bir sözü azərbaycan dilində

bir sözünün leksik mənası və izahı

• 1 say. 1. 1 rəqəmi ilə işarə olunan sayın adı, miqdar saylarının ilk vahidi. Üçdən bir çıxmaq. Beşin üstünə bir gəlmək. // Miqdarca tək. Bir cilddən ibarət kitab. 2. Zərf mənasında. Bir yerdə, birgə, birlikdə. Çörəyi bir yedik. 3. Sif. mənasında. Bərabər, eyni. Bir boyda. Bir həcmdə. Bir böyüklükdə. 4. Tək, vahid, yeganə, bircə, təkcə. Onun bir qızı var, bir oğlu. – Aşiqi öldürdü şövq, bir nəzərə çarə yox. Füzuli. [İkinci qadın:] Kəndin cavan, qoca qadınları hamısı bir dil, bir ürəklə seçkiyə gedəcəklər. Ə.Haqverdiyev. Əhməd ananın bir oğludur. Mir Cəlal. 5. Ümumi, eyni. Onların [iranlıların] da, bizim də çar hökumətinə qarşı apardığımız mübarizənin məqsədi birdir. M.S.Ordubadi. Onların dərdi bir olduğu kimi, dərmanı da birdir. Mir Cəlal. 6. Bir sıra sözlərin qabağında qeyri-müəyyənlik bildirir. Oradan bir ağac gətir. Sizi bir adam görmək istəyir. Bu gün bizə bir adam telefon eləmişdi. Məni bir şey narahat edir. – [Namaz:] Bir beş adamın içində də təşəxxüslə özünü çəkib deyərsən ki, mən Cahangir ağanın qayınatasıyam. Ə.Haqverdiyev. On-on iki nəfərdən ibarət bir dəstə düz onlara sarı gəlirdi. M.Hüseyn. 7. Feillərin qabağında təkid, israr, lüzum bildirir. Sən bir dayan! Sən bir gözlə! Bir gedək, görək necə oldu. Bir oxu, görək nə yazılıb. – Mən arzu eləyirəm ki, müsəlman qardaşlar kənarda bir şeyi görəndə və o şeyi bilməyəndə bir dayanıb soruşalar ki, bu nədir? C.Məmmədquluzadə. [Mübaşir:] Sən Allah, bir de görüm, belə qızı kimin üçün bəsləmisən? M.İbrahimov. [Surxay:] Axı bir iltifat elə! İ.Əfəndiyev. 8. “Heç” mənasında. …Bir quru daxmadan başqa ataları bunlara bir şey qoymamışdı. S.S.Axundov. Yusif kağızı diqqətlə oxuyub dedi: – Mən hərçi fikir edirəm, bir şey çıxmır. N.Nərimanov. 9. Sifətlə isim arasında, yaxud isimlə xəbər arasında təyinlik dərəcəsini artırır, ya da azaldır. Gözəl bir mənzərə. Məlahətli bir səs. Uca bir dağ. Kiçik bir iş. Balaca bir vəzifə. – İlin hər fəslinin bir hüsnü var; amma qışın ləzzəti bir özgədir. C.Məmmədquluzadə. Aralığa gərgin bir sükut çökdü. Ə.Məmmədxanlı. 10. Vaxt, zaman bildirən isimlərin əvvəlində zaman zərfi əmələ gətirir. Bir dəqiqə dayan. Bir gün bilərsən. Bir dəfə sizə gələrəm. – Bir dəqiqədə arvad-uşaq gəlinin başına toplandılar. Çəmənzəminli. 11. Zaman bildirən sözlərlə iş və ya hərəkətin təkrarını bildirir. Hər on-on iki gündən bir Bəşirdən məktub alırdım. S.S.Axundov. Fərman saatda bir bazara qaçıb, lazım olandan alıb qayıdırdı. Ə.Haqverdiyev. 12. Feillərin qabağında hərəkətin təsirini şiddətləndirir. İt qurdu görən kimi, bir qaçış qaçdı ki. – Cavanşir qabağındakı oğlana möhkəm bir zərbə endirərək, onun qalxanını yarıya böldü. M.Hüseyn. 13. Tərəf, yan, cəhət kimi sözlərin əvvəlinə gətirildikdə bölgü məzmunu ifadə edir. Bir yandan mən, bir yandan sən. Bir tərəf razıdır, o biri tərəf yox. – Yoxsa, mən bir yandan deyim ki, qanuni-əsasi çox yaxşı şeydir. C.Məmmədquluzadə. 14. “Oldu” sözü ilə bərabər – iki iş, ya hadisənin sürətinin aniliyini, eyni zamanda baş verdiyini bildirir. Gəlməyi ilə getməyi bir oldu. – Vaqif əlini atdığı ilə üzüyü çıxartdığı bir oldu. Çəmənzəminli. Yerindən sıçramaqla pəncərəyə atılmağım bir oldu. Ə.Məmmədxanlı. ◊ Bir ağızdan – hamı birdən, səs-səsə verərək, xor ilə. Bir ağızdan dedilər: “Dan yeri, dan ulduzu!” Sordum: bundan gözəli yoxmu parlayanların? M.Müşfiq. Bir anda göyərtənin altındakı kürəkçilər də, üstündəki igidlər də bu səsə səs verib bir ağızdan bağırışdılar… M.Rzaquluzadə. Bir aləm – çoxlu, hədsiz. Bir aləm işim var. Bir an – bir ləhzə, bir saniyə. [Şeyx:] Onu gözünüzdən qoymayın bir an. S.Vurğun. Bir anda – dərhal, bir ləhzədə, göz yumub açınca. Bir anlıq, bir anlığa – çox az müddətdə, çox qısa bir zaman üçün, bir ləhzəlik. Ağrısını unutmuşdur bir anlığa yaralar. S.Vurğun. Sən də bir anlığa düşüncəyə daldın. İ.Əfəndiyev. Bir ara(lıq) – bir zaman, bir vaxt, bir müddət. Bir arada – bir yerdə, birlikdə. Bir az – 1) azacıq, azca, az miqdarda, müxtəsər. Bir az kağız ver. – Söz verirsən ki, sabah gələsən bir az söhbət edək? C.Məmmədquluzadə; 2) bir qədər, azacıq zaman. Bir az gözlə. Bir az dayan. – [Babaxan:] Yoldaş, necə yəni “bir az sonra gəl?” Mir Cəlal. Bir azca – bax bir az. Bir azdan – tezliklə, çox keçmədən, azacıq sonra. Bir azdan gələrəm. – Bir azdan … qayalıqların başı qıpqırmızı işığa qərq oldu. S.Rəhman. Bir balaca – bax bir az. Bir balaca səbr elə. Bir barmaq – bir az, çox kiçik, barmaq qədər kiçik. Bir barmaq boyu var. – [Bünyad:] Nə olardı ki, bir barmaq kağız qoyaydılar ki, pəs hələ-həlbət durmayıb gələsən. Ə.Əbülhəsən. Bir cür olmaq – bax birtəhər olmaq. Bir çox – 1) çox, bir sıra, xeyli, müxtəlif. Bir çox adam. Bir çox şey; 2) uzun-uzadı, uzun sürən. Bir çox danışıqdan sonra. Təklif bir çox mübahisəyə səbəb oldu. Bir daha – 1) bir dəfə də, yenə də, təkrar. Azərbaycanlılar Midiya dövründə olduğu kimi, bir daha assurilər və kəldanilər vətənində qılınc parlatdılar. M.S.Ordubadi. [Səriyyə xala və uşaqlar] bir daha adamların sıxlaşdığı yerlərə yaxın düşmədilər. M.İbrahimov. Yolçu bir daha xarabalığı gözdən keçirdi. Ə.Məmmədxanlı; 2) bax bir də 2-ci mənada. Bir də – 1) bir daha; 2) bundan sonra, daha, artıq. Bir də belə şeylər etmə. Bir də buralara ayaq basma; 3) əlavə, başqa, üstəlik. Bir də kim gəldi? Bir də sən get; 4) gözlənilməzlik bildirir; birdən, gözlənmədən. Bir də gördüm ki, saat 12-dir. – Bir də gördüm … səyahətçi libasında bir şəxs durbin ilə qayanın döşündəki köhnə imarətə baxır. S.S.Axundov. Bir dəm – bir ləhzə, bir dəqiqə. Eşqin bəni bəlasız bir dəm qoymaz əlindən. Nəsimi. Bir dənə – ancaq tək, misilsiz, tayı olmayan. Ondan bir dənədir. Bir dünya – bax bir aləm. Bir dürlü – 1) bir növ, bir cür; 2) heç bir vəchlə, heç bir vasitə ilə. [Dursun] sözündən dönməyi bir dürlü mənliyinə sığışdıra bilməyirdi. A.Şaiq. Levin bu sözlərin mənasını bir dürlü anlaya bilmədi. M.Hüseyn. Bir e(y)ləmək – birləşdirmək, uyğunlaşdırmaq, eyniləşdirmək. Sadiq oldur, dilini könlü ilə bir eyləyə; Əgridildən nəğmə gəlməz, durmuşam inkarına. Nəsimi. Bir əl – bir dəfə, bir kərə, bir dövrə. Bir əl nərd oynamaq. – [Atabəy Qızıl Arslana:] – Gəl otur, bir əl şahmat oynayaq, – [dedi]. M.S.Ordubadi. Bir ətək – çoxlu, külli miqdarda. Bax, bunlara mən bir ətək pul vermişəm. A.Şaiq. Vallah, özgə millətdə olsa, beləsinin saatına bir ətək qızıl verərdilər. Mir Cəlal. Bir gunə köhn. – bir növ, bir cür. [Nadir] …Əşrəfi basmaqda bir gunə hünər və fərasət göstəribdir. M.F.Axundzadə. Xərab olmadı bir gunə dil fəraqından; Ki, eyləyə bilə memari-vəsl onu islah. S.Ə.Şirvani. Bir gün – bir dəfə, günlərin birində, bir vaxt. Bir gün sizə gələndə, gətirərəm. Bir halda ki – madam ki, iş belə olduğu halda, əgər belə isə. Bir kərə – bax bir yol. Bir kişi – heç kim, heç kəs. Tərrar gər alursə qamu rəxti, rəvadır; Çün qafilədə bir kişi bidar bulunmaz. Nəsimi. Bir kitab – çoxlu. [Mürşüd:] İnci, axı mən evdə sənə bir kitab söz danışdım. S.Rəhman. Bir qədər – bir az, azacıq bir miqdar. Bir qədər gözlə. Bir qədər yol getdik. Bir qisim – hamısı yox, ancaq bir hissəsi, bir parası, bəziləri. İclasda iştirak edənlərin bir qismi. Yalnız bir qisim kolloid məhlulların elastik xassələri vardır. Bir qucaq – çox, çoxlu. Bir qulaq – bir az, azacıq. Dur, bu çoşkanı bir də götür, buradan rədd ol, daha qoymaz bir qulaq yataq. S.Rəhimov. Bir neçə – azacıq miqdarda, bir az, cüzi. Bir neçə adam. Bir növ – bax birsayaq, birtəhər 1-ci mənada. Şəban gedib, qızdan təvəqqe etdi ki, onu bir növ Məşədi Məmmədvəli ilə barışdırsın. Ə.Haqverdiyev. Kosa tərəzini tədricən qaldırdı, bir növ tərəzi düzəlişdi. S.Rəhimov. Bir o qədər – 1) o dərəcədə. Torpaq nə qədər yaxşı becərilsə, bir o qədər çoxlu məhsul verər; 2) o qədər çox. Uşaqlar kiçik olduqlarından, analarına bir o qədər köməkləri çatmırdı. S.S.Axundov. Bir olmaq – birləşmək, müttəfiq olmaq, həmrəy olmaq. Yar ilə çünki bir oldi Nəsimi; Nə ğəm, gər cümlə aləm olsa əğyar. Nəsimi. Bir ovuc – çox az, bir az, cüzi miqdar. Bir ovuc adam. Bir para – 1) bəzi. Nə özün yarıdır, nə sevənləri; Bir para adamı kərkəvaz eylər. M.P.Vaqif. [Səkinə xanım:] Bəs ona sən necə bir para zad təlim edərsən? M.F.Axundzadə. Bir para yoldaşlarımla vaqona minib vətənə üz qoyduq… S.S.Axundov; 2) bir az, bir qədər; bəzən. Acı söz yaraşmaz belə bazara; Şirin-şirin gəl danışaq bir para. Q.Zakir. Bir parası – hamısı yox, bir hissəsi, bir qismi. Əhalinin bir parası qətlə yetişib, yerdə qalanı da qaçıb dağlarda, meşələrdə gizlənmişdi. S.S.Axundov. Bir parça, bir tikə – bir az, azacıq, azca. Bir sıra – bir miqdar, bəzi. Bir sıra yoldaşlar. Bir sıra hallarda. Bir sıra hadisə baş verdi. Bir sıra təsərrüfat sahələri. Bir sözlə – danışılan söhbətə, söylənilən fikrə yekun vurmaq üçün ara söz kimi işlənilir; xülasə, müxtəsər. Bir sözlə, molla Qasım Güllücə kəndini inək kimi sağıb yeyirdi. S.S.Axundov. Bir sözünü iki eləməmək – sözünün qabağında söz deməmək, razılaşmaq, etiraz etməmək. [Musa] məktəb uşaqlarının bir sözünü iki eləməzdi. Mir Cəlal. Bir şey – məlum olmayan, qeyri-müəyyən, anlaşılmayan bir hadisə, keyfiyyət və s. Bu barədə bir şey bilirsənmi? O mənə nə isə bir şey demək istəyirdi. Bir tövr – bax birsayaq, birtəhər. Gülsüm ağlamaqdan [o qədər] bitab olmuşdu ki, yolu gedə bilmirdi. Axırda qoltuğuna girib bir tövr evə gətirdilər. Ə.Haqverdiyev. Bir ucdan – bir başdan, bir tərəfdən, bir yandan. Zərgər … bir ucdan oğurlar, bir ucdan satar. Q.Zakir. Bir vaxt – 1) vaxtilə, bir zaman, keçmişdə, əvvəllər. Bir vaxt onun yaxşı səsi var idi. Bir vaxt var idi ki, teatrlarımızda qadın rolunu kişilər oynayırdı; 2) gələcəkdə, qeyri-müəyyən bir vaxtda. Bir yerdə – bərabər, müştərək, başqası ilə birlikdə. Bir yerdə yeyib-içmək. Bir yerdə gəzmək. – [Tubu:] Ay qız, atanla bir yerdə şəhərə gedənlər hamısı qayıtdılar, indicə atan da gələcək. Ə.Haqverdiyev. Bir yığın – çoxlu, külli miqdarda. Cavan oğlan birinci otaqda əyləşib, qabağındakı bir yığın kağızları birbəbir oxuyub, dəftərə yazırdı. Ə.Haqverdiyev. Bir yol – bir dəfə, bir kərə. [Gülpəri:] Ay xala, bir yol dedin, eşitdik, dilotu yeməmisən ki? M.Hüseyn. [Tahir:] Neçə həftədir, bir yol da cərimə verməmişəm. M.Hüseyn. Bir-birinə dəymək – ara qarışmaq, həyəcan düşmək, hamı təlaşa düşmək. Bir-iki(cə) – bir neçə, az (qeyri-müəyyən miqdar). Bir-iki kitab aldım. Bir-iki adam gəlib. Bir-iki balıq tutduq. – Mahmud bir-ikicə sözlə başına gələnləri bu qarıya dedi. Ə.Əbülhəsən. Bir-ikisi – bir neçəsi, bir neçə nəfəri. [Uşaqların] … birikisi də başını divara söykəyib, qulağını pəncərənin deşiyinə yapışdırdı. B.Talıblı. Birsayaq, birtəhər – 1) bir cür, bir növ, bir vasitə ilə. Qəhrəman qocanı birtəhər dilə tutub ata mindirdi. S.Rəhimov; 2) tələsik, necə gəldi, başdansovma. İşi birtəhər görüb qurtardı; 3) qəribə, qeyri-adi, hamıya oxşamayan, başqalarına oxşamayan. O, birsayaq (birtəhər) adamdır. – [Zərifə:] Sənin pencəyin niyə birtəhər durur? S.Rəhimov. Birtəhər olmaq – 1) mütəəssir olmaq, əhvalı qarışmaq, halı xarab olmaq, pozulmaq. [Gültəkin:] Tarın səsini eşitdim, ürəyim birtəhər oldu. C.Cabbarlı; 2) adi halı dəyişmək, utanan kimi olmaq, həyəcanlanmaq, sıxılmaq. Bünyadın adı çəkiləndə, Qumru qızarır, onunla danışanda birtəhər olur. Ə.Əbülhəsən; 3) dan. zar. ölmək, aradan çıxmaq və s. Elə bir – keyfiyyətin dərəcəsini gücləndirmək, şiddətləndirmək üçün işlənir. Elə bir halə düşərsən ki, tükün bizbiz olar. M.Ə.Sabir. [Əsgər:] Üzünə demirəm, elə bir oğul böyüdən anaya əhsən olsun. Mir Cəlal. Heç bir – bax heç.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / bir

• 2 Mürəkkəb sözlərin birinci tərkib hissəsi; məs.: birgünlük, birsaatlıq, birtərəfli, birəlli və i.a.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / bir

• 3 Bİ’R ə. quyu.

  Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / bir

bir sözünün etimologiyası

• 1 “Əvvəlinci” deməkdir. Ondan burun sözü əmələ gəlib, “əvvəlki” mənasını verir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

  Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / bir

bir sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

• 1 tək — vahid — yeganə

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / bir

• 2 bərabər — eyni

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / bir

bir sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

• 1 BİR I say Əşyanın konkret miqdarını bildirən ədəddir. Yəni mən o qədər ölü oldum ki, bir qorodovoyun da öhdəsindən gələ bilmədim (Mir Cəlal). BİR II ədat Təkid, hədə; təsəlli mənasında. Mişa, bir diqqətlə bax, gör məni tanıyırsanmı? (Ə.Əbülhəsən).

  Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / bir

bir sözünün rus dilinə tərcüməsi

• 1 1. один; 2. какой-то; 3. некоторый;

  Azərbaycanca-rusca lüğət / bir

• 2 I числ. колич. один (обозн. цифру, число 1; количество). Səkkizdən bir çıxmaq из восьми вычесть один, bir ev один дом II в знач. мест. один, кто-то, некий. Deputatlardan biri один из депутатов, biri sizi soruşur кто-то вас спрашивает III прил. 1. одинаковый, равный. Bir ölçüdə одинакового размера, bir həcmdə одинакового объёма, bir boyda одинакового роста 2. единый (общий, объединённый). Bir məqsəd единая цель, bir sırada в едином строю IV сущ. единица: 1. цифра, изображающая число 1 2. пед. самая низкая школьная отметка. Bir almaq получить единицу V нареч. вместе. Bir işləmək работать вместе, bir nahar etmək обедать вместе VI усилит. част. 1. так. Bir qaçırdı ki так бежал, что; bir qışqırırdı ki … так кричал, что …, bir külək əsirdi ki … так дул ветер, что … 2. такой. Gözəl bir mənzərə такой красивый вид, maraqlı bir kitab такая интересная книга; soyuq bir hava такая холодная погода 3. с формой повел. накл. А ну-ка! Bir qaç görüm! а ну-ка бегом! bir dur! ну-ка встань! bir yaxın gəl! ну-ка подойди 4. только. Bir mən getdim только я пошёл; bir mən deyiləm не только я ◊ bir ağız (oxu, de) один раз, разочек (спой, скажи); bir ağızdan в один голос, все сразу, хором; bir adamın toyuğuna kiş deməz и мухи не обидит, bir addım da geri çəkilməmək не отступать ни на шаг, ни шагу назад; bir addım da gözündən qoymamaq ни на шаг не отпускать кого; не спускать глаз с кого; bir addım belə onsuz atmamaq шагу не сделать без него; bir addımlığında (olmaq) в одном шаге от чего-л. (быть, находиться); bir az немного, немножечко, чуточку; bir az aralı поодаль; bir az əvvəl недавно, некоторое время тому назад; bir az o yanda неподалёку; bir az keçməmiş вскоре; bir azdan sonra вскоре, через некоторое время, немного погодя; bir ayaq sənin, bir ayaq mənim медленно двигаться; bir ayağı burada, o biri orada одна нога здесь, другая – там; bir ayağı gorda olmaq стоять одной ногой в гробу, в могиле; bir ayağına baxmaq, bir başına мерить взглядом кого-л. с ног до головы; bir aləm очень много; bir ambar очень много чего-л.; bir an одно мгновение, один миг; bir anda в один миг; bir anlıq, bir anlığa на одну секунду; на одно мгновение; bir arıq dana naxırın adını batırır одна паршивая овца портит всё стадо; bir baş uca головой (на голову) выше кого; bir başqası: 1. кто-л. другой; 2. кто-то; bir balaca: 1. слегка; 2. немного; 3. самая малость; bir başına, bir dizinə döymək кусать себе локти, bir bezin qırağıdırlar одним миром мазаны, одного поля ягоды; два сапога пара; bir belə столько (мало или много); bir bərabərdə: 1. одинаково; наравне со всеми; 2. на одном уровне; bir biçimdə: 1. на одно лицо, на один покрой; 2. рост в рост; bir böyrü üstə на одном боку (долго лежать); bir burum (qaynatmaq) один раз (вскипятить); bir bu qalmışdı этого ещё не хаватало; bir buna bax на него смотри; скажи на милость, вот те на; birini bilirsən, yüzünü bilmirsən очень многого не знаешь; bir vaxt: 1. когда-то, одно время, некогда; 2. когда-нибудь; bir vinti çatmır винтика не хватает, bir qayda olaraq как правило; bir qaydada одинаково; bir qarın çörəyə möhtac olmaq нуждаться в куске хлеба; bir qarın одна порция, на один прием (пищи); bir qarın tox, bir qarın ac: 1. полуголодный; 2. впроголодь; bir qədər немного; bir qədər sonra немного погодя, несколько позже; bir qəpiyə dəyməz гроша медного не стоит; bir qəpiksiz без единой копейки; bir qulağına girir, o biri qulağından çıxır в одно ухо входит, в другое выходит; bir quran söz demək (danışmaq) наговорить с три короба; bir qurtum один глоток; bir qucaq охапка, целая охапка; bir damcı капельку; bir damın altında yaşamaq жить под одной крышей; bir daha: 1. ещё, ещё раз; 2. лишний раз; 3. снова и снова; bir daş altdan, bir daş üstdən шито-крыто; bir də ещё, ещё раз; bir də ki: 1. кроме того; 2. к тому же; bir də gördün вдруг, ни с того ни с сего, bir dəqiqə одну минуту; bir dəqiqə belə ни на минуту; bir dənədir единственный в своем роде; bir dəri bir sümük кожа да кости; bir dildə danışmaq kimlə найти общий язык с кем; bir dəfəyə в (за) один раз; bir dikili ağacı da yoxdur ни кола, ни двора; bir dırnağına belə dəyməz мизинчика чьего не стоит; bir dünya см. bir aləm; bir əl (oynamaq, çalmaq və s.) один раз (сыграть, спеть и т.п.); bir əldə iki qarpız tutmaq гоняться за двумя зайцами; bir əli yağda, bir əli balda как сыр в масле, в достатке; bir əli, bir başı qalmaq остаться одиноким; bir zaman когда-то; biri iki görmək двоиться в глазах; bir insan kimi как человек; bir içim su kimi очень легко, очень просто, как выпить глоток воды; bir yandan с одной стороны; bir yaşda (olmaq) (быть) одних лет с кем; bir yerdə qərar tutmamaq не находить (себе) места; bir yerdə вместе, рядом; bir yol: 1. один раз; 2. однажды, как-то раз; bir yuvanın quşlarıdırlar kimlə kim одного поля ягоды кто с кем; bir kəs: 1. кто-нибудь, кто-то; 2. никто; bir köynək ət tökmək сгорать от стыда; bir köynək tər tökmək умываться потом; bir köynəkdə qoymaq лишить всего, оставить в одной рубашке; bir köynəkdə qalmaq остаться в одной рубашке, лишиться всего; bir könüldən min könülə vurulmaq kimə безумно влюбиться в кого; bir gözlə baxmaq (hamıya) (ко всем) относиться, подходить одинаково; bir gör ha подумать только; bir məna görməmək nədə не находить никакого смысла в чём; bir növ своего рода; bir nöqtəyə vurmaq бить в одну точку; bir nəfər некий, некто, кто-то, кто-нибудь; bir neçə несколько; bir neçə vaxtdan sonra через некоторое время; bir neçə sözlə в нескольких словах; bir nəfəsə одним духом, одним махом; bir para adamlar некоторые, иные, другие; bir parça çörək кусок хлеба; bir oxla iki quş vurmaq, bir güllə ilə iki dovşan ovlamaq убить одним выстрелом двух зайцев; bir oturum(d)a в (за) один присест; bir saatlıq xəlifə калиф на час; bir sayaq: 1. как-нибудь, кое-как; 2. каким-то образом; bir səviyyədə olmaq kimlə быть на равной ноге, быть на одном уровне с кем; bir səslə единогласно, в один голос; bir sıra целый ряд, bir sözlə одним словом; bir sözün üstündə durmaq стоять на одном и том же, твердить одно и то же; bir sözünü iki eləməmək не возражать, не перечить; bir stəkan çaya (çağırmaq, getmək) на чашку чая (приглашать, звать, идти); bir tikə çörəkdən ötrü из-за куска хлеба; bir tikə çörəyini əlindən almaq kimin отбирать, отобрать кусок хлеба у кого; bir tikə çörəyi olmaq иметь кусок хлеба; bir tük qədər belə ни на волос; bir tükcə saymamaq kimi в медный грош не ставить кого; bir tükünə də dəyməmək и волоска не тронуть у кого; bir təhər: 1. как-нибудь; 2. кое-как; 3. своеобразный; bir xəmirdən yoğrulublar из одного теста; bir havada на одном уровне; bir halda ki раз так, если на то пошло; bir çimdik nə щепоть, чуточку чего; bir çöp də ни одной соломинки; bir ucdan: 1. подряд; 2. непрерывно, беспрестанно, беспрерывно, всё время, то и дело; bir udum su kimi раз плюнуть; bir çürük qoza dəyməz выеденного яйца не стоит что; bir çoxları многие; bir cəbhədən hərəkət etmək единым фронтом (действовать, ступать); bir cərgə длинный ряд чего; bir cür своеобразный; bir cüt alma kimi как две капли воды; bir şey: 1. одно. Bir şeyi başa düşə bilmirəm одного не могу понять; 2. что-нибудь. Bir şey çıxır? получается что-нибудь?

  Azərbaycanca-rusca lüğət / bir

bir sözünün inglis dilinə tərcüməsi

• 1 I. i. one; ~ (qiymət) almaq: to get* one; İki dənə bir yazın Write down two ones II. s. the same; ~ (eyni) otaqda in the same room; ~ (eyni) söz the same word; Biz bir küçədə yaşayırıq We live in the same street; ~ az 1) (s. bil. isimlərdən əvvəl) a few; 2) (s. bilm. isimlərdən əvvəl) a little; ~ az alma a few apples; ~ az vaxt a little time III. sy. one; ~ manat one manat; ~ yaxud iki one or two IV. z. 1. together; ~ yaşamaq / işləmək və s. to live / to work, etc. together; 2. a component of some compound adverbs, such as; ~ vaxt / zaman on one occasion, once, formerly; Bir zaman burada bazar var idi There was once a market here; ~ də / daha once again, once more, not ... any more, never; Mən bir də gəlməyəcəyəm I’ll never come again / not come any more V. a means of expressing indefiniteness; a, some; ~ adam (hərhansı) a / some man* Sizi bir adam gözləyir A man is waiting for you VI. əd. 1. just, do; Bir dayan! Just stop! Do stop! 2. (İngilis dilinə tərcümə edilmir) Bir insafın olsun! Don’t be merciless, Have* mercy (on, upon)!; 3. Only; Oraya bir mən getdim Only I went there VII. bağ: ~ də now ... then, first ... then; O, bir mənə, bir də onlara baxdı He / She first looked at me, then at them; ~ tərəfdən..., o ~i tərəfdən on the one hand ... on the other hand; Sən bir tərəfdən onu tərifləyirsən, o biri tərəfdən tənqid edirsən On the one hand you praise him / her, on the other hand you criticise him / her VIII. a component of some pronouns, such as: ~ kəs somebody, someone; (sual və inkar cümlələrində) anybody, anyone; ~ şey something, (sual və inkar cümlələrində) anything; heç ~ kəs nobody, no one; heç ~ şey nothing

  Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / bir

bir sözünün fransız dilinə tərcüməsi

• 1 sy. un (une) ; ~ baş directement adv ; ~ birinə qarışmaq mêler (se), réunir (se), fondre (se), fusionner (təşkilatlar haqq.), confluer vi (çaylar haqq.) ; ~ birinə zidd fikir (nöqteyi-nəzər) idées fpl opposées, idées contradictoires ; ~ birini əvəz edərək en se remplaçant alternativement ; ~ birinin ardınca l’un(e) après l’autre, en file indienne ; ~dən de but en blanc, à brûle pourpoint (loc. adv.) ; ~ dəfəyə tout d’un coup ; ~ yaşlı (illik) âgé, -e d’un an ; ~dən dayanmaq arrêter (s’) net ; ~ müddət un certain temps ; ~ neçə dəfə à maintes reprises, plusieurs fois ; ~ şərtlə à une condition ◊ o ~ adamın toyuğuna kiş deməz il ne ferait pas de mal à une mouche ; ~ baş uca olmaq surpasser qn d’une tête ; ~ başqası quelqu’un d’autre ; ~ balaca il n’est pas resté grand-chose, un peu ; ~ başına, ~ dizinə döymək s’en mordre les pouces ; ~ bezin qırağıdırlar ce sont les gens de la même farine, ils sont frappés au même coin, les deux font la paire ; ~ bərabərdə également, pareillement, de la même manière ; au même niveau que, au même degré que, au même titre que ; ~ buna baxın! voyez-vous cela! ~ ini bilirsən, yüzünü bilmirsən tu ne sais pas beaucoup de chose ; ~ vaxt autrefois, (au temps) jadis, un jour ; ~ vinti çatmır (dan.) il a une case de vide, il a une araignée dans le plafond, il est un peu toqué, il est cinglé ; ~ qarın ac, ~ qarın tox yaşamaq ne pas manger à sa faim, manger de la vache enragée, tirer le diable par la queue (fam.) ; ~ qəpiyə dəyməz cela ne vaut pas un sou ; ~ qəpiksiz qalmaq n’avoir plus un sou, n’avoir pas un rond, être à sec (fam.), loger le diable dans sa bourse ; ~ quran söz demək (danışmaq) débiter un tas de choses ; ~ qurtum une gorgée ; ~ qucaq une brassée ; ~ damcı une goutte ; ~ damım altında yaşamaq vivre sous le même toit ◊ ~ daş altdan, ~ daş üstdən ni vu, ni connu, rien ne transpire mort et enterré, bouche cousue ; ~ də ki outre cela ; ~ dəqiqə une minute ; ~ dəri, ~ sümük olmaq n’avoir que la peau et les os ; ~ əkili ağacı da yoxdur il n’a ni feu ni lieu ◊ ~ əldə iki qarpız tutmaq courir deux lièvres à la fois ; ~ əli yağda, ~ əli balda yaşamaq vivre dans l’aisance, mettre la poule au pot (fam.), être comme un coq en pâte ; ~ əli, ~ başı qalmaq rester vi (ê) seul, -e ; ~i iki görmək voir double ; ~ yandan d’un côté ; ~ yaşda olmaq avoir le même âge ; ~ yerdə olmaq être ensemble ; ~ yerdə qərar tutmamaq ne pas savoir où se mettre ; ~ yerdə ensemble ; ~ yol une fois ; ~ yuvanın quşlarıdırlar ce sont des gens de la même farine ; ~ köynək ət tökmək mourir de honte ; ~ köynək tər tökmək être tout en nage, suer ; ~ köynəkdə qalmaq perdre tout, rester vi (ê) en chemise, n’avoir que la chemise ; ~könüldən min könülə vurulmaq devenir vi (ê)(tomber vi (ê) follement amoureu//x, se, être amoureu//x, -se de qn, amoureu//x, -se fou (f folle) ; ~ növ une sorte de. . . ; ~ nöqtəyə vurmaq enfoncer le clou ; ~ tükdən asılı olmaq ne tenir qu’à un cheveu ; ~ anda en un clin d’oeil ; ~ ağızdan en choeur ; ~ ayaqla à cloche pied (loc. adv.) ; ~ parça (qumaş) chanteu m ; ~ sıra hadisələr enchaînement m des faits ; ~ şey quelque chose ; ~ şey üzərində çalışmaq avoir un ouvrage sur le chantier ; ~ şeyin dalınca getmək aller vi (ê) chercher qch ; ~ şeyin dalınca göndərmək envoyer chercher qch ; ~ birinin üstütə yığma empilement m ; ~ birinin üstünə yığmaq empiler vt ; ~ dəfəyə d’emblée adv ; ~ şeyi qaydaya salmaq emmancher une affaire ; ~ çox cəhətdən à bien des égards ; ~dən dön(dər)mə embardée (avtomobil və s haqq.) ; ~ təhər clopin-clopant, comme si comme ça ; ~ addım da gözdən qoymamaq ne pas quitter d’une semelle ; ~ addım da geri çəkilməmək ne pas céder d’un pas ; ~az un peu ; ~ az aralı à une certaine distance, non loin (de) ; ~ az əvvəl il n’y a pas longtemps, depuis peu, récemment adv, dernièrement adv, ~ az keçmədən bientôt, peu de temps après, sous peu, avant peu ; ~ ayağı gorda olmaq (dan.) avoir un pied dans la fosse ; ~ ayağına baxmaq, ~ başına regarder qn des pieds à la tête (de pied en cap) ; ~ aləm (~ ambar) beaucoup, à foison, bézef (arg.) ; ~an un instant, un moment ; ~ anda en un clin d’oeil ; ~ anlığa pour une seconde ◊ ata. söz. ~ arıq dana naxırın adını batırır il suffit d’une brebis galeuse pour gâter tout le troupeau

  Azərbaycanca-fransızca lüğət / bir

bir sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

• 1 числ. 1. сад; 2. са, кьадардиз тек; тек са; bir alma са ич; 3. нареч. манада: санал; 4. прил. манада; са, сад хьтин, барабар; bir boyda са буйдин; 5. сад, сад хьтин, умуми; са; bir tövlədə at da olar, eşşək də. Ata. sözü са цура балкlанни жеда, ламни; 6. са; sən bir dayan! вун са акъваз!; uca bir ağac кьакьан са ттар; birillik са йисан; biraylıq са вацран; ** bir ağızdan са сивяй, вирида санал, ван-ванце туна, хордалди; bir aləm са дуьнья, лап гзаф, кьадарсуз; bir an са гьелен, са герен, са секунд; bir anda са гьеленда, са легьзеда, гьасятда, вил акьална ахъайдалди; bir anlıq, bir anlığa са герен (да), тӀимил кьван вахтунда; bir ara(lıq) са ара(да), са чӀавуз, са вахтунда; bir arada са арада, санал; bir az са тӀимил; тӀимил кьван, тӀимил кьадар; са кьадар, тӀимил кьван вахтунда; bir azca кил. bir az; bir azdan са герендилай, са арадилай, геж тавуна, тӀимил кьван вахтунилай; bir balaca са гъвечӀи (кил. bir az); bir barmaq тӀуб кьван, са тӀимил, гзаф гъвечӀи, тӀуб кьван гъвечӀи; bir cür olmaq кил. bir təhər olmaq; bir çox а) са гзаф, гзаф, хейлин, жуьреба-жуьре; б) яргъалди фидай, яргъи; bir daha а) садра мад, мад са тилитда, мадни, тикрар; б) кил. bir də б); bir də а) мад, мад садра; б) мад, идлай кьулухъ; в) мадни, маса, алава; г) садни, садлагьана, хабарни авачиз; bir dəm са герен, са легьзе, са декъикъа; bir dənə (авай) сад, гьа сад, анжах сад, мисил (тай, ухшар) авачир; bir dünya кил. bir aləm; bir dürlü а) са жуьре, сакӀа; б) сакӀани, са жуьрени; bir e(y)ləmək сад авун, галкӀурун, сад-садав кьадайвал авун; bir əl са гъил, садра, са тилитда; bir ətək са цен (са ценцик квай), гзаф кьадар; bir gunə куьгьн. са жуьре; bir gün са юкъуз (къуз), (йи)къарикай са (ю)къуз, са чӀавуз; bir halda ki са гьалда хьи, мадам хьи, кар гьакӀ тир гьалда, эгер гьакӀ ятӀа; bir kərə кил. bir yol; bir kişi са касни, садни; bir kitab са улуб, гзаф; bir qədər са кьадар, са тӀимил, тӀимил кьадар; bir qisim са пай, вири ваъ, са кьадарбур, бязибур; bir qucaq са къужах, гзаф, гзаф кьадар; bir qulaq са вил, са тӀимил, тӀимил кьван (ксуникай рахадамаз); bir neçə са шумуд, са тӀимил, тӀимил кьадар, жизви; bir növ кил. birsayaq, birtəhər а); bir o qədər са а кьадар; гьа дережада; акьван гзаф, акьванни; bir olmaq сад хьун, са фикирда хьун; bir ovuc са капаш (гъаб), лап тӀимил, са тӀимил, жизви кьадар; bir para а) бязи; б) са кьадар, са тӀимил; гагь-гагь; bir parası вири ваъ, са кьадарбур; bir parça, bir tikə са кӀус, са тӀимил, тӀимил кьван; bir sıra са кьадар, бязи; bir sözlə са гафуналди, куьрелди; bir sözünü iki eləməmək са гаф кьвед тавун, гафуниз гаф хълагь тавун, рази хьун; bir şey са шей, са затӀ, малум (тайин) тушир са кар, гаф ва мс.; bir tövr кил. birsayaq, birtəhər; bir ucdan са кьилихъай, са патахъай; bir vaxt а) са вахтара, са чӀавуз, алатай девирра, виликра, эвелра; б) гележегда, тайин тушир са вахтунда; bir yerdə санал, барабар; bir yığın са хара, са гапӀал, гзаф кьадар; bir yol са сефер, са тилит, садра; bir-birinə dəymək сад-сада акьун, къалабулух акатун, ара акахьун, гъулгъула акатун, тешвишдик акатун; алаш-булаш хьун; bir iki(cə) са-кьве(д), са шумуд, тӀимил (тайин тушир кьадар); bir ikisi сад-кьвед, са шумуд, са шумуд кас; birsayaq, birtəhər са тегьер а) са саягъ, са жуьре, са рекьелди; б) тадиз, акатайвал, гъилелай цӀар гана; в) са жуьре хьтин, къариба, масабуруз ухшар тушир; bir təhər olmaq са тегьер хьун а) гьалар чӀур хьун, перишан хьун; б) са жуьре хьун, гьалар дегиш хьун, регъуь хьайи хьиз хьун, рикӀик къалабулух акатун; в) рах. зар. кьин, арадай акъатун, кар тамам хьун, куьтягь хьун ва мс.; elə bir ахьтин са, ахьтин; heç bir кил. heç.

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / bir

bir sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində