* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is.: kamına çəkmək – udmaq. Əjdaha itaət edib cəhənnəmi çəkdi kamına. Ə.Haqverdiyev. İkibaşlı əjdaha kimi [sel] ağzını açıb, bizi kamına çəkmək istəyirdi. S.Rəhimov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kam2 is. [fars.] 1. Arzu, məqsəd, məram, murad. Neçə ildir gözümüzü Mürsəlin toyuna dikmişik, bu bizim üçün böyük kamdır… A.Şaiq. Zaman bizdən kam alıbdır; Daha ürək qocalıbdır; Bizdən ancaq ad qalıbdır; Nə sən gülsən, nə mən bülbül. B.Vahabzadə. □ Kam almaq – 1) bax kama yetmək (yetişmək, çatmaq). Fərhad, Məcnun, Kərəm kamın almadı; Bir Yusifi sevdiyinə yetirdin. Molla Cümə. Biz də muradımızca fələkdən kam alaydıq; Sizə qonşu olaydıq. M.Müşfiq; 2) intiqam almaq, əvəz olaraq birinin fəlakətinə sevinmək. Kam bulmaq köhn. – bax kam almaq 1-ci mənada. Fəsli-bahar gəldi, könül, şad, kam bul! Q.Zakir. Kam vermək – arzusuna, kamına yetirmək. Xəstədir, Qövsi, təbibin, dərd bilmək çağıdır; Çarə qılmaq, kam vermək, könül almaq çağıdır. Qövsi. Kama yetirmək – arzusuna çatdırmaq. Kama yetmək (yetişmək, çatmaq) – arzusuna nail olmaq, məqsədinə çatmaq. Deyin sərvi-güləndama; Öldürsün, yetişsin kama. Q.Zakir. [Mirzə Rza:] [Nəsrəddin şahı] öldürdüm, indi kama yetişdim! C.Cabbarlı. Yoxsa yetməyəcək kamına şair; Quru bir taxtanı simsiz çalacaq? S.Vurğun. Kami-dil klas. – ürək arzusu. Şükr Seyyid, gedirəm kami-dil ilə bu səhər. S.Ə.Şirvani. Kamı gözündə qalmaq – arzusuna çatmamaq, arzusu ürəyində qalmaq. Gözündə qalmasın insanın kamı. Z.Xəlil. 2. klas. Ləzzət, zövq. □ Kam vermək – zövq vermək, ləzzət vermək. Açdın dəriiltifatü ənam; Verdin gərəgincə hər kəsə kam. Füzuli. Kam götürmək – zövq almaq, ləzzət almaq. [Qadın:] İkicə nəfər belə balam olaydı, hərəsini bir məktəbə qoyaydım, hər gün birinin yanına gedib baxanda kam götürəydim. Mir Cəlal. 3. Kamınca, kamımca şəklində köhn. – ürəyincə, ürəyimcə; istədiyin kimi, istədiyim kimi. Seyyid, təhəmmül et şəbi-hicranə, çəkmə ah; Bir gün olur ki, kamınca ruzigar olur. S.Ə.Şirvani. Yüz il yaşayıb bircə gün ömrümdə fələkdən; Kamımca mədar olmasa, mən neyləyə billəm? Ə.Vahid.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kam3 KAM1 f. arzu, məqsəd, istək, məram. Kami-dil ürək arzusu. KAM2 f. ağız.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / kam1 Fars dilində iki mənası var: 1) arzu 2) damaq, ağız. İkinci məna zəminində dişlə bağlı qamaş feili əmələ gəlib. Rus dilindəki оскомина sözünün də kökü həmin kam sözündən ibarətdir. Kamına çəkmək ifadəsi də etimoloji baxımdan “ağzına almaq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / kam2 1 сущ. 1. желание, мечта. Ürəkdə min-min kam var в сердце тысячи желаний, kam tapmaq найти, обрести желаемое 2. наслаждение, удовольствие; kam götürmək наслаждаться, получать удовольствие 3. в форме kamımca, kamınca, kamıca по душе, по сердцу ◊ kam almaq: 1. добиться желаемого, обрести желаемое, достичь цели; 2. отомстить, злорадствовать. Rəqibdən kam almaq отомстить противнику; kam vermək доставлять удовольствие; исполнять, удовлетворять чье-л. желание, kama yetişmək, çatmaq обрести желаемое, достигнуть, достичь своей цели; kamı gözündə qalmaq не сбыться, не осуществиться мечте, не достичь цели 2 сущ. устар. фольк. в сочет. kamına çəkmək проглотить, пожрать (об удаве, драконе)
Azərbaycanca-rusca lüğət / kam1 I. i. 1. (arzu, istək, murad) wish, desire; aspiration; 2. (məqsəd, məram) aim, purpose, object, end; 3. (ləzzət, zövq) delight; ~ almaq: 1) to gain / to attain one’s object; 2) (intiqam almaq) to avenge (d.), to take* vengeance (on); 3) (başqasının bədbəxtliyinə sevinmək) to gloat over, to rejoice at the misfortune of others; ~a yetmək / yetişmək / çatmaq to gain / to attain one’s object / ends; to secure one’s object; to succeed in one’s object; to achieve one’s desire; ~a yetməmək / çatmamag, ~ı gözündə qalmaq to fail in one’s object, not to achieve one’s desire II. i.: ~ına çəkmək 1. (udmaq əjdaha, ilan və s.) to gulp down (d.), to swallow (d.); 2. (məngirləmək, yiyələnmək) to make* smth. one’s own; to appropriate (d.)
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / kam1 is. 1) désir m, souhait m, aspiration f ; 2) but m, cible f, mire f, objet m, objectif m ; 3) goût m, plaisir m ; ~ almaq prendre plaisir à qch ; être content, -e ; ~a yetmək atteindre son but, obtenir de bons résultats dans qch ; ~ı gözündə qalmaq échouer, ne pas pouvoir réaliser son désir
Azərbaycanca-fransızca lüğət / kam2 [fars.] сущ. 1. мурад, макьсад; kam almaq а) кил. kama yetmək (yetişmək, çatmaq); б) кам къахчун, кьисас къахчун; kam vermək мураддихъ агакьарун; kama yetirmək мураддихъ агакьарун, мурад кьилиз акъудун; kama yetmək (yetişmək, çatmaq) мураддихъ (макьсаддив) агакьун, мурад кьилиз акъатун; kamı gözündə qalmaq мурад рикӀе амукьун, мураддихъ агакь тавун, мурад кьилиз акъат тавун; 2. лезет, зевкь; kam vermək лезет гун; kam götürmək лезет къачун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / kam