AK-101
AK-101 – Rusiya istehsalı olan 5.56 mm-lik çapa malik avtomatdır. 1994-cü ildə Mixail Kalaşnikov tərəfindən yaradılmışdır. Silaha ayrıca olaraq optik nişangah, lazer və ya GP-30 qumbaraatanı əlavə edilə bilər. Lülə uzunluğu AK-101 avtomatlarında 415 mm, AK-102 avtomatlarında isə 314 mm təşkil edir. 5.56x45mm NATO standartlarına cavab verən gilizlərdən istifadə edir. 5.56 mm kalibrə malikdir. Dəqiqədə 650 mərmi ata bilər. Mərmilərinin təsirli məsafəsi 500 m, maksimum məsafəsi isə 1000 metr təşkil edir. Nişangah sistemi ön sabit nişangah, tənzimlənə bilən arxa nişangahdan ibarətdir. Ayrıca olaraq avtomatda optik nişangah, taktik lazerdə istifadə edilə bilər.
AK-105
AK-105 – AK-74M avtomatlarının qısaldılmış bir karabina versiyası olub, AK-47 avtomatlarının dizayn xüsusiyyətlərinə malikdir və AK-74 avtomatlarının varisi hesab olunur. AK-102, AK-104 və AK-105 avtomatlarının fərqi yalnız müxtəlif çapa malik güllələrdən istifadə etməsidir. Lakin onların dizayn xüsusiyyətləri çox oxşardır. AK-105, 5,45 × 39mm çaplı döyüş sursatından istifadə edir. AK-105 2001-ci ildən Rusiya Silahlı Qüvvələrinin arsenalında AKS-74U avtomatlarının davamı kimi istifadə olunur.
Atəş tezliyi: 600 mərmi/dəqiqədə
Güllənin başlanğıc sürəti: 840metr/saniyə
Güllənin effektiv zədələmə məsafəsi: 500 metr
Giliz 5.45x39 mm
Kalib 5.45 mm
Atəş rejimi – avtomatik və tək-tək
Daraqın tutumu – 30 ədəd
Nişangah – nizamlana bilən adi nişangah
Atış tipi: Qaz dövriyyəsi, dönər çaxmaq
Uzunluğu: 586 mm
Açıq qundaq və birləşdirilmiş süngü bıçaqla birlikdə uzunluğu: 824 mm
== İstifadəçilər ==
Suriya: Suriya polisinin bəzi bölmələri tərəfindən istifadə edilir
Ermənistan:
Ermənistan Sərhəd Qoşunları tərəfindən istifadə olunur.
Rusiya: Rusiya Federasiyası Daxili İşlər Nazirliyinin bəzi bölmələri tərəfindən istifadə olunur.
Həmçinin, digər hüquq-mühafizə orqanlarının da xidmətində istifadə edilirlər. Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən məhdud sayda istifadə edilir.
Namibiya: Namibiya Dəniz Piyadaları tərəfindən istifadə olunur.
AK-12
AK-12 — odlu silah.
== Haqqında ==
"İjmaş" rəsmiləri Rusiya hərbi saytlarına verdikləri müsahibədə silahı belə təsvir edirlər: "AK-12 "Kalaşnikov" avtomatlarının bütün ən yaxşı xarakteriskalarını özündə cəmləşdirir. Eyni zamanda konstruksiyasının sadəliyi, etibarlılığı, aşağı maya dəyəri bu silahı fərqləndirən xüsusiyyətlərdəndir. Müəssisənin konstruktorları avtomatın bəzi parametrlərini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırmağı bacarıblar".
Hər şeydən əvvəl yeni avtomat modulyar konstruksiyası ilə anoloqlarından fərqlənir. AK-12-nin digər özəlliyi onun bir əllə istifadə oluna bilməsidir. Silahı tək əllə qoruyucudan çıxartmaq və atışın rejimini dəyişdirmək olur. Avtomata nişangah, qumbaraatan, fənər və s.yerləşdirmək üçün Pikatinni plankalarından istifadə edilib. AK-12 nizamlana bilən, eyni zamanda bükülən teleskopik qundağa malikdir. Silahı solaxaylar da maneəsiz istifadə edə biləcəklər.
AK-47
Kalaşnikov avtomatı-AK-47 (rus. Автомат Калашникова образца 1947 года) — avtomatik rejimli döyüş silahı. Dünyada ən geniş yayılmış odlu silahdır. Həm tək, həm ،də avtomat rejimdə ardıcıl atəşaçma qabiذliyyətinə malikdir. Yüksək etibarlığı və sadə qulluq olunması ilə fərqlənir.
,،
== Tarixi haqqında ==
1943-cü ildə Elizarov və Seminanın işlədikləri 7,62 mm patrona uyğun olaraq yeni silah hazırlanmağa başlanır. Pistolet-pulemyotları əvəz etmək üçün yeni fərdi avtomatik silaha ehtiyac var idi. Bu avtomat dəyişiləbilən daraq və rejimləri çevirən mexanzimə malik, karabin daraqlı, yəni özü gülləni verən, yüngül pulemyot xassələri özündə cəmləməli idi.
Avtomat üzərində ilk işi 1944-cü ildə bir çox orijinal konstruksiyalar layihələndirmiş Sudayev aparır. Sonralar bu avtomatın üzərində Kalaşnikov işləməyə başlayır.
AK-74
AK-74 (rus. Автомат Калашникова образца 1974 года — 1974-cü il versiyası Kalaşnikov avtomatı) — AK-47-nin 1974-cü il istehsalı variantı. AKM-in təkmilləşdirilimiş versiyasıdır.
= Tarixi =
Qərb ölkələrinin orduları tərəfindən 5.56 mm kalibrli silahlar istifadəyə verildikdən sonra SSRİ-də AKM-in yeni növü AK-74 meydana çıxdı. Konstruksiyasının standart Kalaşnikov avtomatına uyğun gəlməsinə baxmayaraq o 5.45 mm-lik patronlar ilə təmin edilib və çox praktikdir.
AK-74M
AK-74M (Mənası:(rus. Автомат Калашникова 74 (AK-74) Mодернизированный) (Azərbaycanca: Avtomat Kalaşnikov 74 (AK-74) Modernizasiyası)), 1994-cü ildə Mixail Kalaşnikov tərəfindən yaradılmış avtomatdır. Kalaşnikov avtomatlarının AK modellərinin günümüzdəki təmsilçisi olan bu silah Rusiya Silahlı Qüvvələrinin 1994-cü ildən bəri əsas avtomat silahı hesab olunur. AK-74 avtomatlarının modernizasiya edilmiş versiyasıdır. İlk dəfə AK-74M avtomatlarında AK-74 avtomatlarında istifadə edilmiş 5.45x39 mm-lik güllələrdən istifadə edilmişdir. Bu silahı AK-74 avtomatından ayıran xüsusiyyətləri isə aksesuarları (qundağ, qəbzə və əl qundağı), süngüsü və silahın standart görünüşündə belə sabit görünən qatlanan qundağın olmasıdır. Sökülməsi AK seriyasında olduğu kimidir.
İstehsalçı ölkə: SSRİ/ Rusiya
İstehsalçı firma: İjmaş
Növü: avtomat
İstehsal tarixi: 1994 – davam edir
İstismar tarixi: 1994– davam edir
== Aksesuarları ==
Snayper durbini, gecə durbini, termal kamera, optik nişangah, lazer hədəfləyici, qumbaraatan, süngü, taktiki fənər, səsboğucu
== Modelləri ==
AK-74M: Standart model.
AK-105: AK-74M-in qısa lüləli modeli.
AK 726
AK-726 — gəmi növü.
Qapallı qülləyə yerləşdirilmişdir Sovet dəniz silahı ki dəniz, sahil və hava hədəflərinə qarşı o cümlədən aşağı uçan gəmi-əleyhinə raketlərə istifadə edilə bilər.
AK Parti
Ədalət və İnkişaf Partiyası (türk. Adalet ve Kalkınma Partisi, qısaca AKP və ya AK Parti kimi də tanınır) — Türkiyədə mövcud olan siyasi partiya. Partiyanın sədri 21 may 2017-dən bəri Rəcəb Tayyib Ərdoğandır.
== Tarixi ==
Partiya 14 avqust 2001-ci ildə Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən qurulmuşdur. Partiya 2002, 2007 və 2011-ci ildə keçirilən Parlament seçimlərinin qalibi olmuşdur. Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Abdulla Gül, Binəli Yıldırım və Bülənt Arınc partiyanın öndə gələn şəxsləridir. 3 noyabr 2002-ci ildə keçirilən Parlament seçimlərində Ədalət və İnkişaf Partiyası 34,29% səslə birinci seçildi. 550 nəfırlik Milli Məclisdə 365 yer qazandı. 22 iyul 2007-ci il Parlament seçimlərində 46,58% səslə Partiya yenə birinci seçildi. 2007 seçimlərində millət vəkili sayı 22 nəfər azaldı.
Ak-To
Ak-To (ing. Ahch-To) — "Ulduz müharibələri" kainatında uydurma planet. Planet xəritələnməyib, əkiz ulduzların orbitindədir və bir peyki var. Planetin nəfəs ala bilinəcək atmosferi və mülayim, lakin dəyişkən iqlimi var. Planetin səthi sadəcə dərin okeanlardan ibarət, lakin burada, yaşıl ağaclarla və otluqlarla örtülmüş qayalı ada arxipelaqları var. Adaların qayalıqlarında mamır, ot və qıjı da bitir. İlk ceday məbədi Məbəd adası adlanan adada inşa edilmişdir. Film ilk dəfə "Gücün oyanması" (2015), sonradan isə "Sonuncu ceday" (2017) və "Skayvolkerin yüksəlişi" (2019) filmlərində nümayiş olunmuşdur.
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Exegol — Vukipediya saytında.
Ak Jol
Ak Jol (qırğ. Ак жол — "Ağ yol") — Qırğızıstanda siyasi partiya. 2007-ci ilin dekabrında keçiriləcək parlament seçiləri ərəfəsində Qırğızıstan prezidenti Kurmanbek Bakiyev tərəfindən yaradılmışdır.
Seçkilər nəticəsində 90 yerdən 71-nə sahib olan "Ak Jol" parlamentə daxil olmuş 3 partiyadan biri idi.
AK Partiya
Ədalət və İnkişaf Partiyası (türk. Adalet ve Kalkınma Partisi, qısaca AKP və ya AK Parti kimi də tanınır) — Türkiyədə mövcud olan siyasi partiya. Partiyanın sədri 21 may 2017-dən bəri Rəcəb Tayyib Ərdoğandır.
== Tarixi ==
Partiya 14 avqust 2001-ci ildə Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən qurulmuşdur. Partiya 2002, 2007 və 2011-ci ildə keçirilən Parlament seçimlərinin qalibi olmuşdur. Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Abdulla Gül, Binəli Yıldırım və Bülənt Arınc partiyanın öndə gələn şəxsləridir. 3 noyabr 2002-ci ildə keçirilən Parlament seçimlərində Ədalət və İnkişaf Partiyası 34,29% səslə birinci seçildi. 550 nəfırlik Milli Məclisdə 365 yer qazandı. 22 iyul 2007-ci il Parlament seçimlərində 46,58% səslə Partiya yenə birinci seçildi. 2007 seçimlərində millət vəkili sayı 22 nəfər azaldı.
Orhan Ak
Orhan Ak (29 sentyabr 1979, Adapazarı), türkiyəli keçmiş futbolçu və məşqçi.
Kocaali 'nin Koğukpelit məhəlləsində doğulan Orhan Ak, Sakaryada həvəskar futbol liqası komandası olan Et Balık Sporun infrastrukturunda futbola başladı. O, burada oynadığı zaman Türkiyənin gənclərdən ibarət milli futbol komandaları üçün kəşf edilib və 22 fevral 1995-ci ildə Almaniya ilə keçirilən 15 yaşadək futbolçulardan ibarət milli yoldaşlıq oyununda Türkiyənin gənclərdən ibarət milli futbol komandalarında debüt edib. Bu matçdan sonra bir çox Super Liqa komandalarının diqqətini çəkib. Çoxlu transfer təklifləri arasında o dövrdə Mərmərə Bölgəsinin güclü təmsilçilərindən olan Kocaelisporun təklifini qəbul etdi və 15 yaşında Kocaelispor infrastrukturuna keçdi. 1996-cı ildə peşəkar keçid müqaviləsi imzalayaraq əsas komandaya daxil oldu. 8 fevral 1997-ci ildə Beşiktaşla Super Liqa matçında Kocaelispor ace komandası ilə ilk rəsmi matçını keçirdi. Bu qarşılaşmadan sonra tez-tez oynamaq imkanı qazandı. Həmin mövsümün sonunda Kocaelispor ilə klub tarixində ilk dəfə Türkiyə Kubokunu qazanan komandanın heyətində yer aldı. O, əvvəllər Kocaelispor komandasında çıxış edib.
AK(b)P
Azərbaycan Komunist Partiyası və ya qısaca AKP— Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən və onun proqram vəzifələrini Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasında həyata keçirən siyasi partiya. 1952-ci ilədək Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası və ya qısaca AK(b)P adlanmışdır.
== Tarixi ==
=== Quruluşu və Aprel işğalı ===
1920-ci il fevralın 20-də Hümmət Partiyası (bolşeviklər qanadı), Ədalət Partiyası, Əkinçi Partiyası və Rusiya Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Bakı Komitəsinin birləşməsiylə Mirzə Davud Hüseynovun rəhbərliyində Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası yaradılmışdır.
İlk illərdə Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyasının Bakıda şəhər və rayon partiya komitələri, eləcə də qəzalarda 14 qəza partiya komitəsi təşkil olunmuşdu. 1920-ci ilin yanvarından Rusiya Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Bakı komitəsi yanında Əliheydər Qarayevin sədrliyi ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini devirmək üçün silahlı üsyan təşkil etmək məqsədilə "operativ qərargah" fəaliyyət göstərirdi. 1920-ci il aprelin 24-dən isə Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin hərbitexniki komissiyası silahlı üsyana hazırlığı öz üzərinə götürdü. Partiyanın erməni daşnak üzvləri Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində milli hökumətə qarşı təxribatçı dəstələrin təşkilində xüsusi fəallıq göstərirdilər.
1920-ci il aprelin 24-də Rusiya Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Qafqaz Diyar Komitəsi Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Mərkəzi Komitəsi və Bakı komitəsinin birgə qərarı ilə Bakı rayonunun partiya təşkilatlarında hərbi vəziyyət elan edildi və bu təşkilatlarda birləşmiş bolşeviklər tam döyüş hazırlığına gətirildi. Silahlı üsyana rəhbərlik döyüş qərargahına tapşırıldı, Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyasının Mərkəzi və Bakı komitələri bütünlüklə qərargaha tabe edildi. Beləliklə, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin devrilməsində və 11-ci Qırmızı Ordunun Azərbaycan xalqına qarşı həyata keçirdiyi qanlı qırğınlarda AK(b)P fəal rol oynadı.
Ak Jol (Qazaxıstan)
"Ak Jol" Qazaxıstan Demokratik Partiyası (qaz. Қазақстанның «Ақ жол» демократиялық партиясы / Qazaqstannyń «Aq jol» demokratıalyq partıasy; İşıq yolu) — özünü "konstruktiv müxalifət" kimi göstərən Qazaxıstanda siyasi partiya. Parlamentdə deputatları var.
3 aprel 2002-ci ildə ədliyyə orqanlarında qeydiyyata alınmışdır. Partiyanın sayı, Qazaxıstan Mərkəzi Seçki Komissiyasına görə 175.862 üzvdür.
== Tarixi ==
Partiya "Qazaxıstanın Demokratik Seçimi" (QDS) ictimai birliyi əsasında quruldu. 2002-ci ilin yanvarında QDS hərəkatının təşkilatçıları ilə fikir ayrılıqları üzündən hərəkatın Siyasi Şurasının bəzi üzvləri yeni bir demokratik partiya "Ak Jol" yaratdıqlarını elan etdilər. 3 aprel 2002-ci ildə partiya Qazaxıstan Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçdi.
2004-cü ildə keçirilən Məclis seçkilərində rəsmi məlumatlara görə, partiya səslərin 12,04% -ni aldı. Ümumilikdə, partiya üçüncü çağırış məclisində iki mandat aldı (Əlixan Baymenov- partiya siyahılarına görə, Amalbəy Tşan — birmandatlı seçki dairəsində).
Ak Jol (Qırğızıstan)
Ak Jol (qırğ. Ак жол — "Ağ yol") — Qırğızıstanda siyasi partiya. 2007-ci ilin dekabrında keçiriləcək parlament seçiləri ərəfəsində Qırğızıstan prezidenti Kurmanbek Bakiyev tərəfindən yaradılmışdır.
Seçkilər nəticəsində 90 yerdən 71-nə sahib olan "Ak Jol" parlamentə daxil olmuş 3 partiyadan biri idi.
Ak jol (partiya)
"Ak Jol" Qazaxıstan Demokratik Partiyası (qaz. Қазақстанның «Ақ жол» демократиялық партиясы / Qazaqstannyń «Aq jol» demokratıalyq partıasy; İşıq yolu) — özünü "konstruktiv müxalifət" kimi göstərən Qazaxıstanda siyasi partiya. Parlamentdə deputatları var.
3 aprel 2002-ci ildə ədliyyə orqanlarında qeydiyyata alınmışdır. Partiyanın sayı, Qazaxıstan Mərkəzi Seçki Komissiyasına görə 175.862 üzvdür.
== Tarixi ==
Partiya "Qazaxıstanın Demokratik Seçimi" (QDS) ictimai birliyi əsasında quruldu. 2002-ci ilin yanvarında QDS hərəkatının təşkilatçıları ilə fikir ayrılıqları üzündən hərəkatın Siyasi Şurasının bəzi üzvləri yeni bir demokratik partiya "Ak Jol" yaratdıqlarını elan etdilər. 3 aprel 2002-ci ildə partiya Qazaxıstan Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçdi.
2004-cü ildə keçirilən Məclis seçkilərində rəsmi məlumatlara görə, partiya səslərin 12,04% -ni aldı. Ümumilikdə, partiya üçüncü çağırış məclisində iki mandat aldı (Əlixan Baymenov- partiya siyahılarına görə, Amalbəy Tşan — birmandatlı seçki dairəsində).
Ak Bars Arena
Ak Bars Arena (2019-cu ilə qədər –Kazan Arena) — Rusiyanın Kazan şəhərində yerləşən stadiondur. Stadionun tikintisi 2013-cü ilin iyulunda tamamlanmışdır. Rubin Kazan öz ev oyunlarını bu stadionda keçirir. Tamaşaçı tutumu 45379 nəfərdir.
== Ümumi baxış ==
Stadionun arxitektural konsepti Populous şirkəti tərəfindən hazırlanmışdır. Stadion yerləşdiyi ərazidə bənzərsiz rezonans doğurmuşdur.
Stadion Rubin Kazanın köhnə stadionu olan Mərkəzi Stadionu əvəz etmişdir.
Stadion 2013 Yay Universiada Oyunlarının açılış və bağlanış mərasimlərinə, 2017 FİFA Konfederasiyalar Kubokunun bəzi oyunlarına ev sahibliyi etdi.
2018 FİFA Dünya Kubokunun altı oyununa da ev sahibliyi edən bu stadionla bağlı belə bir maraqlı fakt var. Belə ki, mundiallar tarixində çempion komandalardan üçü (Braziliya, Argentina, Almaniya) məhz bu stadionda turnirlə vidalaşdı.
Dözümlü akasiya
Dözümlü akasiya (lat. Acacia retinodes) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Avstraliyada, Meksikada rütubətli zonalarda, Hindistan, Madaqaskarda, xüsusən, düzənliklərdə, çay sahillərində, daşlı, qayalıqlı torpaqlarda bitir.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 20 m olan həmişəyaşıl ağacdır. Ağacın gövdəsi hamar, tünd boz rəngli qabıqla örtülmüşdür. Cavan zoğları qeyri-hamar, üçtərəfli və ya tilli, boz-yaşıl rənglidir. Yarpaqları növbəli, cüt və yаxud lələkvaridir, topa halda düzülür. Xırda yarpaqları filloidi хatırladır, yаxud tikansız saplağı əvəz edir. Filloidiləri 6–16 sm uzunluğunda və 2–18 mm enində olub, neştər və ya oraqşəkillidir, orta damarı aydın görünür. Keçən ilki filloidilərin qoltuqunda yerləşən 6–18 ədəd çiçəkləri salxım çiçək qrupunda toplanmışdır.
Dünya universitetlərinin akademik reytinqi
"Academic Ranking of World Universities" (azərb. Dünya universitetlərinin akademik reytinqi) və ya "Shanghai Ranking" (azərb. Şanxay reytinqi) və ya qısaca ARWU — Dünyanın ən nüfuzlu ali məktəb reytinqlərindən biri. 2003-cü ildən Şanxay Jiao Tonq Universiteti tərəfindən tərtib olunur.
Dırmıxşəkilli akasiya
Dırmıxşəkilli akasiya (lat. Acacia acanthoclada) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.
Hündürlüyü 2 m-ə çatan koldur. Yarpaqlarının uzunluğu 0,2-0,6 sm, eni 1-2 mm olur. Avqust-oktyabr aylarında çiçəkləyir. Təbii arealı Qərbi Avstraliya, Cənubi Avstraliya və Viktoriyadır.
Eldar Əliyev (aktyor)
Eldar Həsən oğlu Əliyev— Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Səməd Vurğun adına Rus Dram Teatrının rejissoru.
== Həyatı ==
Eldar Həsən oğlu Əliyev 1936-cı ildə anadan olub. Rus dili və Ədəbiyyatı Pedaqoji İnstitutunu və İncəsənət İnstitutunu bitirib. İlk vaxtlar Səməd Vurğun adına Rus Dram Teatrında rejissor işləyib, sonralar Musiqili Kоmediya Teatrında və Leninqrad Dövlət Musiqili Komediya Teatrında tamaşalar hazırlayıb. “Azərbaycanfilm”də çəkilən filmlərdə və Rusiyada istehsalı olan “Azadlıq şirin sözdür” filmində rəngarəng obrazlar yaradıb. Eldar Əliyev 1984-cü il fevralın 27-də dünyasını dəyişib.
== Xatirəsi ==
Eldar Əliyev haqqında "Xoşbəxtliyim" sənədli filmi çəkilmişdir.
== Filmoqrafiya ==
1001-ci qastrol (film, 1974)(tammetrajlı bədii film)
Dəli Kür (film, 1969)
Gümüşü furqon (film, 1982)
Qız qalası əfsanəsi (film, 1978)
Mən ki gözəl deyildim (film, 1968)
Papaq (film, 2007)
Sən niyə susursan?
Elen Donnelli (aktrisa)
Elen Donnelli (ing. Elaine Donnelly; 22 mart 1948) — Böyük Britaniya aktrisası. Müxtəlif seriallarda iştirak etmişdir.
Ellen Aksson Uilson
Ellen Aksson Vilson (ing. Ellen Axson Wilson; 15 may 1860[…], Savanna[d], Corciya – 6 avqust 1914[…], Ağ Ev) - ABŞ-nin Prezidenti Vudro Vilsonun həyat yoldaşıdır.
Ellen Aksson Vilson
Ellen Aksson Vilson (ing. Ellen Axson Wilson; 15 may 1860[…], Savanna[d], Corciya – 6 avqust 1914[…], Ağ Ev) - ABŞ-nin Prezidenti Vudro Vilsonun həyat yoldaşıdır.
Elmira Kərimova (aktrisa)
Elmira Kərimova (9 oktyabr 1972, Sumqayıt) — Azərbaycanın teatr və kino aktrisası, Naxçıvan Muxtar Respublikasının və Azərbaycan Respublikasının əməktar artisti. Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının aktrisası.Prezident mükafatçısı.
== Həyatı ==
Kərimova Elmira Nəsir qızı 1972-ci il, oktyabr ayının 9-da Sumqayıt şəhərində fəhlə ailəsində anadan olub. 1979-cu ildə Sumqayıt şəhər 27№-li orta məktəbin 1-ci sinfinə getmiş, 1989-cu ildə isə orta təhsilini başa vurmuşdur. 1990-cı ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət Universitetinə qəbul olmuş, 1996-cı ildə "Musiqili Teatr Aktyorluğu" ixtisası üzrə tam kursu bitirmişdir.1997-ci ildə ailə vəziyyəti ilə bağlı Naxçıvan Muxtar Respublikasına köçmüşdür. 1999-cu ildən 2013-cü ilin avqust ayına qədər C. Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında aktyor vəzifəsində çalışmışdır. Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrda çalışmaqla yanaşı, 2006-cı ilin dekabr ayının əvvəlindən 2015-ci ilin oktyabr ayının 23-nə qədər Naxçıvan Dövlət Uşaq Teatrında direktor vəzifəsində çalışmışdır. 2015-ci il, dekabr ayının 1-dən etibarən Naxçıvan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin "Ədəbi-Bədii Verilişlər" redaksiyasında redaktor vəzifəsində çalışıb.2022-ci ildə Sumqayıt Dövlət Dram Teatrına aktyor heyətinə qəbul edilib.
== Mükafatları ==
2004-cü il 19 May tarixində Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməktar artisti;2008-ci il 25 Sentyabr tarixində isə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti fəxri adlarına,
2006-cı ildə
,2011-ci ildə və 2018-ci ildə Prezident mükafatına layiq görülüb.
== Ailəsi ==
1993-cü ildə teatr aktyoru və rejissoru Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməkdar artisti Vüsal Səmavi(1968-2021) ilə ailə həyatı qurmuşdur.İki övladı var.
Elmlər Akademiyası
Elmlər akademiyası — elmin müxtəlif sahələri ilə peşəkar şəkildə məşğul olan insanları birləşdirən dövlət və ya ictimai qeyri-kommersiya təşkilatı. Onun üzvləri akademik adlanırlar.
== Azərbaycan ==
Azərbaycan Respublikasında akademiyalar ancaq dövlət akademiyası ola bilər. Sahə akademiyası kimi Azərbaycan Mühəndislik Akademiyası fəaliyyət göstərir.
== Beynəlxalq Elmlər Akademiyaları ==
Beynəlxalq Elmlər Akademiyası (IAS)
Beynəlxalq San-Marino Elmlər Akademiyası (AIS San-Marino)
== Rusiya ==
Rusiya Federasiyasında yeddi dövlət, on səkkiz ictimai akademiya fəaliyyət göstərir.
== Böyük Britaniya ==
London Kral Cəmiyyəti
== Qazaxıstan ==
Qazaxıstan Elmlər Akademiyası
== Qırğızıstan ==
Qırğızıstan Milli Elmlər Akademiyası
== Rumıniya ==
Rumın Akademiyası
== ABŞ ==
Nyu-York Elmlər Akademiyası — kommersiya təşkilatı
ABŞ Milli Elmlər Akademiyası
== Ukrayna ==
Ukrayna Milli Elmlər Akademiyası
Ukrayna Aqrar Elmlər Milli Akademiyası
Ukrayna Ali Məktəb Elmlər Akademiyası
== Fransa ==
Fransa Elmlər Akademiyası
== İsveç ==
İsveç Kral Elmlər Akademiyası
== Xarici keçidlər ==
Vikianbarda Elmlər akademiyası ilə əlaqəli mediafayllar var.
Elmlər Akademiyası metrostansiyası
Elmlər Akademiyası metrostansiyası — Bakı metrosunda stansiya. Metronun yeddi dərində yerləşən stansiyalarından biridir. Stansiyaya daxil olan qatarlarda "Tələbə" musiqisindən fraqment səslənir.
== Haqqında ==
2015-ci il dekabrın 28-də stansiyanın 2-ci çıxışı istifadəyə verilmişdir. Bununla da stansiyanın çıxışlarından biri Bakı Dövlət Universitetinin qarşısına,ikinci çıxış Mətbuat prospektinə,digər iki çıxış isə Bəxtiyar Vahabzadə küçəsinə çıxır. Stansiyaya daxil olan qatarlarda "Tələbə" mahnısından fraqment səslənir.
== Yenidən qurulması ==
"Elmlər Akademiyası" stansiyasının I vestibülündə quraşdırılmış 3 ədəd ET-3 tipli eskalator istismar müddətini başa vurduğu üçün stansiyasının I vestibülü 15.04.2016-cı il tarixindən etibarən sərnişinlərin giriş-çıxışı üçün müvəqqəti bağlanıb. Təmir-bərpa işləri yekunlaşdıqdan sonra 15 sentyabr 2016-cı ildə yenidən istifadəyə verilib.
Elmlər Akademiyası silsiləsi
Elmlər Akademiyası silsiləsi (tac. Қаторкуҳи Академияи Фанҳо) — Tacikistanda, Qərbi Pamir dağlarında yerləşən dağ silsiləsi. Silsiləsi meridional istiqamətdə təxminən 110 km məsafəyə uzanır.
Elmlər Akademiyası silsilənin ən yüksək zirvəsi və Tacikistanın ən yüksək nöqtəsi İsmayıl Somoni zirvəsidir (7,495 metr). Silsilənin 24 zirvəsinin hündürlüyü 6,000 metrdən yuxarıdır. Silsilə Paleozoy çökmə və metamorfik süxurlardan, qismən də qranitlərdən ibarətdir . Elmlər Akademiyası silsiləsini əhatə edən əbədi qarlar çoxlu sayda iri buzlaqları qidalandırır. Dağ silsiləsi 1927-ci ildə Nikolay Korjenevski tərəfindən kəşf edilmiş və SSRİ Elmlər Akademiyasının adını daşıyır.
Elməddin Cəfərov (aktyor)
Elməddin Misir oğlu Cəfərov (1 yanvar 1981, Zod, Vardenis rayonu) — azərbaycanlı aktyor.
== Həyatı ==
Elməddin Cəfərov 1 yanvar 1981-ci ildə Göyçə mahalının Zod kəndində anadan olub. Doğulduğu kənddə orta təhsilə başlasa da Azərbaycanlıların Ermənistandan köçürülməsi nəticəsində 1988-ci ildə doğulduğu kənddən ailəsi ilə birlikdə Gəncə şəhərinə köçmüş, Gəncədə orta təhsilini davam etdirmişdir.
O, 13 yanvar 2012-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasına üzv qəbul edilmişdir.
Elnarə Akimova
Elnarə Akimova (28 yanvar 1978, Sumqayıt) — siyasətçi, ictimai-siyasi xadim,Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin VII çağırış deputatı, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, filologiya elmləri doktoru (2017), dosent (2014), Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda "Uşaq ədəbiyyatı" şöbəsinin müdiri (2018), "Ədəbiyyat qəzeti"ndə ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin müdiri (2016), Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
== Həyatı ==
Elnarə Akimova 28 yanvar 1978-ci ildə Sumqayıt şəhərində anadan olub. 1995-ci ildə Sumqayıt şəhər Tofiq İsmayılov adına 29 saylı orta məktəbi bitirib. Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində 1995–1999-cu illərdə bakalavr, 1999–2001-ci illərdə magistr təhsili alıb. 2001–2004-cü illərdə AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirib. 2006-cı ildə "Müstəqillik dövründə Azərbaycanda ədəbi tənqid (90-cı illər)" mövzusunda namizədlik, 2017-ci ildə "Müstəqillik dövrü Azərbaycan poeziyası müasir ədəbi təmayüllər kontekstində" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edib. Hazırda filologiya elmləri doktoru, dosent, AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun "Uşaq ədəbiyyatı" şöbəsinin və "Ədəbiyyat qəzeti"ndə ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin müdiridir. 2004-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.
Ailəlidir, iki oğlu var.
== Elmi fəaliyyəti ==
Elnarə Akimova 2001-ci ildən ədəbiyyat tarixçisi kimi elmi fəaliyyətə və çağdaş ədəbi prosesdə tənqidçi kimi fəaliyyətə başlamışdır.
Elnur Hüseynov (aktyor, 1977)
Elnur Hüseynov — azərbaycanlı aktyor, ssenari müəllifi.
== Həyatı ==
Bacanaqlar və Kişi sözü teleseriallarında baş rol oynayıb. Bacanaqlar serialında 7 mövsüm Qismət obrazını canlandırdıqdan sonra 8-ci mövsümdə Kişi sözü serialına keçmişdir. 9-cu mövsümdə yenidən Bacanaqlar teleserialında çəkilib. O, həmçinin "Parni iz Baku" teatrının aktyorudur.
== Filmoqrafiya ==
Toy (film, 2005) — İnqilab
Ailəm (film, 2006) — Mobil
İnterpapa (film, 2006)
Qonşular (film, 2006) — Ələmşah
Milçək (film, 2006) — Kərim
Kəndim+nizə qayıdın!?
Elnur Hüseynov (aktyor, 1981)
Elnur Bəhrəmxan oğlu Hüseynov (2 avqust 1981, Xəzər, Neftçala rayonu) — Azərbaycan aktyoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti (2018).
== Həyatı ==
Elnur Hüseynov 2 avqust 1981-ci ildə Neftçala rayonu Xəzər kəndində anadan olub. Orta məktəbi 1984–1990-c; ildə Xəzər kənd orta məktəbində, 1991–1995-ci ildə Respublika İncəsənət Gimnaziyasında oxumuşdur. O, bir neçə dəfə rayonda keçirilən istedadlı uşaqların yaradıcılıq müsabiqələrində parodiya üzrə qalib olmuşdur. 1991-ci il iyun ayında Bakıda, indiki Heydər Əliyev sarayında keçirilən Ümum Respublika yaradıcılıq kollektivlərinin festivalında Neftçala rayonunu uğurla təmsil etmiş və münsiflər heyətinin, həmçinin tamaşaçıların böyük rəğbətini qazanmışdır.
Həmin konsertdən sonra Elnur Hüseynov, festivalın münsiflər heyətinin üzvü, bəstəkar Oqtay Rəcəbovun dəvəti ilə onun Bakı şəhərində yenicə təsis etdiyi Respublika İncəsənət Gimnaziyasına qəbul edilir.
Elnur Hüseynov gimnaziyada oxuduğu illərdə Ulduz Miriyeva, Həsən Əbluc, Ənvər Əbluc, Tofiq Tağızadə, Cahangir Mehdiyev, Ənvər Vəliyev, Firudin Mehdiyev, MəmmədKamal Kazımov kimi sənətkarlardan dərs almışıdr.
Onun gimnaziya illərində çəkildiyi "Arşın mal alan" (Soltanbəy), "O olmasın bu olsun" (Məşədi İbad) televiziya tamaşaları, Azərbaycan televiziyasının qızıl fondunda saxlanılır. O, həmçinin Azərbaycan televiziyasında yayımlanan "7–17", "Sübh Şəfəqləri" televiziya müsabiqələrinin və "Tələbə Klubu" əyləncəli proqramının fəal iştirakçısı olmuşdur.
1996–2002-ci illərdə Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin bakalavr və magistr pillələrində təhsil alıb.
Elnur Hüseynov (aktyor, ssenari müəllifi)
Elnur Hüseynov — azərbaycanlı aktyor, ssenari müəllifi.
== Həyatı ==
Bacanaqlar və Kişi sözü teleseriallarında baş rol oynayıb. Bacanaqlar serialında 7 mövsüm Qismət obrazını canlandırdıqdan sonra 8-ci mövsümdə Kişi sözü serialına keçmişdir. 9-cu mövsümdə yenidən Bacanaqlar teleserialında çəkilib. O, həmçinin "Parni iz Baku" teatrının aktyorudur.
== Filmoqrafiya ==
Toy (film, 2005) — İnqilab
Ailəm (film, 2006) — Mobil
İnterpapa (film, 2006)
Qonşular (film, 2006) — Ələmşah
Milçək (film, 2006) — Kərim
Kəndim+nizə qayıdın!?
Elnur Məmmədov (aktyor)
Elnur Məmmədov (23 aprel 1976, İrəvan) — Aktyor, Truppa müdiri.
== Həyatı ==
Elnur Məmmədov 1976 - cı ildə Ermənistan (Qərbi Azərbaycan, İrəvan) SSRİ-də anadan olub.
1994-1998-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin "Dram və kino aktyoru" fakültəsində təhsil almışdır.
1996-1998-ci illərdə o, İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında aktyor vəzifəsində çalışmışdır.
Burada o, Ş.Başbəyovun "Dəmir qadın" əsərində Alimcan, İ.Vəliyevin "Abasqulu Şadlinski"sində Komsomol, V.Əliyevin "Madam Badam"ında Dursunəli, Ağacəfər ağa, Ş.Cəbrayılovun "Sehrli alma"sında Ağanəzər kimi obrazlar yaratmışdır.
Mədəniyyət və İncəsənət İnstitutunda təhsil aldığı illər ərzində E.Məmmədov teatrın repertuarında olan bir neçə tamaşalarda kütləvi səhnələrdə çıxış etmiş, bir çox tamaşalarda müxtəlif rollarda oynamışdır.
V.Rozovun "Şadlıq sorağında" əsərində Nikolay, N.Hikmətin "Kəllə" dramında Hoqqabaz, polis, B.Vahabzadənin "Dar ağacı"nda Ərəb zabiti, V.Şekspirin "Hamlet" faciəsində Marsel, C.Cabbarlının "Ulduz yaxud Ədirnə Fəthi" adlı tarixi dramında Ərəb, Elçinin "Poçt şöbəsində xəyal"ında Poçt işçisi kimi irili-xırdalı maraqlı obrazlar yaratmışdır.
2005-ci il fevral ayından Akademik Milli Dram Teatrında truppa müdiri vəzifəsində işləyir.
Göstərdiyi xidmətlərə görə 2015 –ci ildə Mədəniyyət və Turizim Nazirliyinin təsis etdiyi “Fəxri Mədəniyyət işçisi” döş nişanı ilə təltif olunub.
2020 ci ilin oktyabr ayında Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə "Tərəqqi medalı ilə təltif olunub.
Ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktları
Ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktlarının siyahısı — Müxtəlif illərdə ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktlarının siyahısı.
Artıq 3 əsrdir terrorçu qrupları dünyada fəaliyyət göstərirlər. 1975-ci ildə ASALA və ESƏD kimi erməni terrorçu qruplarının yaranması ilə yeni əsasən bu iki qrup və digərləri tərəfindən dünyanın 20-dən çox ölkəsində müxtəlif illərdə terror aktları törədildi. Terrorizmi və terrorizmlə mübarizə aparmağı tədqiq edən amerikalı siyasi analitik Bryus Hoffmana görə erməni terror qrupları təkcə 1975-ci ildən 1986-cı ilə qədər dünyada 200 terror aktı törədiblər.
== Terror aktları ==
== Həmçinin bax ==
Hnçak
Daşnaktsutyun
== Xarici keçidlər ==
Armenian terror in Azerbaijan / Azərbaycanda erməni terroru
106 nömrəli avtobusda partlayış / Lider Tv
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Erməni cinayətləri (sənədlər əsasında) (PDF). I. Bakı: «Vətən» Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. 2004. 164. Archived from the original on 2020-10-28. İstifadə tarixi: 2020-10-28.
Ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktlarının siyahısı
Ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktlarının siyahısı — Müxtəlif illərdə ermənilərin Azərbaycan ərazisində törətdikləri terror aktlarının siyahısı.
Artıq 3 əsrdir terrorçu qrupları dünyada fəaliyyət göstərirlər. 1975-ci ildə ASALA və ESƏD kimi erməni terrorçu qruplarının yaranması ilə yeni əsasən bu iki qrup və digərləri tərəfindən dünyanın 20-dən çox ölkəsində müxtəlif illərdə terror aktları törədildi. Terrorizmi və terrorizmlə mübarizə aparmağı tədqiq edən amerikalı siyasi analitik Bryus Hoffmana görə erməni terror qrupları təkcə 1975-ci ildən 1986-cı ilə qədər dünyada 200 terror aktı törədiblər.
== Terror aktları ==
== Həmçinin bax ==
Hnçak
Daşnaktsutyun
== Xarici keçidlər ==
Armenian terror in Azerbaijan / Azərbaycanda erməni terroru
106 nömrəli avtobusda partlayış / Lider Tv
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Erməni cinayətləri (sənədlər əsasında) (PDF). I. Bakı: «Vətən» Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. 2004. 164. Archived from the original on 2020-10-28. İstifadə tarixi: 2020-10-28.
Ermənistan Dövlət Akamedik Opera və Balet Teatrı
Aleksandr Spendiaryan adına Ermənistan Dövlət Akademik opera və balet teatrı (erm. Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն) 1933-ci ildən İrəvanda fəalliyət göstərir. Teatrın binasını inşa edən memar Aleksandr Tamanyan olubdur. Opera teatrından savayı kompleks Aram Xaçaturyan adına Konsert zalını da özündə yerləşdirir.
Teatrın binasının təntənəli açılışı 1930-cu ildə baş tutsa də, teatr rəsmi olaraq yalnız 1933-cü ildə açılıbdır. Buna baxmayaraq binanın indiki görünüşü bir sıra təmir işləri nəticəsində yalnız 1953-ci ildə formalaşıbdır.
1935-ci ildə burada balet truppası yaradılmışdır və ilk ifa onunan balet Pyotr Çaykovskinin "Qu gölü" baleti olmuşdur. 1938-ci ildən teatr Aleksandr Spendiaryanın adını daşıyır, 1956-cı ildə işə dövlət akamedik teatrı statusunu əldə edibdir.
Teatrın quruluşu Ermənistanda opera və balet sənətinin inkişafına güclü təkan vermişdir. Məhz burada 1939-cu ildə Aram Xaçaturyanın "Sevinc" adlı ilk erməni baleti ifa olunmuşdur.
Ermənistan Milli Elmlər Akademiyası
Ermənistan Milli Elmlər Akademiyası (erm. Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիա, Hayastani Hanrapetutyan gitutyunneri azqayin akademiya) — Ermənistanda elm və ictimai elmlər sahələrində tədqiqat aparan və fəaliyyəti koordinasiya edən əsas orqan kimi fəaliyyət göstərən Ermənistan milli akademiyası.
== Tarixi ==
Ermənistan SSR Elmlər Akademiyası 1935-ci ildə yaradılmış SSRİ Elmlər Akademiyasının Ermənistan şöbəsinin əsasında 10 noyabr 1943-cü ildə yaradılmışdır. Onun təsisçiləri arasında İosif Orbeli, Stepan Malxasyants, İvan Gevorkyan və Viktor Ambartzumyan var idi. Orbeli akademiyanın ilk prezidenti olmuşdur.
Ermənistan Parlamentində terror aktı
Ermənistan parlamentinə silahlı hücum və ya sadəcə 27 Oktyabr (erm. Հոկտեմբերի 27, translit. Hoktemberi k’sanyot’) — Nairi Hunanyanın başçılıq etdiyi 5 silahlı şəxs tərəfindən 27 oktyabr 1999-cu ildə paytaxt İrəvanda Ermənistan Milli Məclisinə qarşı törədilmiş, nəticədə ölkənin siyasi rəhbərliyindəki de-fakto qərar qəbul edən baş nazir Vazgen Sarkisyan və parlament spikeri Karen Dəmirçyan daxil olmaqla 8 nəfərin öldürüldüyü terror aktı. Sarkisyan və Dəmirçyanın islahata meyilli koalisiyası həmin ilin mayında keçirilən parlament seçkilərini səs çoxluğu ilə qazanmış və praktiki olaraq prezident Robert Köçəryanı siyasi səhnədən kənarlaşdırmışdı.
Silahlı hücum ölkənin siyasi mənzərəsində ciddi dəyişikliklərə səbəb oldu. Bu, əsasən, terror aktından sonra tez-tez avtoritar olaraq tənqid olunan prezident Köçəryanın daxil olduğu çoxsaylı konspirasiya nəzəriyyələrinin mövzusu olaraq qalır. Sarkisyan və Dəmirçyan ölümlərindən sonra Ermənistan Milli Qəhrəmanı adına layiq görüldülər.
== Silahlı hücum ==
27 oktyabr 1999-cu il tarixində, saat 17:15-də hökumət tərəfindən sual-cavab iclası keçirilərkən jurnalist və keçmiş EİF üzvü Nairi Hunanyanın rəhbərliyi altında uzun paltolarının içərisində gizlədilən Kalaşniov AK-47 avtomatları ilə silahlanmış beş nəfər İrəvanın Bağramyan prospektindəki Milli Məclis binasına girdi. Onlar səkkiz nəfəri güllələyərək öldürdülər:
Vazgen Sarkisyan – Baş nazir
Karen Dəmirçyan – Milli Məclisin sədri
Yuri Baxşyan – Milli Məclisin sədrinin müavini
Ruben Miroyan – Milli Məclis sədrinin müavini
Leonard Petrosyan – Təcili İşlər naziri
Henrik Abrahamyan – Parlamentin üzvü
Armenak Armenakyan – Parlamentin üzvü
Mixail Kotanyan – Parlamentin üzvü
Silahlılar parlamentdə ən az 30 nəfəri yaraladılar.
Hunanyanı qardaşı Karen, əmisi Vram və digər iki nəfər müşaiət etmişdi.
