əy sözü azərbaycan dilində

"Qəbələnd" əyləncə mərkəzi Qəbələ şəhərində yerləşir. Ümumi ərazisi 16 hektardır. Azərbaycanın Disneylandı adlandırılır. Uşaqlar və böyüklər üçün Britaniya, İtaliya, Almaniya və İsrail istehsalı olan 60-dan artıq oyun aparatları, 6D attraksionu, "LaserMaxx", yarış avtomobilləri üçün iki trek, motosikllər üçün yol, buz meydançası, voleybol, basketbol və futbol üçün oyun meydançaları, fitnes-mərkəz, istər Azərbaycan, istərsə də dünya mətbəxinin xörəklərini təklif edən qəhvəxana və restoranlar, suvenir mağazası fəaliyyət göstərir. "Qəbələnd" əyləncə mərkəzində yeddi süni göl yaradılmışdır. Bura Azərbaycanlı turistlərdən başqa İran, Türkiyə və Rusiyadan da turistlər gəlir.

Alazan- Əyriçay fiziki- coğrafi rayonu - rayon eyniadlı çökəkliyi əhatə edib, Baş Qafqaz silsiləsinin cənub ətəkləri ilə Acınohur öndağlığı arasıda yerləşir. Alazan – Əyriçay çökəkliyi cənub yamac çaylarının yerli eroziya bazisi olduğundan burada çaydaşı və qumlardan ibarət allüvial çöküntülər qalın örtük yaratmışdır. Fiziki - coğrafi rayonun şimal hissəsi selli çayların gətirmə konuslarından təşkil olunub qabarıq səthə malikdir. Gətirmə konusları yuxarı hissəsədən konuslararası çökəkliklərlə ayrılır. Burada toplanan çay çöküntüləri iri həcmli olması ilə seçilir. Rayonun ərazisi düzənliyin meşə və meşə- çəmən landşaftı ilə örtülmüşdür. Bu landşaftlar ərazinin əlverişli tektonik və litoloji şəraitə malik olması sayəsində, qrunt sularının səthə yaxın yerləşməsi ilə əlaqədar olaraq formalaşmışdır. Rayonun Topçu kəndi yaxınlığında və başqa sahələrinə düzənlik meşələri ilə alçaq dağ meşələri bir- biri ilə birləşərək meşə örtüyü yaradır. Lakin insanların çoxəsrlik təsərrüfat fəaliyyətilə əlaqədar düzənlik meşələri əsaslı şəkildə qırılıb məhv edilmış, onun yerində bağ və əkin sahələri yaradılmış və yaxud da kollu, seyrək meşəli çəmənlik əmələ gəlmişdir. Alazan - Əyriçay rayonu respublikamızda kənd təsərrüfatının inkişafında, xüsusilə fındıq, qoz, şabalıd, barama qızılgül istehsalında mühüm rol oynayır.

Alazan- Əyriçay fiziki- coğrafi rayonu - rayon eyniadlı çökəkliyi əhatə edib, Baş Qafqaz silsiləsinin cənub ətəkləri ilə Acınohur öndağlığı arasıda yerləşir. Alazan – Əyriçay çökəkliyi cənub yamac çaylarının yerli eroziya bazisi olduğundan burada çaydaşı və qumlardan ibarət allüvial çöküntülər qalın örtük yaratmışdır. Fiziki - coğrafi rayonun şimal hissəsi selli çayların gətirmə konuslarından təşkil olunub qabarıq səthə malikdir. Gətirmə konusları yuxarı hissəsədən konuslararası çökəkliklərlə ayrılır. Burada toplanan çay çöküntüləri iri həcmli olması ilə seçilir. Rayonun ərazisi düzənliyin meşə və meşə- çəmən landşaftı ilə örtülmüşdür. Bu landşaftlar ərazinin əlverişli tektonik və litoloji şəraitə malik olması sayəsində, qrunt sularının səthə yaxın yerləşməsi ilə əlaqədar olaraq formalaşmışdır. Rayonun Topçu kəndi yaxınlığında və başqa sahələrinə düzənlik meşələri ilə alçaq dağ meşələri bir- biri ilə birləşərək meşə örtüyü yaradır. Lakin insanların çoxəsrlik təsərrüfat fəaliyyətilə əlaqədar düzənlik meşələri əsaslı şəkildə qırılıb məhv edilmış, onun yerində bağ və əkin sahələri yaradılmış və yaxud da kollu, seyrək meşəli çəmənlik əmələ gəlmişdir. Alazan - Əyriçay rayonu respublikamızda kənd təsərrüfatının inkişafında, xüsusilə fındıq, qoz, şabalıd, barama qızılgül istehsalında mühüm rol oynayır.

Alazan-Həftəran vadisi (digər adları: Alazan vadisi; Alazan–Əyriçay vadisi; Qanıx-Əyriçay vadisi) (gürc. ალაზნის ვაკე;) — Azərbaycan və Gürcüstan ərazisində dağlararası çökəklik. Azərbaycanda və Gürcüstanda Böyük Qafqazın cənub ətəyi boyunca Əyriçay və Qanıxçay (Alazan) arasında yerləşən vadi. Uzunluğu 200–225 km, eni 20–40 km, dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 200-450 metrdir. Rayonun iqtisadiyyatının əsasını üzümçülük və turizm təşkil edir Orta əsrlərdə bu ərazidə Qafqaz Albaniyasının Hereti vilayəti yerləşirdi.Etnik və dil müxtəlifliyi ilə fərqlənir. Gürcülər və azərbaycanlılarla yanaşı burada saxurlar, ingiloylar avarlar, ruslar, osetinlər də məskunlaşıblar. Gürcüstan ərazisində olan yaşayış məntəqələri: Laqodexi, Kvareli, Snori. Azərbaycan ərazisində olan yaşayış məntəqələri: Balakən rayonu, Zaqatala rayonu, Qax rayonu.

Alessandriya əyaləti — İtaliyanın Pyemont regionunda əyalət.

Torpaq (alm. Land‎ — torpaq, ölkə) — Almaniya Federativ Respublikasında federasiyanı təşkil edən "üzv-dövlət" (alm. Gliedstaat‎). Sözün geniş mənasındakı "ölkə"dən fərqləndirmək üçün adətən "federal torpaq" terminindən (alm. Bundesland‎) istifadə edilsə də, hüquqi sənədlərdə bu terminə rast gəlinmir.

Cənubi Tirol — İtaliyanın Trentino-Cənubi Tirol bölgəsində yerləşən əyalət. İtalyanlar əraziyə Alto Adige ("Yuxarı Adige") də deyirlər. Əyalətin mərkəzi Bozen şəhəridir. Əhalisinin 64%-i Avstriya Bavariyalıları ve ya Tirolyandır, ana dil olaraq alman dilində, 25%-i isə ana dili olaraq italyan dilində danışır. Yerdə qalan əhali isə müxtəlif dillərdə danışır. Regionda əhəmiyyətli dərəcədə muxtar səlahiyyətlər var. Cənubi Tirol, geniş qanunvericilik, icra və maliyyə səlahiyyətləri ilə 2011-ci ildən həm İtaliya, həm də Avropa Birliyinin ən zəngin bölgələrindən biridir. == Coğrafiyası == Əyalətin sahəsi 7.399 km²-dir və 116 bələdiyyədən ibarətdir..

Anadolu əyaləti — Osmanlı imperiyasının əyalətlərindən biri.

Aparatla əyrimə – müxtəlif uzunluqlu liflərdən və ya lif qalıqlarından böyük xətti sıxlığa malik qalın xovlu yun və qarışıq iplik hazırlamaq üçün aparılan proses. İplik almaq üçün darama aparatında daranmış lif layı aparatın eni boyunca zolaqlara ayrılır, sonra zolaqlar eşilərək sıxlaşdırılır və ilkin iplik əmələ gətirir. Halqalı əyirmə maşınlarında ilkin iplikdən iplik alınır. Yunəyirmə prosesində Aparatla əyirmə mahud əyirməsi də adlanır.

Armi-Rana əyrisi (ing. Armey-Rahn curve, BARS curve, Rahn curve) — dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payındakı artımın ÜDM artımının sürətlənməsindən və optimal nöqtəyə çatdıqdan sonra (Skalli nöqtəsi) yavaşlamasına asılılığı. Asılılıq 1993-cü ildə Robert Barro, 1995-ci ildə Riçard Armi, 1996-cı ildə Riçard Rana və 1994-cü ildə Jerald Skallinin əsərlərində təklif olunur в 1996 году и Джеральдом Скалли. == Tarixi == Bağımlılıq 1993-cü ildə Robert Barro, 1995-ci ildə Riçard Armie, 1996-cı ildə Riçard Rana və 1994-cü ildə Jerald Skalli tərəfindən təklif olunur. == Asılılığın mahiyyəti == Armi-Rana əyrisi, dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payındakı artımın ÜDM artımının sürətlənməsindən və optimallıq nöqtəsinə (Skalli nöqtəsi) çatdıqdan sonra yavaşlamasına asılılığı kimi. Armi-Rana əyrisində, ÜDM-də dövlət xərclərinin payı ( g = G / X {\displaystyle g=G/X} ) ölkənin iqtisadi böyüməsi ilə birlikdə böyüyür ( Δ X / X {\displaystyle \Delta X/X} ) - Skalli nöqtəsinə - g ∗ {\displaystyle g^{*}} (maksimum böyümə) və sonra azalır. == Tənqid == Uzun müddətdir ki, elmi ictimaiyyətdə dövlət xərclərinin payının hansı səviyyədə icazə verilən maksimum sayılması barədə müzakirələr aparılır. Beləliklə, amerikalı iqtisadçı J. Skalli öz işində ABŞ üçün ÜDM-in 23% -i səviyyəsində dövlət sektorunun optimal ölçüsünü müəyyənləşdirmişdir, 2003-cü ildə ABŞ-da ÜDM-də dövlət xərclərinin payı 35,7%, AB-də isə 47,6% olmuşdur. Bununla birlikdə, tənqidçilər Armie-Rahn əyrisinin qurulmasının müəyyən çətinliklər yaratdığını və Skalli nöqtə dəyərlərinin özlərində məhdudiyyətlər olduğunu qeyd edirlər: hər ölkənin öz fərdi optimal nöqtələrini yaradan öz büdcə siyasətləri rejimi vardır; dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payının göstəricisi birmənalı deyil (bəzən yalnız federal dövlət xərcləri qiymətləndirilir, bəzən - regional və bələdiyyə orqanlarının xərcləri daxil olmaqla ümumi dövlət xərcləri); dövlət xərclərinin artması əksər hallarda büdcə kəsirinin artması ilə əlaqələndirilir ki, bu da öz növbəsində yenidən maliyyələşdirmə faizinin artmasına və iş fəaliyyətinin soyumasına səbəb olur (bu, dövlət xərclərinin artımının ciddi şəkildə məhdudlaşdırılmasını tələb edir); dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payının göstəricisi büdcə xərclərinin strukturunu nəzərə almır (büdcə ödənişlərinin müxtəlif maddələri * dövlət sərmayələrinin gəliri baxımından fərqli effektivliyə və bütövlükdə iqtisadiyyata stimullaşdırıcı (çarpan) təsir göstərir).Beləliklə, Armi-Rana əyrisinin praktik tətbiqi olduqca məhduddur və bütün kəmiyyət qiymətləndirmələri ciddi şərh tələb edir.

Asti əyaləti — İtaliyanın Pyemont regionunda əyalət.

Axeya, adını müasir Mora yarımadasındakı antik şəhərdən alan Roma imperiyasının bir əyaləti. Ətrafı Makedoniya və Efir şəhərləri ilə çevrili olub eradan əvvəl 146-cı ildə Roma imperiyasının sərhədlərinə qatılmış və eradan əvvəl 27-ci ildə bir əyalət halına gətirilmişdir.

Aşağı Əylis — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd, eyniadlı bələdiyyənin mərkəzidir. == Tarixi == Aşağı Əylis Ordubad rayonunun Əylis inzibati ərazi vahidində kənd. Əylis çayının sahilində, dağ ətəyindədir. "Əylis yaşayış məntəqəsinin Aşağı hissəsi" deməkdir. Kənd XIX əsrdə Əylis (indiki Yuxarı Əylis) kəndindən çıxmış bir qrup ailənin Dəşt (farsca "col, səhra") adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Toponimin ikinci komponenti Əylis (əylənmək, koc salmaq, məskunlaşmaq mənalı feldən) "əylənc, düşərgə, yaşayış yeri" mənasına uyğundur.. El arasında Aşağı Əylisə Yaz Əylisi deyilməsi Araza yaxın olan bu kənddə təbiətin tez oyanması ilə əlaqədardır. Aran Əylis deyilməsi isə həm təbiətin tez oyanması, həm də yer, məkan mənasında qəbul edilmişdir. Aşağı Əylisə "Dəşt" deyilməsinin səbəbi ərazinin relyef quruluşu ilə əlaqələndirilir ("dəşt" fars dilində düz, çöl deməkdir).Məlum olduğu kimi, Naxçıvan MR ərazisi uzun zaman İran imperiyasının tərkibində olmuşdur. Bütün Yaxın Şərqdə hökmranlıq edən İran imperiyası təbii ki, həmin ərazilərdə çox böyük təsir gücünə malik olmuş, qədim fars dili yerli əhalinin dilinə nüfuz etmiş, adət-ənənələr qaynayıb qarışmışdır.

Aşağı Əylənli — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Üçkilsə (Eçmiədzin) rayonunda kənd. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 04 aprel 1946-cı il fərmanı ilə adı ildə dəyişdirilərək Lenuqi qoyulmuşdur. XIX əsrin axırlarında Əglənlu-Yasaqlu da adlanmışdır. == Əhalisi == 1828–1832-ci illərdə İrandan və Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdikdən sonra əhali qarışıq yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar qovulmuşdur. == Tarixi == Aşağı Əylənli XIX əsrin axırlarında Əglənlu-Yasaqlu da adlanmışdır. 1828–1832-ci illərdə İrandan və Türkiyədən gəlmə ermənilər də yerdəşdikdən sonra əhali qarışıq yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar qovulmuşdur.

Baza splayn əyriləri (ingl. B-Spline) dayaq nöqtələri poliqonundan keçən, aproksimasiya olunmuş əyridir (şəkil 1). B-splayn əyriləri lokal təyin olunurlar. Ona görə də, polinomun dərəcəsi nöqtələrin sayından asılı deyil. Polinomlar hissə-hissə rekkurent teoreminin köməyi ilə hesablanırlar. Bezye əyrisi Baza–splayn-əyrisinin xüsusi halı kimi baxılır. Bir çox üstün cəhətlərinə görə Baza-splayn-əyrisi müasir CAD sistemlərində əyrilərin və səthlərin təsvirində standart üsul kimi tətbiq olunur.Əyrinin riyazi təsviri belədir: X ( t ) = ∑ i = 0 n P i N k i ( t ) {\displaystyle X(t)=\sum _{i=0}^{n}\;P_{i}\,N^{k}{i}(t)} .Burada i indeksi N(t) funksiyasının başladığı düyün nöqtələrini göstərir. K B-splaynının dərəcəsi və N(t) splaynının yerləşdiyi intervalların sayını ifadə edir. Polinomun dərəcəsi p=k-1 kimi hesablanır. n aparıcı vektorun ən yüksək dərəcəsinə uyğun indeksdir.

Bahar əyləncələri (rus. Весенние забавы) — qısametrajlı cizgi filmi rejissor Ağanağı Axundov tərəfindən 1989-cu ildə çəkilmişdir. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. == Məzmun == Burada Azərbaycan xalqının çox sevdiyi və ən əziz bahar bayramı günlərində şən və fəndgir Keçəllə naqqal və xəsis Kosanın başına gələn məzəli əhvalatlardan poetik və əyləncəli şəkildə söhbət açılır. == Film haqqında == Film Alla Axundovanın şeirlərinin motivləri əsasında çəkilmişdir. == Fİlmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: Çingiz Qaryağdı Rejissor: Ağanağı Axundov Operator: Antonina Korotnitskaya Rəssam: Rasim Babayev, Vaqif Məmmədov Bəstəkar: Cəmil Əmirov == İstinadlar == == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.

Bakı Əyləncə Mərkəzi — Bakıda fəaliyyət göstərən istirahət məkanlarından biri. == Tarixi == Bakı Əyləncə Mərkəzinin açılışı 1998-ci ildə ölkə başçısı Heydər Əliyevin iştirakı ilə olmuşdur. Açıldığı gündən bəri burada boulinq, Fitness&SPA, shopping və restoran sahələrində xidmət göstərilir. Bakı Əyləncə Mərkəzi Cənubi Qafqazda açılmış ilk ən müasir 12 xətli boulinq meydançasına sahibdir. Boulinq meydançasındakı "X-Strike" kafesində Azərbaycan, Türkiyə və Avropa mətbəxinin gözəl ləzzətləri təqdim olunur. == Sahibi == Əyləncə mərkəzi Rusiyada yaşayan iş adamı, milyarder İsgəndər Xəlilova məxsusdur.

Bali — İndoneziya əyaləti və Kiçik Sunda adalarının qərb tərəfi. Yavanın şərqində və Lombokun qərbində yerləşən əyalətə Bali adası və bir neçə daha kiçik qonşu adalar, xüsusən Nusa Penida, Nusa Lembonqan və Nusa Ceninqan daxildir. Əyalətin paytaxtı Denpasar, Kiçik Sunda adalarının ən sıx olduğu və Şərqi İndoneziyadakı Makasardan sonra ikinci ən böyük şəhərdir. Bali İndoneziyada əhalinin 83,5% -i Bali Hinduizminə sadiq qalan yeganə hindu əyalətidir. == İstinadlar == == Xarici linklər == Bali // Britannika Ensiklopediyası. 3 (XI). 1911.

Barisal (Benqal dilində: বরিশাল বিভাগ) — Banqladeşin cənubunda əyalət. 1797-ci ildə təşkil olunmuşdur. Əvvəlki adı Bakercanci, ölkənin inzibati ərazisinə daxil olan 8 əyalətdən biridir. İnzibati mərkəzi — ölkənin şimalındakı Dəkkə şəhəri ilə cənub-şərqində yerləşən Çittaqonq şəhərini əlaqələndirən avtomobil yolunun üzərində yerləşən Barisal şəhəridir. Son onilliklərdə yeni körpülərin tikilməsi hesabına yol kommunikasiyası xeyli yaxşılaşmışdır. == Səciyyəvi cəhətləri == Əyalətin sahəsi — 13 225,2 km²-dir. 2001-ci il siyahıya alınmasına görə əyalətin əhalisinin sayı 8 325 666 nəfərdir. Yaşlı əhalinin savadlılıq səviyyəsi 35,25 faizdir, bu isə Banqladeş üzrə orta səviyyədən (43,1%) aşağıdır. Ölkə əhalisinin 50,67 faizini kişilər, 49,33 faizini qadınlar təşkil edirlər. Əhalinin dini tərkibi: müsəlmanlar - 88,06 %, induizm dininə və digər dinlərə sitayiş edənlər - 11,94 %, == İnzibati ərazi bölgüsü == Barisal əyaləti 6 dairədən ibarətdir.

Baş ştatlar — 1579-1795-ci illərdə mövcud olan Birləşmiş Niderland krallığı əyalətlərinin əmlak nümayəndəliyinin ali orqanı. Bu qurumun adı ilə bütün respublikaya tez-tez Baş Ştatlar deyilirdi və bütün ittifaqı təmsil edən Baş Dövlətlər özləri "leurs hautes puissances" və ya "hochmögende" başlığını istifadə edirdilər. Bu qurum təxminən iki əsrdir mövcud olmuşdur. Hal-hazırda Niderland Krallığındakı milli nümayəndəlik, tamamilə fərqli bir təşkilata sahib olmasına baxmayaraq, Baş Ştatların eyni adını daşıyır (bax Niderlandda Baş Ştatlar). == Yaranma tarixi == Bu vilayətlərin hər biri XVI əsrin ortalarına qədər müstəqil bir bütövlük təşkil edirdi və hər birinin öz xüsusi dövlətləri var idi (lakin bəzən bütün əyalətlərin vahid Baş Ştatlarını bir araya gətirməyə cəhd göstərildi, məsələn, III Burqundiyalı Filipp); lakin V Karlın rəhbərliyi zamanı 17 vilayətin hamısı bir irsi güc altında birləşdikdə, ümumi əyalətlər adlanan parlamentə ehtiyac var idi. II Filipp dövründə, yeddi vilayət Utrextə (1579) aralarında birlik qurdular və qısa müddət sonra II Filippin devrildiklərini elan edərək özlərini ABŞ-nin müstəqil respublikası olaraq tanıdılar (1581). Utrext Birliyi hər əyalətə əvvəlki hüquq və imtiyazlar verdi, buna görə müharibə aparmaq, sülh bağlamaq və bütün ittifaqın lehinə vergilər almaq üçün bütün vilayətlərin yekdilliklə razılığı tələb edildi və yalnız bütün konfederasyona aid olan digər məsələlərdə, sadə səs çoxluğu kifayət idi. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == «Baş Ştatlar, eyni zamanda Birləşmiş Niderland krallığın əyalətlərinin Dövlət Seymi adlanırdı.» / Dövlət rütbələri // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Berqamo əyaləti — İtaliyanın Lombardiya regionunda əyalət. Əhalisi 1 098 740 nəfər, (2010), sahəsi — 2723 km². Paytaxtı Berqamo şəhəridir. Əyalətdə 244 kommuna var. == Toponimi == Berqamo əyalətinin adı, əyalətin baş paytaxtı olan Berqamo şəhərinin adı ilə bağlıdır. Berqamo şəhərri isə adını Kelt mifologiyasında tanrı olan "Bergimus"-dan alıb.

Beveric əyrisi (Beveridge curve) – işsizliyin səviyyəsi ilə iş vakansiyalarının səviyyəsini göstərən qrafik təsvirdir. Bu əyri İngilis iqtisadçısı Uilyam Beverecin adı ilə bağlıdır. Qrafikin ordinatında vakansiyaların səviyyəsi absisində isə işsizliyin səviyyəsi verilmişdir. İşsizliyin yüksək səviyyəsinə vakansiyaların aşağı səviyyəsi uyğun gəlir. Əgər müşahidə etsək, uzun müddət boyunca əyrinin kənara hərəkətində vakant yerlərin verilmiş səviyyəsi işsizliyin yüksək səviyyəsi ilə əlaqələnəcək və bu da əmək bazarının səmərəsiz idarə edilməsi, işsizlər və mümkün iş yerləri arasında uyğunsuzluğa səbəb olar. Vakant yerlərin sayı çox olduqca işsizliyin səviyyəsi azalacaq və əksinə. Beveric Əyrisi azalan funksiya hesab olunur.

Bezye əyrisi – kompüter qrafikasında: trayektoriyası riyazi üsullarla hesablanan, hamar əyrilərin və istənilən formalı səthlərin ayrı-ayrı nöqtələrini bir-biri ilə birləşdirən əyri; rəsm proqramlarında və avtomatlaşdırılmış layihələndirmə modellərində istifadə olunur. Bezye əyrisi az sayda nöqtələr vasitəsilə çeşidli formalı fiqurlar çoxluğunu müəyyənləşdirməyə imkan verir ki, bu da verilmiş əyrinin başqa riyazi metodlarla aproksimasiyası ilə müqayisədə onun əsas üstünlüyüdür. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Cənubi Tirol — İtaliyanın Trentino-Cənubi Tirol bölgəsində yerləşən əyalət. İtalyanlar əraziyə Alto Adige ("Yuxarı Adige") də deyirlər. Əyalətin mərkəzi Bozen şəhəridir. Əhalisinin 64%-i Avstriya Bavariyalıları ve ya Tirolyandır, ana dil olaraq alman dilində, 25%-i isə ana dili olaraq italyan dilində danışır. Yerdə qalan əhali isə müxtəlif dillərdə danışır. Regionda əhəmiyyətli dərəcədə muxtar səlahiyyətlər var. Cənubi Tirol, geniş qanunvericilik, icra və maliyyə səlahiyyətləri ilə 2011-ci ildən həm İtaliya, həm də Avropa Birliyinin ən zəngin bölgələrindən biridir. == Coğrafiyası == Əyalətin sahəsi 7.399 km²-dir və 116 bələdiyyədən ibarətdir..

Bosniya əyaləti — Osmanlı imperiyasının əyalətlərindən biri.