* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 sif. Rəng adlarının əvvəlinə gəlib tündlük mənası verir; tünd. Tox qırmızı.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tox2 sif. 1. Aclıq hiss etməyən, yeməyə ehtiyacı olmayan, yeyib doymuş (ac ziddi). Tox adam. – Təranə deyir: – Toxam; Yemək istəmirəm mən. R.Rza. □ Tox olmaq – yeyib doymaq, daha yemək istəməmək, ac olmamaq. Tox oldu, ac qarınlar cümlə doldu. S.Ə.Şirvani. // İs. mənasında. Toxun acdan nə xəbəri. (Məsəl). 2. Bəslənmiş, yedirdilmiş, bəslənib kökəldilmiş, yeyib doymuş. Tox inəklər quyruqlarını bulaya-bulaya tənbəl-tənbəl yeriyirdilər. İ.Hüseynov. 3. məc. Firavan yaşayan, dövlətli, varlı. Tox adam. Tox (z.) yaşamaq. // məc. Özündənrazı, lovğa, harın. Rüxsarə xanım Kərbəlayı Səfdərin tox və harın sifətini görüb bir söz demədi, ətrafına göz gəzdirdi. T.Ş.Simurq. 4. məc. Təngə gəlmiş, çiyrənmiş, doymuş. “Sözdən, məhəbbətdən toxam” – dedin; İndi də sən məndən həyat istədin. B.Vahabzadə. ◊ Gözü tox olmaq – bax göz. Özünü tox tutmaq (saxlamaq) – özünü saxlamaq, özünü sındırmamaq.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tox1 Doymaq kəlməsi ilə qohumdur, doymaq mənbələrdə həm də t (toymaq) ilə yazılıb. Son samitin dəyişməsi sözün mənaca fərqlənməsinə səbəb olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / tox1 TOX I sif. Yeyib doymuş. Heç bir zaman qarınlarını tox, ehtiraslarını soyumuş görməyəcəklər (M.İbrahimov). TOX II sif. Tünd. Tox qırmızıdan çox istifadə etmişdir. TOX III zərf Sakit. Hər halda özünü belə tox tutur (Anar).
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / tox2 1 I прил. сытый: 1. вполне утоливший свой голод, не истытывающий голода. Tox adam сытый человек, mən toxam я сыт; toxsan ya acsan? ты сыт или голоден? tox olmaq быть сытым 2. упитанный, откормленный. Tox (kök) inəklər сытые коровы 3. перен. живущий в достатке, богатый. Tox adamlar сытые люди 4. перен. самодовольный, чванливый. kimin tox sifəti сытая рожа чья 5. перен. такой, которому уже надоело. Sənin sözlərindən boğaza qədər toxuq мы по горло сыты от твоих слов II в знач. сущ. сытый, сытая; toxlar сытые III нареч. сытно. Tox yaşamaq жить сытно ◊ toxun acdan nə xəbəri сытый голодного не разумеет; gözü tox olmaq быть не жадным, скромным в своих потребностях; özünü tox saxlamaq (tutmaq): 1) внешне показывать себя таким, который ни в чём не нуждается 2) показывать себя сытым, не голодным; держаться сытым 2 прил. густой, насыщенный (о цвете, краске)
Azərbaycanca-rusca lüğət / tox1 s. 1. satisfied, satiated; full; replete; Mən toxam I’ve had enough, I am full up; ~ qarına on a full stomach; 2. dark; ~ yaşıl dark-green; ~ qırmızı dark-red
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / tox1 прил. туьнт, мичӀи (рангарин тӀварарин вилик туьнтвал къалурун манада); tox yaşıl туьнт къацу, мичӀи къацу.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tox2 прил. 1. тух; гишин тушир, гишинвал авачир; тӀуьна тух тир (“гишин” акси); tox adam тух кас; tox olmaq тух хьун, тӀуьна тух хьун; 2. сущ. тухди; toxun acdan nə xəbəri. Ata. sözü тухда гишиндакай хабар кьадач; 3. хъсан нез ганвай, хъсандиз хвена тухарнавай, тух (мес. ккал); 4. пер. тух; варлу, девлетлу; // пер. вич-вичелай рази, дамах гвай, лавгъа, къудур; 5. пер. икрагь хьанвай, рикӀ янвай, тух тир; ** gözü tox olmaq кил. göz.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tox