* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••• | 23.98 |
2003 | •••••••• | 23.23 |
2004 | •••••••••• | 30.66 |
2005 | •••••••••• | 29.69 |
2006 | ••••••••• | 26.35 |
2007 | ••••••••••• | 33.62 |
2008 | ••••••••• | 27.53 |
2009 | ••••••••••••••••• | 52.79 |
2010 | •••••••••••••••• | 48.11 |
2011 | ••••••••••••••••••• | 59.02 |
2012 | •••••••••••••••••• | 55.50 |
2013 | ••••••••••••••••••• | 59.66 |
2014 | •••••••••••••••••••• | 63.84 |
2015 | •••••••••••••••••• | 56.99 |
2016 | ••••••••••••••••• | 53.80 |
2017 | ••••••••••••••• | 46.17 |
2018 | •••••••••••••••• | 50.34 |
2019 | •••••••••••••••••• | 54.38 |
2020 | •••••••••••••••• | 49.20 |
1 sif. [ər.] 1. Cismən az qüvvətli, gücsüz. Zəif adam. Zəif at. Zəif qol. – [Nadir bəy:] Məxluqatın ən şərəflisi olan insanların, hətta zəif, aciz bir qarıncanın belə qanına girmək, məncə əfvedilməz bir cinayətdir. H.Cavid. // İs. mənasında. Gücsüz, qüvvətsiz adam. Axırda zəiflər yavaşca başlayırlar əkilməyə və güclülər, yəni dəstə sahibləri qalırlar məclisdə. C.Məmmədquluzadə. [Firəngiz:] Zəiflər daima gücdən bəhs edər. H.Cavid. // Sağlam olmayan, möhkəm olmayan, cansız, arıq, xəstələnməyə mail olan. Zəif bədən. Zəif ciyər. Səhhətcə zəif uşaq. – Xasay qatarın səsini eşidincə sanki onun qoluna qüvvət gəldi. Elə bil, zəif ürəyi həmişəlik olaraq sağaldı. Ə.Vəliyev. 2. Üzgün, əldən düşmüş, taqətsiz. □ Zəif düşmək – üzülmək, əldən düşmək, taqətdən düşmək. [Gövhər xanım:] Gör nə zəif düşmüşəm? S.S.Axundov. Zəif eyləmək (etmək) klas. – zəiflətmək, üzmək, əldən salmaq. Dərdi-hicran ol qədr eyləmiş zəif əndamımı; Şaxi-gültək cünbüşi-badi-səbadən titrərəm. S.Ə.Şirvani. Zəif salmaq – zəifləşdirmək, əldən salmaq. Həsən bəy Zərdabi bir zaman xalqı içəridən yeyən, onun qanını soran qurdlardan danışmaqla cəmiyyəti zəif salan tüfeyliləri tapmışdı. M.İbrahimov. 3. məc. Zabitəsiz, qətiyyətsiz. // İradəsiz, iradə qüvvəsi çatışmayan, aciz. [Səməd] … heç kimin qarşısında bu cür zəif və aciz olmamışdı. İ.Hüseynov. 4. Lazımınca nüfuzu, gücü, başqalarına təsiri olmayan. Zəif dövlətlər. Zəif hökmdar. – Bəzi kəndlərdə yoxsullar qrupu zəif idi. Mir Cəlal. 5. Təsiri, gücü az olan. Zəif dərman. Zəif zəhər. 6. Qüvvəsi, gərginlik gücü, fəaliyyət gücü az olan. Zəif cərəyan. Zəif külək. Nəbzi zəif (z.) vurur. – Qazmaların və çadırların ancaq bir neçəsindən çox zəif işıq gəlirdi. Ə.Sadıq. 7. Az, əhəmiyyətsiz, kifayətsiz, pis. Zəif qabiliyyət. Zəif intizam. Zəif iş. Zəif yoxlama. Dili zəif (z.) bilir. Qulağı zəif (z.) eşidir. – Neyləyim, qüdrətim zəifdir hələ; Görüm təbiətin kor olsun gözü! S.Vurğun. 8. Öz işini, vəzifəsini layiqincə yerinə yetirə bilməyən, öz işini, sənətini yaxşı bilməyən, yaxşı işləməyən, işin öhdəsindən gəlməyən. Zəif idarə başçısı. Zəif rəhbər. // Yaxşı oxumayan, pis oxuyan. Zəif tələbə. Zəif sinif. Zəif (z.) oxumaq. Riyaziyyatdan zəifdir. – Bir tələbə dərsdən zəif olanda bütün briqada zəif sayılırdı. Mir Cəlal. // Sənətkarlıq nöqteyi-nəzərindən qeyri-mükəmməl, keyfiyyətsiz. Zəif əsər. Zəif roman. Zəif çalğıçı. Skripkaçının texnikası zəifdir. O, tarda çox zəif (z.) çalır. ◊ Zəif damar – bir şəxsin təsirə düşə bilən ən həssas cəhəti. [Naşad] Zeynalın zəif damarını yaxşı tapmışdı. S.Hüseyn. Zəif yer, zəif cəhət – nöqsan, çatışmazlıq. …Ovçu dostumun da bir zəif cəhəti var idi. M.Rzaquluzadə. Baxış bəyin bir zəif cəhəti vardı: çox şorgöz idi. Ə.Abasov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / zəif4 1. ZƏİF [Azər:] Nağı kimi zəif adamları eləyir yalançı, ikiüzlü, qorxaq, yaltaq (M.İbrahimov); ACİZ Padşah düşməni aciz saymadığı kimi, arslan ürəkli olub mətbəx pişiyindən qorxmamalıdır (M.S.Ordubadi); NATƏVAN (kl.əd.) Ol bəladır kim, mənim mərhəm bitirməz yarəmi; Yoxsa kim, hər natəvanın dərdi dərmanıncadır (Qövsi); ZƏBUN Zira könlüm həvəslərin pəncəsində zəbundur; Qurtarmıram nə etməli? Bir çarəsiz cünundur (A.Səhhət); HEYSİZ, İQTİDARSIZ. 2. ZƏİF, ÖLGÜN (məc.) (işıq haqqında) ..Kənd daxmasını andıran bir evin qapısında ölgün bir işıq göründü. Bu zəif işıq bəzən qapının ağzında vurnuxub; dar palçıqlı küçəyə batıb qalırdı (M.Hüseyn). 3. zəif bax arıq
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / zəif1 ZƏİF – GUR Qızcığazın zəif səsini eşitdim (M.Talıbov); Xeyli keçdikdən sonra içəridən bir qadının gur səsi eşidildi (C.Əmirov). ZƏİF – TUTARLI Yetər məni eylədin təbliğ və sandın zəif (S.Rüstəm); Ancaq buna dair əlində hələ tutarlı sübut yox idi (C.Əmirov).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / zəif1 1. слабый, бессильный, малосильный; 2. хилый, худосочный, чахлый; 3. тщедушный; 4. слабо;
Azərbaycanca-rusca lüğət / zəif2 I прил. слабый: 1. немощный, слабосильный, малосильный. Zəif uşaq слабый ребёнок 2. нездоровый, болезненный. Zəif yaddaş слабая память, zəif gözlər слабое зрение, ürəyi zəif со слабым сердцем 3. нестойкий, нетвёрдый. Zəif iradə слабая воля, zəif təbiətli слабый по природе, zəif xarakter слабый характер 4. незначительный, малозаметный. Zəif axın слабое течение, zəif zərbə слабый удар, zəif işıq слабый свет, zəif külək слабый ветер, zəif nəbz слабый пульс, zəif səs слабый голос 5. недостаточный, плохой. Zəif bilik слабые знания, zəif hazırlıq слабая подготовка, zəif intizam слабая дисциплина, zəif təsəvvür слабое представление 6. несовершенный. Zəif əsər слабое произведение, zəif məkələ слабая статья, zəif film слабый фильм 7. плохой, неискусный. Zəif işçi слабый работник, zəif rəhbər слабый руководитель, zəif şagird слабый ученик 8. не способный оказывать сильное действие. Zəif dərman слабое лекарство 9. некрепкий, не насыщенный. Zəif məhlul слабый раствор, zəif turşular хим. слабые кислоты 10. не обладающий значительными оборонительными и наступательными возможностями. Zəif ordu слабая армия 11. не обладающий достаточной силой, могуществом. Zəif dövlətlər слабые государства 12. имеющий небольшую мощность, немощный. Zəif lampa слабая лампа, zəif maşın слабая машина II нареч. слабо. Zəif eşitmək слабо слышать, zəif görmək слабо видеть, zəif işləmək слабо работать, zəif oynamaq слабо играть; zəif silahlanmış слабо вооружённый, zəif çıxış etmək слабо выступать; zəif düşmək обессилеть; zəif salmaq kimi обессилить кого ◊ zəif damarı kimin слабая струна у кого; zəif damarını tapmaq kimin найти слабую струну у кого; zəif yeri kimin слабое место чьё; ахиллесова пята чья; zəif cəhəti kimin, nəyin слабая сторона кого, чего
Azərbaycanca-rusca lüğət / zəif1 I. s. 1. weak; ~ düşmən weak enemy; ~ dövlət weak state; ~ dəlil weak argument; ~ kitab weak book; ~ pyes weak play; (çəlimsiz, sısqa) feeble, weakling; ~ uşaq a weakling / feeble child; (xəstəlikdən üzülmüş) debilitated, debilitant; (taqətsiz) languid, faint; (möhkəm olmayan) weak, feeble; ~ halqa weak link; ~ maneə feeble barrier; 2. (xəfif) faint, dim; dull; ~ işıq faint / dim / poor light; ~ səs faint voice; ~ görmə qabiliyyəti dim / dull sight; (tünd olmayan) weak, faint; ~ boya / rəng çaları weak tincture; ~ şriftlər faint types / prints; 3. (bilikcə, qabiliyyətcə) weak, poor; ~ bilik weak / poor knowledge; Mən riyaziyyatdan zəifəm I am weak in mathematics; ~ tələbə a weak student; ~ cavab a weak answer / reply; ~ mülahizə poor judgement; 4. (cəsarətcə) weak, faint; ~ iradə weak will; ~ xasiyyət weak character; 5. (nöqsanlı, qüsurlu) weak; ~ yer / cəhət weak point / spot / side; ◊ ~ damar idiom. foible, weakness (for); ◊ ~ damarını tapmaq / bilmək to know* one’s weakness (for) / foible; ~ düşmək to become* weak / feeble / languid; ~ yerini / cəhətini tapmaq to find* the weak point / spot / side (of), to find* the joint in the armour; ~ salmaq to weaken (d.), to make* weak (d.), to enfeeble (d.), to render (d.) feeble; to debilitate (d.) II. z. faintly; feebly; weakly; (ölgün, yavaş) languidly; (pis) poorly, badly; ~ işıqlandırılmış faintly lit; özünü ~ hiss etmək to feel* weak / poorly; O özünü zəif hiss edir He / She feels weak; He / She is feeling poorly
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / zəif1 I sif. 1) faible adj ; ~ adam homme m faible ; ~ düşmən ennemi m faible ; ~ uşaq enfant m faible ; ürəyi ~ olmaq avoir le cœur faible ; səhhəti ~ olmaq avoir une santé précaire (fragile) ; faible, fatigué, -e, affaibli, -e, bas, -se adj ; çox tezdir, o hələ ~dir il est trop tôt, il est toujours fatigué ; ~ ip corde f fragile ; ~ bənd maillon m faible (intellektual oyun) ; 2) faible ; ~ işıq faible lumière f ; ~ səslə d’une faible voix ; ~ görmə qabiliyyəti mauvaise vue m ; 3) faible ; ~ dövlətlər pays m faibles ; ~ cins sexe m faible ; 4) faible ; ~ tələbə étudiant m (étudiant f) faible ; bu şagird riyaziyyatdan ~dir cet élève est faible en maths ; 5) veule, idécis, -e, mou (molle) adj ; ~ iradəli sans volonté, veule ; ~ xarakterli de faible caractère 6) faible ; ~cəhət, ~ yer côte m faible, point m faible, la partie f faible ; ~ damar le faible ; ~ damarını tutmaq prendre qn par son faible ; ~ yanını (tərəfini) bilmək connaître vt la faiblesse de qn ; hər kəsin ~ cəhətləri var chacun a ses faiblesses ; ~ salmaq affaiblir vt ; rendre vt faible, rendre moin fort II zərf. faiblement, doucement, lentement adv ; otaq ~ işıqlandırılıb la salle est faiblement éclairée ; özünü ~ hiss etmək sentir (se) faible ; işlər çox ~ gedir les affaires marchent tout lentement ; bu kostyum səni ~ göstərir ce costume te maigrit
Azərbaycanca-fransızca lüğət / zəif1 [ər.] прил. зайиф (1. тӀимил гуж авай, гужсуз, къуватсуз (мес. кас); // сущ. зайифди, къуватсуз кас; // сагълам тушир, азарлу тегьер (мес. рикӀ, вил); ччан алачир, яхун (мес. беден); 2. такьатсуз; zəif düşmək зайиф хьун, такьатдай аватун; zəif eyləmək (etmək) клас. зайиф авун, зайифрун, такьатдай авудун; zəif salmaq зайифрун, такьатдай авудун; 3. пер. къетӀивал авачир, гафунал (кардал) кӀеви тушир, кӀевивал тийир; рикӀ авачир, ажуз; 4. лазим кьадар гужлу тушир (мес. девлетар, пачагь); гуж (эсер) тӀимил авай (мес. дарман, гар); 5. тӀимил, бес кьадар тушир, пис (мес. кӀвалах, алакьун); 6. вичин кар лайихлудаказ кьилиз акъуд тийир, вичин пеше хъсандиз течир, кар алакь тийир (мес. регьбер); // хъсандиз кӀел тийизвай, пис кӀелзавай (мес. ученик); // пешекарвилин жигьетдай хъсан тушир, мес. роман, музыкант); ** zəif damar зайиф дамар, са касдиз эсер ийиз жедай лап гьассас жигьет; zəif yer, zəif cəhət зайиф чка, зайиф жигьет, нукьсан, кимивал.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / zəifə. əldən düşmüş; taqətsiz, gücsüz.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti