* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [ər.] 1. Məişətdə, işdə və s.-də lazım olan hər hansı bir cisim, maddə, zad, əşya, nəsnə. [Əsgər:] Xanım, sizə yaraşan şeyim çoxdur, ancaq evdədir. Ü.Hacıbəyov. Müəllimin böyründə qəzetə sarılı iki şey vardı. Ə.Vəliyev. [Qulu:] Otaq təmizdir. Ancaq şeyimiz yoxdur ki, qoyaq. N.Nərimanov. □ Bir şey – 1) qeyri-müəyyən, qeyri-məlum şey, hadisə və s. Sənə bir şey verdimi? Bazardan bir şey ala bildin? Bir şey bilə bildinmi? Ona bir şeymi olub? 2) əhəmiyyət bildirir. Elə demə, o da bir şeydir, lazım olar. // Adətən cəm şəklində – özünə məxsus pal-paltar və s. Şeylərini zalın küncünə yığıb, özləri də baxırdılar camaata. Ə.Haqverdiyev. Rübabə yəqin elədi ki, Vahid şeylərini yığışdırıb yola düşüb. Mir Cəlal. // Bir yerdən başqa yerə aparmaq üçün yığılıb bağlanmış yük, çamadan və s. Şeyləri maşına yığmaq. Şeyləri baqaja vermək. – Yenə [hambal] şeyləri götürüb qabağa düşdü. Ə.Haqverdiyev. 2. dan. Ədəbi, bədii, elmi və s. əsər. Bir dənə də olsun iri şey yazmamışdır. Yazdıqları elə bir şey deyil. 3. Fakt, iş, real hadisə. Qeyri-adi şey. Məsələyə ciddi bir şey kimi baxmaq lazımdır. Belə şeylərə yol vermək olmaz. Belə bir şey başıma gəlib. 4. İş, hərəkət, əməl. Belə şeylərə baş qoşma. Bu kimi şeyə mən razı ola bilmərəm. □ Heç bir şey – heç nə.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / şey3 \ – hər hansı bir düşüncəni dilə gətirən naməlum termin. Həqiqi olan, şüurun xaricində öz başına var olan yeganə obyekt \. Nesne-Obje: Ümumiyyətlə qarşımızda olan, şüurun özünə yönəldiyi, özünə yönəldilən, düşünülüb hazırlanan şey. Şey – maddi aləmin nisbi müstəqil mövcudluğa malik hissəsi. Bir şey o biri şeydən özünün keyfiyyət müəyyənliyi ilə fərqlənir.
Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti / şey2 ŞEY, NƏSNƏ Üç ayın parasını qabaqca alıb özümə lazım bəzi nəsnələr (şeylər) aldım (N.Vəzirov); ZAD Kişi, məlum zaddı ki, övrətdən güclü olar (C.Məmmədquluzadə); CİSİM, MADDƏ.
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / şey2 сущ. 1. вещь: 1) всякий отдельный предмет, изделие бытового обихода, личного пользования. Yaxşı şey хорошая вещь, keyfiyyətli (davamlı) şey добротная вещь, qəşəng şey красивая (прекрасная) вещь, lazımlı şey нужная (необходимая) вещь, faydalı şey полезная вещь, isti şeylər тёплые вещи, sınan şeylər бьющиеся вещи, iri şeylər крупные вещи, bu qədər şeyi neynirsən? зачем тебе столько вещей? bəzi şeylər almışam купил кое-какие вещи, lazımsız şeylər ненужные вещи, köhnə şeylər старые вещи, özgə şeyi чужая вещь, qiymətli şey ценная (дорогая) вещь 2) обычно м н. пожитки, собранные и упакованные для перевозки; багаж. Şeylərini almaq получить свои вещи, şeylərini saxlanma kamerasına vermək сдать свои вещи в камеру хранения, şeylərini yığışdır убери свои вещи; şeylərin sahibi хозяин (владелец) вещей 3) произведение литературы, искусства, науки. Əhəmiyyətli (mühüm) bir şey значительная вещь, güclü təsir bağışlayan bir şey впечатляющая вещь, ortasəviyyəli şey посредственная вещь, iri bir şey yazmaq написать крупную вещь 4) явление действительности, факт, дело. Ağlabatmaz şey невероятная вещь, qorxulu şey опасная вещь, məlum şey известная вешь, sadə şey простая вещь, elementar şeyləri bilmir не знает элементарных вещей, gülməli şey смешная вещь, ciddi şey серьёзная вещь; özündə şey филос. вещь в себе 2. то, что … Aldığım şey то, что купил, oxuduğun şey то, что читаешь, bilmədiyin şey то, чего не знаешь; bir şey: 1. что-то, что нибудь. Bir şey olub? что нибудь случилось?, yeməyə bir şey gətirin принесите что-нибудь поесть, bir şey fikirləşərik что -нибудь придумаем; 2. нечто. Ağac kimi bir şey нечто вроде дерева; 3. ничего. Bir şey demədi ничего не сказал, bir şey qalmayıb ничего не осталось, bir şey çıxmadı ничего не вышло; 4. одна вешь. Bir şey yadıma düşdü вспомнил одну вещь; 5. одно. Bir şeyi bilirəm ki … знаю одно, что … Bir şey bizi narahat edir одно нас беспокоит; elə şey такой, этот. Elə şey olmaz не может быть такого, elə şey yoxdur ничего подобного, belə şey eləmə не делай этого; hər şey всё, всякая вещь. Hər şey özümüzdən asılıdır всё зависит от нас, hər şey öz qaydasındadır всё в порядке, hər şeydən əvvəl прежде всего, hər şey aydındır всё ясно; çox şey многое. Çox şeyi bilmirsiniz вы многого не знаете; heç şey ничто, ничего. Heç şey bilməmək ничего не знать, heç şey olmaz ничего не случится, heç şey məni qorxutmur ничто меня не пугает; az şey: 1. мало, немного. Bizə az şey məlumdur нам известно мало; 2. немало (в отрицательных конструкциях). Az şey verməmək дать немало; xırda şey мелочь. Xırda şeydən ötrü narahat etmək беспокоить из-за мелочи; böyük şey большое дело, belə şey такое дело. Belə şey olar? разве, может быть такое? belə şey olmaz не может быть такого; yağlı şey жирное; duzlu şey солёное; turş şey кислое; şirin şey сладкое II прил. вещевой, вещный (относящийся к вещам, связанный с вещами). Şey lotereyası вещевая лотерея (в которой разыгрываются вещи) III предик. вещь, дело. İnsan qəlbi qəribə şeydir странная вещь человеческое сердце, dostluq böyük şeydir дружба – великая вещь (большое дело); yaxşı şey deyil нехорошее дело, нехорошо. Xəbərçilik yaxşı şey deyil доносительство нехорошо
Azərbaycanca-rusca lüğət / şey1 i. 1. thing; 2. object; 3. piece; bir ~ something; heç bir ~ nothing; hər ~ everything; ev ~ləri household things; Yaxşı bir şey almışam I have bought a good thing
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / şey1 is. chose f, objet m, truc m ; machin m ; bir ~ quelque chose ; heç bir ~ rien
Azərbaycanca-fransızca lüğət / şey1 [ər.] сущ. 1. шей, шеъ, затӀ; bir şey са затӀ, са шеъ (малум, тайин тушир затӀ, кар ва мс.); 2. рах. литературадин, илимдин ва мс. эсер; 3. кар, факт, вакъиа; 4. кӀвалах, кар, гьерекат, амал; heç bir şey гьич са затӀни, са затӀни.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / şey