* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 sif. 1. Dili-ağzı yandırıcı, kinə, xardal və s. dadında olan (şirin ziddi). Acı dərman. Acı badam. Acı dad. Acı istiot. Acı turp. Acı soğan. Acı çay (dişləmə çay, içinə qənd salınmamış çay). 2. məc. Fəlakətli, məşəqqətli, əziyyətli, kədərlə dolu. Acı həyat. Acı tale. Acı günlər. // is. məc. (çox vaxt cəm şəklində). Fəlakət, əziyyət, məşəqqət, təzyiq. İndi Gülpəri, ona [İdrisə] çox məşəqqətli keçmiş uşaqlıq həyatının bütün acılarını unutdurdu. M.Hüseyn. □ Acı çəkmək – müsibət çəkmək, fəlakət keçirmək. 3. is. məc. Ağrı, azar, yorğunluq hissi. Can acısı. – Molla Bağırın fələqqəsinin çubuqlarının acısını, deyəsən, indi bu saat yenə ayaqlarımda hiss edirəm. C.Məmmədquluzadə. // Müvəffəqiyyətsizlik, uğursuzluq, fəlakət, peşmanlıq nəticəsində doğan acılıq hissi. [Ulduzun] duyduğu acını yuyub aparmaq üçün heç bir göz yaşı kifayət deyildi. Ə.Məmmədxanlı. 4. məc. Xoşa gəlməyən, qəlbə toxunan, ağır, pis, qaba, kobud. Acı söz. Acı danışıq. Acı xatirələr. – Şol şəkər dildən rəvamıdır, şəha; Bən mühibbə sən acı söz söyləmək? Nəsimi. [Səfdərqulu:] Mümkün deyil ki, kişi səni görə, sənə acı söz deməyə. N.Vəzirov. Ayrım qızı … naxır sahiblərinin acı töhmətini eşitməmək, həm də Kərim babaya acı dərs vermək qəsdi ilə yumrubaşlı iri çomağı götürüb özünü naxıra yetirmişdi. A.Şaiq. □ Acı danışmaq – bax acılamaq. 5. məc. İbrətli, nəticəsi pis olan, təəssüf ediləcək. Keçən ilin acı təcrübəsindən hələ də lazımi nəticə çıxarmamışlar. 6. Bəzi sözlərin qabağında, onların ifadə etdikləri şeyin təsirini, dərəcəsini, qüvvəsini şiddətləndirir. Şərbətli acı firqətin nuş edərəm şəkər kimi. Nəsimi. Əsəndə dövranın acı ruzgarı; Saralıb solursan bir gözəl kimi. S.Vurğun. Acı xəzri qurutmuş torpağını, daşını. R.Rza. Heybət əlini Şamonun əlindən üzərək, ata acı bir qamçı çəkdi. S.Rəhimov. Gəlin bayaq acı bir fəryad çəkib özündən getdi. Mir Cəlal. ◊ Acı göz yaşları – dərdin, kədərin şiddətini ifadə edir. Acı gülüş – dərin bir kədərlə birləşmiş gülüş, ağlarkən gülmə. Acısını almaq (çıxarmaq) – 1) heyfini almaq, intiqamını almaq; 2) acılığını azaltmaq (götürmək).
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / acı1 Acıq kəlməsi ilə eyni kökə malikdir. Acı “turş” demək olub (indi məna bir qədər dəyişib), acıq isə “hirs” anlamında işlədilir. Bu da “turş” anlamı ilə əlaqədardır. Təsadüfi deyil ki, acıqlı adam üz-gözünü turşudur.
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / acı4 ACI, TƏLX (kl.əd.), ZƏHƏR (məc.), ZƏHƏR KİMİ (çox acı), ZƏQQƏTO (çox acı).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / acı1 ACI I sif. Qəlbə toxunan; ağır; sancan; fəlakətli. Mümkün deyil ki, kişi səni görə, sənə acı söz deməyə (N.Vəzirov). ACI II f. Ürəyi yanmaq, yazığı gəlmək. Əgər acısan da bu hala bəzən; Təəssüf etmirəm, Etibar bala (B.Azəroğlu).
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / acı2 I прил. 1. горький: 1) имеющий горький вкус. Acı dərman горькое лекарство, acı həblər горькие таблетки, acı ot горькая трава 2) тяжёлый, бедственный. Acı həyat горькая жизнь, acı dəqiqələr горькие минуты, acı xəbərlər горькие вести, acı xatirələr горькие воспоминания 2. едкий. Acı tüstü едкий дым 3. резкий. Acı cavab резкий ответ, acı tənqid резкая критика 4. язвительный. Acı gülüş язвительный смех 5. тягостный. Acı təəssürat тягостное впечатление II нареч. 1. горько, неприятно на вкус, с привкусом горечи 2. тяжело, печально III сущ. 1. горькое. Acının dadını bilməmiş, şirinin qədrini bilməzsən не отведав горького, не узнаешь сладкого 2. перен. боль 3. горечь. Məğlubiyyatin acısını dadmaq познать горечь поражения; acı çay чай вприкуску ◊ acı çəkmək переживать, пережить горе, беду; acı dillər злые языки; acı göz yaşları горькие слёзы; acı gülüş смех сквозь слёзы; acı sözlər горькие слова; acı söz demək сказать что-л. неприятное, обидное, преподнести пилюлю кому; dili acı острый на язык, язвительный, злой; acısını almaq (çıxarmaq) отомстить кому-л.; gözünün acısını almaq вздремнуть; acı danışmaq грубо говорить, acı həqiqət горькая правда
Azərbaycanca-rusca lüğət / acı1 I. i. bitter taste; bitter stuff; məc. bitterness; gözünün acısını almaq (bir azca yatmaq) d.d. to take* a nap, to sleep* a bit II. s. (həm müst., həm də məc.) bitter; acı dad bitter taste; acı külək / soyuq bitter wind / cold; acı xatirələr bitter memories; acı tale bitter fate; acı göz yaşları bitter tears; acı həqiqət the bitter truth; acı dil wicked / spiteful tongue III. z. bitterly; acı danışmaq to speak* bit terly
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / acı1 sif. am||er, -ère ; incisi//f,-ve (zəhərli) ; fielleu//x, -se (məc.) ; mordant, -e ; acre (tüstü haqq.) ◊ ~ təcrübə amère expérience f ; expérience decevante ; ~ istehza causticité f ; ~ həqiqət amère vérité f ; ~ gülüş rire m sardonique (rire sardonien) ; ~ tale triste sort m
Azərbaycanca-fransızca lüğət / acı1 прил. 1. туькьуьл; acı dad туькьуьл дад; 2. пер. залан, мишекъат, азабрив ацӀай (мес. йисар); 3. пер. тӀал, азар, юргъунвилин гьисс; 4. пер. туькьуьл, пис, залан, хкӀадай, рикӀ тӀардай (мес. гаф); 5. acı-acı нареч. а) хъел кваз, хкӀадай тегьерда; б) тӀува къведайвал, рикӀ ккуз-ккуз; acı-acı ağlamaq рикӀ ккуз-ккуз шехьун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / acı