Ya istiqlal, ya ölüm
"Ya istiqlal, ya ölüm" — Mustafa Kamal Atatürkün Sivas konqresinə çıxışı zamanı istifadə etdiyi ifadə.
Ya Salam
“Ya Salam” (ərəbcə: يا سلام) ərəb pop ulduzu Nensi Ajramın 3-cü albomu olub, 2003-cü ildə buraxılmışdır. Albomun mahnıları 2002-2003-cü illərdə yazılıb. Bu, ona böyük uğur qazandıran albom hesab olunur. Janrı - ərəb popudur. Davamiyyəti – 39:00. İstehsalçı şirkət - Megastar / Relax-In. Prodüser – Jiji Lamara.
== Mahnıların siyahısı: ==
"Akhasmak Ah" – 4:57/ Küsərəm, hə.
"Nasseto Garho" – 4:39/ Yarasını unutdurdum
"Yay (Sehr Oyouno)" – 4:23/ Wow (Gözlərinin sehri)
"Inta W Bass" – 4:56/ Yalnız sən
"Ya Salam" – 4:37/ Ah, necə əla
"Ahla Jaw" – 3:54/ Ən yaxşı həyat
"Eynann Tara" – 4:07 / Gözlər görür
"Inta" – 4:14/ Sən
"Ashkaraballi" – 3:13/ Açıq-aşkar bəlli
== Sinqllar: ==
Sinqllar:
Akhasmak Ah (10 həftə 1-ci oldu)
Ya Salam
Yay (Sehr Oyoono) (6 həftə 1-ci və 5 həftə 2-ci oldu)
Ahla Jaw (2-ci pillə)
== Albomun 2003-cü ildə Hit Paradlarda tutduğu yer: ==
== Klipləri: ==
“Akhasmak, ah” köhnə ərəb filmlərini xatırladan klipdir. Bu klipdə müğənni öz müştəriləri üçün oynayan kafe meneceri kimi nümayiş olunur.
Ya Tabtab
"Ya Tabtab" (Ərəbcə: "يا طبطب") Livan müğənnisi Nensi Ajramın 15 fevral 2006-cı ildə çıxmış 5-ci studiya albomudur. Bu albom Nensinin öncəki tərzi ilə davam edərək, 9 ənənəvi Misir və 2 Livan ruhlu mahnıdan ibarət idi. Onlardan biri də böyük uğur qazanmış "Lawn Oyounak" sinqlı idi.
Yumoristik Misir ənənəvi abu havasından ilhamlanan “Ya tabtab” Nensinin karyerasında möhtəşəm dönüş idi. Bir müddət öncə Nensi haqqında "mahnılarını öz bədəni ilə oxuyur" tənqidi yayılmışdı. Bu mahnı, həmin tənqidlərə cavab olaraq buraxılan aparıcı sinql idi. Qəribədir ki, Nensi bu klipdə tamamilə məzhəkəçi kimi geyərək, ümumiyyətlə bədənini zərrə qədər göstərməmişdir. Bununla o, haqqında dolaşan şaiyələrin nə dərəcədə yanlış olduğunu göstərmiş oldu. Burada o enli paltarda onunla uşaqca və məsum davranmayan bir insan üçün mahnı oxuyur.
== Hitləri və Klipləri: ==
Aparıcı mahnı olan “Ya Tabtab” 10 fevralda çıxmış və 3 həftə ərzində 1-ci pillədə olmuşdu.
Ya Qarabağ, Ya Ölüm (mahnı)
Ya Qarabağ, ya ölüm — 1999-cu il tarixində video kimi təqdim olunmuş, Dəyirmanın sayca ikinci olan Qurd albomundan olan mahnı. Mahnının sözləri Ozan Arifə, musiqisi və aranjimanı Aytən İsmixanovaya aiddir.
== Klip ==
Mahnı Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Çingiz Mustafayevin Xocalı soyqırımı haqqında çəkdiyi filmlə remiks olunub.
Ya istiqlal, ya ölüm (serial)
Ya İstiqlal Ya Ölüm — Yasin Uslunun rejissorluq etdiyi, ssenari müəllifi Ercan Mehmet Erdem olan, Türkiyə istehsalı tarixi mini televiziya serialıdır.
Serialda İstanbulun işğalı və 16 mart 1920-ci ildə Parlamentin dağıdılması, Mim Mim qrupunun işğal altında olan İstanbulda mübarizəsi, Mustafa Kamal Paşanın liderliyində təcəssüm olunan Kuvâ-yi Milliyə hərəkatı və yeni hadisələr yer alır. Ankarada 23 aprel 1920-ci ildə parlamentin açılışı ilə birlikdə qurulma prosesi izah edilir.
Serial 20 aprel 2020-ci ildə 12-ci seriyası ilə finala çıxdı.
Ya Qarabağ, ya ölüm (mahnı)
Ya Qarabağ, ya ölüm — 1999-cu il tarixində video kimi təqdim olunmuş, Dəyirmanın sayca ikinci olan Qurd albomundan olan mahnı. Mahnının sözləri Ozan Arifə, musiqisi və aranjimanı Aytən İsmixanovaya aiddir.
== Klip ==
Mahnı Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Çingiz Mustafayevin Xocalı soyqırımı haqqında çəkdiyi filmlə remiks olunub.
Ya Qarabağ, ya ölüm (film, 2013)
Ya Qarabağ, Ya Ölüm — 2013-cü ildə çəkilən Azərbaycan sənədli filmi.
== Məzmun ==
Filmdə yaradıcı heyət Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Qarabağın bu gün düşmən tapdağında olduğunu hər kadrda donə-donə xatırlamağa, unutmamağa səsləyir.
== Haqqında ==
Çəkilişlər Xocavənd rayonunun Nərgiztəpə ərazisində, Bakı, Şamaxı və İsmayıllı rayonlarında aparılıb.
Film Xocavənd Rayon İcra Hakimiyyətinin sifarişi və təşəbbüsü ilə çəkilib.
Filmin ideya müəllifi yaşadığı həyatda Qarabağ faciəsinin acısını təmamilə dadmış, vətən uçün qardaşları ilə birgə vuruşmuş Xocavənd RİH-nin başçısı Eyvaz Huseynovdur. Filmin iştirakçıları da bu gün türk dunyasının qəbul etdiyi, tanıdığı insanlardır: yazıçı-publisist, sənətçi Ahmet Şafak, xalq artisti Mənsum İbrahimov, Milli Konservatoriyanın rektoru Səyavuş Kərimi, vətənpərvərlik mahnılarının gözəl ifaçısı Şəmistan Əlizamanlı, Muğam Müsabiqəsinin iştirakçısı Səadət Cavadova. Çağdaş ədəbiyyatımızda öz imzası və istedadı ilə seçilən, Vətən, Yurd, Qarabağ mövzusunda əsərlərin müəllifi Sona Vəliyevanın filmdə səslənən şeirləri bizi düşmən tapdağında qalan torpaqlarımıza səsləyir…
== Təqdimatı ==
10 iyun 2013-cü il tarixdə Xocavənd Rayon İcra Hakimiyyətinin təşəbbüsü və sifarişi ilə çəkilmiş "Ya Qarabağ, Ya Ölüm" filminin Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində təqdimat mərasimi keçirilmişdir.
Davam Ya Tamam
Davam Ya Tamam — məşhur «Deal or No Deal» teleoyununun Azərbaycan variantı. Proqram 2010-cu ildə «Space», 2016–2017-ci illərdə isə «Azad Azərbaycan» telekanalı tərəfindən istehsal edilmişdir.
Proqramın «Space TV» versiyasında içərisində 0.5–10,000 AZN olan cəmi 21 qutu mövcud idi. Proqramın «ATV» versiyasında içərisində 1–30,000 AZN olan cəmi 24 qutu mövcud idi.
Yon Ya-Yun
Yon Ya-Yun (5 fevral 1983) — Cənubi Koreyanı təmsil edən stolüstü tennisçi.
== Karyerası ==
Yon Ya-Yun Cənubi Koreyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin, Komanda turnirində isə bürünc medalın sahibi olub.
Qanso Naqahama-ya
Qanso Naqahama-ya (元祖長浜屋, hərf. "Orijinal Naqahama dükkanı") – Yaponiyanın Fukuoka şəhərində yerləşən ramen dükkanı.
== Tarixi ==
"Naqahama-ya" 1952-ci ildə yemək yeməyə çox vaxt ayıra bilməyən yerli balıqçıların ehtiyacını qarşılamaq məqsədilə yaradılmışdır. Dükkan Fukuokanın mərkəzində yerləşən Naqahama məhəlləsində yerləşdiyi üçün bu adı almışdır. Dükkanın təklif etdiyi nazik əriştə və donuz sümüyü bulyonundan ibarət olan ramen populyar olmuş və Naqahama rameni kimi tanınmağa başlamışdır.
Fukuoka şəhərində orijinal dükkanın köhnə işçiləri tərəfindən yaradılmış bir çox Naqahama-ya ramen dükkanı yerləşir. Onlardan bəziləri özlərini "qanso" (orijinal) dükkanı adlandırırlar. 2008-ci ildə orijinal dükkan müvəqqəti olaraq bağlanmış və sadəcə rəsmi filialı fəaliyyət göstərməyə davam etmişdir. 2010-cu ildə orijinal dükkan yeni bir məkanda açılmış və filial bağlanmışdır.
== Xüsusiyyətlər ==
Orijinal dükkanın yerləşdiyi keçmiş məkanda dükkanın yeni yerini göstərən neon lövhələr, oxlar və bannerlər quraşdırılmışdır. Keçmiş yer tarixi yer hesab olunur.
Həqiqət ya cəsarət
Həqiqət ya cəsarət və ya Ölənə qədər oyna (ing. Truth or Dare) — rejissor Robert Hitin çəkdiyi Britaniya triller filmidir. Filmin premyerası 6 avqust 2011-ci ildə bütün dünyada baş tutmuşdur. Filmin Rusiyada premyerası isə 29 mart 2012-ci ildə baş tutmuşdur.
== Rollarda ==
Devid Okus — Castin
Tom Keyn — Feliks
Liam Boyl — Pol
Cek Qordon — Kris
Florens Holl — Cemm
Cenni Jak — Eleonor
Aleksandr Vlahos — Luk
Ceyson Maza — Cinsi
Devid Stern — Vudbric
== Rəylər ==
The Daily Telegraph qəzeti filmi "faktiki olaraqsadist pornonun yumşaq versiyası" adlandırmışdır.
HorrorNews.net saytı film haqqında müsbət fikirlər bildirmiş, bu filmi öz janrının ən yaxşı ənənələrini özündə birləşdirən psixoloji hekayə adlandırmış və Alfred Hiçkokun özünün bu film ilə fəxr edəcəyini qeyd etmişdir.
Do Ya Do Ya (Wanna Please Me)
Do Ya Do Ya (Wanna Please Me) – Samanta Foks tərəfindən 1986-cı ildə ifa edilmiş mahnıdır.
Kirpiklilər və ya İnfuzorlar
Bir çox mütəxəssislər bu taksonda 30 000-dən çox növün olduğunu bildirir. Sərbəstyaşayan və parazitlik edən infuzorlar ayırd edilir. İnfuzorların ən geniş yayılmış növü infuzor tərlikdir (Paramecium caudatum). Əsasən, dənizlərdə və şirin su hövzələrində, bentos və planktonların tərkibində yaşayırlar. Torpaqda və mamırlarda yaşayan nifuzorlar da mövcuddur. Bu canlıların əksər hissəsi digər heyvanlarla (əsasən, həlqəvi qurdlar, molyusklar, balıqlar, amfibilər, məməlilər) kommensal, simbiont və parazitik münasibətlərdə olur. Bəzi kirpikli növləri (məsələn, Paramecium caudatum, Oxytricha trifallax) molekulyar biologiyada model obyekti qismində istifadə edilir.
Sinif Növlər
== Ümumi xarakteristikası ==
Onların bədənləri sabit və uzunsov formaya malik olub xaricdən sıx pellikula ilə əhatə olunur. Ölçüləri 10 mkm – 4.5 mm intervalında dəyişən bu canlıların iki nüvəsi vardır (makronukleus və mikronukleus). Vegetativ nüvə (makronukleus) hüceyrə daxilindəki maddələrin sintezinə cavabdehdir.
Manqrlar və ya Manqrovlar
Manqrovlar — Əsasən 25° şimal en dairəsi və 25° cənub en dairəsi arasında tropik və tropik altı şorakət sahildə çöküntü yetişmə mühitiində yetişən və sıx meşələr təşkil edən müxtəlif orta hündürlükdə ağac növləri, kollara və onların meydana gətirdikləri meşələrə verilən addır.
== Həmçinin bax ==
Tuqay meşələri
== Ədəbiyyatı ==
Hogarth, P. J., 1999: The Biology of Mangroves, Oxford University Press (ISBN 0-19-850222-2).
Thanikaimoni, G., 1986: Mangrove Palynology, UNDP/UNESCO and the French Institute of Pondicherry, ISSN 0073-8336 (E).
Tomlinson, P. B., 1986: The Botany of Mangroves, Cambridge University Press.
Jayatissa, L. P., Dahdouh-Guebas, F. & Koedam, N. (2002). A review of the floral composition and distribution of mangroves in Sri Lanka. Botanical Journal of the Linnean Society 138: 29–43.
Olum ya ölüm (mahnı)
Olum ya Ölüm — Azərbaycanın repçisi Hüseyn Dərya tərəfindən yazılan dini mahnıdır. Mahnı 2012-ci ildə "Youtube" portalına yerləşdirilib. 60 min baxış sayına yüksəlib.
== Mahnının yaradıcıları ==
Söz: Hüseyn Dərya
Musiqi: Hüseyn Dərya
Rejissor: Hüseyn Dərya
Operator: Hakim Ağayev
Montaj: Samir Xəttab
Ney: Vüqar Hüseynov
== Siyahı ==
Hüseyn Dəryanın "Sus" albomunun bir hissəsidir. Dini məzmunda olan repdir. Vaxtı 4 dəqiqə 28 saniyədir. 2012-ci ildə buraxılıb.
Toyuq və ya yumurta
Toyuq və ya yumurta — səbəbiyyət dilemması ki, adətən bu şəkildə ifadə olunur: "“toyuqmu, ya yumurtamı əvvəl olub?".Qədim filosoflara, ilk toyuqmu və ya yumurtamı sualı, ,ümumiyyətlə həyat və kainatın necə başlandığı suallarını doğurmuş.
Ya-Dranq vadisi döyüşü
Ya-Dranq vadisi döyüşü və ya Dranq çayı vadisi döyüşü — 1965-ci ildə Vyetnam müharibəsinin əvvəllərində Çu-Ponq massivinin şərq ətəyində aparılan Pleyku kampaniyası çərçivəsində ABŞ ordusu və Vyetnam Respublikası Ordusu (VRO) ilə Vyetnam Xalq Ordusu (VXO) arasında ilk böyükmiqyaslı döyüş. Ya-Dranq vadisi döyüşü iki vertolyot eniş meydançasında (EM) mərkəzləşdirilmiş iki əsas tapşırıqdan ibarət idi. Onlardan birincisi İks-Rey EM-si kimi tanınan, ardınca isə Ya-Dranq vadisindən daha şimalda yerləşən Albani EM-si idi. Bu, Vyetnam müharibəsinin ən şiddətli, qanlı və tez-tez xatırlanan döyüşlərindən biridir. Bu, ilk dəfə irimiqyaslı vertolyot ilə hava hücumu və həmçinin "Boeing B-52 Stratofortress" strateji bombardmançılarının taktiki dəstək rolunda istifadə edilməsi ilə tanınır. Bu döyüş Vyetnam müharibəsinin planını təyin etmişdi. ABŞ tərəfi hava hərəkətliliyinə, artilleriya atəşinə və yaxın hava dəstəyinə güvənirdi, VXO isə Amerika qüvvələri ilə çox yaxın məsafədən tez bir zamanda münaqişəyə girərək bu atəş gücünü zərərsizləşdirirdi.
Birinci tapşırıq 14–16 noyabr tarixlərində İks-Rey EM-sində baş tutmuşdur. Mühasirəyə alınan və sayca üstün bir qüvvənin şiddətli atəşi altında qalan Amerika qüvvələri Şimali Vyetnam qüvvələrini üç gün ərzində, əsasən, hava qüvvələrinin dəstəyi və ağır artilleriya bombardmanı sayəsində geri çəkə bilmişdi. Amerikalılar 10:1 öldürmə nisbətinə istinad edərək İks-Rey EM-sini taktiki qələbə kimi qəbul etmişdilər.
Seç ya da öl
Seç ya da öl (ing. Choose or Die) və ya CURS>R — 2022-ci il istehsalı Birləşmiş Krallıq qorxu və triller filmi. Bu film filmin rejissoru Tobi Meakinsin debüt işidir.
Xeybər Xeybər ya yəhud
"Xeybər Xeybər ya yəhud, ceyş Muhəmməd səvfə yəud" (ərəb. خيبر خيبر يا يهود جيش محمد سوف يعود; "Xeybər Xeybər ey yəhudilər, Məhəmmədin ordusu qayıdacaq") — ərəb dilində islam tərənnümü. Burada Məhəmmədin başçılıq etdiyi müsəlman qüvvələrinin indiki Səudiyyə Ərəbistanında Xeybər vahəsində yaşayan yəhudiləri məğlub etdiyi Xeybər döyüşünə istinad edilir.
"PBS" və "Times of Israel" xəbər agentlikləri, Müsəlmanlar Antisemitizmə Qarşı və Antidiffamasiya Liqası təbliğat qrupları tərənnümü antisemitizm hesab edir.
== Zəmin ==
Bu şüar 1980-ci illərin sonlarında Birinci İntifada zamanı Fələstin islamçı HƏMAS təşkilatının qurucusu Əhməd Yasin tərəfindən irəli sürülmüşdür.
O vaxtdan bu şüar islamçılar, islam ekstremistləri və antiisrail yaraqlıları tərəfindən daha geniş şəkildə qəbul edilmişdir. O, Qüds, İsveç, İngiltərə, Avstriya, Belçika, Niderland və Avstraliya daxil olmaqla, islam ekstremist və Fələstin tərəfdarı nümayişlərdə səsləndirilmişdir. Tərənnüm 2021-ci ildə İsrail–Fələstin böhranı və 2023-cü ildə İsrail–HƏMAS müharibəsi zamanı olduğu kimi, İsraillə fələstinlilər arasında zorakılıq dövrlərində daha çox istifadə olunur.
Qoşul ya da öl
Qoşul ya da öl (ing. Join, or Die) — On üç koloniyadakı parçalanmanı göstərən siyasi karikatura. Bencamin Franklinə məxsus original karikatura 9 may 1754-cü ildə "The Pennsylvania Gazette" tərəfindən nəşr olunmuşdur.
Gənzə yaşayış yeri
Gənzə yаşаyış yеri — İndiki Gənzə kəndinin tikintiləri аltındа qаlmışdır. Аrаşdırmаlаr zаmаnı kəndin ərаzisindən оrtа əsrlərə аid şirli və şirsiz kеrаmikа məmulаtı аşkаr оlunmuşdur. Kəndin içərisində Оrtа əsrlərə аid pir, hаmаm və qəbiristаnlıq indiyədək qаlmаqdаdır. Еpiqrаfik dəlillər və аrхеоlоji mаtеriаllаr Gənzə kəndində XI-XVIII əsrlərdə yаşаyışın оlduğunu dеməyə əsаs vеrir. Еhtimаl ki, kəndin əsаsı dаhа qədim dövrlərdə qоyulmuşdur.
Gənəgərçək yağı
Gənəgərçək yağı (lat. Оlеum Ricini) — gənəgərçək bitkisindən əldə olunan yağ. Əsasən təbabətdə, kosmetologiyada və sənayedə istifadə olunur.
== Xalq təbabətində istifadəsi ==
Gənəgərçək yağı saçlara əvəzolunmaz xeyir verərək onlara çox yaxşı təsir göstəriir. O, unikal tərkibi sayəsində hər bir tükü görünməz plyonka ilə örtərək saçları çox yaxşı qidalandırır. Xüsusi ortük saç özəyinə qidalı maddələr hopdurur və üzərində nəmi qoruyub saxlayır. Bundan əlavə o, üzərində olan pulcuqları yapışdıraraq, zədələnmiş sahələri hamarlaşdırır. Nəticədə zədələnmiş saç strukturu hamarlaşaraq, saçın görkəminə sağlamlıq, parlaqlıq və hamarlıq verir.
Bundan əlavə gənəgərçək yağı nəinki saçın strukturuna, həmçinin baş dərisinə də çox yaxşı təsir göstərir. Epitellərə hoparaq, hüceyrələrdə olan mübadilə prosesslərini yaxşılaşdırır, bakteriyaları məhv edir, iltihabı aradan qaldırır, dərinin elastikliyini artırır və qan dövranını gücləndirir.
Gərd-i Yaqub (Soyuqbulaq)
Gərd-i Yaqub (fars. گرديعقوب) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Soyuqbulaq şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 321 nəfər yaşayır (62 ailə).
Gəşəlitəpə yaşayış yeri
Gəşəlitəpə yaşayış yeri — Ağcabədi rayonunun Hacılar kəndinin şimal-qərbində yerləşən yaşayış yeri. Diametri 110 m, hündürlüyü 6 m olan təpədir. Onun səthi Qarabağ müharibəsi vaxtı səngərlər qazılması nəticəsində zədələnmışdır. Toplanılmış saxsı kolleksiyası Neolit dövrünə aiddir.
Hababam Sinifi Yay Oyunları (film, 2020)
Hababam sinfi yay oyunları — 2020 Türk istehsalı güldürü filmidir. Hababam sinfinin ən son filmidir. Çəkimləri Şimali Kipr Türk Respublikasında tamamlanan və yeni tip COVID-19 xəstəliyinə görə təxirə salınan film 20 noyabr 2020-ci ildə vizyona girmişdir.
Rejissorluğunu Doğa Can Anafartanın götürdüyü filmin baş rolları Altan Ərkəkli, Toyqan Avanoğlu və Yusuf Çim olub.
Hacı Murad Yagizarov
Hacı Murad Hacı Əhməd oğlu Yagizarov (18 iyul 1939, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycan SSR xalq artisti (1982), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı, Humay mükafatçısı, Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının aktyoru, Şamaxı xanı Mahmud ağanın nəticəsi.
== Həyatı ==
Hacı Murad Hacı Əhməd oğlu Yagizarov 18 iyul 1939-cu ildə Bakıda anadan olub. Hələ məktəbdə oxuduğu dövrdə dram dərnəyində çıxış etmişdir. Çıxışı izləyən görkəmli aktyor Ələsgər Ələkbərov ona Teatr İnstitutuna daxil olmağı məsləhət görür. M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun aktyorluq fakültəsində Məhərrəm Haşımovun kursunda təhsil alıb (1958–1962). 1962-ci ildən Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrında işləyir.
== Mükafatları ==
"Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1 iyun 1974
"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 1 dekabr 1982
Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1986
"Qızıl Dərviş" mükafatı — 1996
"Şöhrət" ordeni — 28 oktyabr 2009
"Şərəf" ordeni — 1 avqust 2019
== Soyadı ==
Yagizarov (Yegiazarov tamam başqa şəcərəyə aid soyaddır) soyadı yalnız onun nəslinə mənsubdur. Aktyorun ulu babası Şamaxı xanı Mahmud ağa Əliyev, babası İsmayıl bəy isə tanınmış vəkil olmuşdur. Vaxtilə aktyorun Dağıstanın Buynaksk şəhərindən olan atasını varlı olduqları üçün 1917-ci ilin sosialist inqilabından sonra onun bütün ailəsini Sibirə sürgün ediblər. Xeyli cəhd göstərəndən sonra, atası Hacı Əhməd Moskvada rəhbər şəxslərdən birinin qəbuluna düşərək ailəsini azad etdirə bilib.
Hacı Əlisəfa Yaqubov
Hacı Əlisəfa Yaqubov (1938, Xızı – 24 may 2016, Xızı rayonu) — Sosialist Əməyi qəhrəmanı, iki dəfə Azərbaycan Ali Sovetinin deputatı seçilmiş, hazırda Prezident təqaüdçüsü
== Həyatı ==
Hacı Əlisəfa Yaqubov 1938-ci ildə anadan olmuşdur. Əslən Xızının Gimçi kəndindəndir.
Hacılar yaşayış yeri
Hacılar — Azərbaycanın Ağcabədi rayonunun Hacılar kəndinin mərkəzində yerləşən abidə. Təpənin diametri 120 metr və hündürlüyü 2,5 metr təşkil edir. Kənd yolu və həyətyanı sahələrin salınması təpənin dağılması ilə nəticələnmişdir. Təpənin şərq hissəsi 50 metr uzunluğa və 30 metr enə malik ərazidə tam şəkildə qazılmış və daşınmışdır. Ərazidən toplanılmış saxsı kolleksiyası Leylatəpə mədəniyyətinə aid edilir.
Hacımurad Yagizarov
Hacı Murad Hacı Əhməd oğlu Yagizarov (18 iyul 1939, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycan SSR xalq artisti (1982), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı, Humay mükafatçısı, Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının aktyoru, Şamaxı xanı Mahmud ağanın nəticəsi.
== Həyatı ==
Hacı Murad Hacı Əhməd oğlu Yagizarov 18 iyul 1939-cu ildə Bakıda anadan olub. Hələ məktəbdə oxuduğu dövrdə dram dərnəyində çıxış etmişdir. Çıxışı izləyən görkəmli aktyor Ələsgər Ələkbərov ona Teatr İnstitutuna daxil olmağı məsləhət görür. M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun aktyorluq fakültəsində Məhərrəm Haşımovun kursunda təhsil alıb (1958–1962). 1962-ci ildən Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrında işləyir.
== Mükafatları ==
"Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1 iyun 1974
"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 1 dekabr 1982
Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1986
"Qızıl Dərviş" mükafatı — 1996
"Şöhrət" ordeni — 28 oktyabr 2009
"Şərəf" ordeni — 1 avqust 2019
== Soyadı ==
Yagizarov (Yegiazarov tamam başqa şəcərəyə aid soyaddır) soyadı yalnız onun nəslinə mənsubdur. Aktyorun ulu babası Şamaxı xanı Mahmud ağa Əliyev, babası İsmayıl bəy isə tanınmış vəkil olmuşdur. Vaxtilə aktyorun Dağıstanın Buynaksk şəhərindən olan atasını varlı olduqları üçün 1917-ci ilin sosialist inqilabından sonra onun bütün ailəsini Sibirə sürgün ediblər. Xeyli cəhd göstərəndən sonra, atası Hacı Əhməd Moskvada rəhbər şəxslərdən birinin qəbuluna düşərək ailəsini azad etdirə bilib.
Hadiqaib yaşayış yeri
Hadiqaib yaşayış yeri — Şərur rayonunda, Axuraçayın sol sahilində hündür dağlarla əhatələnmiş dərədə Orta əsrlərə aid yaşayış yeri.
Sahəsi 150x60 m.-dir. Əksəriyyəti dördbucaqlı formada olan evlərin qalıqları (hündürlüyü 50-80 sm) dövrümüzədək saxlanmışdır. Yaşayış yerində orta əsrlər üçün səciyyəvi olan bir neçə təndir qalığı, əllə, bəziləri isə dulus çarxında səliqə ilə hazırlanmış saxsı məmulatları (küp, qazan, küpə və s.) aşkar olunmuşdur. Qabların bəziləri (kasa və boşqab tipli qablar) ağ anqob üzərindən yaşıl, digərləri mavi, həmçinin göyümtül rəngli şirlə örtülmüşdür. Tapıntılara əsasən, Hadiqaib yaşayış yerinin VIII–XVIII əsrlərə aid olması ehtimal edilir.
Hakan Yavuz
Hakan Yavuz (1964, Bayburt) — türkiyəli siyasi elmlər üzrə mütəxəsis və tarixçi. O, müasir islam və Türk araşdırmaları üzrə ixtisaslaşmışdır.
== Həyatının erkən dönəmi və təhsili ==
Hakan Yavuz 1964-cü ildə Türkiyədə dünyaya gəlmişdir. Atası Kazım Yavuz siyasi aktivist olmaqla birlikdə, Van Kənd İnistitutunu bitirmiş müəllim idi. Həmçinin o, kənd təsərrüfatı iqtisadiyyatını və infrastrukturunu inkişaf etdirmək üçün bir çox layihəyə rəhbərlik etmişdi. Yavuz bakalavr təhsilini 1987-ci ildə Ankara Universitetinin Siyasi Elmlər Fakültəsində bitirmişdir. Magistr dərəcəsini Viskonsin-Miluoki Universitetində almışdır. 1989-cu ildə bir semester boyunca öz magistr dissertasiyasına görə Yerusəlim Yəhudi Universitetində keçirmiş və Maykl Oakeşott və Maykl Velzerin əsərlərinin müqayisəli təhlilini etmişdir. Öz doktorantura təhsilini 1998-ci ildə Viskonsin-Medison Universitetində bitirmişdir. O, MakArtur Fondundan iki il təqaüd almaqla islamın Özbəkistanın Fərqanə vadisində və şərqi Türkiyədə yerliləşmə prosesini araşdırmışdır.
Hal-hazırda yaşayan yüz dahi
Hal-hazırda yaşayan yüz dahi (ing. Top 100 living geniuses) — Creators Synectics konsaltinq şirkəti tərəfindən hazırlanan, Böyük Britaniyanın Daily Telegraph qəzeti tərəfindən 28 oktyabr 2007-ci ildə dərc edilmiş və indiyədək dünyanın diqqətində olan siyahı.
== Siyahının liderləri ==
1-2. Albert Xoffman (kimyaçı, İsveçrə) — 27 bal
1-2. Tim Berners-Li (kibernetik, Böyük Britaniya) — 27 bal
3. Corc Soros (maliyyəçi və filantrop, ABŞ) — 25 bal
...
5-6. Nelson Mandela (siyasətçi, Cənubi Afrika Respublikası) — 23 bal
...
12-14. Əli Cavan (alimi, ABŞ) — 20
...
Hal-hazırda yaşayan yüz dahi (layihə)
Hal-hazırda yaşayan yüz dahi (ing. Top 100 living geniuses) — Creators Synectics konsaltinq şirkəti tərəfindən hazırlanan, Böyük Britaniyanın Daily Telegraph qəzeti tərəfindən 28 oktyabr 2007-ci ildə dərc edilmiş və indiyədək dünyanın diqqətində olan siyahı.
== Siyahının liderləri ==
1-2. Albert Xoffman (kimyaçı, İsveçrə) — 27 bal
1-2. Tim Berners-Li (kibernetik, Böyük Britaniya) — 27 bal
3. Corc Soros (maliyyəçi və filantrop, ABŞ) — 25 bal
...
5-6. Nelson Mandela (siyasətçi, Cənubi Afrika Respublikası) — 23 bal
...
12-14. Əli Cavan (alimi, ABŞ) — 20
...
Herakl yarımdası
Herakles yarımadası — Krım yarımadasının cənub-qərbində yerləşən, Qara dənizin daxilinə üçbucaq şəklində daxil olan yarımada. Hansı ki, Sevastopol buxtası ilə Balaklav buxtasını ayırlr. Yarımadanın sahəsi 100 km² təşkil edir.
Yarəmadanın digər adı Traxeyskidir. XIX əsrdə həm də İrakliyski adı işlədilirdi.
Yarımada Xersonesin kənd təsərrüfatı rayonu olmuşdur. Burada üzüm əkilir bağlar salınırdı.
Yarımada öz növbəsində daşlı slçaq dağlıq ərazidən ibarətdir. Ən hündür zirvəsi Sapun dağıdır
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Гриневецкий С. Р., Зонн И. С., Жильцов С. С. Черноморская энциклопедия. — М.: Международные отношения, 2006.
Herakles yarımdası
Herakles yarımadası — Krım yarımadasının cənub-qərbində yerləşən, Qara dənizin daxilinə üçbucaq şəklində daxil olan yarımada. Hansı ki, Sevastopol buxtası ilə Balaklav buxtasını ayırlr. Yarımadanın sahəsi 100 km² təşkil edir.
Yarəmadanın digər adı Traxeyskidir. XIX əsrdə həm də İrakliyski adı işlədilirdi.
Yarımada Xersonesin kənd təsərrüfatı rayonu olmuşdur. Burada üzüm əkilir bağlar salınırdı.
Yarımada öz növbəsində daşlı slçaq dağlıq ərazidən ibarətdir. Ən hündür zirvəsi Sapun dağıdır
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Гриневецкий С. Р., Зонн И. С., Жильцов С. С. Черноморская энциклопедия. — М.: Международные отношения, 2006.
Herbert və Katerin Yakobsun ilk evi
Herbert və Katerin Yakobsun ilk evi və ya I Yakobs ― Amerika Birləşmiş Ştatları, Viskonsin, Madisonda 441-ci prospektdə yerləşən bir ailə evidir. Ev tanınmış amerika memarı Frank Lloyd Rayt tərəfindən tərtib edilmiş, 1937-ci ildə inşa edilmişdir. 2003-cü ildə Milli tarixi bir yer olaraq təyin edildi. Raytın evi və bir neçə başqa mülkü 2019-cu ilin iyul ayında "Frank Lloyd Raytın 20-ci əsr memarlığı" adı altında ümumdünya irsi siyahısına daxil edilib.
== Təsviri ==
Yakobsun evi Birç və Evklid prospektləri arasındakı Toepfer prospektinin şərq tərəfində, Madison şəhərinin cənub-qərbində bir yaşayış yerində yerləşir. Ev bir mərtəbəli olub, xarici görünüşü kərpic, taxta və şüşə qapıların birləşməsində ibarətdir. Eyni zamanda ev düz bir dam ilə örtülür və beton təməl üzərində dayanır. Daxili sahəsi 1500 kvadrat metr olub iki yataq otağından ibarətdir. Evin orijinal istilik sistemi əsas beton döşəmənin altına qoyulmuş buxar istilik borularından ibarətdir. Buxar istisini təmin edən soba mətbəxin altındakı kiçik bir zirzəmidə yerləşir.
Hidetada Yamaqişi
Hidetada Yamaqişi və ya qısaca "Hide" (yap. 山岸 秀匡; d. 30 iyun 1973, Obihiro, Hokkaydo, Yaponiya) — İlk yaponiyalı Pro-bodibilder.
== Həyatı ==
Hidetada Yamaqişi 30 iyun 1973-cü ildə Hokkaydo adasında yerləşən Obihiro şəhərində anadan olmuşdur.
Hələ Hokkaydo Sapporo Asahiqakkou məktəbində oxuduğu vaxtlar futbol, gimnastika, reqbi, cüdo və ağır atletika ilə məşğul olub. Vaseda Universitetində təhsil aldığı müddətdə isə, ağır atletika ilə daha ciddi məşğul olub. İdmanla ciddi məşğul olduğunun 2-ci ilində dövlət universitetləri arasında keçirilən yarışda I yeri tutub və bu adı növbəti ildə də özündə saxlayıb.
Universiteti bitirdikdən sonra da yarışlarda iştirak etməyə davam edib. Eyni zamanda, fərdi məşqçi olaraq işləyib. Nəzərə alsaq ki, o vaxtlar məşqçilər yox deyəcək dərəcədə az idi və o, ilklərdən sayılır.
Hidrogen yanacağı enerjisi
Hidrogen iqtisadiyyatı, Hidrogen enerjisi - önümedilməkdədir.
Bu enerji, sudan əldə edilə bilməkdə və yüksək məhsuldarlıqla, ətraf üzərində heç bir mənfi təsir yaratmadan faydalı bir enerjiyə çevrilə bilməkdədir. Dünyanın enerji problemini həll etmək üçün istifadə ediləcək hidrogen enerjisi ilə milyardlarla il çatacaq enerji davamlı olaraq çıxarıla biləcək.
== Tətbiqi ==
Yaponiyanın “JR Higashi Nihon” dəmir yolu şirkəti 2020-ci ilin ortalarından başalayaraq ekoloji cəhətdən təmiz, hidrogen yanacağı elementindən istifadə edən qatarlardan istifadəni planlaşdırır. Şirkət hidrogen yığılan çənlərin vaqonların damında və döşəmənin altında yerləşdirilməsini nəzərdə tutan layihə üzərində işləyir. Həmin qatarlarda elektrik enerjisi çənlərdəki hidrogenin atmosferdəki oksigenlə kimyəvi reaksiyası zamanı əldə ediləcək. Hesablamalara görə, qatarlardakı bütün çənlər dolu olduğu halda onun təqribən 140 kilometr məsafəni qət etməsi mümkündür.
Hind küncüt yağı
Küncüt yağı küncüt toxumundan alınan yeməli bitki yağıdır. Yağ kimi istifadə olunmaqla yanaşı, bir çox mətbəxdə fərqli qoz ətri və dadı olan ləzzət artırıcı kimi istifadə olunur. Yağ, erkən tanınan bitki mənşəli yağlardan biridir. Dünya miqyasında kütləvi müasir istehsal, səmərəsiz əl yığımı prosesi səbəbindən məhduddur.
== Tərkibi ==
Küncüt yağı sadalanan yağ turşularından ibarətdir: linoleik turşu (ümumi miqdarın 41%), olein turşusu (39%), palmit turşusu (8%), stearin turşusu (5%) və digərləri az miqdarda.
== Tarixi ==
Tarixən, küncüt 5000 il əvvəl quraqlığa davamlı bir məhsul kimi becərilib və digər məhsulların uğursuz olduğu yerlərdə yetişə bilib. Küncüt toxumu, yağ üçün emal edilən ilk bitkilərdən biri, həm də ən erkən dad əlavələrindən biri idi. Küncüt, Hind vadisi mədəniyyəti dövründə yetişdirilirdi və əsas yağ məhsulu idi. Ehtimal ki, eramızdan əvvəl 2500-cü ildə Mesopotamiyaya ixrac edilmişdi.
== İstehsal prosesi ==
Küncüt toxumu ilk növbədə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə istehsal olunur, genişmiqyaslı, tam avtomatlaşdırılmış yağ hasilatı və emalı texnikasının yaradılmasının məhdudlaşdırılmasında rol oynayan bir amildir.
Hind yaseni
Uca aylant (lat. Ailanthus altissima) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin simaroubakimilər fəsiləsinin aylant cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Azərbayacan şəraitində hündürlüyü 12-15 m (nadir hallarda 20 m.) m, diametri 60 sm olan, öz vətənində isə hündürlüyü 30 m-ə çatan ağacdır. Çətiri iri budaqlıdır, lakin iri yarpaqların çox olmasına görə sıxdır və kölgəlidir. Cavan budaqları açıq-qəhvəyi, yaşlı gövdəsinin rəngi isə açıq boz rəngdədir. Yarpaqları iri və mürəkkəbdir, uzunluğu 40-70 (90) sm-dir, tək lələkvaridir, ümumi saplaqda oturmuş 9-41 ədəd yarpaqcıqdan ibarətdir, xoşagəlməyən iyi vardır; yarpaqcıqların uzunluğu (4) 5-8 (13) sm, uzunsov-yumurtaşəkilli və yaxud neştərvari yumurtaşəkillidir. Qaidəsinə doğru dəyirmi və ya çəpinə kəsilmiş, tam inkişaf dövründə çılpaq, kənarları nazik kirpikcikli, qaidə hissəsində, hər birində 1-2 (3-4) ədəd iri dişlidir. Çiçək qrupu iri, süpürgəvari, kifayət qədər sıx olub, uzunluğu 20-30 sm-ə qədərdir. Çıçəkləri xırda, uzunluğu 2,5-3,5 mm, ikicinslidir və erkəkciklidir, xoşagəlməyən iyi vardır. Ləçəkləri 5-6 ədəd olub, xırdadır, yumurtaşəkilli, yaşılımtıl rəngli və tutqundur.
