* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. İri heyvanların işlənmiş dərisi. Ayaqqabının altı göndür. Gönü suya vermə, verdin heyfsilənmə. (Ata. sözü). // Bu dəridən qayrılmış. Gön altlıq. ◊ Gönü duzlamaq isteh. – ölmək, gəbərmək. [Azad:] Arvad gün-gündən saralır, deyəsən, bu da bacıları kimi gönü duzlayacaq, yenə xərcə düşüb təzədən evlənəcəyəm! Çəmənzəminli. Gönündən soymaq (çıxarmaq) – zərərinin əvəzini birindən güclə almaq. [Həsən:] Ziyanlığın hamısını sənin gönündən soyacağam. Ə.Haqverdiyev. Gönünü soymaq (almaq) – 1) bərk cəzalandırmaq, divan tutmaq. [Ağa Kərim xan:] Tez ol, yoxsa, vallah, gönünü allam. N.Vəzirov. [Yaxşı:] Qaynım dünən araba ilə şəhərə gedib. Yoxsa mən bura gələ bilərdim? Mənim gönümü soyardı. C.Cabbarlı; 2) çox baha qiymətə satmaq, bahaçılıq etmək. Müştərilərin gönünü soymaq. Dabbağxanada (dabbağda) gönünü tanımaq (gönünə bələd olmaq) – bax dabbağxana.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / gön1 Mənbələrdə (M.Kaşğaridə) bu söz “heyvanın soyulmamış və ya aşılanmamış dərisi” mənasında açıqlanıb (el arasında “heyvanının gönünü al”, yəni “soy” deyirlər). Aşılanmış dəri isə köğüş adlanıb (görünür, köşə sözü də buradandır). Belə zənn edirəm ki, gön sözü göymək (isti saxlamaq) kəlməsi ilə qohumdur: gön bədəni soyuqdan qorumaq vasitəsi hesab olunub. Kalmıklarda gön yerinə köm işlədilir. Dəridən olan su qabına (vedrəyə) könök deyirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / gön2 I сущ. кожа: 1. наружный покров тела крупного рогатого скота. Kəl gönü буйволиная кожа 2. снятая, выделанная шкура крупного рогатого скота. Aşılanmış gön выделанная (дубленая) кожа, aşılanmamış gön необработанная (сырая) кожа, gönün aşılanması дубление кожи 3. полувал (грубая кожа, идущая преимущественно на подошву) II прил. 1. кожаный (сделанный из кожи крупного рогатого скота). Gön çarıqlar кожаные чарыки 2. полувальный. Gön altlıq полувальная подошва ◊ gönü duzlanmaq презрит. издохнуть (о человеке), gönündən soymaq (çıxarmaq) взыскивать, взыскать с кого, gönünü soymaq (almaq) kimin 1. сдирать, содрать (спустить) шкуру, кожу с кого 2. строго, жестоко наказывать, наказать кого, расправляться, расправиться с кем; gönü suya vermək испортить дело, работу; gönünü (kürkünü) sudan çıxarmaq выйти сухим из воды, dabbaqxanada (dabbaqda) gönünü tanımaq (gönünə bələd olmaq) знать всю подноготную (все подробности) о ком-л.
Azərbaycanca-rusca lüğət / gön1 i. (insan və heyvanda) skin; (iribuynuzlu heyvanda) hide; buzov ~ü calfskin; ◊ ~ü suya vermək to spoil everything; ~ünü soymaq; 1) to skin (d.); 2) məc. to take* everything one has; to punish severely / mercilessly
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / gön1 сущ. ли (ири гьайванрин табагънавай хам); // лидикай авур, лидин (мес. шаламар); ** gönü duzlamaq рахш. кьин, кьена фин, гиликьун; gönündən soymaq (çıxarmaq) хамунай ахкъудун, зарардин эвез садавай гужуналди къахчун; gönünü soymaq (almaq) хам алажун а) хам хтӀунун, кӀеви жаза гун, дуван кьун; б) гзаф багьа къиметдай маса гун, багьачивал авун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / gön