 26.10.2007 Orxey, Moldova AÇSO Ukrayna – Azərbaycan 3:0 04.01.2010 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 1:1 03.01.2011 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 1:1 09.01.2013 Sankt-Peterburq BT Ukrayna – Azərbaycan 2:0 04.03.2014 Litva BT Ukrayna – Azərbaycan 3:1 10.11.2015 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 0:4 === U-17 === 30.10.2011 Poreç, Xorvatiya AÇSO Ukrayna – Azərbaycan 0:0 23.01.2014 Türkiyə, BT Azərbaycan - Ukrayna 1:2 01.03.2016 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 0:2 03.03.2016 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 0:1 13.10.2017 Qorna-Oryaxovitsa, Bolqarıstan AÇSO Ukrayna - Azərbaycan 6:1 18.09.2018 Kiyev, Azərbaycan YO Ukrayna - Azərbaycan 7:0 20.09.2018 Kiyev, Azərbaycan YO Ukrayna - Azərbaycan 3:0 27.08.2019 Kiyev, Ukrayna BT Ukrayna – Azərbaycan 4:2 24.10.2022 Zenitsa AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 2:5 === Klublar === 26.01.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Arsenal 2:1 26.01.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Bakı – Metallurq Zaporojye 0:0 21.06.2011 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Metallurq Zaporojye 3:0 17.01.2012 Sankt Peterburq, Rusiya BT OÜM № 23 Lvov (U-14) - Neftçi (U-14) 1:1 pen. 3:4 29.01.2012 Antalya, Türkiyə, BT, Metallist – Neftçi 3:1 29.01.2012 Antalya, Türkiyə, BT, Arsenal – Bakı 2:1 25.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Volın 2:1 25.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, İnter – Metallurq Zaparojye 0:0 27.01.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Metallurq 1:1 03.07.2013 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ – Metallurq Zaparojye 1:1 19.01.2014 Marbelya, İspaniya, YO, Dnepr – Bakı 0:0 24.01.2014 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi – Metallurq Zaporojye 0:0 24.01.2014 Marbelya, İspaniya, YO, Dinamo Kiyev – Bakı 1:1 03.07.2014 Avstriya, YO, Dinamo Kiyev – Neftçi 2:2 13.07.2014 Sloveniya, YO, Xəzər Lənkəran – Karpatı 2:1 23.06.2014 Xoxfilsen, Avstriya, YO, Qarabağ – Şaxtyor Donetsk 0:2 03.07.2014 Yenbax, Avstriya, YO, Dinamo Kiyev – Neftçi 2:2 17.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Xəzər Lənkəran - Metallurq Zaporojye 1:2 17.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ - Vorskla 2:1 20.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, İnter Bakı - Metallist 1:1 19.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Volın 4:3 24.01.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Simurq - Volın 2:0 24.02.2015 Antalya, Türkiyə, YO, Azərbaycan - Şaxtyor 1:2 27.06.2015 Avstriya, YO Neftçi – Şaxtyor 0:1 23.10.2014 Kiyev UEFA AL QM Dnepr - Qarabağ 0:1 06.11.2014 Bakı UEFA AL QM Qarabağ – Dnepr 1:2 06.09.2015 Odessa YO Çernomorets – Qəbələ 0:2 24.01.2016 Antalya, Türkiyə, YO, Qəbələ - Dnepr 0:1 28.02.2016 Bakı, Azərbaycan, YO, Neftçi-2 - Ukrayna (U-17) 1:5 19.01.2017 Antalya, Türkiyə, YO, Şəmkir - Dnepr 0:2 04.07.2017 Şvats, Avstriya, YO, Dinamo Kiyev - Qəbələ 2:1 23.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Səbail - Çernomorets 0:0 25.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Qarabağ - Mariupol 2:3 29.01.2018 Antalya, Türkiyə, YO, Şamaxı - Karpatı 1:2 04.07.2018 Avstriya, YO, Qarabağ - Dinamo Kiyev 0:1 02.10.2018 Lvov, Ukrayna UEFA RK Lvov Region – Uğur 4:0 25.10.2018 Bakı, Azərbaycan UEFA AL Qarabağ – Vorskla 0:1 08.11.2018 Poltava, Ukrayna UEFA AL Vorskla – Qarabağ 0:1 21.01.2019 Antalya, Türkiyə YO Səbail – Desna 2:1 26.01.2019 Antalya, Türkiyə YO Qarabağ - Şaxtyor 1:3 30.06.2019 Topuk, Türkiyə YO Neftçi - Vorskla 2:3 07.07.2019 Bolu, Türkiyə YO Qəbələ - Mariupol 2:1 11.07.2019 Bolu, Türkiyə YO Qəbələ - Vorskla 1:3 18.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Səbail - Olimpiya Donetsk 1:3 20.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Dinamo Kiyev 1:2 24.01.2020 Antalya, Türkiyə, YO, Neftçi - Desna 1:2 20.01.2022 Antalya, Türkiyə, YO, Sabah - Zarya 1:1 == Qadınlar == === Əsas milli komanda === === U-21 === === U-19 === 16.07.2013 Qəbələ, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 3:2 18.07.2013 Qəbələ, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 2:2 13.09.2014 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan - Ukrayna 0:1 15.09.2016 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 1:2 17.05.2017 Çimkənd, Qazaxıstan BT Azərbaycan – Ukrayna 0:3 25.10.2017 Tirana, Albaniya AÇSO Azərbaycan – Ukrayna 2:0 14.03.2018 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna - Azərbaycan -:- 18.03.2018 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna - Azərbaycan 1:1 === U-17 === 30.09.2011 AÇSO Ukrayna - Azərbaycan 3:0 06.03.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 1:0 08.03.2018 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan - Ukrayna 2:0 23.04.2023 Buxarest, Rumıniya BT Azərbaycan - Ukrayna 0:4 === Klublar === == Futzal == === A milli === 25.01.2010 Budapeşt, Macarıstan AÇ Azərbaycan – Ukrayna 3-3, p.4-2 08.02.2011 Bakı, Azərbaycan, BT, Azərbaycan – Ukrayna 3-0 18.12.2011 Bakı, Azərbaycan, AÇSO, Azərbaycan – Ukrayna 4-2 15.01.2012 Bakı, Azərbaycan, BT, Azərbaycan – Ukrayna 2-3 21.03.2015 Bakı, Azərbaycan, AÇSO, Azərbaycan – Ukrayna 2-3 18.12.2021 Bakı, Azərbaycan, YO, Azərbaycan – Ukrayna 0:4 19.12.2021 Bakı, Azərbaycan, YO, Azərbaycan – Ukrayna 1:5 === Klublar === 12.10.2019 Halle, Belçika ÇL Prodeksim-Herson - Araz-Naxçıvan 8:3 28.10.2021 İvano-Frankovsk, Ukrayna UEFA ÇL Uraqan - Araz-Naxçıvan 2:1 === Qadınlar === 04.11.2017 Portuqaliya YO Azərbaycan (U-17) – Ukrayna (U-17) 2:2 == Çimərlik futbolu == === A milli === 24.06.2015 Bakı, Azərbaycan AO Azərbaycan – Ukrayna 1:3 21.06.2011 Kiyev, Ukrayna YO Ukrayna – Azərbaycan 4:4 pen. 1:0 27.08.2017 Varnemünde, Almaniya AL Azərbaycan – Ukrayna 3:4 30.01.2018 Buşehr, İran BT Ukrayna – Azərbaycan 4:3 09.09.2018 Algero, İtaliya AÇ Azərbaycan – Ukrayna 1:5 16.04.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 3:4 18.04.2019 Bakı, Azərbaycan YO Azərbaycan – Ukrayna 3:3 09.05.2019 Salou, İspaniya, BT Ukrayna – Azərbaycan 6:4 18.06.2021 Nazare, Portuqaliya DÇSO Ukrayna – Azərbaycan 3:3 (pen.

Azərbaycan–Ukrayna münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Tarixi == === AXC dövrü === Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Bakıda Nikolayevskaya küçəsi 8 ünvanındakı Mirzəbəyov qardaşlarının evində Ukraynanın nümayəndəliyi yerləşmiş, nümayəndəliyə konsul vitse-konsul Qolovan rəhbərlik etmişdir. === SSRİ dövrü === Hər iki ölkə SSRİ-nin tərkibində müttəfiq respublika olmuşlar. Elə həmin dövrdə də onlar arasında iqtisadi və mədəni əlaqələr formalaşmışdır. SSRİ dağıldıqdan, postsovet məkanında müstəqil dövlətlər yarandıqdan sonra bu münasibətlər daha da inkişaf etməyə başlamışdır. Azərbaycan xalqı ilə Ukrayna xalqları arasında sıx münasibətlər mövcuddur. Bu münasibətlər tarixən mövcud olub və bu gün də davam edir. Azərbaycan xalqını Ukrayna Respublikasının Krım yarımadasında yaşayan türkdilli xalq-Krım tatarları ilə daha sıx tellər bağlayır. Krım türklərindən olan İsmayıl Qaspiralı, Mustafa Krımoğlu və s. Azərbaycanda hörmətlə yad edilir.

Ağbaş Ukrayna qaramalı — südlük cins. XIX əsrdə Ukraynada yerli Polesye inəklərinin Hollandiya qaramal cinsi buğaları ilə cütləşdirilməsindən alınmışdır. Əsasən, qara və qırmızı rənglidir. Əksəriyyətinin başı, boğazının, qarnının altı, ayaqları və quyruğunun ucu ağ olur. İnəkləri ildə 2500–3000 kiloqram, ən yaxşıları 4000–4500 kiloqram süd verir; südünün yağlılığı 3,6–3,7%-dir. İnəklərin diri çəkisi 400–450 kiloqram, buğalarınkı 800–900 kiloqramdır. Ukraynanın Kiyev, Jitomir, Vinnitsa və Xmelnitski vilayətlərində yetişdirilir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Рабоче-мясной скот // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Donetsk (ukr. Донецьк, Doneck) — Ukraynanın şərqində yerləşən böyük sənaye və iş mərkəzi. Donetsk vilayətinin inzibati mərkəzidir. Donetsk şəhəri alçaq sıra dağlarından cənuba Donetsk kömür hövzəsinin mərkəzi hissəsində, çöl zonasında, Kalmius çayının yuxarılarında yerləşdirilmişdir və kiçik meşələrlə, təpələrlə, çaylarla və göllərlə mühasirəyə alınmışdır. == Əhalisi == Əhalinin sayına görə Donetsk Ukraynada beşinci yeri tutur. Şəhər əhalisinin sayı 1,7 milyon insandan yuxarı təşkil edir. Donetsk şəhərinin ümumi sahəsi — 385 km²-dir. O şimaldan cənuba 38 km, şərqdən qərbə isə 55 km uzanmışdır. Şəhər 9 inzibati əraziyə bölünmüşdür. Donetsk öz yaxınlığındakı şəhərlər ilə birlikdə Donetsk aqlomerasiyasının — Ukraynanın ən böyük sənaye mərkəzini təşkil edir.

Ukrayna—Ermənistan münasibətləri — Ukrayna və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. Bu münasibətləer 25 dekabr 1991-ci ildə qurulmuşdur. 1991-ci ilə qədər hər iki ölkə SSRİ tərkibində ittifaq respublikalarından biri idi. Bu gün Müstəqil Dövlətlər Birliyinin, Ümumdünya Ticarət Təşkilatının, Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının və eyni zamanda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının həqiqi üzvüdürlər. == Xüsusiyyətlərin müqayisəsi == == Tarix == 18 dekabr 1991-ci ildə Ermənistan Ukraynanın müstəqilliyini tanıyır. Ermənistanın Ukraynadakı səfirliyi 1993-cü ilin yanvarında açılır. Ermənistanın Ukraynadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Andranik Manukyandır. Ukraynanın İrəvandakı səfirliyi 1996-cı ilin sentyabrından fəaliyyətə başlayır. Ukraynanın Ermənistan Respublikasındakı müvəqqəti işlər vəkili İvan Zaqorodnıdır. İkitərəfli münasibətlərin əsasını qoyan sənəd Ukrayna ilə Ermənistan Respublikası arasında 14 May 1996-cı ildə imzalanan Dostluq və Əməkdaşlıq Müqaviləsidir.

Gürcüstan ukraynalıları — Gürcüstan ərazisində yaşayan etnik azlıqlardan biri. 2014-cü ilin oktyabrında aparılan son siyahıyaalma məlumatlarına görə, etnik ukraynalıların sayı 6 min nəfərə çatır. Bunların yarısından çoxu (3.200 nəfər) Tiflisdə yaşayır. 1989-cu il siyahıyaalmasına görə Gürcüstanda 52.400 ukraynalı yaşayırdı. XX əsrin 90-cı illərindəki Gürcüstanın mürəkkəb ictimai-siyasi vəziyyəti ilə əlaqəli olaraq ukraynalıların ölkədən axını olur. Ukraynalı icmasının hüquqlarının qorunması və etnomədəni, dil və digər ehtiyaclarının təmin edilməsi ilə əlaqəli bütün məsələlər 1993-cü il Ukrayna və Gürcüstan arasında Dostluq, Əməkdaşlıq və Qarşılıqlı Yardım Müqaviləsinin 9-cu maddəsi ilə tənzimlənir. == Yayılması == Əhalinin siyahıya alınmasına görə Gürcüstanda etnik ukraynalıların sayı dinamikası: Gürcüstandakı ukraynalılar, bir qayda olaraq gürcü dilində danışırlar və ölkənin ictimai həyatında fəal iştirak edirlər. Anketlərə görə Gürcüstanda ukraynalıların yarıdan çoxu (53,4 %) ukrayna dilini ana dili hesab edir. Bu göstərici Acarıstanda 55,3%, Tiflisdə 42,6%, Kutaisidə 49,3% təşkil edir. Ukrayna diasporu nümayəndələrinin böyük əksəriyyətinin kompakt yaşayış yerləri yoxdur və ölkənin hər yerində bərabər paylanmışlar.

Gürcüstan–Ukrayna münasibətləri — Gürcüstan Respublikası və Ukrayna arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Gürcüstan Ukraynanın müstəqilliyini 12 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır. İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 22 iyul 1992-ci ildə qurulur. 5 aprel 1994-cü ildə Tiflisdə Ukrayna səfirliyi açılır. Gürcüstanın Ukraynadakı səfirliyi 19 avqust 1994-cü ildə Kiyevdə açılmışdır. 2013-cü ilin avqust ayındək Ukrayna-Gürcüstan münasibətlərinin hüquqi bazasına bir çox sahələrdə ikitərəfli münasibətləri tənzimləyən 130 sənəd imzalanmışdır. Əsas sənədlər "Ukrayna ilə Gürcüstan Respublikası arasında Dostluq, Əməkdaşlıq və Qarşılıqlı Yardım Müqaviləsi", "Ukrayna ilə Gürcüstan arasında Strateji Əlaqələrin İnkişafına dair Bəyannamə"-dir. == Ticarət əlaqələri == 2008-ci ildə iki ölkə arasındakı ticarət dövriyyəsi təxminən 800 milyon dollar olmuşdur. 2009-cu ildə bu göstərici 1,5 dollar, 2010-cu ilin əvvəlində isə 127 milyon dollar artış göstərmişdir. 2012-ci ildə Ukrayna Gürcüstanın üç əsas ticarət tərəfdaşından biri olur.

Lesya Ukrainka (13 (25) fevral 1871, Novoqrad-Volınsk[d], Volın quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 1 avqust 1913[…], Surami, Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası) — ukraynalı şairə. == Həyatı == Lesya Ukrainka dvoryan ailəsində doğulmuşdur. Anası Olyona Pçilka yazıçı idi. Uşaqlıqdan sümük vərəminə tutulan Ukrainka uzun illər Krımda, Gürcüstanda, İtaliyada və Misirdə yaşamalı olmuşdur. Əsasən tarix-filologiya ev təhsili almış, bir neçə əcnəbi dil öyrənmişdir. Yaradıcılığına Taras Şevçenkonun güclü təsiri olmuşdur. "Nəğmələrin qanadında" (1893), "Düşüncələr və arzular" (1899), "Əks-səda" (1902) şeir toplularında bütün xalqların ictimai və milli azadlığı uğrunda mübarizəyə çağırış ruhu hakimdir. "Babil əsiri" (1903), "Katakombalarda", "Payız nağılı" (hər ikisi 1905) poemaları, "Meşə nəğməsi" (1912, tamaşası 1918) dramı mifoloji və tarixi süjetlərlə səsləşir. Anadan olmasının 100 illiyi Ümümdünya Sülh Şurasının qərarı ilə qeyd edilmişdir. Lesya Ukrainka 1913-cü il avqust ayının 1-də Gürcüstanda vəfat edib, Kiyevdə dəfn olunub.

Millət qəzeti — Ukrаynаdа nəşr оlunаn Krım-Аzərbаycаn cəmiyyətinin mətbu оrqаnı. 1991-ci ilin yanvar ayından dərc olunur. == Haqqında == İlk sаyını 20 Yаnvаr hаdisələrinin ildönümünə həsr еdən qəzеt Ukrаynаdа Аzərbаycаn dilində nəşr оlunаn ilk mətbu оrqаn kimi Аzərbаycаn həqiqətlərinin Ukrаynаdа yаşаyаn хаlqlаrа çаtdırılmаsındа üzərinə düşən tаriхi missiyаnı çətinliklə оlsа da şərəflə yеrinə yеtirmişdir. О dövrdə, əsаsən, Dаğlıq Qаrаbаğ həqiqətləri hаqqındа оbyеktiv аnаlitik yаzılаr dərc еtməklə еrməni хəyаnətini ifşа еdən «Millət» qəzеti Krımdа güclü mövqеyə mаlik оlаn еrməni diаspоrunun dəfələrlə hədə-qоrхulаrı ilə üzləşməsinə bахmаyаrаq, fəаliyyətini dаhа dа gеnişləndirmişdir. Bеlə ki, ilk sаylаrındаn etibarən Krım еrməni diаspоrunun hədəfinə çеvrilmiş «Millət» qəzеtinin bаş rеdаktоru Rəhim Hümbətоv еrmənilərin sifаrişi ilə Krım Vilаyət Kоmmunist Pаrtiyаsının idеоlоji şöbəsinə dəvət оlunmuşdur. Оrаdа оnа milli zəmində yаzılаrlа çıхış еtməyə qаdаğа qоyulsа dа, R.Hümbətоv işğаlçı bir millətin öz çirkin əməllərindən əl çəkmədiyi təqdirdə fəаliyyətini daha kəskin dаvаm еtdirəcəyini bildirmişdir. Ötən illər ərzində Аzərbаycаnın qədim tаriхini, zəngin mədəniyyətini, minilliklərin qаn yаddаşındаn хəbər vеrən аdət-ənənələrini səhifələrində işıqlаndırmаqlа çохmilyоnlu Ukrаynа ictimаiyyəti аrаsındа Аzərbаycаn hаqqındа infоrmаsiyа bоlluğu yаrаdаn «Millət» qəzеti hər sаyındа Dаğlıq Qаrаbаğ hаdisələri və Еrmənistаnın işğаlçılıq siyаsəti hаqqındа dürüst аnаlitik yаzılаrlа çıхış etmişdir. Qəzеt həmçinin, mütəmаdi оlаrаq Аzərbаycаnlа Ukrаynа аrаsındа mövcud оlаn iqtisаdi, siyаsi, mədəni, еlm və təhsil əlаqələrinin dinаmik inkişаfınа gеniş yеr аyırmışdır. Krımın аzаdlığı uğrundа qəhrəmаnlıq sücаəti göstərən azərbаycаnlılаrın həyаtı hаqqındа mаrаqlı yаzılаrın dərc оlunmаsı ənənə hаlını аlmışdır. Аzərbаycаn diаspоrunun təşkilаtlаnmаsındа və inkişаfındа əsil idеоlоji missiyаnı yеrinə yеtirən mətbu оrqаn sоn illər tаriхi vətənimiz Аzərbаycаndа həyаtа kеçirilən uğurlu islаhаtlаr, ölkəmizin dünyа birliyinə inаmlı intеqrаsiyа siyаsətini yеrinə yеtirməyə çаlışmışdır.

Millət qəzeti — Ukrаynаdа nəşr оlunаn Krım-Аzərbаycаn cəmiyyətinin mətbu оrqаnı. 1991-ci ilin yanvar ayından dərc olunur. == Haqqında == İlk sаyını 20 Yаnvаr hаdisələrinin ildönümünə həsr еdən qəzеt Ukrаynаdа Аzərbаycаn dilində nəşr оlunаn ilk mətbu оrqаn kimi Аzərbаycаn həqiqətlərinin Ukrаynаdа yаşаyаn хаlqlаrа çаtdırılmаsındа üzərinə düşən tаriхi missiyаnı çətinliklə оlsа da şərəflə yеrinə yеtirmişdir. О dövrdə, əsаsən, Dаğlıq Qаrаbаğ həqiqətləri hаqqındа оbyеktiv аnаlitik yаzılаr dərc еtməklə еrməni хəyаnətini ifşа еdən «Millət» qəzеti Krımdа güclü mövqеyə mаlik оlаn еrməni diаspоrunun dəfələrlə hədə-qоrхulаrı ilə üzləşməsinə bахmаyаrаq, fəаliyyətini dаhа dа gеnişləndirmişdir. Bеlə ki, ilk sаylаrındаn etibarən Krım еrməni diаspоrunun hədəfinə çеvrilmiş «Millət» qəzеtinin bаş rеdаktоru Rəhim Hümbətоv еrmənilərin sifаrişi ilə Krım Vilаyət Kоmmunist Pаrtiyаsının idеоlоji şöbəsinə dəvət оlunmuşdur. Оrаdа оnа milli zəmində yаzılаrlа çıхış еtməyə qаdаğа qоyulsа dа, R.Hümbətоv işğаlçı bir millətin öz çirkin əməllərindən əl çəkmədiyi təqdirdə fəаliyyətini daha kəskin dаvаm еtdirəcəyini bildirmişdir. Ötən illər ərzində Аzərbаycаnın qədim tаriхini, zəngin mədəniyyətini, minilliklərin qаn yаddаşındаn хəbər vеrən аdət-ənənələrini səhifələrində işıqlаndırmаqlа çохmilyоnlu Ukrаynа ictimаiyyəti аrаsındа Аzərbаycаn hаqqındа infоrmаsiyа bоlluğu yаrаdаn «Millət» qəzеti hər sаyındа Dаğlıq Qаrаbаğ hаdisələri və Еrmənistаnın işğаlçılıq siyаsəti hаqqındа dürüst аnаlitik yаzılаrlа çıхış etmişdir. Qəzеt həmçinin, mütəmаdi оlаrаq Аzərbаycаnlа Ukrаynа аrаsındа mövcud оlаn iqtisаdi, siyаsi, mədəni, еlm və təhsil əlаqələrinin dinаmik inkişаfınа gеniş yеr аyırmışdır. Krımın аzаdlığı uğrundа qəhrəmаnlıq sücаəti göstərən azərbаycаnlılаrın həyаtı hаqqındа mаrаqlı yаzılаrın dərc оlunmаsı ənənə hаlını аlmışdır. Аzərbаycаn diаspоrunun təşkilаtlаnmаsındа və inkişаfındа əsil idеоlоji missiyаnı yеrinə yеtirən mətbu оrqаn sоn illər tаriхi vətənimiz Аzərbаycаndа həyаtа kеçirilən uğurlu islаhаtlаr, ölkəmizin dünyа birliyinə inаmlı intеqrаsiyа siyаsətini yеrinə yеtirməyə çаlışmışdır.

Neda Ukraden (serb. Неда Украден 16 avqust 1950, İmotski[d], Xorvatiya Sosialist Respublikası[d], Yuqoslaviya SFR) — Xorvatiyada anadan olan və Bosniyada böyüyən serbiyalı müğənni. == Bioqrafiyası == Neda Ukraden 16 avqust 1950-ci ildə Xorvatiyanın İmotski şəhəri yaxınlığındakı Qlavina kəndində anadan olmuşdur. O, serb əsili Duşa (1997-ci ildə vəfat etmişdir) və Angelianın ailəsində anadan olmuşdur. İki ilə qədər Viseqrad şəhərinə (Bosniya və Herseqovina) köçənə qədər, babası və nənəsi ilə birlikdə İmotski şəhərində yaşayırdı. İbtidai məktəbə burada gedir, sonra ailəsi ilə birlikdə 1992-ci ildə Bosniya müharibəsi başlayana qədər yaşadığı Sarayevoya köçür. Müharibənin başlaması ilə Neda Belqrada köçmək məcbuiriyyətində qalır. 1992-1996 illəri arasında Vyanada (Avstriya) bir mənzil kirayələyir. Müharibə zamanı ailəsinin İmotski qəsəbəsindəki evi dağıdılır. Sarayevo Universitetini bitirib.

Qazaxıstan və Ukrayna arasında diplomatik əlaqələr ilk dəfə 23 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. 1991-ci ilə qədər Ukrayna-Qazaxıstan əlaqələri əsasən təsadüfü xarakter daşıyır və ya daxili əlaqələrin fonunda inkişaf etmişdir. Ancaq azad iqtisadi və siyasi münasibətlər dinamik və ardıcıl, milli maraqların təminatı müstəqillik dönəmikdən sonraya aiddir. == Əlaqələrin tarixi == 16 dekabr 1991-ci ildə Qazaxıstanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkələrdən biri Ukrayna olmuşdur. Qazaxıstan isə Ukraynanın müstəqilliyini 23 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır. Artıq 1992-ci iiin yanvarında Ukraynanın Xariçi İşlər Naziri Qazaxıstanın Xarici işlər Nazirinə diplomatik əlaüələrin qurulması məqsədi ilə əlaqədar nöta vermişdir. Cavab olaraq isə Qazaxıstan 23 iyulda notaya cavab vermişdir 23 iyul 1992 il notasından sonra iki ölkə aradında münasibətlər getdikcə inkişaf etmiş və geenişlənmişdir. İki ölkə bütün sferalarda güclənir. 2007-ci ildə Ukraynada Qazaxıstan ili elan edilmişdir. Növbəti anoloji tədbir isə Qazaxıstanda keçirilir.

Qazaxıstan və Ukrayna arasında diplomatik əlaqələr ilk dəfə 23 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. 1991-ci ilə qədər Ukrayna-Qazaxıstan əlaqələri əsasən təsadüfü xarakter daşıyır və ya daxili əlaqələrin fonunda inkişaf etmişdir. Ancaq azad iqtisadi və siyasi münasibətlər dinamik və ardıcıl, milli maraqların təminatı müstəqillik dönəmikdən sonraya aiddir. == Əlaqələrin tarixi == 16 dekabr 1991-ci ildə Qazaxıstanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkələrdən biri Ukrayna olmuşdur. Qazaxıstan isə Ukraynanın müstəqilliyini 23 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır. Artıq 1992-ci iiin yanvarında Ukraynanın Xariçi İşlər Naziri Qazaxıstanın Xarici işlər Nazirinə diplomatik əlaüələrin qurulması məqsədi ilə əlaqədar nöta vermişdir. Cavab olaraq isə Qazaxıstan 23 iyulda notaya cavab vermişdir 23 iyul 1992 il notasından sonra iki ölkə aradında münasibətlər getdikcə inkişaf etmiş və geenişlənmişdir. İki ölkə bütün sferalarda güclənir. 2007-ci ildə Ukraynada Qazaxıstan ili elan edilmişdir. Növbəti anoloji tədbir isə Qazaxıstanda keçirilir.

Qırmızı meşə (ukr. Рудий ліс, Rudyi lis, hərfi tərcümədə "zəncəfil rəngli meşə") – Poleziyada yerləşən İstisna Zonası daxilində Çernobıl Atom Elektrik Stansiyasını əhatə edən on kvadrat kilometrlik (4 kv mi) ərazi. "Qırmızı meşə" adı 26 aprel 1986-cı ildə Çernobıl qəzası nəticəsində yüksək səviyyəli radiasiyanın udulmasından sonra ölən şam ağaclarının zəncəfil-qəhvəyi rəngindən yaranmışdır. Fəlakətdən sonrakı təmizləmə əməliyyatlarında Qırmızı meşə buldozerlə məhv edilmişdir və "tullantı məzarlıqlarında" dəfn edilmişdir. Qırmızı meşə sahəsi bu gün dünyanın ən çirklənmiş ərazilərindən biri olaraq qalır. == Fəlakət və təmizlik == Qırmızı meşə yadlaşma zonasında yerləşir; bu ərazi Çernobıl qəzasından ən yüksək radiasiya dozasını və nəticədə radioaktiv çirklənmə ilə çox çirklənmiş tüstü və toz buludlarını aldı. Ağaclar bu radiasiyadan ölüb. Çernobıl № 4 reaktorunda baş verən partlayış və yanğın nəticəsində torpağı, suyu və atmosferi Hiroşima və Naqasakiyə atılan atom bombalarının 20 qatına bərabər radioaktiv maddə ilə çirkləndirdi. Fəlakətdən sonra aparılan təmizləmə əməliyyatlarında şam ağaclarının əksəriyyəti "təmizləyicilər" tərəfindən buldozerlərlə sökülərək xəndəklərə basdırılıb. Sonra xəndəklər qalın qum xalçası ilə örtülmüş və şam fidanları əkilmişdir.

Qərbi Ukrayna (ukr. Західна Україна) — Ukrayna tarixinin müxtəlif dövrlərində etnik Ukrayna ərazilərinin müəyyən bir hissəsini təyin edən qeyri-rəsmi termin. Əsas şəhərləri Lvov, Çernovtsı, Xotın, Lutsk, İvano-Frankovsk, Rivne, Ternopol, Ujqorod şəhərləridir. İkinci Dünya müharibəsinin başlanğıcında bütün ərazilər, seçki sonrası işğal altında olan Polşadan Sovet İttifaqına keçmək üçün ictimai razılıq əldə etmək məqsədi ilə təyin edilmiş və seçkilərdən sonra 22 oktyabr 1939-cu ildə Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasına daxil edilmişdir.

2021-2022-ci illər Rusiya-Ukrayna böhranı — bir tərəfdən Rusiya Federasiyası, digər tərəfdən Ukrayna və bir sıra Qərb ölkələri (əsasən NATO blokunun üzvləri) arasında münasibətlərin Rusiyanın Ukraynanı istila etməsinin başlamasından əvvəl baş vermiş kəskinləşməsi. 2021-ci ilin yazında Rusiya-Ukrayna sərhədində gərginliyin artması, xüsusən də Rusiya qoşunlarının sərhəd yaxınlığında genişmiqyaslı (təxminən 100.000 hərbçi) yığılması ilə müşayiət olunan şərqi Ukraynada münaqişə kəskinləşdi. Aprelin sonunda vəziyyət normallaşdı. Payızda isə rus qoşunlarının sərhədə yığılması təkrarlandı. Qərb mediasının kəşfiyyat xidmətlərindəki mənbələrə istinadən verdiyi məlumata görə, 2021-ci ilin noyabrında Rusiya yenidən Ukrayna sərhədləri yaxınlığında təxminən 100.000 əsgər qrupu yaratmışdır və bu, Ukraynaya hücuma hazırlıq kimi qiymətləndirilib. O vaxtdan bəri Qərb mediası mütəmadi olaraq Rusiyanın Ukraynaya mümkün müdaxiləsindən yazır. Bu tezis Ukrayna və Qərb siyasətçiləri tərəfindən irəli sürülüb. Hücumun vaxtı da dəfələrlə qeyd edilib: məsələn, 2021-ci ilin dekabrında “Washington Post” qəzeti yazıb ki, amerikalı kəşfiyyat analitiklərinin fikrincə, Rusiya 2022-ci ilin əvvəlində Ukraynanı işğal etməyi planlaşdırır. 2022-ci il fevralın əvvəlində Financial Times xəbər verdi ki, ABŞ hərbi rəhbərliyinin hesablamalarına görə, “Rusiyanın işğalı üçün optimal vaxt” fevralın ortalarından martın sonuna qədərdir. Rusiya özü isə, dəfələrlə müxtəlif səviyyələrdə Ukraynanın işğalına hazırlaşmaq ittihamlarını rədd edib.

Bu məqalə 2014-cü ildən davam edən müharibədən bəhs edir. 2022-ci ilin fevralından bu yana davam edən müharibə üçün Rusiya–Ukrayna müharibəsi (2022–hal-hazırda) məqaləsi ilə tanış olun.Rusiya–Ukrayna müharibəsi — 2014-cü ilin fevral ayından Rusiya (Ukraynadakı rus separatçıları ilə birlikdə) və Ukrayna arasında davam edən müharibə. Ukraynanın Ləyaqət İnqilabından sonra Rusiya Krımı Ukraynadan ilhaq etdi və Donbasda Ukrayna hökumət qüvvələrinə qarşı müharibədə rusiyayönlü separatçıları dəstəklədi. Münaqişənin ilk səkkiz ilində gedən döyüşlərə dəniz insidentləri, Rusiya-Ukrayna kibermüharibəsi və artan siyasi gərginlik də daxildir.2014-cü ilin əvvəlində rusiyayönlü Ukrayna prezidenti Viktor Yanukoviç Avropayönlü Avromeydan və Ləyaqət İnqilabı nəticəsində vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı. Yanukoviçin devrilməsindən və Rusiyaya sürgün edilməsindən qısa müddət sonra Ukraynanın şərq və cənub vilayətlərində rusiyapərəst iğtişaşlar başladı. Eyni zamanda, adı açıqlanmayan rus qoşunları Krıma daxil olub və strateji mövqelərə və infrastruktura, o cümlədən hökumət binalarına nəzarəti ələ keçirib. Rusiya Krımın statusu ilə bağlı referendum'dan sonra Krımı ilhaq etdi. 2014-cü ilin aprelində Ukraynanın şərqindəki Donbas bölgəsindəki rusiyapərəst separatçılar Rusiyanın əhəmiyyətli və gizli dəstəyi ilə Donetsk Xalq Respublikası və Luqansk Xalq Respublikasının yaradıldığını elan etdilər. Ukraynanın 2014-cü ilin sonunda separatçıların nəzarətində olan əraziləri geri almaq cəhdləri uğursuz alındı ​​və Donbass müharibəsi'nə səbəb oldu. Rusiya iştirakını inkar etməyə davam etsə də, rus qoşunları elan olunmamış müharibədə birbaşa iştirak edirdi.

Rusiyanın Ukraynanı işğalı — 2014-cü ildən davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi'nin aktiv fazasıdır. 24 fevral 2022-ci ildə Rusiya Ukraynanı işğal etməyə başladı. Kampaniya uzunmüddətli hərbi birləşmədən və işğaldan bir neçə gün əvvəl Rusiyanın Donetsk Xalq Respublikası və Luqansk Xalq Respublikasını tanımasından sonra başlayıb. Moskva vaxtı ilə saat 06:00-da (UTC+3) Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynanın şərqində hərbi əməliyyat elan etdi. Daha sonra, paytaxt Kiyev də daxil olmaqla, ölkənin müxtəlif yerlərində raket zərbələri endirildi. Ukrayna Sərhəd Xidməti bəyan edib ki, onun Rusiya və Belarusla sərhədləri hücuma məruz qalıb. Bir çox ölkə Ukraynaya hücumu pisləyib. == Zəmin == === Postsovet münasibətləri === 1991-ci ildə SSRİ-ni dağıldıqdan sonra, Ukrayna və Rusiya arasında yaxın münasibətlər davam edirdi. 1994-cü ildə Ukrayna nüvə arsenalından imtina etməyə razılıq verdi. Bunun qarşılığında Rusiya, Birləşmiş Krallıq və ABŞ Ukraynanın ərazi bütünlüyünə və ya siyasi azadlığına qarşı olan təhlükələrdən onu birgə qoruyacaqdır.

2022-ci il sentyabrın sonlarında Ukraynaya Rusiya tərəfindən göndərilmiş məmurlar Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərinin Rusiya tərəfindən ilhaqı ilə bağlı referendumlar keçirmişdirlər. Keçirilmiş bu referendumlar şərhçilər tərəfindən saxta referendumlar kimi təsvir edilmiş və dünyanın müxtəlif ölkələri tərəfindən pislənmişdir. Hazırda referendumların nəticələrinin etibarlılığını Şimali Koreyadan başqa dünyanın heç bir suveren dövləti qəbul etməmişdir. Səsvermə Ukraynanın dörd regionunda - Ukraynanın Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Donetsk və Luqansk vilayətlərində təşkil edilmiş, Rusiyanın marionet dövlətləri olan Donetsk Xalq Respublikası və Luqansk Xalq Respublikası ərazilərində, həmçinin müharibənin ilk həftəsində Rusiya tərəfindən ələ keçirilmiş və Rusiya tərəfindən təyin edilmiş hərbi administrasiyaları olan Xerson vilayəti və Zaporojye vilayətində baş tutmuşdur. Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələri hərbi əməliyyatların davam etdiyi dörd regiondan heç birinə tam nəzarəti həyata keçirmir və eyni zamanda da, əhalinin böyük hissəsi 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzü başlayandan sonra regionları tərk etmişdirlər. Referendumlar beynəlxalq hüquqa görə qeyri-qanuni olmuşdur və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin pozulması halı kimi qətiyyətlə pislənilmişdir. 2022-ci il sentyabrın 30-da Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiya parlamentinin hər iki palatasına müraciətində Ukraynanın Donetsk, Luqansk, Xerson və Zaporojye vilayətlərinin ilhaqını elan etmişdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Ukrayna və bir çox başqa ölkələr ilhaqı pisləmişdirlər.